تقویم تاریخ -3 دی : 1765م:24 دسامبر سال 1765 میلادی كریم خان زند رئیس وقت كشور ...

1765م:24 دسامبر سال 1765 میلادی كریم خان زند رئیس وقت كشور ایران در دفتر كار خود در شیراز (موزه پارس امروز) به منشی اش گفت كه نامه ای به «شاه عالم» امپراتور هند بنویسد و این اقدام او را كه به انگلیسی ها امتیاز و اختیار داده است تقبیح و محكوم كند.

بنویسد كه اجازه داد و ستد در بندر؛ بله، ولی امتیاز و اختیار؛ نه.

كریمخان به منشی اش تاكید كرده بود كه نامه همان روز باید به مهر و امضای او برسد و ارسال شود. در آن روز كریم خان خشمگین به نظر می آمد، كه در او این حالت به ندرت دیده می شد.

«شاه عالم» امپراتور وقت هند به كمپانی هند شرقی انگلستان در منطقه بنگال اختیارات دیوانی (اداری ــ حكومتی) و امتیاز كشت خشخاش و تولید تریاك و حقوق دیگر داده بود. كریم خان كه نظر به گسترش بازرگانی خارجی داشت دو سال پیش از آن (سال 1763 ) به بازرگانان انگلبسی اجازه داده بود كه در بوشهر - به كار داد و ستد مال التجاره بپردازند.

كریم خان كه از سال 1749 تا 1779 بدون این كه اجازه دهد عنوان شاه بر او بگذارند بر ایران حكومت كرد برای خلیج فارس و جزایر آن و امور مربوط، اولویت قائل بود. وی اخراج هلندی ها به سركردگی «كتیپ هاوزن» از خارك، به زنجیر كشیدن شیخ سلمان بنی كعب، تصرف بصره در سالهای 1773 و 1775 و ... را در همین راستا انجام داد.

كریم خان با این كه قول امضای یك پیمان امنیت مشترك با روسیه را به این دولت داده بود، از تنظیم پیمان شانه خالی كرد، زیرا می ترسید كه پس از مرگ او، روسها از مفاد پیمان سوء استفاده كنند.

كریم خان كه یكی از ژنرال های نادرشاه و یك پارس اصیل از طایفه زند قبیله «لر ــ بختیاری» بود در پی قتل نادر در توطئه دهم ژوئن سال 1747 در فتح آباد قوچان، با یك رشته جنگ با ژنرالهایی كه قصد تجزیه وطن را داشتند و جانفشانی های دیگر مانع این عمل شد و یكپارچگی ایران را حفظ كرد و سپس دست به آبادانی فراوان زد. وی هیچیك از مغلوبان را مجازات نكرد و دشمنانی را كه درجنگ مقتول می شدند با تشریفات رسمی و عزاداری كامل به خاك می سپرد.

 

1311ش:رضا شاه در پی بی اعتماد شدن نسبت به تیمور تاش وزیر دربار، سوم دی ماه سال 1311 خورشیدی (24 دسامبر 1932) وی را بر كنار و وزارت دربار را هم منحل كرد. رضا شاه وزارت دربار را دستگاهی زائد و پر هزینه اعلام داشت و دستور داد كه از آن پس نامه های ارسالی مردم، از طریق یك منشی نظامی به اطلاع وی برسد. از همین روز تیمورتاش درخانه اش بازداشت بود.

