خواص دارویی گیاه مامیران کبیر : مامیران یا "مامیزان کبیر" گیاهی داروئی از تیره ...
مامیران یا "مامیزان کبیر" گیاهی داروئی از تیره "خشخاش Papaveraceae" است که نام علمی آن"Chelidonium Majus"می باشد .مامیران ،" گیاه پرستو " میز نامیده میشود.
گیاهی است علفی، چندساله با شیره نارنجی رنگ، منشعب به رنگ سبز تیره، واجد كرك های پراكنده و دارای بن ساقه ای پوشیده از قاعده های پایای برگ ها و ساقه ای منشعب به ارتفاع ۹۰- ۳۰ سانتیمتر. برگ ها شانه ای دارای ۷-۵ برگچه تخم مرغی تا مستطیلی شكل. گل آذین چتر مانند آن دارای ۶-۲ گل، گل با دو كاسبرگ آزاد و ریزان و چهار گلبرگ كامل زرد رنگ، واژ تخم مرغی است. پرچم ها زرد رنگ، میوه به شكل كپسول كشیده، كمابیش مستقیم و فاقد كرك است.
دانه های آن سیاه رنگ هستند. اندام دارویی مامیران قسمت هوایی گیاه است كه در هنگام گل دادن جمع آوری می شوند. از مامیران به صورت خوراكی به عنوان صفراآور، ضداسپاسم، مسكن (ضعیف) و مدر و به صورت موضعی در درمان زگیل استفاده می شود. در طب گذشته از تمام قسمت های گیاه مامیران به ویژه شیرابه و ریشه آن در درمان ناراحتی های پوستی به ویژه برص، درد دندان و نیز به عنوان صفراآور استفاده می كردند.
سرشاخه هوایی مامیران دارای ۱-۱/۰ درصد آلكالوئید با بیش از ۲۰ آلكالوئید است. این گیاه در زمین های بایر به صورت خودرو رشد می كند و به صورت وسیعی در اروپا و آسیای شمالی و مركزی می روید.
اندام دارویى مامیران قسمت هوایى گیاه است كه در هنگام گل دادن جمع آورى مى شوند. از مامیران به صورت خوراكى به عنوان صفراآور، ضداسپاسم، مسكن (ضعیف) و مدر و به صورت موضعى در درمان زگیل استفاده مى شود. در طب گذشته از تمام قسمت هاى گیاه مامیران به ویژه شیرابه و ریشه آن در درمان ناراحتى هاى پوستى به ویژه برص، درد دندان و نیز به عنوان صفرا آور استفاده مى كردند. سرشاخه هوایى مامیران داراى ۱-۱/۰ درصد آلكالوئید با بیش از ۲۰ آلكالوئید است.
تركیبات شیمیایی:
این گیاه سمی است و استفاده زیاد از آن باعث می شود .
مامیران كبیر دارای آلكالوئید های مختلفی مانند چلیدونین ، هیموچلیدونین ، كلریتین ، پروتوپین ، آلیكری توپین ، هربرین و اسپارتئین می باشد . در مامیران كبیر همچنین نمك های كلسیم ، منیزیوم و آلمینویم ، مواد رزینی و موسیلاژ موجود است .
خواص داروئی:
تمام قسمت های این گیاه و شیره آن مصرف دارویی دارند البته ریشه آن قوی تر از بقیه قسمت های آن است
1)جوشانده و یا دم كرده مامیران برای درمان سرطان معده بكار می رود
2 )در معالجه آسم اثر مفید درد
3) تشنج را برطرف می كند
4)فشار خون را پائین می آورد
5)ادرار آور و ملین است
6)درمان كننده تصلب شرائین است
7)دردهای سرطانی را ساكت می كند
8)برای معالجه آنژین دپواترین از آن استفاده می كنند
9)برای درمان آب آوردن بدن مفید است
10)سنگ كلیه را خرد كرده و دفع می كند
11)برای معالجه نقرس مفید است
12)داروی خوبی برای برطرف كردن بیماریهای كبدی است
13) برای درمان زخم ها ی چركین ، ریشه له شده مامیران را مانند ضماد روی اینگونه زخم ها بگذارید
14)شیره مامیران داروی موثری برای از بین بردن زگیل و یا میخچه است . این شیره را با گلیسرین به سنبت مساوی مخلوط 0
دیگر خواص این گیاه :
اختلالات قلبی وعروقی
جوشانده ریشه مامیران ،تصلب شرائین وفشار خون را درمان نموده و از بروز سکته قلبی جلوگیری می نماید.
اختلالات عصبی
جوشانده ریشه مامیران،تسکین دهنده دردهای عصبی ،خواب آور وآرام بخش است.
