بیم و امیدهای حذف یورو از... :           محمدرضا رحیمی معاون اول رئیس جمهور ...

 

 

 

 

 

محمدرضا رحیمی معاون اول رئیس جمهور بتازگی از بررسی امكان حذف یورو از مبادلات نفتی ایران خبر داده است.

این اقدام پس از آن صورت می گیرد كه بانك مركزی سهم دلار آمریكا در ذخایر ارزی كشور را كاهش داده است. پس از وقوع بحران اقتصاد جهانی در آمریكا و اروپا، بسیاری كشورها برای جلوگیری از آسیب دیدن ذخایر ارزی خود اقدام به تبدیل ذخایر دلاری خود كردند. البته كمی بعد با شعله كشیدن بحران اقتصادی در یونان و سپس اسپانیا و آلمان، همین اتفاق برای یورو ـ پول واحد اروپایی ـ افتاد و سپس بسیاری كشورها به فكر تبدیل ذخایر یورویی خود به ارز دیگری افتادند. اكنون ایران نیز در چنین پارادوكس و كشاكشی درگیر است. ظاهرا مدیران ارشد كشور در پی بحران های اخیر اقتصاد جهانی به این نتیجه رسیده اند كه كار كردن با ارزهایی همچون دلار آمریكا یا یورو با ریسك بیشتری همراه شده است و گاه درجه این ریسك به حدی بالا می رود كه نیاز به كاهش یا قطع استفاده از این ارزها را پیش رو قرار داده و لزوم جایگزین كردن ارز یا ارزهای دیگری را به جای ۲ ارز یاد شده هشدار می دهد.

حال اگر مساله تحریم های یكجانبه اروپا و آمریكا بر علیه ایران را نیز به ابعاد اقتصادی این موضوع اضافه كنیم، خواهیم دید كه حركت ایران به سوی حذف كامل دلار و یورو چندان بدون توجیه و پشتوانه كارشناسی نیست، البته بانك مركزی به درستی اعلام نكرده كه سهم دلار و یورو در تركیب سبد ارزی كشور چقدر است، اما هرچه هست این سهم قابل توجه به نظر می رسد و لذا هرگونه تصمیمی درباره تغییر در این سهم با ریسك های زیادی مواجه است كه با هشدار كارشناسان مواجه است.

دكتر بیژن بیدآباد، كارشناس ارشد پولی ـ مالی در این باره به خبرنگار ما می گوید: صرف نظر از تمام مسائل سیاسی كه آمریكا و اروپا برای ایران ایجاد كرده اند و بحث تحریم ها، باید پذیرفت دلار و یورو یك ویژگی برتر نسبت به سایر ارزها دارند و آن فراگیری است. شما در دنیا كمتر ارزی را پیدا می كنید كه به اندازه دلار یا یورو قابلیت پذیرش در كشورهای مختلف داشته باشد.وی افزود: لذا اگر به هر دلیل اصرار دارید ارز دیگری جایگزین دلار و یورو شود باید فراگیر باشد یعنی در كشورها و اقتصادهای مختلف پذیرفته شود. همچنین این ارز باید به وفور در دسترس باشد و من فكر نمی كنم دست كم در حال حاضر چنین ارزی را پیدا كنید.

وی اظهار داشت: دریافت كردن ارز دیگر و هر ارز دیگری در قبال فروش نفت آسان است و اتفاقا كشورهای خریدار ما استقبال می كنند كه ما ارز ملی آنها را بپذیریم، چرا كه با این اقدام تفاوت ارزش ارز ملی خود با ارزش جهانی یورو را به دریافت كننده ارز یعنی ایران منتقل می كنند، اما توجه داشته باشید روی دیگر سكه پذیرفتن آن ارز از سوی كشورهایی است كه ما می خواهیم از آنها كالا بخریم.

وی خاطر نشان ساخت: این مساله بویژه درباره شركای اصلی تجاری ما به چشم می خورد. مثلا امارات حاضر می شود در برابر ۱۴ میلیارد دلار مبادلات سالانه اش با ایران ۱۴ میلیارد یوآن یا ۱۴ میلیارد پوند دریافت كند؟ این مساله از این نظر چالش برانگیز است كه شاید بخش خصوصی یا دولتی امارات حاضر به پذیرش ارزهای مورد نظر ما نشود، چون در حلقه دیگر زنجیر خودش نمی تواند آن ارز را به مشتری دیگرش بدهد.

بیدآباد تصریح كرد: از سوی دیگر شما مساله تفاوت بهای ارزهای مختلف با یكدیگر را دارید كه هم مبادلات را دشوار كرده و هم هزینه ها را افزایش می دهد. اما ارزهایی چون یورو در سطح جهانی كشف ارزش می شوند، اما سایر ارزها چنین ویژگی را ندارند و امكان سوءاستفاده از آن زیاد است.

این تحلیلگر ارشد مالی گفت: جمع بندی من این است كه تصمیم حذف یورو از معاملات نفتی كه معاملات هنگفتی است، به یكباره و در كوتاه مدت ریسك بزرگی است و در سبد ارزی كشور اخلال ایجاد می كند. اگر هم تصمیمی برای حذف یورو هست باید تدریجی و همزمان با یافتن ارز جایگزین مناسب و امضای قرارداد حفظ ارزش پول باشد تا كشور درباره خریدهای خارجی آسیب نبیند.

