تقویم تاریخ -16 آذر : 539پیش از میلاد:كوروش بزرگ بنیاد گذار ایران هفتم دسامبر ...
539پیش از میلاد:كوروش بزرگ بنیاد گذار ایران هفتم دسامبر سال 539 پیش از میلاد ضمن دیدار از معبد اصلی شهر بابل و ادای احترام نسبت به آن، در همین جا خطاب به همراهانش اعلام داشت كه در هرجای دنیا كه بمیرد باید جسد او را به پاسارگاد پارس منتقل و در آنجا دفن كنند. این بیان کوروش در تاریخ تحت عنوان "وصیت کوروش" ضبط شده است. کوروش با این که زرتشتی بود به ادیان دیگر که پیروان داشتند و نزد آنان مقدس بودند احترام می گذارد.
وی در همین روز «زروبابل» را به ریاست بیش از چهل هزار یهودی كه آنان را از اسارت بابلی ها آزاد كرده بود برگماشت تا به اورشلیم بازگرداند و به حد كافی سرباز محافظ و پول در اختیار گذارد تا اورشلیم و معابد ویران شده یهودیان را بازسازی كنند. بسیاری از این یهودیان از پنجاه سال پیش از آن در اسارت دولت بابل بودند. یهودیان آزاد شده سال 538 پیش از میلاد به دیار خود رسیدند. كوروش 29 اكتبر سال 539 پیش از میلاد اعلام داشته بود كه ماموریت او برای آزاد كردن آسیای غربی و الحاق این مناطق به جامعه مشترك المنافع ایران پایان یافته است و باید نوروز را در پارس باشد. كوروش پس از تصرف بابل، دستور نوسازی بندر صیدا (واقع در لبنان فعلی) را كه به دست بخت النصر امپراتور بابل ویران شده بود به هزینه ایران صادر كرد.
43پیش ازمیلاد:هفتم دسامبر سال 43 پیش از میلاد سیسرو (ماركوس تولیوس سیسرو) فیلسوف، خطیب و ادیب روم باستان به دست نظامیان ماركوس آنتونیوس در نقطه ای دور از شهر رم كشته شد. ماركوس «سیسرو» را متهم به مشاركت در قتل سزار در تالار سنای روم كرده بود و به خونخواهی سزار وی را كشت و دستورداد كه دست راست و سر او را جدا ساختند و در فوروم (محل سخنرانیهای عمومی در شهر رم)، همانجائی كه صدها بار سخنرانی كرده بود آویزان كردند.
اشتباه سیسرو در این بود كه وارد سیاست شده بود. او از خاندان بزرگان نبود و برای این كه به حساب آید و نیز به منظور ترویج و عملی ساختن افكار خود وارد سیاست شد و با این کار نه تنها به اعتبار علمی خود صدمه زد بلكه جانش را هم ازدست داد. وی حتی یك بار مجبور شد بر خلاف عقاید فلسفی خود از اعدام فوری سه ژنرال یاغی جانبداری كند حال آن كه طبق عقاید او، هركس حق محاكمه منصفانه دارد. سیسرو به دلیل مخالفت شدید با دیكتاتوری، و وفاداری به جمهوریت با كارهای سزار موافقت نداشت.
سیسرو كه در سال 106 پیش از میلاد در شهر «آرپینو» واقع در 120 كیلومتری شرق شهر رم به دنیا آمده بود در جوانی به یونان، رودس و ایونی (ساحل غربی آناتولی) رفته بود و در آنجا به مطالعه فلسفه، تاریخ، ادبیات و فن خطابت پرداخته بود. سخنرانی های عمومی سیسرو به قدری نافذ بود كه وی را به عنوان كنسول و سپس سناتور انتخاب كردند و وارد سیاست شد.
