تربیت کودکان

خانواده در تعلیم و تربیت کودکان نقش مهمی را ایفا می کند. يکي از نکات بسيار مهم در خانواده ، ارتباط است ، يعني والدين بايد به روش هاي صحيح برقراري ارتباط با کودکان ، آگاهي داشته باشند .   به منظور برقراري ارتباط صحيح ، والدين بايد به نکات زير توجه نمايند : 1-با فرزندان خود ارتباط برقرار کرده ، فرصت ابراز عقايد را به او بدهند ، به نيازهاي وي پي ببرند ، انتظارات آنها از کودک ، فرصت برقراري ارتباط به کودک ، زمينه اطمينان به والدين و مراجعه به آنها ، هنگام ايجاد مشکل و فراهم کنند . پدر قبل از پدر بودن ، بايد با فرزندش دوست باشد ، علاوه بر اين ، او بايد قادر به اداره اين دوستي باشد تا مانع لوس شدن کودک گردد . به قول يکي از دانشمندان : " هر جا مشکلي در جامعه بود ، به حتم پاي آموزش و پرورش وسط است " يا به قول اريکسون : " فرزندان لوس معضل جامعه اند". 2-ايجاد فضاي آرامش بخش در خانواده : چنانچه والدين در صدد موفقيت تحصيلي و سلامت شخصيت کودکان باشند ، بايد محيط خانواده را از هر گونه درگيري و تنش دور سازند .   3-ايفاي نقش موثر در زمينه تکليف خانه : والدين نقش بسيار مهمي در تکليف خانه يا مشق شب کودک ايفا مي کنند . بسياري از بچه ها در انجام تکاليف خود اهمال مي ورزند . والدين بايد به صورت قطع با اين امر برخورد کنند و از فرزند خود بخواهند که در فرصت مناسب و مطلوب ، به انجام تکاليف خود بپردازند ، در غير اينصورت ، بايد از روش محروميت استفاده ... تربیت کودکان

از ویژگى هاى دوره کودکى، بازى کردن است. بازى شیوه طبیعى فعالیت در این دوره است. بازى هاى کودک در سنین مختلف ویژگى هاى مخصوصى دارد. ابتدا بازى او با اشیا است و سپس شامل انسان ها مى شود.   از سنین سه و چهار سالگى به تدریج به بازى هاى گروهى و اجتماعى روى مى آورد. در این بازى ها کودک به قواعد و مقررات بازى هاى گروهى تن در مى دهد و با دیگران همکارى مى کند و در این همکارى است که او رفتار با دیگران را تمرین مى کند و با اصول و قواعد زندگى جمعى و مراعات انضباط عملى به تدریج آشنا مى شود و این به رشد اجتماعى و اخلاقى او کمک مى کند.     در هر حال بازى کودکان در حکم آینه اى است که روحیات، استعدادها و زمینه هاى روانى کودک را نشان مى دهد و در شناخت کودکان باید از آن استفاده کرد. کودکان نمى توانند آنچه را که فکر مى کنند و مى بینند، شرح دهند. بازى اطفال به ما کمک مى کند تا زبان آنها را بهتر بفهمیم. اگر بتوانیم بازى کودکان را درک کنیم، مسلما قادر خواهیم بود که افکار و عواطف آنها را بشناسیم.     فواید بازى بازى نقش آموزشى دارد و مى تواند به کودک کمک کند تا موفق شود کارهایى که در شرایط عادى براى او لذت بخش نیست از طریق بازى بیاموزد.     بازى به کودک فرصت مى دهد که پس از خستگى هاى بدنى و روانى که بزرگسالان او را وادار به یادگیرى مى کنند، دوباره به رهایى و آرامش درونى دست یابد.     بازى اراده کودک را تقویت و او را وادار مى کند که بازى را مظفرانه به پایان ...

  بسياري از افراد در جامعه ما تربيت فرزند را وظيفه مادر مي دانند. گويا اين تنها مادر است كه بايد خانه داري كند، وسايل راحتي افراد خانواده را فراهم كند و در برخي موارد حتي بيرون از منزل مشغول به كار باشد و پدر با يك يا دو شيفت كار كردن، منزل را محل استراحت خود تلقي كرده و مي انگارد ورود به منزل به معناي رزرو يك اتاق در هتل است. در اين گونه موارد كدبانوي خانه است كه با وجود كار و مشغله فراوان مجبور است فشار بي اماني را تحمل كند.           اين گونه روابط ( كه اين روزها در بسياري از خانواده ها مرسوم شده است ) از دو جهت به تربيت صحيح و اصولي فرزندان لطمه وارد مي كند. اول اين كه كودك هيچ يك از والدين را به اندازه كافي نمي بيند و محبت لازمه را دريافت نمي كند و در نتيجه ي اين كمبود محبت، در بزرگسالي دچار عقده هاي رواني شده و نمي تواند محبت خود را به ديگران ابراز دارد. ثانياً مادر در اثر تحمل فشارهاي بي امان زندگي ممكن است شكيبايي خود را از دست داده و در برابر شيطنت هاي كودكان حركات نادرستي از خود بروز دهد ؛ حتي بازي بچه ها را با فريادهاي رعدگونه بر هم زده و با تمام اين رفتارها، تنها پرخاشگري را به كودكان خود بياموزد. ( علاوه بر اين كودك، رفتارهاي پدر را الگو قرار داده و در بزرگسالي براي زن و فرزند احترامي قائل نخواهد شد. در نظر او جنس مؤنث تنها براي ايجاد رفاه حال مذكران آفريده شده، همانطور كه مادرش بود )   از تمام اينها گذشته، شايد بتوان ...