غلامرضا سلامی، كارشناس پولی ـ مالی نیز در این باره به خبرنگار ما می گوید: تصمیم حذف یورو از مبادلات نفتی كشور باید در نهایت احتیاط اجرا شود. برای من سوال است كه ارز جایگزین یورو برای ایران كه فراگیری و پذیرش جهانی داشته باشد، چه خواهد بود؟ شما دلار آمریكا و یورو را كه كنار بگذارید، چه جایگزینی برای آن پیدا خواهید كرد؟ توجه داشته باشید كه اگر عمده معاملات اقتصادی كشور را به ارزی پیوند بزنید كه نمودار ارزش جهانی ندارد، فقط به انتقال مشكلات آن ارز به اقتصاد كشور كمك كرده و از سوی دیگر تنوع مشتریان و قدرت انتخاب خود را كم كرده اید، چراكه مجبورید از نقاطی كالا یا خدمات بخرید كه حاضر به پذیرش آن ارز خاص از شما باشند و روشن است هر ارزی فراگیری دلار و یورو را ندارد.وی افزود: لذا این تصمیم بسیار دارای ریسك است و باید با احتیاط و تدریج با آن برخورد كرد. باید روی ارزهای جایگزین مطالعه كرد. مبادا ارز یا ارزهای جایگزین براساس ملاك های سیاسی و غیراقتصادی انتخاب شوند؛ این بزرگ ترین جفا در حق اقتصاد كشور است.

● نظر موافقان

با این حال افرادی نیز از ایده حذف یورو از مبادلات نفتی كشور حمایت می كنند. به زعم آنان اتكای بیش از حد سبد ارزی كشور به یورو و دلار در شرایطی كه ارزش این ارزها در نوسان بوده و آسیب پذیری پیدا كرده است، به صلاح منافع اقتصادی كشور نیست. لذا باید ارزهای كمكی نقش پررنگ تری در سبد ارزی كشور داشته باشند. این افراد همچنین تحركات خصمانه غرب علیه منافع ایران را یادآوری و پیشنهاد می كنند كاهش یا توقف مبادله وجوه نفت ایران با یورو، ضربه مناسبی به گردش این پول وارد خواهد كرد و درواقع این حداقل واكنشی است كه می توان به مسببان صدور قطعنامه های ضد ایرانی بروز داد.

كاظم دلخوش اباتری عضو كمیسیون اقتصادی مجلس به خبرنگار ما می گوید: سبد ارزی كشور در یك سال اخیر از محل تغییر ارزش دلار و یورو ضرر زیادی كرده است و این ضرر بر هیچ كس پوشیده نیست.

اكثر كارشناسان اقتصادی برای سال های پیش رو دلار و یورو را دارای استحكام لازم نمی دانند چراكه آشفتگی اقتصادی در بلوك غرب ادامه خواهد داشت. در نتیجه ماجرا باید ریسك نگهداری ذخایر ارزی كشور به این دو ارز را بپذیریم.

وی افزود: من نمی گویم سهم یورو و دلار را در سبد ارزی به صفر برسانیم. این منطقی نیست. چون به هر حال این ارزها در دنیا مورد قبول هستند، اما می توان مبادلات با این ارزها را كاهش داد و ارزهای دیگر را بتدریج در سبد ارزی كشور پررنگ كرد. مثلا می توان با كشورهای صادركننده كالا به ایران صحبت كرد و از ارز ملی آن كشورها بهره برد.

وی اظهار داشت: ارز كشورهای مسلمان یكی از این گزینه هاست كه مناسب به نظر می رسد. البته یوآن ـ واحد پول چین ـ هم كم كم در دنیا دارد جای خودش را پیدا می كند و البته بانك مركزی برای صلاحیت دار بودن آن باید نظر بدهد، اما بنده با اصل این مساله كه یورو از مبادلات نفتی ایران حذف شود، موافقم. جعفر قادری، عضو كمیسیون برنامه و بودجه مجلس نیز با حذف یورو از مبادلات نفتی ایران موافق است. وی به خبرنگار ما می گوید: این مساله تنبیه خوبی برای اروپا محسوب می شود كه بداند ایجاد هر گونه محدودیت اقتصادی در قالب تحریم ها برای ایران اعم از بانكی، كالایی و غیره اول به خودشان ضربه می زند.

بخش خصوصی آنها از این تصمیمات بشدت ضرر می كند و بازار ایران را از دست می دهند، آن هم در كوران بحران اقتصادی كه نیاز شدید به فروش كالا در غرب احساس می شود.

وی افزود: قطعا ما در دنیا ارزهای مناسبی برای جایگزینی دلار و یورو داریم. این كه گفته می شود اگر این ارزها نباشد ما لنگ می مانیم یك تلقی ذهنی است. اینها تبلیغات بر علیه پول واحد اسلامی و جلوگیری از رو آمدن این پول در اقتصاد جهانی است. كافی است این روند آغاز شود، خواهید دید چه تعداد از كشورهای اسلامی حاضر به تعامل ارزی با ایران خواهند شد...../تحلیل:جام جم

ویدیو : بیم و امیدهای حذف یورو از...