نقش تغذیه در کاهش عوارض دوران بارداری : بسیاری از ناراحتی ها و عوارض ...
بسیاری از ناراحتی ها و عوارض دوران بارداری به این مسئله برمی گردد که شما چه چیزی می خورید و از حالتتهوع تا عوارض جدی نظیر افزایش فشارخون را در برمی گیرد.
حالت تهوع
بعضی از افراد حالت تهوع خفیفی در دوران بارداری دارند و برخی دیگر دچار استفراغ مداوم میشوند. علت آن احتمالاً ناشی از تغییرات عدیده ای است که در بدن فرد رخ میدهد، مانند افزایش میزان برخی هورمون ها. در صورت بروز این مشکل مادر باید صبور باشد و بداند که این دوران زودگذر است.
چه باید کرد :
* در برنامه غذایی خود از مواد غذایی کم چرب و کم آب مانند پنیر، نان برشته، مربا، تخم مرغ پخته شده و سیب زمینی استفاده کنید.
* از خوردن غذاهای سرخ کرده بپرهیزید.
* قبل از بلندشدن از رختخواب مقداری نان خشک یا بیسکوییت مصرف کنید.
* از بوهای مشمئز کننده و نامطبوع دوری نمایید.
* غذاها و نوشیدنی های کاهش دهنده تهوع را بیابید و آنها را مصرف نمایید. حتی اگر این مواد غذایی، نوشابه های گازدار و چیپس هم باشد، خوردن آن بهتر از هیچ نخوردن است.
* تهوع و استفراغ موجب کاهش حجم مایعات بدن میگردد. برای جبران آن، به اندازه کافی مایعات بنوشید.
* بیش از حد گرسنه نمانید. بسیاری از خانم ها اگر معده خود را با خوراکیهای سبک پر نگه دارند تا حدودی از حالت تهوع جلوگیری میکنند.
سوزش سردل
این عارضه هیچ ارتباطی با قلب شما ندارد، بلکه مربوط به مری و معده است. این حالت ناخوشایند و ترش کردن ناشی از افزایش اسید معده و برگشت آن به مری است.همچنان که حاملگی پیش میرود، اندازه بچه و حجم رحم افزایش پیدا میکند . با افزایش حجم رحم به معده مادر فشار وارد میشود و باعث رانده شدن اسید معده به مری میگردد.
چه باید کرد :
* بلافاصله بعد از خوردن غذا دراز نکشید؛ چرا که این کار میتواند ترش کردگی یا سوزش سردل را بدتر کند.
* طوری بخوابید که سر شما بالاتر از تنه قرار گیرد تا برگشت اسید معده کاهش یابد.
* سعی کنید مکرراً غذا، آن هم غذاهای سبک میل نمایید، مخصوصاً در سه ماهه دوم بارداری .
* از مصرف تحریک کننده هایی مانند (قهوه و کافئین )، شکلات و غذاهای پرادویه و هر غذای دیگری که شما را اذیت میکند، بپرهیزید.
* نظر پزشک خود را در خصوص مصرف داروهای آنتی اسید معده جویا شوید.
* غذا را به آرامیو در محیط آرام ( 6 بار در روز ) مصرف کنید.
* از خوردن غذاهای نفخ آور خودداری کنید.
* از خوردن غذاهای حجیم قبل از خواب خودداری نمایید.
* از خوابیدن به پشت خودداری کنید.
یبوست
از دیگر عارضه های دوران بارداری، یبوست است . حاملگی، حرکت موادغذایی را در طول دستگاه گوارش شما آهسته میسازد .علاوه بر این، یبوست یکی از عوارض جانبی مصرف مکمل های آهن میباشد. مصرف ناکافی فیبر و مایعات و انجام ناکافی تمرینات بدنی نیز میتواند از علل دیگر یبوست باشد.
چه باید کرد:
* به مصرف مکمل های تجویز شده ادامه دهید.
* غذاهایی که فیبر زیادی دارند را مصرف کنید.
* روزانه حداقل 8 لیوان مایعات فاقد کافئین بنوشید تا اثرات ملین فیبر را افزایش دهد.
* انجام فعالیت منظم ورزشی باعث تحریک دستگاه گوارش میشود و حرکات منظم روده را افزایش میدهد.
* از گلابی، آلو ، انجیر ، انگور ، زردآلو و ... استفاده نمایید.
* نان سبوس دار مثل( نان سنگک ) مصرف کنید.
* از روغن زیتون در سالاد استفاده کنید.
* استراحت و خواب کافی داشته باشید.