      آيا براي تربيت کودکان اصول يکساني وجود دارد که والدين با رعايت آن اصول بتوانند به نحو مطلوبي عمل کنند؟هر چند که شايد نتوان اصول کاملا روشني را براي تربيت بيان کرد، ولي مي توان به چند اصل کلي اشاره کرد که فرايند تربيت را آسانتر مي کند. در زير به برخي ار مهارتها و اصول مهم اشاره مي شود:   با ثبات عمل کنيد ثبات داشتن در رابطه با کودک يکي از اصول مهم فرزندداري است معهذا ممکن است در پيروي از آن در موقعيت هاي روزانه با مشکل مواجه شويد. اگر هنگامي که کودک کاري را انجام مي دهد به او لبخند بزنيد لکن در زمان ديگري همان کار يا شبيه آن را انجام دهد به او سخت بگيريد کودک به شدت دچار سردرگمي مي شود. چرا اين عمل در يک زمان خطاي بزرگي بود و در زمان ديگر خنده آور؟ هنگامي که اجازه مي دهيد حالات خلقي شما عکس العمل هايتان را نسبت به کودک تحت تاثير قرار دهد، قرار گرفتن در اين بي ثباتي آسان مي شود. پس مواظب باشيد کودک خود را به علت رفتار مثبت که انجام داده تشويق نماييد و به علت رفتار منفي تنبيه نماييد نه اينکه ملاک تشويق يا تنبيه شما حالات خلقي شما باشد. روزي شاد و پر حوصله و روز ديگر به دلايل گوناگون خسته و بي حوصله.   هماهنگ باشيد   بعنوان پدر و مادر لازم است اصول يکساني داشته باشيم حداقل در جلوي کودکان وانمود کنيم که در تربيت آنان هماهنگيم. اگر رفتاري را پدر تائييد مي کند و مادر رد، باعث تعارض کودک مي شود پس بهتر است به عنوان والدين قبلا با يکديگر ...

      تربیت دینی کودکان امری ضروری و لازم است و این ضرورت حداقل از دو دید فردی و اجتماعی قابل رسیدگی است. از لحاظ فردی باید بگوییم که مذهب پایه و مایه همه جوانب و ابعاد زندگی فرد و سبب بسیاری از رشدها و پستی هاست. چه بسیارند امانت های الهی که در سایه بی توجهی اولیای کودک به جنبه های عقیدتی و مذهبی او، لکه دار می شوند و یا کودکانی را می شناسیم که می توانند در آینده ای نزدیک اعضایی مفید به حال خود و اجتماع تربیت شوند.   تربیت مذهبی، کنترلی برای اخلاق، ضابطه ای برای حیات فردی و اجتماعی برای رشد معنویت و آرمانگرائی است. مذهب می تواند تقویت کننده جنبه فراخود یا وجدان اخلاقی طفل باشد و زمینه را برای وسعت بخشیدن به اطلاعات او فراهم آورد. حجاب های شک و تردید در سایه آن پاره می شود و انسان به مراحلی از لحاظ رشد می رسد که در سایه استدلال عقلی میسّر نیست. اگر تربیت مذهبی براساس اندیشه درست، استوار باشد موجب رشد و پیشرفت می شود و فرد را از سقوط می رهاند و برای زحمات کودک پاداشی از درون تهیه می شود و کسی که از طریق نیروها و انگیزه های درونی برای انجام تکالیف و وظایف هدایت شود از آسیب پذیری کمتری برخوردار است. آلودگی ها در او رو به کاهش می گذارد، اضطراب و وسوسه ها که بخصوص در سنین نوجوانی عارض فرد می شود از میان می رود و آرامش نسبی برایش حاصل می آید.   مذهب عامل کنترلی برای فرد است که در اجتماع خود را از ایذاء و شرارت ها دور نگهدارد، اذیت و ...