1321ش:سوم دی ماه سال 1321 (24 دسامبر 1942 میلادی) لایحه قانون تعلیمات اجباری به مجلس داده شد. طبق این لایحه كه بعدا تصویب و به صورت قانون به اجرا در آمد؛ تعلیمات عمومی در ایران اجباری، رایگان و یكسان باید باشد. این قانون، چند سال پیش از تدوین و تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر كه دوره آموزش و پرورش عمومی را در كشورهای عضو سازمان ملل اجباری و رایگان توصیه كرده است تصویب شده بود. آموزش رایگان و یكنواخت در ایران از شهریور سال 1353 به تدریج به همه مقاطع تحصیلی تا دكترا تعمیم داده شد و مدارس غیر دولتی به صورت دولتی درآمدند، ساختمانها و تجهیزات آنها خریداری شد و كاركنانشان با احتساب سوابق كار به استخدام دولت درآمدند. در سال 1358 قانون اساسی تازه ایران (جمهوری اسلامی) اصل 30 خود را به رایگان بودن آموزش و پرورش در قلمرو كشور اختصاص داد كه باید حاكم بر این امور باشد.

با این كه قانون اساسی تصریح بر رایگان بودن آموزش و پرورش دارد؛ از اواخر دهه 1360 باردیگر عملا اجازه داده شده است كه حتی در دوره های تعلیمات عمومی، تحت عنوان «غیر انتفاعی!» مدارس پولی دایر شود و ....

 

2004م:مرافعه دو حزب اصلی آمریكا بر سر انتخاب فرماندار ایالت واشنگتن 24 دسامبر 2004 هم ادامه داشت و با این كه دوباره شماری آراء با ماشین و با دست حكایت از پیروزی بانو «كریستین گرگوار» نامزد 57 ساله حزب دمكرات داشت، حزب جمهوریخواه تهدید كرده بود كه به استناد رای چهار سال پیش دیوان عالی كه جورج بوش را برنده اعلام داشت به دادگاه متوسل خواهد شد.

در نخستین شمارش آراء ایالت، دانیو روسی نامزد حزب جمهوریخواه با 261 رای بیشتر، برنده اعلام شده بود كه حزب دمكرات اعتراض كرد و دو میلیون و نهصد هزار ورقه رای دوباره شماری ماشینی شد كه این بار كریستین با 45 رای اضافی برنده اعلام شد كه حزب جمهوریخواه اعتراض كرد و برای بار دوم، آراء با دست شمرده و با چشم مشاهده و خوانده شد كه هفته ها طول كشید و سرانجام اعلام شد كه آراء كریستین 130 رای بیشتر است كه باز حزب جمهوریخواه زیر بار نرفت و ....

از سوی دیگر، به گزارش 24 دسامبر 2004 روزنامه های آمریكا، تا این روز مسئله انتخابات دوم نوامبر در ایالت اهایو هم هنوز حل نشده بود زیرا كه در حوزه های رای گیری این ایالت به نقص فنی ماشین های رای گیری، آموزش ناقص كاركنان حوزه ها، چگونگی آراء كسانی كه تغییر حوزه داده بودند و عدم توزیع حوزه ها بر حسب جمعیت اعتراض شده بود. یكی از معترضین «پروفسور شمبورا» استاد اقتصاد دانشگاه اهایو بود كه گفته بوددر آستانه انتخابات خانه خود را عوض كرد و در نتیجه حوزه اش تغییر یافت و طبق مقررات سابق «رای موقت» داد كه پس از انجام انتخابات متوجه شد مقررات رای موقت همان روزها اصلاح شده بود و برای اطلاع مردم به صورت چشمگیر آگهی نشده بود به گونه ای که حتی به چشم فردی چون او كه هر روز بیشتر روزنامه ها را مرور می كند نخورده بود و حق او (رای دادن) تضییع شده است.

 

2002م:این نامه که درعین حال یک گزارش رسمی را نقل کرده است در دسامبر 2002 واصل شد و 24 دسامبر همان سال در این سایت درج گردید؛ و از آنجا که از لحاظ ماندن در تاریخ دارای ارزش است آن را به بخش "رسانه ها" نقل کرده ایم که برای بررسی پژوهشگران باقی بماند:

امروز (دسامبر 2002 )در روزنامه های تهران خواندم (نویسنده نامه خوانده است) كه آقای جعفری مدیر كل مطبوعات داخلی وزارت ارشاد اسلامی (مدیرکل وقت) كه از شهر كرمان دیدار می كرد گفته بود كه كمك مالی دولت به نشریات از این پس بر پایه تیراژ واقعی انها خواهد و این كمك، درحقیقت حمایت از مخاطبان آنها است.