* میوه ها مخصوصاً میوه های خشک مانند انجیر خشک، قیسی، آلوی خیسانده و ... و سبزیجاتی مانند کاهو، خیار و نخود سبز پخته را بیشتر مصرف نمایید.
بواسیر
بواسیر به گشاد شدن و تورم سیاهرگ های اطراف راست روده اطلاق میگردد که موجب خارش و گاهی درد شدید میشود.هنگامیکه یبوست دارید و برای اجابت مزاج به خود فشار میآورید و یا موقع زایمان، متحمل فشار میشوید بواسیر ایجاد میشود.
چه باید کرد :
* موارد مربوط به یبوست را رعایت نمایید.
* مقدار زیادی فیبر و مایعات را در رژیم غذایی خود بگنجانید تا مدفوع نرم بماند.
* در صورتی که دچار مشکل شدید، با پزشک خود مشورت کنید.
خانم های باردار در شرایط طبیعی باید از ماه اول بارداری تا پایان ماه ششم هر ماه یک بار و در ماه های هفتم و هشتم 15 روز یک بار و در ماه نهم هفته ای یک بار به مرکز بهداشت، ماما یا پزشک جهت معاینه مراجعه نمایند.
ورم کردن
آب اضافه ای است که در داخل و اطراف سلول های بدن نگه داشته شده است. در دوران بارداری حجم خون شما زیاد میشود و آب سلول ها نیز افزایش مییابد. البته برخی از ورم ها طبیعی هستند و برخی نیستند.
چه باید کرد :
* از ایستادن به مدت طولانی اجتناب کنید و گاهی پاهای خود را بالا نگه دارید.
* مصرف سدیم ( نمک ) را محدود کنید.
نفر از غذا
به طور کاملاً ناگهانی، مزه و بوی غذاهای خاصی را نمیتوانید تحمل کنید. حتی ممکن است غذایی باشد که قبلاً آن را دوست داشتید و دائماً مصرف میکردید. علت این امر هنوز مشخص نشده و ممکن است به همان سرعتی که ایجاد شده از بین برود.
چه باید کرد :
* نگران نباشید. شما میتوانید در یک گروه از مواد غذایی مثل لبنیات، بعضی را به جای بعضی دیگر مصرف کنید. مگر این که نتوانید کل یک گروه مواد غذایی را تحمل کنید.
* در صورت امکان به جاهایی که غذا را طبخ میکنند نزدیک نشوید.
* سعی کنید غذاهایی را که میخورید سرد و یا در حد درجه حرارت اتاق باشد؛ چرا که در این حالت بوی آن ها به حداقل میرسد.
* اگر پی بردید که نمیتوانید انواع غذاها را مصرف نمایید با یک متخصص رژیم درمانی مشورت نمایید تا برای شما برنامه غذایی مناسب تنظیم کند.
فشار خون
فشار خون از اختلالات شایع دوران بارداری است که پیشرفت آن منجر به علائم مسمومیت حاملگی و مسمومیت های شدید حاملگی میشود. مسمومیت حاملگی پس از هفته بیستم بارداری بروز میکند و علامت آن افزایش فشار خون همراه با دفع پروتئین از ادرار ( به میزان 300 میلی گرم یا بیشتر در 24 ساعت ) و ورم دست و صورت است.در مسمومیت شدید حاملگی، فشار خون به 16 روی 10 یا بالاتر میرسد و میزان دفع پروتئین از ادرار در 24 ساعت به 5 گرم یا بیشتر میرسد. در این حالت زن باردار دچار تاری دید، سردرد و در حالت شدیدتر حملات غش در نزدیک زایمان میشود.
چه باید کرد :
* معمولاً استراحت مطلق در وضعیت خوابیده به پشت توصیه میشود.
* رژیم بدون نمک یا حداقل 4 تا 5 گرم سدیم در روز میتواند مفید باشد.
* کنترل دقیق فشار خون در طی بارداری و مراجعه منظم به پزشک لازم است.
توصیه های کلی :
*به محض این که از حاملگی خود مطلع شدید به یکی از مراکز بهداشتی- درمانی یا پزشک مراجعه نمایید.
*در صورتی که در دوران بارداری به خصوص سه ماه آخر به اندازه کافی وزن اضافه نکردید، میتوانید از نان، برنج، ماکارونی، سیبزمینی و چربی ها استفاده نمایید.
*همه زنان باردار با هر شرایطی اعم از لاغری و چاقی، در دوران بارداری باید افزایش وزن داشته باشند، ولی میزان افزایش وزن آنان باید زیرنظر ماما یا پزشک باشد.
ویدیو : نقش تغذیه در کاهش عوارض دوران بارداری