      خلاصه ای از نظریات مربوط به تیزهوشان   تفکر پیرامون افراد تیزهوش و با استعداد، سابقه طولانی دارد و احتمالاً به زمانی برمی گردد که انسان متوجه تفاوت فردی شد، در یونان قدیم افلاطون عقیده داشت که کودکان باهوش باید در سنین کودکی انتخاب شده و به آنها به طور اختصاصی علوم و فلسفه تعلیم داده شود. او می گفت سرآمد افراد باید فرمانروا باشد. بقای دموکراسی یونان بستگی به توانایی آن کشور در آموزش و پرورش افراد برجسته و با استعداد دارد. طرز تفکر و آداب و رسوم جوامع نقش مؤثری در شناسایی و تعلیم و تربیت کودکان سرآمد دارد. در یونان عقیده این بود که تیزهوشی موهبتی الهی است و دریچه ای به جهان نامتناهی. مفهوم نبوغ و استعداد همیشه نسبی بوده و در طول تاریخ در بین جوامع مختلف به یک معنی نبوده است. تفاوت های جوامع در طول تاریخ همیشه در تغییر و تکامل بوده و ترغیب و تشویق افراد سرآمد دستخوش تحولات گوناگونی بوده است. به طور مثال بعد از ظهور مسیحیت و گرایش های مذهبی در جوامع غربی، مردم افراد سرآمد را پیامبران و بعد رهبران مذهبی، کشیش ها و کسانی می دانستند که قدرت بیشتری در تفسیر روشن احکام الهی و چگونگی بهشت و دوزخ داشتند. با ظهور اسلام در شرق و تبلیغ و تشویق تحصیل در بین مسلمانان، تاریخ شاهد نوابغ بزرگی در علوم ریاضی و پزشکی، فلسفه و ادبیات و هنر است. با آغاز رنسانس در اروپا، پذیرش مفهوم افلاطونی نبوغ و تیزهوشی به تدریج موجب بروز تحولات وسیعی در زمینه ...

  کلید اصلی شیوه تربیتی مناسب درک شخصیت خلق و خوی کودک است تا در کنار آن بتوانید استعدادها و تمایلات او را بهتر شناسایی کنید.   همه والدین دوست دارند فرزندانشان خوشحال، خوش رفتار و قابل احترام از سوی دیگران باشند. فرزندانی که بتوانند به راحتی با دیگران تعامل ایجاد کنند. هیچ کس دوست ندارد به داشتن فرزندی بی تربیت متهم شود. روش های موثر آموزش، مسائل تربیتی و کمک گرفتن از مشاور می تواند به بهترین وجه ممکن به والدین در این راستا کمک کند.   اگر بخواهیم تعریف واضحی از تربیت ارائه کنیم باید بگوییم که تربیت، آموزش رفتارهای خوب و نشان دادن رفتارهای بد برای جلوگیری از انجام آن به کودک است. به عبارت دیگر، « تربیت » به کودک پیروی از مجموعه قواعدی را می آموزد و شامل روش های تنبیهی و تشویقی است. اما همین چند جمله در عمل چنان بر والدین دشوار است که گاه فاصله آن ها تا تربیت صحیح فرسنگ ها دور است.   اولین مرحله این است که والدین باید ویژگی های کودک خود را شناسایی کنند. اما باید توجه داشت که خود والدین به ۳ گروه تقسیم می شوند: والدین مقتدر که توقعات و خواسته های واضحی دارند و به احساسات کودک خود احترام می گذارند. آن ها انعطاف پذیر هستند و از روش حل مسئله به صورت مشارکتی با کودک خود استفاده می کنند. این دسته از والدین بهترین روش تربیتی را اتخاذ می کنند   والدین مستبد که توقعات و خواسته های واضحی از فرزندان خود دارند اما به احساسات کودک خود توجهی نمی کنند ...