اختلالات پوستی
عصاره مامیران ،زخمها ،زوائد گوشتی و زگیل و دیگر اختلالات پوستی را برطرف می سازد.
اختلالات کلیوی
جوشانده مامیران،محرک کلیه،فزونی دهنده حجم ادرار،دفع کننده سموم بدن و درمان کننده عفونتهای کلیه و مثانه ومجاری ادرار است.
اختلالات چشمی
شست و شوی چشم با عرق مامیران ،درد و ورم و عفونتهای چشم را التیام میبخشد
خلاصه آنکه مامیران،گیاهی مدر و مخدر و درمان کننده اختلالات قلبی و عروقی،عصبیریالپ.ستی کلیوی و چشمی است.مامیران تصفیه کننده خون درمان کننده عفونتهای سفیلیسی ،تنگی نفس ،آسم و بواسیر است
طرز استفاده:
جوشانده :
مقدر 20 گرم برگ خشك و یا ریشه مامیران را در یك لیتر آب حل كنید . مقدر مصرف آن یك فنجان سه بار در روز است .
دم كرده مامیران :
30 گرم برگ خشك مامیران را در یك لیتر آب جوش ریخته و بگذارید برای مدت ده دقیقه دم بكشد . سپس صاف كرده و مصرف كنید .
تنطور مامیران :
این تنطور را می توانید از فروشگاههای گیاهان دارویی و یا برخی از داروخانه ها خریدری كنید و یا اینكه مقدر 100 گرم برگ خشك یا ریشه مامیران را در 500 گرم الكل سفید خیس كرده بگذارید برای مدت دو هفته بماند . البته هر روز آنرا تكان دهید پس از این مدت آنرا صاف كرده و در شیشه دربست نگاهدری كنید . مقدر مصرف آن 10-15 قطره سه بار در روز است .
شیره مامیران :
برای استفاده از شیره مامیران آنرا با عسل مخلوط كرده و استفاده كنید .
موارد منع مصرف :
همانطور كه گفته شد مصرف زیاد مامیران كبیر تولید مسمومیت می كند و حتی استفاده زیاد آن بصورت له شده روی رخم ها نیز همین خطر را د ارد زیرا از راه پوست جذب بدن می شود .
این گیاه سمی است و مقدار زیاد آن در مصارف داخلی ممكن است موجب تشنج و حتی مرگ شود.
مصرف این گیاه در دوران بارداری ممنوع است.
بنابراین باید مصرف آن در حد گفته شده باشد و تحت نظر متخصص مصرف شود.
پرورش گیاه
پرورش این گیاه از طریق دانه صورت می گیرد و زمین زراعتی باید سایه دار و نسبتاً مرطوب, ماسه ای و نرم با خاک پوسیده باشد. بذر آنرا در گلخانه در اویل اسفند و یا مستقیماً در زمین شخم خورده در ردیفهایی به عرض 50 سانتی متر در طول فروردین ماه می کارند میزان بذر مورد نیاز گلخانه هر هکتار 200 گرم و میزان آن در زمین اصلی 2 کیلو گرم د رهکتار می باشد.
ماههای اردیبهشت و خرداد نهالها را در کرتهای 20*50 سانتی متر نشاء می کنند.جهت تقویت زمین مقدار 150 تا 75 کیلو گرم کود ازت خالص ( نیترات آمونیوم و کلسیم سیانید ) در هر هکتار اضافه می کنند. برای مبارزه با علفهای هرز یک تا دوبار چنگک با دیسک ماشینی زده می شود.
برداشت
قسمت هوایی گیاه را در فروردین تا شهریور و ریشه ها را از مهر تا آبان یا اسفند تا فروردین قبل از جوانه زدن محصول برداری می کنند ( از دومین سال کشت چین اول گیاه را در ماه اسفند و فروردین و چین دوم آنرا در شهریور یا مهر با علف چین و ریشه ها را در مهر و آبان و اسفند و یا فروردین برداشت می نمایند).پس از برداشت محصول و تمیز کردن آن قسمت هوایی را در حرارت 50 تا 60 درجه سانتی گراد و ریشه را در حرارت 60تا 80 درجه سانتی گراد خشک می نمایند. با شرایط فوق الذکر بازدهی هر هکتار 6/3 تن محصول خشک به صورت گیاه کامل و 8/2 تن ریشه است.
دامنه انتشار
نواحی شمال ایران مانند گیلان: اطراف رشت, رودبار, عمارلو ( کبوتر چاک و زرد چین ) , گرگان: بندر گز, مازندران.
منابع :
aftab.ir
farstak.com
daneshnameh.roshd.ir
ویدیو : خواص دارویی گیاه مامیران کبیر