بازی های بومی محلی

    ● پا بازی پریدنی ▪ اهداف بازی: افزایش سرعت، چابکی، عکس العمل و قدرت پا، تقویت چهار سر و دیگر عضلات پا، دقت و تمرکز   ▪ تعداد بازیکنان: ۵ تا ۱۲ نفر   ▪ ابزار بازی: به ابزاری نیاز ندارد.   ▪ محوطه بازی: فضای باز   ▪ شرح بازی: این بازی به بازی «پابازی» شباهت دارد ولی از نظر اجرا تفاوت هایی دارد، به همین دلیل آن را به طور جداگانه بررسی می کنیم. در این بازی یک نفر را به عنوان اوستا انتخاب می کنند و بقیه بازیکنان به طور دایره وار و با فاصله از هم می ایستند، ولی دست یکدیگر را نمی گیرند و اوستا هم در میان بازیکنان و کنار آن ها می ایستد.   آغاز بازی با اوستا است.وستا در بین دو بازیکنی که قرار گرفته، تلاش می کند به طور ناگهانی روی پای بازیکن مجاور بپرد و بازیکن هم باید با عقب کشیدن پاهایش، مانع از پریدن اوستا روی پایش شود. اگر اوستا موفق شود پای بازیکن مجاور را بزند بازیکن می سوزد و باید از بازی اخراج شود، ولی اگر اوستا موفق نشود و بازیکن پایش را عقب بکشد، نقش اوستا به بازیکن مذکور داده می شود.   بازیکن می تواند به طور ناگهانی روی پای بازیکن کناری یا اوستای قبلی که کنارش ایستاده است بپرد.این بازی به همین شیوه ادامه پیدا می کند تا زمانی که همه بازیکنان بسوزند و فقط یک نفر باقی بماند. نفر باقی مانده به عنوان برنده کل بازی شناخته می شود و مورد تشویق دوستان قرار می گیرد.   منبع: کتاب معرفی بازی های «بومی، محلی و سنتی استان خراسان ... بازی های بومی محلی

جشنواره بازی های بومی و محلی با تاکید بر کشتی گیله مردی عصر روز گذشته در شهر شیرود تنکابن برگزار شد. خبرگزاری تسنیم: جشنواره بازی های بومی و محلی با تاکید بر کشتی گیله مردی عصر روز گذشته در شهر شیرود تنکابن برگزار شد. در حاشیه این مسابقات، شکسته شدن داربست های جایگاه تماشاگران موجب مصدومیت تعدادی از تماشاگران شد.

همزمان با عید سعید مبعث جشنواره بازی های بومی و محلی، غذاها و موسیقی سنتی خراسان شمالی در گود فرهنگی و ورزشی شهدای روستای حسین آباد شیروان برگزار شد. خبرگزاری ایرنا: همزمان با عید سعید مبعث جشنواره بازی های بومی و محلی، غذاها و موسیقی سنتی خراسان شمالی در گود فرهنگی و ورزشی شهدای روستای حسین آباد شیروان برگزار شد.

جشنواره بازی‌های بومی و محلی عشایر شهرستان کوهدشت با همکاری اداره ورزش و جوانان و هیئت روستای عشایری برگزار شد. خبرگزاری ایسنا: جشنواره بازی‌های بومی و محلی عشایر شهرستان کوهدشت با همکاری اداره ورزش و جوانان و هیئت روستای عشایری برگزار شد. در این جشنواره مسابقاتی از قبیل سوارکاری، طناب‌کشی، زورمچ، خروس‌گیری، تیراندازی و کشتی محلی(زوران) در دو بخش بانوان و آقایان برگزار شد.عکس: بیات آزاد بخت

    ارهنگ ارهنگ اسب چه رنگ؟ نوعی بازی محلی بوده که از قدیم در بین نوجوانان رواج داشته بازیکنان شامل دو گروه 5 نفره بوده و یکی از افراد گروه نقش اُستا را اجرا می کند . گروه اول می گوید ارهنگ ارهنگ . گروه دوم می گوید اسب چه رنگ ؟ گروه اول اسبی را با مشخصات خاص نام می برد . گروه دوم در پاسخ می گوید بزن و برو چکار داری از اینجا بازی شروع می شود . دو اُستا با هم در یکجا ایستاده و به نظاره دو گروه می نشینند گروه اول که پاسخ درست داده با شلاق گروه دوم را تعقیب می کند . بازی تا زمانی ادامه می یابد که دو استا با هم اعلام کنند سیه جو با این عم کاربرعکس می شود و گروه دوم به تعقیب گروه دوم می پردازد . این تعقیب و گریز تا زمانی دامه می یابد که فردی دستگیر شود در این هنگام دستگیر شده را به محل دو استا برده و آن فرد بازنده اعلام می شود و از دوربازی اخراج میشود .       استخوان مهتاب   در این بازی دو گروه 5 نفره هستند . گروه اول استخوانی را پرتاب میکند و گروه دوم باید آن را پیدا کند . اگر گروه دوم پیدا نکردند باید گروه اول را به پشت سوار کنند و در کوچه های روستا به همین حالت حرکت کنند تا به درب خانهای رفته و در زده واز صاحب خانه می پرسند سواره بر سواره یا پیاده بر سواره ؟ اگر گفت: سواره بر سواره بر پشت سواری ادامه می دهند و اگر گفت: پیاده بر سواره جای گروه عوض می شود.        

