کری: به دنبال مذاکره محرمانه و علنی با ایرانم : با انتخاب سناتور جان کری به ...

با انتخاب سناتور جان کری به عنوان وزیر خارجه جدید ایالات متحده، گمانه زنی درباره مسیر جدیدی که وی در سیاست خارجی این کشور خواهد گشود، شدت یافته است. تابناک: با انتخاب سناتور جان کری به عنوان وزیر خارجه جدید ایالات متحده، گمانه زنی درباره مسیر جدیدی که وی در سیاست خارجی این کشور خواهد گشود، شدت یافته است. اما درباره سیاست احتمالی وی در قبال ایران، اسنادی که به تازگی از سوی «ویکی لیکس» منتشر شده، بیانگر نکات مهمی است.

در صورتی که تا چند روز دیگر، نام جان کری به عنوان وزیر خارجه جدید آمریکا معرفی شود، یکی از مهمترین دستور کارهای وی، برنامه هسته ای ایران خواهد بود. در این زمینه، اسناد منتشر شده در سایت «ویکی لیکس» می تواند در شناخت رویکرد وی نسبت به ایران راهگشا باشد.

نشریه «فارن پالیسی» که اسناد ویکی لیکس درباره جان کری را بررسی کرده می نویسد اولین اظهارنظر وی درباره برنامه هسته ای ایران، به گفت و گویی در سال 2005 با «میشل بارنیه»، وزیر خارجه فرانسه بازمی گردد. در این دیدار، کری اظهار داشته گفت و گوهایش در منطقه، وی را به این نتیجه رسانده که ایران همچنان در پی یک برنامه تسلیحاتی هسته ای است؛ اما به باور وی، هیچ جایگزین خوبی برای مذاکره وجود ندارد.

هرچند وی در این دیدار گزینه نظامی را رد نکرده، اما تأکید کرده که این اقدام «دشوار خواهد بود» و با اشاره به تحریم های سازمان ملل، این تحریم ها را جایگزینی مناسب برای گزینه نظامی دانسته است.

کری که در آن زمان به تازگی رقابت های انتخاباتی اش با جرج بوش را به پایان رسانده و از وی شکست خورده بود، گفته اگر وی به عنوان رئیس جمهور انتخاب می شد، سعی می کرد تماس هایی به طور علنی و نیز پشت پرده با ایران برقرار کند.

پنج سال بعد، وی این فرصت را پیدا کرد تا برای برقراری یکی از این تماس های غیرعلنی و غیرمستقیم با ایران تلاش کند. وی در جریان دیداری با امیر قطر در فوریه 2010 مدعی شده بود تلاش های آمریکا برای برقراری تماس پشت پرده با ایران، بی پاسخ مانده و تأکید کرده بود باید راهی برای گفت و گو با ایران یافت شود. در این زمان امیر قطر پیشنهاد کرده بود به نیابت از آمریکا با رئیس جمهور ایران وارد گفت و گو شود.

جان کری در پاسخ به این پیشنهاد گفته: «ایالات متحده در پی مذاکراتی جدی است و تلاش دارد تا بر اساس سازگاری غیرتقابلی ایران با شروط آژانس و دیگر منافع دوجانبه، بنیان جدیدی برای روابط ایجاد نماید». وی این منافع دوجانبه و مشترک را شامل مبارزه با قاچاق مواد مخدر، طالبان و تجارت غیرقانونی دانسته است.

علاوه بر این، کری در این دیدار به امیر قطر گفته وی نگران است که ایران تصور کند هنوز با آمریکای سال 1953 روبروست که برای براندازی دولت ایران (دولت مصدق) تلاش می کرد. وی همچنین گفته ایالات متحده تمایل ایران برای تبدیل شده به یک بازیگر منطقه ای را به رسمیت می شناسد و خواهان مذاکره در این رابطه است که ایران چگونه قدرتی خواهد بود.    

وی درباره وضعیت روابط آمریکا با ایران تأکید کرده: «ادامه حرکت در این مسیر تقابلی، دیوانگی است».

به هر حال، هرچند از زمان دیدار مذکور تاکنون مسائل متعددی در روابط ایران با غرب به طور کلی و آمریکا به طور خاص رخ داده و بسیاری از مسائل را در این زمینه تغییر داده است، اما در صورتی که جان کری هنوز به دیدگاه های چند سال قبل خود معتقد باشد، می تواند رویکردی تعاملی را در مسئله هسته ای ایران برگزیند.