خواستم (ارسال کننده خواسته است) که آقای جعفری به این پاسخها كه از خواندن این خبر در ذهن من (نگارنده نامه) به وجود آمده است پاسخ دهد:

1 ــ بفرمایند كه جز ایران كدام كشور دیگر در دنیا به روزنامه ها (كمك مالی) از جیب مردم میدهد؟.

2 ــ آیا سوبسید فرضا خرما برای مردم واجبتر است، یا روزنامه؟.

3 ــ مگر روزنامه كالایی غیر از كالاهای دیگر است، اگر خوب باشد و مردم احساس نیاز كنند به هر قیمت كه باشد می خرند و یا این كه می روند آن را در كتابخانه عمومی شهر می خوانند؟.

4 ــ آیا می دانید كه قیمت روزنامه در ایران خیلی پایین است؟.

5 ــ در كدام كشور دیگر قیمت روزنامه كمتر و یا معادل ایران است؟.

6 -- حمایت از مخاطب و حفظ حقوق اساسی او، دادن پروانه انتشار به اهل این حرفه است تا با ایجاد رقابت واقعی، بهترین نشریات باقی بمانند و مردم روزنامه خوب داشته باشند. آیا پاسخی غیر از این دارید كه بدهید؟ .

7 ــ آیا می دانید كه روزنامه های موجود با محتوایی كه دارند در استاندارد بین المللی با تعاریف روزنامه مطابقت ندارند و یك تافته جدا بافته در جهان مطبوعات هستند؟.

8 ــ فرموده بودید (خطاب به آقای جعفری) كه تیراژ واقعی، مگر در جمهوری اسلامی كسی باید دروغ بگوید كه ناشر روزنامه تیراژ خلاف واقع اعلام كند؟!. مردم انقلاب كردند كه كسی دروغ نگوید. روزنامه ای كه تیراژ خودش را به دروغ اعلام كند، آیا از دروغ نوشتن و ... واهمه دارد؟، و ....

 

1524م:24 دسامبر سالروز درگذشت وسكو دا گاما Vasco da Gama دریانورد پرتغالی است در سال 1524 میلادی در هند. وی 23 ماه مه سال 1498 با چهار كشتی مجهز به 20 توپ و 170 تفنگدار پس از دورزدن دماغه جنوب آفریقا و گذشتن از سواحل شرقی این قاره وارد "كالیكت" در ساحل غربی شبه قاره هند شد و با این كار، آغازگر استعمار اروپاییان بر خاور زمین گردید. پرتغالیها در دهه یکم و دوم قرن شانزدهم (از 1508 تا 1515) چند منطقه را در ساحل غربی هند از جمله «گوا»، «دیو» و «دمان» را متصرف شدند و نام مستعمرات پرتغالی هند بر آنها گذاردن و آنهارا تا دسامبر 1961 در اختیار داشتند و از آنجا به سایر نقاط آسیا و خلیج فارس دست اندازی كردند. هلندی ها ، انگلیسی ها و فرانسویان به رقابت با آنان پای به این منطقه گذاردند. عامل پیروزی غربی ها بر خاورزمینی ها برتری اسلحه آنان بوده است. به همین دلیل است که غرب کوشش داشته که برتری تسلیحاتی را ازدست ندهد.

