ثواب خواندن نماز شب و نافله‌ی صبح : و اصبر لحكم ربّك فانّك باعیننا و سبّح بحمد ...
و اصبر لحكم ربّك فانّك باعیننا و سبّح بحمد ربّك حین تقوم، و من اللّیل فَسَبِّحهُ و ادبار النّجوم.
در طریق ابلاغ حكم پروردگارت صبر و استقامت كن چرا كه تو در حفاظت كامل ما قرار دادی و هنگامی كه برمیخیزی پروردگارت را تسبیح و حمد گوی و (همچنین) به هنگام شب او را تسبیح كن و به هنگام پشت كردن ستارگان و طلوع صبح.
«طور ، 48 و 49»
در این آیه پیامبر را در مقابل این همه كارشكنی‌ها و تهمت‌ها و ناسزاها دعوت به صبر و استقامت می‌كند، می‌فرماید: (در طریق ابلاغ حكم پروردگارت صبر و شكیبایی و استقامت كن.
اگر تو را كاهن و مجنون و شاعر می‌‌خوانند صبر كن و اگر آیات قرآن را افتراهایی می‌پندارند كه به خدا بسته شده است شكیبایی نما و اگر در برابر این همه براهین منطقی باز به لجاج و عناد ادامه می‌دهند استقامت به خرج ده، مبادا دلسرد و یا ضعیف و ناتوان شوی.
و از آنجا كه راز و نیاز با خدا و نیایش و عبادت او و تسبیح و تقدیس ذات پاك او، به انسان آرامش و نیرو می‌بخشد به دنبال دستور صبر می‌فرماید:
و سبح بحمد ربك حین تقوم.
هنگامی كه برمیخیزی تسبیح و حمد پروردگارت را بجا آور.
هنگامی كه در سحرگاه برای عبادت و نماز شب برمیخیزی و هنگامی كه از خواب برای ادای نماز واجب برمیخیزی و هنگامی كه از هر مجلس و محفلی برمیخیزی، حمد و تسبیح او كن.
مفسران در این آیه تفسیرهای گوناگونی دارند ولی جمع میان همه اینها نیز ممكن است، چه در سحرگاه برای نماز شب، و چه بعد از خواب برای ادای فریضه، و چه بعد از قیام از هر مجلس باشد.
آری روح و جانت را به تسبیح و حمد خدا نور و صفا ببخش، زبانت را به ذكر او خشبو كن، از یاد او مدد بگیر و برای مبارزه با كار شكنی‌های دشمن آماده شو.
در روایات متعددی آمده است كه پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ هنگامی كه از مجلس برمی‌خاست تسبیح و حمد به جا می‌آورد و می‌فرمود:
انّه كفّارة المجلس.
این تسبیح و حمد كفاره مجلس است![1]
و من اللّیل فسبّحه و ادبار النّجوم.
همچنین در شب او را تسبیح كن و به هنگام پشت كردن ستارگان و طلوع صبح.
بسیاری از مفسران جمله (و من اللّیل فسبحه) را به (نماز شب) تفسیر كرده‌اند، (و ادبار النجوم) را به دو ركعت نافله صبح كه در آغاز طلوع فجر و به هنگام پنهان شدن ستارگان در نور صبح انجام می‌شود.
به هر حال عبادت و تسبیح و حمد خدا در دل شب و در آغاز طلوع فجر لطف و صفای دیگری دارد و از تظاهر و ریا دورتر است و آمادگی روحی برای آن بیشتر می‌باشد چرا كه كارهای مشغول كننده زندگی روزانه تعطیل است استراحت شبانه به انسان آرامش بخشیده، قال و غوغا فرو نشسته و در حقیقت همزمان با وقتی است كه پیامبر به معراج رفت و در مقام (قاب قوسین) در آن خلوتگه راز قرار گرفت و با خدای خود به راز و نیاز پرداخت.
و به همین دلیل در آیات مورد بحث روی این دو وقت تكیه شده است.
و در حدیثی از پیغمبر اكرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ می‌خوانیم:
ركعتا الفجر خیر من الدّنیا و ما فیها.
دو ركعت نافله صبح برای تو بهتر است از دنیا و آنچه در دنیاست.[2]
[1] . تفسیر المیزان، ج 19، ص 24.
[2] . تفسیر نمونه، ج 22، ص 467 الی 469.
منبع:andisheqom.com
ویدیو : ثواب خواندن نماز شب و نافله‌ی صبح