903م:امروز زادروز ابوالحسن عبدالرحمن صوفی رازی (در غرب معروف به «ازّوفی») ریاضیدان و فضاشناس ایرانی دوران دیلمیان است که هفتم دسامبر 903 میلادی (نهم محرم الحرام سال 291 هجری قمری) در ری به دنیا آمد و 83 سال عمر کرد. وی که عمدتا در اصفهان (مرکز حکومت عضدالدوله دیلمی)و شهر گور ایالت پارس می زیست و تحقیق می کرد عملا دنباله کارهای فضاشناسان یونانی عهد باستان را گرفته و بسیاری از ثوابت را اندازه کرده و کهکشانی را که تنها از چند نقطه جهان از جمله یمن قابل دیدن است رصد کرده بود. وی که بر زبان یونانی مسلّط بود بسیاری از تالیفات دانشمندان یونان قدیم را به زبان عربی که در آن زمان زبان علمی جهان اسلام (همانند لاتین در اروپای آن زمان) بود ترجمه کرده بود. صوفی رازی نتیجه بررسی های خودرا در دو کتاب آورده است که کتاب مهمتر او ثوابت (الکواکب الثابته) عنوان دارد. اروپائیان نام اورا بر گودالی در ماه گذارده اند.
1941م:بامداد هفتم دسامبر سال 1941 نیروی دریایی امپراتوری ژاپن به پایگاه ناوگان آمریكا در اقیانوس آرام ــ پرل هاربر ــ واقع در مجمع الجزایر هاوایی شبیخون زد. هواپیماهای یك ناو هواپیمابر ژاپنی كه در فاصله 374 مایلی (580 كیلومتری) پایگاه لنگر انداخته بود در دو موج در ساعت 7 و 53 دقیقه و 8 و 55 دقیقه بامداد به این پایگاه حمله بردند. در این حملات 2 هزار و 403 نظامی آمریکایی كشته، 188 هواپیما منهدم و هشت ناو جنگی ایم کشور غرق شد و یا آسیب شدید دید. دو ناو سنگین آریزونا و اكلاهما از جمله کشتی هایی بودند که غرق شدند. این خبر ظهر آن روز به اطلاع روزولت رئیس جمهور وقت آمریکا رسید. وی روز بعد از كنگره آمریکا (قوه مقننه) مجوز دادن اعلان جنگ گرفت و از همان روز آمریكا، نخست در منطقه اقیانوس آرام و سپس جبهه اروپا وارد جنگ جهانی دوم شد كه تا سال 1945 طول كشید. روزولت ورود آمریکا به جنگ جهانی دوم، پس از تعرض نظامی هیتلر به شوروی را به حال آمریکا (که داشت آثار رکود اقتصادی بزرگ را پشت سر می گذارد) مفید و لازم تشخیص داده بود و در انتظار فرصت بود که در دسامبر 1941 آن را به دست آورد.
2003م:ایوانف وزیر امور خارجه وقت روسیه كه در جریان كناره گیری «ادوارد شواردنادزه» از ریاست جمهوری گرجستان در تفلیس بود در مصاحبه ای كه هفتم دسامبر 2003 انتشار یافت دولت آمریكا را متهم كرده بود كه در استعفای شواردنادزه نقش موثر داشته است. وی تلویحا گفته بود؛ دولت آمریكا «ریچارد مایلز» را كه قبلا سفیر این كشور در بلگراد بود و در زمان سفارت او میلوشویچ از ریاست کشور تغییر یافته بود به سفارت خود در تفلیس منصوب و از همان زمان روشن بود كه شواردنادزه باید می رفت. ایوانف افزوده بود که دیدار جیمز بیكر وزیر امورخارجه پیشین امریكا و مرد قدرتمند حزب جمهوریخواه این كشور از گرجستان، 21 روز پیش از تظاهراتی كه به كناره گیری شوارنادزه انجامید عمدتا به همین منظور و فراهم آوردن وسایل کناررفتن وی و روی کار آوردن تدریجی (مرحله به مرحله) یک عامل آمریکا در گرجستان استراتژیک بود.
بیكر همتای شواردنادزه در اواخر دوران جنگ سرد بود و به اتفاق، پایان جنگ سرد را اعلام داشته بودند. شوارنادزه در انحلال بلوك شرق و نیز فروپاشی اتحاد شوروی به غرب كمك بسیار كرد. باید دانست كه گرجستان با موقع استراتژیك حساس و استثنایی خود، از زمان قتل آغامحمد خان قاجار به دست نوكرانش در قفقاز، به مدت دو قرن، جزئی از قلمرو روسیه بود، و استالین رهبر قدرتمند شوروی از گرجستان برخاسته بود.