آلفونس دو آلبوکرکی پرتغالی در سال 1508 و با هدف بستن خلیج فارس بر روی رقیبان آینده، با هفت کشتی توپدار و 500 تفنگدار به جزیره هرمز که مرکز مبادلات کالا و ناظر بر تنگه هرمز بود حمله ور و آنجا و بعدا قشم و چند ناحیه ساحلی دیگر از وطن مارا متصرف شد. پیروزی پرتغالی ها سلاحهای آتشین آنان بود که ایرانیان در آن زمان فاقد آن بودند. دهها سال بعد شاه عباس برای اخراج پرتغالیها از قشم، هرمز و سواحل ایران بود كه با انگلیسیها متحد شد و پای اینان به خلیج فارس باز گردید كه مشكلات منطقه نتیجه سلطه انگلیسی ها بر خلیج فارس بوده است. آلبوکرکی که طرح بستن راههای دریایی هند بر روی سایر کشورهای اروپایی را تهیه کرده بود بعدا به عنوان دومین فرماندار مستعمرات پرتغال در هند (پس از فرانسسکو دو آلامیدا) تا توانست به این طرحها جامه عمل پوشاند. وسکو دا گاما که دیدار او از هند در سال 1498 جنبه اکتشافی داشت جایی را تصرف نکرد و به نیروی نظامی متوسل نشد. وی بیستم ما مه 1948 وارد "کالیکت" در ساحل غربی هندوستان شده بود. «دا گاما» در سال 1524 نیز ماموریت هند یافت و به اینجا آمد و 24 دسامبر همین سال در هند درگذشت.

 

1937م:دسامبر سال 1937 ارتش امپراتوری ژاپن كه برغم مخالفت و اعتراض «جامعه ملل» كشور چین را مورد حمله قرار داده بود شهر باستانی دو هزار و چهارصد ساله نانكینگ (نانژینگ = نانچینگ) پایتخت وقت این كشور را تصرف و دویست تا سیصد و پنجاه هزار تن از چینیان ساكن شهر كشتار كرد كه بانو «آیریس چانگ» شرح این كشتار وحشیانه را در كتابی به زبان انگلیسی تحت عنوان «تجاوز نانكینگ» آورده است كه به بسیاری از زبانها از جمله زبان ژاپنی ترجمه شده است. این كشتار كه از 13 دسامبر آن آغاز شده بود چهل روز طول كشید.

در این مدت دهها هزار چینی زنده بگور شدند. ژاپنی ها زنان را پس از تجاوز شكم دریدند و كودكان را قطعه قطعه كردند. طبق ارقامی كه 12 دسامبر 2007 از طبقه بندی دولت آمریكا خارج شده است، تلفات این كشتار بی سابقه 500 هزار تن گزارش شده بود. نانژینگ (دركنار رود یانگتسه و به فاصله ای نه چندان دور از شانگهای) 23 آوریل 1949 به دست كمونیستها افتاد و از آن پس هر سال تظاهرات ضد ژاپنی در این شهر و سایر شهرهای چین برگزار می شود. با وجود این، «یاسوئو فوكودا» نخست وزیر تازه ژاپن گفته است كه قبل از پایان دسامبر جاری (دسامبر 2007) از چین دیدن خواهد كرد و این نخستین سفر خارجی وی به عنوان رئیس دولت ژاپن است.

 

 

1953م:23 دسامبر 1953 و 9 ماه پس از درگذشت استالین، هفت تن از همشهریان گرجستانی او و از جمله «لاورنتی بریا» به اتهام قتل سیاسی در سابق و نیز قصد براندازی دولت مالنكوف اعدام شدند. هر هفت نفر سالها از مقامات پلیس امنیتی شوروی بودند و دو تن از آنان تا سمت وزارت بالا رفته بودند.

