چرا مهران غفوریان از مدیری و عطاران عقب افتاد؟ : قدر خودش را ندانست یا قدرش ...
قدر خودش را ندانست یا قدرش را ندانستند؟! بدون شك گذر زمان مشخص خواهد كرد كدام قضیه صحت دارد. درباره مهران غفوریان صحبت می‌كنیم. بازیگر و كارگردانی كه دانشجوی رشته نقاشی بود و برحسب اتفاق روزی...
هفت صبح: قدر خودش را ندانست یا قدرش را ندانستند؟! بدون شك گذر زمان مشخص خواهد كرد كدام قضیه صحت دارد. درباره مهران غفوریان صحبت می‌كنیم.
بازیگر و كارگردانی كه دانشجوی رشته نقاشی بود و برحسب اتفاق روزی داریوش كاردان او را می‌بیند و از بانمكی و میمیك صورت این جوان 20 ساله خوشش می‌آید و دعوتش می‌كند كه در برنامه «39» بازی كند.
غفوریان جوان خیلی سریع خودش را به كمدی‌های تلویزیونی الصاق كرد. سه، چهار سال بعد پشت دوربین كارگردانی قرار گرفت و مجموعه «گل‌ها» را به عنوان اولین كارش كارگردانی كرد. «حرف تو حرف» او را بیشتر به مخاطبان شناساند و مجموعه «این چند نفر» كه در بین مردم به نام «هژیرها» معروف شد موقعیت این جوان تازه گل كرده را تثبیت كرد.
پس از آن كه در پایان دهه 70 مهران مدیری با كمدی‌های آیتمی‌اش كم‌كم مخاطبان خود را از دست می‌داد همه منتظر یك اتفاق جدید بودند و غفوریان با همكاری رضا عطاران خیلی هوشمندانه نیاز مخاطب به این تغییر را احساس كردند و به این ترتیب سال 80 مجموعه «زیر آسمان شهر» به نگارش عطاران و كارگردانی غفوریان متولد شد. 
محبوبیت زیر آسمان شهر آنقدر زیاد بود كه غفوریان بارها در مصاحبه‌هایش اعلام كرده بود این حجم محبوبیت را باور نمی‌كند. زیر آسمان شهر به قسمت دو رسید و باز هم موفق بود ولی زیر آسمان شهر3 مردم را پس زد و این آغاز سراشیبی غفوریان بود. او پس از زیر آسمان شهر3 قرار بود سریالی به نام «ورود ممنوعِ ممنوع» را كارگردانی كند.
پنج قسمت از كار را هم ساخت ولی به دلایلی نامعلوم شهاب اسفندیاری مدیر وقت گروه فیلم و سریال شبكه پنج ساخت ادامه كار را متوقف كرد. این پایانی بر كارگردانی غفوریان بود. حواشی وحشتناكی پس از زیر آسمان شهر او را احاطه كرد تا جایی كه از مقطعی به بعد خودش هم از حجم تكذیبیه‌‌هایی كه می‌داد خسته شد و در مقابل هر شایعه‌ای كاملا بی‌خیالی طی كرد!
غفوریان طی هشت سال گذشته به جز یك تله‌فیلم، كاری را كارگردانی نكرد و فقط به بازی در تله‌فیلم‌ها، فیلم‌های سینمایی و سریال‌ها بسنده كرد. كارنامه او در زمینه بازیگری درخشان نیست.
او در سینما شانس كار كردن با كارگردانان معتبر را نداشت و اكثر كارهای سینمایی‌اش تكرار یك تیپ مشخص بود. غفوریان بعد از زیرآسمان‌شهر رسما كاری نكرده كه مخاطبان را به هیجان بیاورد و حالا او به عنوان بازیگر اصلی سریال «خانه اجاره‌ای» مشغول بازی است.
سریالی كه خودش فكر می‌كند می‌تواند حداقل رضایت مخاطب را به همراه داشته باشد اما نكته اصلی این جاست كه غفوریان خبر از بازگشت خود به پشت دوربین می‌دهد، می‌خواهد با همكاری آدم‌های معتبر و مهم سینما و تلویزیون از جمله رفیق قدیمی‌اش رضا عطاران تله‌فیلم بسازد، سریال نود شبی جلوی دوربین ببرد و كارگردانی در سینما را هم تجربه كند اتفاقی كه اگر رخ دهد شاید هم برای او بهتر باشد و هم برای مخاطبان كمدی. چون حداقل در معدود كارهایی كه كارگردانی كرده نشان داده هم خودش بهتر كار می‌كند و هم خیلی بهتر می‌تواند از عوامل همكارش استفاده كند.
پسر تپل و بانمك سینما و تلویزیون كه زمانی ری‌اكشن‌ها و خنده‌هایش دل مخاطب را می‌برد احتمالا به خوبی این نكته را می‌داند كه اگر سنجیده و حساب شده عمل كند مردم به راحتی جایگاه گذشته را به او باز می‌گردانند. باید دید آغاز دهه 90 می‌تواند تولد دوباره‌ای برای مهران غفوریان باشد؟ همان گونه كه دهه 80 تولد دوباره‌ای برای مهران مدیری بود.