      ● کلاغ پر ▪ اهداف بازی: سرگرمی و نشاط، افزایش تمرکز، دقت و هماهنگی عصبی عضلانی   ▪ تعداد بازیکنان: ۴ تا ۱۰ نفر   ▪ محوطه بازی: فضای بسته   ▪ شرح بازی: بازیکنان از بین خودشان یک استاد انتخاب می کنند. همه به همراه استاد به شکل دایره وار دور هم می نشینند. هر کدام از بازیکنان انگشت اشاره شان را روی زمین می گذارند و استاد نیز انگشتش را روی زمین می گذارد و عبارت هایی هم چون «کلاغ پر، گنجشک پر، عقاب پر، اتاق پر و اسب پر» را می گوید. هم زمان با گفتن هر مورد، به وسیله استاد، بازیکنان باید در صورت درستی در پریدن، انگشتشان را به بالا ببرند و در صورت اشتباه در پرش، انگشت را حرکت ندهند.استاد برای آزمایش هوش و ذکاوت بازیکنان و به اشتباه انداختن آنان، گاهی اوقات، انگشتش را به اشتباه بالا می برد و به طور مثال می گوید: «تلویزیون پر» و انگشت را به نشانه پریدن بالا می برد و یا می گوید:« پروانه پر» و انگشتش را بالا نمی برد.این بازی به همین شیوه ادامه می یابد و هر کس حرکت پریدن یا نپریدن را به اشتباه اجرا کند، می سوزد و باید از بازی خارج شود. در پایان فقط یک نفر باقی می ماند که به عنوان برنده بازی شناخته می شود و مورد تشویق دوستان قرار می گیرد.     ● کچه کچه (گل یا پوچ) ▪ اهداف بازی: سرگرمی، افزایش دقت، ذکاوت و تیزهوشی   ▪ تعداد بازیکنان: ۴ نفر به بالا   ▪ ابزار بازی: چیزی که به عنوان گل استفاده شود (نخود یا سنگ)   ▪ محوطه بازی: فضای بسته   ▪ شرح ...

بازیهای محلی آغوزكا یا گردو بازی: بازیكنان گردو ها را دو به دو روی یكدیگر چیده و هر یك به نوبت با گردویی به نام كل یا تیره ( گردوی بزرگ تر ) به گردوها می زنند. اگر نفر اول به گردو ها زد و آنها را انداخت فعلا" برنده محسوب می شود و بقیه بازیكنان باید به تیره او بزنند هر كسی موفق شد صاحب همه گردوها می شود در غیر این صورت نفر اول همه گردوها را جمع می كند.   چلیك ماركا : بازیكنان به دو گروه تقسیم می شوند. برای بازی دو تكه چوب یا چلیك و و چوب بزرگ یا ماركا نیاز دارند. ابتدا گروه اول، چوب كوچك را روی گودالی قرار می دهند سپس با چوب بزرگ به زیر چوب كوچك كی زنند و آن را به طرف بالا پرت می كنند . چوب هر یك از بازیكنان كه مسافت بیشتری را طی كند، آن گروه برنده می شود افراد بازنده باید به برندگان سواری بدهند.   رزین كا: رزین وسیله چوبی به شكل Y است كه تكه نوار لاستیكی به دو سر انتهای چوب بسته می شود. بازیكن با گذاشتن سنگ لای لاستیك و كشیدن آن به طرف عقب سنگ را پرتاب می كند و گنجشك شكار می كند.   ریسمان بازی: از بازی های نمایشی سنتی مازندران به ویژه در غرب استان، ریسمان بازی است. این بازی غالبا" در مراسم عروسی برگزار می شد. ریسمان بازان دو نفر هستند یك نفر به عنوان بند باز بالای طناب راه می رود و دیگری به نام شیطانك در پایین می ایستد. بند باز بالای طناب با گذاشتن مجمع روی سر یا سوار شدن روی دوچرخه روی طناب راه می رود و شیطانك نیز در پایین با درآوردن ...