  اگر می‌خواهید با مفهوم دقیق تربیت دینی آشنا شوید و بدانید از کی و چگونه فرزندتان را با فلسفه روزه گرفتن و تمرین روزه‌داری آشنا کنید، حجت‌الاسلام والمسلمین نصیر عابدینی، کارشناس ارشد روانشناسی به این‌گونه پرسش‌ها پاسخ می‌دهد.تا چه میزان فرزندتان را با تکالیف عبادی همچون نماز خواندن و روزه گرفتن آشنا کرده‌اید؟ آیا شما از آن دسته خانواده‌هایی هستید که تربیت دینی را مختص دوران بلوغ می‌دانید و معتقدید که چند روز قبل از ماه مبارک، می‌توانید اعمال این ماه و فلسفه روزه‌داری را در چند جمله اجمالی به فرزندتان آموزش دهید؟ یا این که اعتقاد دارید تربیت دینی کودک از دوران خردسالی او شروع می‌شود و تا به حال، فرزندتان را با تکالیف عبادی آشنا کرده‌اید؟   شروع تربیت دینی قبل از انعقاد نطفه«تربیت دینی، تربیت فرد در سه حوزه اصلی یعنی حوزه شناختی، عاطفی و رفتاری بر اساس آموزه‌های دین است که فرد را در نظر و عمل به آن آموزه‌ها، متعهد و پایبند می‌کند.» از یک منظر، نقطه شروع تربیت دینی کودک را می‌توان حتی تا زمان قبل از انعقاد نطفه (که با مراقبت‌ها و خواندن یک سری از دعاها همراه است) عقب برد. بی‌شک انتخاب همسر مناسب هم یکی از ملاک‌های اصلی آن است. خوانده شدن نوای ملکوتی اذان و اقامه در گوش نوزاد و شیر دادن او با وضو از دیگر مۆلفه‌های تربیت دینی است.خداشناسی و پذیرش اعمال دینی به‌صورت فطری در نهاد همه کودکان وجود دارد؛ اما درجه پذیرش آن، بسته به شیوه تربیتی ...

پرهیز از انتقاد و سخت گیری از اصول تربیت اسلامی فرزندان  راههای تربیت اسلامی کودکان طبق مطالعه ای كه تأثیرات دین را بر رشد و ارتقای كودكان بررسی كرده است، مشخص شده كودكانی كه والدین مذهبی دارند بهتر از دیگر كودكان رفتار می‌كنند و خود را با شرایط تطبیق می‌دهند.در مطالعه ای که بر روی بیش از 16 هزار كودك كه بیشتر آنها در سال‌های اولیه ی تحصیل بودند خواستند ارزشیابی كنند كه كودك چه‌قدر بر خود كنترل دارد، چند وقت یك‌بار رفتار ضعیف یا نامناسب از خود نشان می‌دهد و آیا به‌خوبی به همسالانش احترام می‌گذارد و با آنها تعامل دارد یا نه؟ محققان نمرات به‌دست آمده را با اظهارات والدین مبنی بر این‌كه چند وقت یك‌بار به مكان‌های مذهبی می‌روند، آیا در مورد دین با كودكشان صحبت می‌كنند یا خیر و آیا بر سر مسائل دینی در خانه مشاجره می‌كنند یا نه، مقایسه كردند.نتیجه این بود: كودكانی كه والدینشان به‌طور مرتب در مراكز دینی شركت داشتند (به‌خصوص وقتی هر دوی آنها بسیار مرتب به این مراكز می‌رفتند) و با كودكشان در مورد دین صحبت می‌كردند، نسبت به كودكانی كه والدینشان مذهبی نبودند، هم از طرف والدین و هم از طرف مربیان نمره ی بهتری در مورد كنترل بر خود، مهارت‌های اجتماعی و تمایل به یادگیری كسب كردند.همچنین این پژوهش نشان داد هنگامی كه والدین غالباًً بر سر مسائل مذهبی بحث و مشاجره می‌كردند، كودكان بیشتر مشكل داشتند.محققان در توجیه این یافته‌ها می‌گویند: آموزش‌های مذهبی ...

      برقراری نظم و ترتیب در خانه و منظم بار آوردن کودکان جزو مشغله های فکری مادران است. اما واقعاً راه صحیح برقراری انضباط در منزل چیست؟   روانشناسان معتقدند نظم واقعی دو ویژگی دارد. آسان بودن و مؤثر بودن و برای دستیابی به آن نباید تند و خشن برخورد کرد. اصولاً بر اساس محیط خانواده، هرپدر و مادری نیاز به برقراری روشی خاص جهت پیاده کردن نظم در خانه دارد و به چند اصل برقراری مؤثر نظم درخانه توجه کنید.   ▪ شما در تصمیم خود برای اجرای نظم، به اندازه کافی پایدار هستید ( و با کوچکترین بهانه ای انجام آن را به آینده موکول نمی کنید)   ▪ آنقدر سختگیر نیستید که کودکتان تنها از روی ترس، به میلتان رفتار کند.   ▪ کودکانتان برای انجام کارهای خوب و مثبت شان در جهت اجرای نظم، به اندازه کافی (و نه بیشتر!) تشویق می شوند.   ▪ و در نهایت این که . . . خود شما بهترین الگوی نظم در خانواده هستید و قوانین را در همه اوقات اجرا می کنید.   برای بررسی عملکرد صحیح یک سؤال اساسی وجود دارد: آیا زمانی که در خانه نیستید هم فرزندانتان آنطور که باید، رفتار می کنند اگر پاسخ مثبت است، راه را درست طی کرده اید.   فرهاد راد وزارت آموزش و پرورش ایران