مهران غفوریان كه این شب‌ها سریال «خانه اجاره‌ای» را روی آنتن دارد، در گفت‌وگو با «هفت‌صبح» از بازی در این سریال گفته. او از بازگشتش به دنیای كارگردانی با ساخت 13 تله‌فیلم و یك سریال كمدی 90 شبی خبر داده است. بخش اول این گفت‌وگو را بخوانید
سال 80 و زمانی كه سریال «زیر آسمان شهر» روی آنتن رفت همه متفق‌القول معتقد بودند كارگردان 27 ساله و طناز این مجموعه كه قبلا سریال‌هایی چون «حرف تو حرف» و «این چند نفر» را كارگردانی كرده بود می‌تواند تبدیل به یكی از بهترین كمدین‌های تلویزیون شود.
آن زمان مهران مدیری در دوران افول به سر می‌برد و مهران غفوریان جوان با كمك فیلمنامه رضا عطاران توانست با سریال 90 شبی «زیر آسمان شهر» برای اولین بار مخاطب را با مدلی از كمدی‌های90 شبی آشنا كند كه از فضای كمدی‌های آیتمی‌كاملا جدا شده بود.
بهروز پیرپكاجكی و خشایار مستوفی تا مدت‌ها رقیب نداشتند. زیر آسمان شهر دو كه ساخته شد توانست محبوبیت غفوریان را حفظ كند. همه چیز خوب بود تا اینكه زیر آسمان شهر 3 ساخته شد. سری سوم این سریال، هم نسبت به دو سری اول ضعیف‌تر بود و هم در رقابت با سریال پاورچین قرار گرفت. سریالی كه خیلی‌ها آن را تولد دوباره مهران مدیری در تلویزیون می‌دانند.
بعد از این سریال غفوریان ناگهان از نظرها محو شد، شایعات پشت سر هم برایش ردیف شد. از خودكشی‌اش تا معتاد شدنش و حتی خبر فوتش. غفوریان پس از مدتی به سینما و تلویزیون بازگشت اما فقط به عنوان بازیگر. حالا10 سال از «زیر آسمان شهر» گذشته و غفوریان كه خودش معترف است انتخاب‌های اشتباهی هم داشته در سریال خانه اجاره‌ای عهده‌دار نقش اصلی است.
او سال‌هاست مصاحبه نمی‌كند، ما هم می‌خواستیم چند جمله‌ای در خصوص خانه اجاره‌ای بپرسیم كه خب از شانس ما مصاحبه به جاهای جالبی كشیده شد و غفوریان خبر از اتفاقات جدید داد كه در ادامه می‌خوانید. این مصاحبه در دو بخش تنظیم شده كه بخش اول آن را امروز می‌خوانید.
ابتدای دهه 80 مردم سه نفر را به عنوان كمدین موفق در تلویزیون می‌شناختند. مهران مدیری، رضا عطاران و مهران غفوریان. مدیری و عطاران روند رو به جلوی خود را به خوبی ادامه دادند و كامل در بین مردم جا افتادند ولی غفوریان پس از «زیر آسمان شهر» رسما به مدت مدیدی از صحنه كنار رفت و در این مدت فقط یك تله‌فیلم به نام «من پلیس هستم» را كارگردانی كرد. دلایل و شایعه‌های مختلفی در خصوص علت این مسئله سر زبان‌ها بود ولی بیان دلیل این اتفاق از زبان خودتان قطعا خیلی بهتر است.
من مدتی پس از «زیر آسمان شهر» استراحت كردم و مدتی هم خارج از كشور بودم. شایعه و چرت و پرت هم تا دلتان بخواهد پشت سر من وجود داشت. ولی واقعیت این است كه خیلی پیگیر كار كارگردانی نبودم. مطمئنم اگر كارگردانی می‌كردم این اتفاقی كه شما می‌گویید به وجود نمی‌آمد چون در مقام كارگردانی تمام تلاشم را می‌كنم كه كار بد نشود.
واقعا چندین بار هم پیشنهاد به من دادند كه دوباره پشت دوربین قرار بگیرم ولی پروژه‌های پیشنهادی اصلا خوب و مناسب نبودند. در بعضی كارها از اول فیلمنامه نویسی‌شان من حضور نداشتم وتهیه كننده یك فیلمنامه آماده جلوی من گذاشت كه تا پیش تولید هم می‌رفتیم ولی در نهایت كار به سرانجام نمی‌رسید. حتی قرار بود «خانه اجاره‌ای» را هم من كارگردانی كنم.
چرا نساختید؟
به توصیه پزشكم و به دلیل یكسری مشكلات جسمی فعلا نمی‌توانم كار پرفشار انجام دهم و خب همه می‌دانند كه كار90 شبی اگر بخواهید هم بازی كنید و هم كارگردانی فشار بسیار زیادی را متحمل می‌شوید كه در مقطع كنونی این به صلاح من نبود و خیلی هم خوشحالم كه شاهد احمدلوی عزیز كارگردانی كار را به عهده گرفته است. ولی الان قطعا اگر بخواهم كاری شروع كنم خیلی سفت و سخت خواهم بود و مردم مطمئن باشند اگر دوباره پشت دوربین قرار بگیرم كار ضعیف ارائه نخواهم داد.