  ● تاپ تاپ خمیر   ▪ اهداف بازی: سرگرمی و نشاط، تقویت حافظه و دقت ▪ تعداد بازیکنان: ۲ تا ۱۰ نفر ▪ ابزار بازی: به ابزاری نیاز ندارد ▪ محوطه بازی: فضای بسته   ▪ شرح بازی: یک نفر بزرگ تر (اوستا) یکی از بچه ها را به حالت سجده می خواباند و به او می گوید، چشم هایش را ببندد، سپس دست یکی از بچه ها را بالا می برد و در حالی که آرام آرام به پشت او می زند، این شعر را می خواند: تاپ تاپ خمیر شیشه پر پنیر دست کی بالا؟در این موقع بازیکن باید حدس بزند اسم شخصی که دستش بالا برده شده است، چیست.اگر درست بگوید برنده است و یک امتیاز می گیرد و شخصی که دستش بالا برده شده بود، باید جای او را بگوید و اگر اشتباه بگوید، یک امتیاز منفی می گیرد و باید خودش بازی را تکرار کند، این بازی هم چنان ادامه دارد تا زمانی که بازیکن درست حدس بزند و در پایان، امتیاز شماری می کنند و امتیاز هر کس بیشتر بود، برنده است.   منبع: کتاب «بازی های بومی، محلی و سنتی

  ● التریش ▪ اهداف بازی: سرگرمی و نشاط، افزایش تمرکز، دقت و سرعت عمل ▪ تعداد بازیکنان: ۲ نفر به بالا ▪ ابزار بازی: به ابزاری نیاز ندارد ▪ محوطه بازی: فضای باز بسته ▪ شرح بازی: بچه ها دور هم می نشینند و یکی از آنان به دروغ چیزی را نشان می دهد. به طور مثال می گوید: «آن مرغ بالای دیوار را نگاه کنید». هر کدام از بچه ها که فریب بخورد و آن طرف را نگاه کند، فرد دروغگو روی پای نفر دوم می زند و دست به چانه خود می کشد و می گوید: «التریش» اگر چنین شد، دروغگو برنده است، اما اگر نفر دوم فریب نخورد، او به پای نفر اول می زند و دست به چانه اش می کشد و می گوید: «التریش» و برنده می شود و یک امتیاز می گیرد. اگر بعد از زدن ضربه دروغگو به پایش سریع عکس العمل نشان داد و از رسیدن دست او به چانه اش ممانعت کرد هیچ کدام امتیازی نمی گیرند. این بازی به همین شیوه و نوبتی ادامه می یابد. در پایان بازی هر کس امتیاز بیشتری داشته باشد و یا هر کس به امتیاز تعیین شده برسد، برنده بازی خواهد بود.   منبع: کتاب «بازی های بومی، محلی و سنتی

 در کشور پهناور ایران که از تنوع اقلیمی و قوم و قبیله‌ای خاصی برخوردار است، انواع بازی و سرگرمی رواج داشته و دارد که هر کدام دارای ویژگی‌های خاص خود است.هر بازی محلی دنیایی از باورهای فرهنگی یک قوم و یک محل را در دل خود به امانت دارد، لذا با فراموشی هر یک از این بازی‌ها در زمانه‌ای که تکنولوژی مدرن در حال گسترش است علاوه بر این‌که بخشی از خاطره نیاکان ما را از بین می‌برد به آسانی ظرفیت بسیار زیاد این بازی‌ها را نیز برای ایجاد تنوع در اوقات فراغت را کمرنگ می‌کند.این در حالیست که روز سیزده بدر و گرد هم آمدن خانواده‌ها از گذشته‌های دور تاکنون در استان لرستان مجالی برای انجام بازی‌های محلی مختلف به ویژه دال پلان بوده است.در ادامه برخی از بازی‌های محلی و بومی استان لرستان معرفی شده است:دال پلان یا پلودر این بازی چند نفر به دو دسته تقسیم می‌شوند که معمولاً دو دسته سه نفری یا بیشتر هستند. هر دسته به فاصله ۱۰ الی ۲۰ متر دورتر از یکدیگر و روبروی هم قرار می‌گیرند.هر دسته در جایی که ایستاده‌اند سه عدد سنگ به عنوان هدف که هر یک تقریبا بطول ۲۵ و بعرض ۱۵ سانتی متر است طوری در محل خود (روبروی دسته مقابل) پشت سر هم قرار می‌دهند که فاصله سنگها یک متر باشد و این سنگها را به صورت عمودی در یک خط مستقیم در زمین فرو می‌کنند که راست بایستد.بنابراین اکنون هر دسته سه عدد سنگ خود را که به آن "دال" (dal) یا هدف می‌گویند، در کنار خود و روبروی دسته مقابل قرار داده‌اند ...