2004م:رشته دیدارهای ولادیمیر پوتین از چند كشور و در میان آنها چین، برزیل، هند و تركیه در نوامبر و دسامبر 2004 و ادامه آنها در آینده كه در رسانه ها تعبیر به تعرض سیاسی ـ اقتصادی تازه مسكو شده بود، و نیز تلاش چند كشور دیگر برای عضویت دائمی در شورای امنیت و مضافا معارضه بر سر انتخابات اوكراین میان مسكو و غرب و تحولات سیاسی دیگر ماههای آخر سال 2004؛ نشانه هایی از آغاز پایان دوره تاریخی كوتاه مدتی تلقی شده بود كه با انحلال پیمان ورشو، و سپس فروپاشی شوروی در سال 1991 آغاز شده بود.
برخی از اصحاب نظر در آغاز دهه 1990 بعید دانسته بودند كه عمر این برهه كه بعدا دوران برتری آمریكا خوانده شده بود از 15 تا 18 سال تجاوز کند و حداکثر تا سال 2010.
در دسامبر 2004 صاحبنظران نشانه های آغاز پایان این برهه را پیدایش قدرتهای روزافزون دیگر در صحنه جهان، متقاضیان تازه عضویت دائمی در شورای امنیت و حالت تعرضی به خود گرفتن مسكو را به دست داده بودند كه این بار ژست تزاری بودنش بیش از ایدئولوژی خواهد بود؛ به علاوه پیش بینی رو به ضعف گذاردن دلار به سبب رواج بیش از اندازه در سطح جهان و احیانا یک رکود اقتصادی دیگر و تشدید رقابت های اقتصادی شرق با غرب. این اصحاب نظر که عقایدشان در رسانه ها دسامبر 2004 منعکس است نشانه های متعدد دیگر دایر بر نزدیك بودن پایان برهه برتری واشنگتن به دست داده بودند - برهه ای كه در 1991 آغاز شد و «جیمز بیكر» وزیر امورخارجه وقت آمریكا از حزب جمهوریخواه آن را «نظم نوین جهانی» نامیده بود.
2004م:شبكه تلویزیونی سی بی اس آمریكا یكشنبه شب (پنجم دسامبر 2004 ) در برنامه «شصت دقیقه» خود مصاحبه «باب سایمون» گزارشگر این برنامهبا چند زن و مرد آمریكایی را پخش كرد كه سالها پیش از ارتش این كشور كناره گیری كرده و برخلاف انتظارشان اخیرا به خدمت و عزیمت به عراق برای دست كم 18 ماه احضار شده بودند و این امر باعث نگرانی آنان شده بود.
سایمون در مقدمه این گزارش مصور گفت كه شمار نیروهای آمریكایی مستقر در عراق اینك (دسامبر 2004) به 150 هزار تن افزایش یافته و لشكر 82 هوابرد آمریكا نیز مامور استقرار در عراق شده است.
مصاحبه شوندگان گفتند كه گمان می كنند عدم اشتیاق به استخدام تازه در نیروهای مسلح آمریكا به سبب ادامه تلفات در جنگ عراق و احتمال تشدید درگیری در افغانستان و استقرار در نقاط دیگر جهان، باعث احضار آنان شده است.
یكی از زنانی كه با او مصاحبه شد گفته بود كه تعهد او به ارتش، پایان یافته و دارای سه فرزند خردسال از جمله یك طفل هفت ماهه است، چگونه می تواند این بچه ها و خانه و شوهر را بگذارد و برای یك ماموریت یك 18 ماهه به عراق برود؟!. وی افزوده بود كه طبق قانون اساسی، ارتش آمریكا باید از داوطلبان تشكیل شود و او با داشتن سه كودك، دیگر داوطلب كار در ارتش نیست.
مصاحبه شونده دیگر، یك زن 55 ساله بود كه 135 سانتیمتر قد دارد. او گفت چون دیگر تعهدی برای خدمت در ارتش نداشت هرگز تصور نمی كرد كه یك زن 55 ساله كوتاه قد با موی سپید را به تجدید خدمت دعوت كنند و بخواهند او را به عراق پر آشوب بفرستند. یک زن دیگر گفت كه پس از اتمام قراردادش با ارتش در قسمت كارآگاهی پلیس استخدام شده و نمی خواهد این كار خوب را از دست بدهد. مصاحبه شونده بعدی گفت: 16 سال در ارتش خلبان هلی كوپتر بودم و اینك زمان زندگی در كنار زن و فرزند است كه مرا برخلاف انتظار احضار كرده اند. مرد بعدی گفت: سالهاست كه شغل غیر نظامی مهمی به دست دارد و نمی خواهد این شغل را رها كند و دوباره لباس نظامی بپوشد.