شما با ساخت سه‌گانه «زیر‌آسمان شهر» خودتان را به عنوان یكی از استعدادهای تلویزیون در زمینه كارگردانی طنز معرفی‌كردید ولی به دلایلی كه گفتید از پشت دوربین‌كنار رفتید و پس از مدت زیادی غیبت با بازگشت دوباره فقط به بازیگری مشغول شدید. چرا؟
كنار‌نگذاشتم. سال‌هاست به‌دنبال موقعیت‌خوب می‌گردم. تمام كارهایی كه قبلا كارگردانی كردم، تهیه كننده‌اش هم خودم بودم و الان هم می‌خواهم این اتفاق دوباره بیفتد كه خدا را شكر فكر می‌كنم، شرایط دوباره خوب خواهد‌شد و در آینده‌ای نه‌چندان دور پشت دوربین قرار‌خواهم گرفت. قصد دارم نه تنها پشت دوربین كارگردانی برای تلویزیون قرار بگیرم بلكه اگر پیش بینی‌هایم درست از آب درآید به احتمال بسیار زیاد اولین فیلم سینمایی‌ام را هم به‌عنوان كارگردان جلوی دوربین خواهم برد.
كارگردانی‌تان برای تلویزیون در‌حد پیشنهاد است یا قراردادی هم امضا شده؟
فعلا كه قرار‌داد ساخت 13 تله‌فیلم را با شبكه سه بسته‌ام و صحبت‌هایی هم مبنی بر ساخت یك سریال 90 شبی انجام داده‌ام كه منتظر نتیجه نهایی‌اش هستم. البته احتمالا اول ساخت تله‌فیلم‌ها را آغاز خواهم‌كرد و بعد به‌دنبال كارگردانی سریال 90 شبی خواهم رفت. ضمن اینكه مدتی پیش با رضا عطاران ملاقاتی داشتم كه ازش پرسیدم حاضر است برای بازگشت من به‌كارگردانی كمك‌كند كه جواب مثبت داد و این خیلی خوب است.
با بررسی كوتاه متوجه می‌شویم به جز چند مورد استثنا از ابتدای دهه 80 هر چه جلوتر می‌آییم، استقبال مردم از سریال‌های كمدی‌كمتر شده است. این روند در نیمه دوم دهه 80 خیلی بیشتر شد و الان واقعا چند سالی است سریالی ساخته نشده كه بتواند همه مخاطبان را پای تلویزیون بكشاند. فكر می‌كنید چرا این اتفاق افتاده است؟
به خاطر كیفیت در نگارش سریال‌های‌كمدی است و لاغیر. وقتی رضا‌عطاران «زیر‌آسمان شهر» را می‌نوشت من روی كاغذ مطمئن بودم اتفاق خوبی‌خواهد افتاد اما الان وقتی شما سریال‌های طنز را نگاه می‌كنید، به‌راحتی متوجه می‌شوید كه هیچ اتفاق خاصی روی كاغذ نمی‌افتد. كسانی‌كه دستشان در كار است و حتی بسیاری از مخاطبان عادی هم می‌فهمند كه اگر كاری می‌تواند گلیم خودش را از آب بیرون بكشد به خاطر هنر بازیگران مجموعه است. مطمئن باشید اگر متن خوب و قوی نوشته شود مردم اینقدر باهوش هستند كه خیلی سریع متوجه می‌شوند و از كار استقبال می‌كنند.
یعنی مشكل اصلی كمبود نویسنده است نه تكراری شدن بازی بازیگران؟
بله. حساسیت و دقت روی نگارش متن‌های كمدی بسیار كمتر از گذشته شده است. اگر كارگردان یا تهیه كننده واقعا به متن خوب اهمیت بدهند، آن‌وقت در صورت گرفتار بودن یك نویسنده خوب آنقدر صبر می‌كنند تا گرفتاری‌اش برطرف شود و با استفاده از هنر نگارش آن نویسنده كار را می‌سازند نه اینكه سریع به سراغ چهار نفر آدم گمنام بروند كه می‌خواهند با یك سریال نود شبی اولین كار خود را تجربه‌كنند. علت اینكه من تمام این سال‌ها پشت دوربین نرفتم هم دقیقا همین بوده كه نویسندگان خوب‌كمدی در مقاطع مختلف گرفتار بودند و نمی‌خواستم با طناب یك عده جوان بی‌تجربه به چاه بروم.
خیلی از مردم معتقدند مهران غفوریان در‌خیلی از كارهایی بازی‌كرد كه نباید بازی می‌كرد و همان كارهای ضعیف باعث شد به اعتبار و محبوبیت‌اش ضربه بخورد. خودتان هم این مسئله را قبول دارید؟
سریال‌هایم در‌تلویزیون اكثرا بد نبودند ولی قبول‌دارم چند تا فیلم خیلی‌بد بازی‌كردم كه خودم اصلا راضی نیستم.
ادامه دارد...
ویدیو : چرا مهران غفوریان از مدیری و عطاران عقب افتاد؟