«بریا» مدتی وزیر كشور و معدوم دیگر وزارت كنترل سازمانها و موسسات (حراست) را برعهده داشت. بریا در ماه ژوئیه آن سال دستگیر شده بود. دادستان محكمه حتی «بریا» را متهم كرده بود كه از سال 1919 با انگلیسی ها تماس داشته و از این رهگذر به وطن خیانت کرده است!. درباره بریا در خارج از روسیه كتابهای متعدد انتشار یافته و در برخی از آنها، مولفان مدعی شده اند كه «بریا» استالین را مسموم كرده بود كه به نظر نمی رسد دقیق باشند. ولی ترس مالنكوف جانشین استالین از بریا و احتمال توطئه بریا بر ضد او به ثبوت رسیده است زیرا كه بریا در چهار ماه پس از درگذشت استالین بر شمار ماموران مخفی و تجهیز پلیس امنیتی به سلاحهای سنگین افزوده بود. این اعدامها، نخستین براندازی متحدین استالین از صحنه حكومت شوروی بود و واضح بود كه در چنین محیط آكنده از خصومت، نفاق و نبرد برسر قدرت؛ پیاده كردن سوسیالیسم واقعی امكان پذیر نبود و فروپاشی نظام شوروی از همان زمان قابل پیش بینی بود.

1881م:دریا سالار ژان فرانسوا دارلان فرمانده نیروهای مسلح فرانسه و فرماندار كل مستعمرات این كشور در شمال آفریقا 24 دسامبر 1942 در الجزایر ترور شد. وی در 17 اوت 1881 به دنیا آمده بود . هنگام حمله هیتلر به فرانسه ، وی رئیس ستاد نیروی دریایی فرانسه بود. پس از شكست فرانسه در جنگ ، به او پیشنهاد شد كه كشتی هایش را به یك بندر در انگلستان منتقل كند تا به دست آلمان نیافتند ؛ كه چون با انگلیسی ها قلبا خوب نبود آن را اجرا نكرد . دریاسالار دارلان از همان آغاز كار هم با نوعی سازش با هیتلر موافقت داشت. وی بعدا در دولت ویشی فرانسه معاون مارشال پتن شد كه پس از آشتی لاوال و پتن به افریقا اعزام شد و بسیاری از كشتی ها را هم با خود به آنجا برد . در استانه حمله متفقین به شمال آفریقا به او پیشنهاد شد كه همانند دوگل به آنها بپیوندد كه به دلیل ضدیتی كه با انگلیسی ها داشت به امروز و فردا كردن پرداخت و در همین جریان ترور شد . در باره انگیزه ترور او روایات متعدد و جود دارد.

 

 

1948م: 24دسامبر سال 1948 (به وقت ژاپن) هیدكی توجو نخست وزیر پیشین ژاپن و شش تن ازهمكارانش كه 12 نوامبر (ماه پیش از آن) در دادگاه متفقین به مرگ محكوم شده بودند در توکیو اعدام شدند. اعدام «توجو» سه سال و چهار ماه پس از پایان جنگ و اشغال نظامی آن کشور توسط آمریکا صورت گرفت. وی قبلا در زندان یك بار در صدد خودكشی برآمده بود كه نجات داده شده بود. شانزده تن دیگر از مقامات ژاپنی زمان جنگ دوم جهانی در همان دادگاه به زندان محكوم شدند.

توجو که در دسامبر 1884 در توكیو به دنیا آمده بود یك ژنرال بود. او پیش از نخست وزیر شدن مقامات نظامی مهمی ازجمله وزارت جنگ را برعهده داشت. در طول جنگ مدتی علاوه بر نخست وزیری، در کابینه خود وظایف وزیران جنگ، داخله و امور خارجه را هم برعهده داشت. او بود كه برای تقویت حس میهندوستی ژاپنی ها، تعداد ساعات درس تاریخ را در مدارس این کشور چهار برابر كرده بود.