54م:هفتم دسامبر سال 54 میلادی سنای روم بر پایه افكار افلاتون كه مردم عموما یا اهل عمل هستند و یا اهل فكر و رئیس كشور باید هر دو هنر را داشته باشد تصویب كرد از آنجا كه دشوار است چنین فردی را به دست آورد، رئیس دولت كه عمدتا مرد عمل است باید دارای یك مشاور از اصحاب فكر باشد تا كامل شود و چون در آن زمان، تنها دو فیلسوف بزرگ در «رم» وجود داشت تصمیم گرفتند كه «لوسیوس آمنوس سنه كا» را كه درعین حال بهترین خطیب وقت بود به عنوان مشاور اول و «بوروس» فیلسوف دیگر را جانشین مشاور اول قرار دهند.
در پی قطعی شدن انتخاب جورج دبلیو بوش به ریاست جمهوری آمریكا با رای دیوان عالی این كشور در دسامبر 2000، با توجه به خصوصیات همكارانی كه برگزیده بود (و وجود تردید به شایستگی آنان)، سران حزب جمهوریخواه [حزب حاکم] برای جلوگیری از اتخاذ تصمیمات زیان آور دستگاه اجرایی به تجربه سنای روم [دسامبر 54 میلادی] و انتصاب «سنه نكا» استناد کردند و مصرّا از بوش خواستند كه در كنار دفتر هر مقام اجرایی و ازجمله خودش، یك فرد آگاه و اهل فکر (همانند سنه كا) را بگمارد تا دستیار فكری مقام مربوط باشد. بوش (بدون توجه به اینکه در آمریکا از دیرزمان چندین اطاق فکر به صورت انستیتوهای مستقل به فعالیت سرگرمند) به جای یك فرد، در كنار دفتر هر مقام، یك گروه مشاور ـ اسما «مغز متفكر» مستقر كرد كه هیچكدام هم «سنه كا» نبودند و همین ها كار اورا خراب كردند. برای مثال یكی از آنان كه از جامعه یهودیان آمریكا بوده است و بعدا هم برای مدتی رئیس بانك جهانی شد طرح اشغال نظامی عراق را تهیه و به دولت قبولانید و ....
1877: توماس ادیسون گرامافونی را كه ساخته بود و نخستین « جعبه ساز » جهان بود به معرض تماشا گذارد.
1894: فردیناند دو لس پس سازنده آبراه سوئز در 89 سالگی در گذشت .
1925: مجلس موسسان ایران برای اصلاح قانون اساسی ( بركناری قاجاریه و برقراری پهلوی ) در تهران كار خود را آغاز كرد . 54 سال بعد در همین ایام، قانون اساسی جمهوری اسلامی به رفراندم گذارده شد و جای قانون اساسی سابق را گرفت.
1926: نخستین یخچال گازی ساخته شد.
1945: اولین اجاق مایكرو ویو ساخته شد.
1948: مهندس مهدی بازرگان رئیس دانشكده فنی دانشگاه تهران شد. رئیس دانشگاه دكتر علی اكبر سیاسی و نخست وزیر وقت ساعد مراغه بود.
1949: مقامات دولت معروف به ملیون چین به ریاست چیانكایشك به تایوان فرار كردند و آنجا را مركز فعالیت خود قرار دادند و مسئله ای را به وجود آوردند كه هنوز ادامه دارد.
1953: در پی قتل و جرح گروهی از دانشجویان دانشگاه تهران در 16 آذر که به نشانه اعتراض به تجدید روابط سیاسی ایران و انگلستان و ... برگزار شده بود امروز نیز كلاسهای درس تعطیل بود و ایران قیافه ماتمزده به خود گرفته بود. روزنامه های وقت نتوانسته بودند که این رویداد را آن طور که اتفاق افتاده بود گزارش کنند و به نقل اطلاعیه های رسمی یکسویه و مقاله های اندرزگونه بسنده کرده بودند. مشروح این رویداد و وقایعی را كه به آن انجامید می توانید در سایت 24 نوامبر و 6 دسامبر مطالعه كنید.
1988: یك زمین لرزه هفت ریشتری دهها هزار تن را در جمهوری ارمنستان كشت.
منبع:iranianshistoryonthisday.com
ویدیو : تقویم تاریخ -16 آذر