وی كه مدتی در آلمان آموزش نظامی دیده بود یك ناسیونالیست ژاپنی بود و عقیده به دورساختن روسیه از خاور دور، طرد انگلستان و فرانسه و سایر استعمارگران اروپایی از آسیا، اخراج آمریکا از مناطق واقع در اقیانوس آرام و به دور از سواحل خاک اصلی این کشور و سلطه ژاپن بر چین و دست كم مناطق شمال شرقی آن را داشت. او عمیقا مصرّ به ایجاد نظمی نوین در آسیا و منطقه اقیانوس آرام پس از طرد غرب از این مناطق بود. باوجود این، پس از تصرف «سیپان» توسط نیروهای آمریكایی در سال 1944، توجو دریافته بود كه پیروزی نظامی ژاپن دشوار و احیانا بعید است ولی باور هم نداشت كه شكست نزدیك باشد زیرا كه بمباران اتمی ژاپن را نمی توانست پیش بینی كند. توجو در سه سالی كه در زندان در انتظار محاكمه بود خاطرات خود را نوشت كه بعدا نوه اش بانو «یوكوایوانامی» آنهارا همراه عکس و فیلم منتشر ساخت و چهره خوبی از پدربزرگ ارائه داد.

 

 

2003م:ارتش روسیه 22 دسامبر 2003 چند موشك تازه «توپل ـ امTopol-M» را كه بردشان ده هزار و چهارصد كیلومتر ( شش هزار مایل ) اعلام شده و از سیلوهای زمینی پرتاب می شوند در نقطه ای در خاك این كشور مستقر ساخت. استقرار نخستین دسته ده تایی از این نوع موشك 4 سال پیش صورت گرفته بود.

وزیر دفاع روسیه به این مناسبت گفت كه این موشكها در جهان رقیب ندارند.

برخی روزنامه ها نوشتندكه استقرار این چند موشك و نیز اظهارات وزیر دفاع روسیه با توجه به انتخابات در پیش روی ریاست جمهوری، با هدف تبلیغ انتخاباتی برای ولادیمیر پوتین صورت گرفته است كه چند سال پیش، از سوی یلتسین( عامل شماره یك فروپاشی شوروی) در صدر قدرت گرفت و اخیرا اشاره به نامزد شدن مجدد خود كرده و به « رای » نیاز دارد .

2003م:فیدل كاسترو 22 دسامبر 2003 برای ترتیب دادن اعزام ده هزار پزشك كوبایی به ونزوئلا برای درمان رایگان طبقه كم درآمد این كشور و نیز فرستادن ده هزار آموزگار تازه به منظور سوادآموزی بازهم رایگان به بزرگسالان ونزوئلایی به این كشور رفته بود. این، دیداری یکروزه بود.

روزنامه های مخالف فیدل كاسترو و سیاست هوگو چاوس رئیس جمهوری ونزوئلا نوشته بودند كه آموزگاران كوبایی به بی سوادان ونزوئلا علاوه بر خواندن و نوشتن، آموزش سیاسی و درس سوسیالیسم خواهند داد.

«چاوس» که یك چپگرای ناسیونالیست است بعدا فرضیه سوسیالیسم قرن 21 را اعلام داشت و سرگرم پیاده کردن آن است. به اظهار برخی از استادان تاریخ عقاید، فرضیه چاوس عملی ترین راه برقراری سوسیالیسم است.

 

1715: سوئد با توسل به نیروی نظامی نروژ را تصرف كرد .

1814: پیمان گنت Ghent به جنگ آمریكا و انگلستان كه در سال 1812 آغاز شده بود و انگلیسی ها ضمن آن شهر واشنگتن و كاخ سفید را آتش زده بودند پایان داد.

1865: چند نظامی سابق كنفدراسیون آمریكا در شهر پولاسكی Pulaski ایالت تنسی جمعیت كو كلاكس كلان را بر پایه برتری نژاد آرین تشكیل دادند.

1893: هنری فورد نخستین موتور بنزین سوز قابل استفاده را ساخت و از همان زمان نفت یك كالای استراتژیك شد و كشورهای صادر كننده آن گرفتار هزاران دشواری شده اند.

1946: 800 هزار عضو عادی حزب نازی آلمان تحت عنوان Minor Nazi (نازی های كوچك) مورد عفو عمومی فاتحان جنگ قرار گرفتند.

1954: لائوس استقلال خود را از فرانسه به دست آورد.

منبع:iranianshistoryonthisday.com

ویدیو : تقویم تاریخ -3 دی