فرشته بزرگ روح القدس چگونه فرشته‌ای است؟ : در ادیان یهود، مسیحیت و اسلام از ...
در ادیان یهود، مسیحیت و اسلام از روح القُدُس یاد شده‌است.
فرشته بزرگ روح القدس چگونه فرشته‌ای است و فرق آن با فرشتگان چیست؟
ابتدا كلام محققین را درباره روح‌القدس می‌آوریم و سپس نظر صحیح و نهایی را بیان می‌كنیم.
مرحوم طبرسی در تفسیر مجمع البیان ذیل آیه 87 سوره بقره «وایدناه بروح القدس» می‌نویسد: مراد از روح القدس جبرئیل ـ علیه‌السّلام ـ است (كه نظر قتاده و سدی و ضحاك و ربیع نیز همین است) و ابن زید می‌گوید مراد از روح القدس، انجیل است، همان طور كه قرآن را روح نامیده‌اند، «كذلك اوحینا الیك روحاً من امرنا» و ضحاك از ابن‌عباس نقل می‌كند كه «روح» اسمی است كه عیسی ـ علیه‌السّلام ـ بوسیله آن مرده‌ها را زنده می‌كرد.
در ادامه مرحوم طبرسی می‌گوید، قوی‌ترین نظرها، گفته كسی است كه گوید: مراد جبرئیل ـ علیه‌السّلام ـ است. می گوید: اگر سؤال شود چرا از بین انبیاء فقط عیسی ـ علیه‌السّلام ـ را از بین انبیاء ذكر نمود، در حالیكه همه انبیاء مورد تائید جبرائیل ـ علیه‌السّلام ـ بوده‌اند؟ در جواب باید گفت: چون حضرت عیسی ـ علیه‌السّلام ـ از ابتدای زندگی تا آخر، جبرائیل او را همراهی می‌كرد و هنگامی كه یهود می‌خواست او را به شهادت برسانند، عیسی ـ علیه‌السّلام ـ را به آسمان، بالا برد.[1]
فخر رازی در تفسیر‌كبیر چنین می‌گوید:
اختلفوا فی‌الروح علی وجوه، احدها: انه جبرئیل ـ علیه‌السّلام ـ( در این كه مراد از روح چیست؟ نظرات مختلف است. نظر اول این است كه: مراد جبرائیل است» و علت اینكه جبرائیل را روح نامیده‌اند چند وجه دارد؛
1. مراد از روح القدس یعنی روحی كه مقدس است... و بخاطر بلند مرتبه‌ای آن در نزد خدا؛
2. چون بوسیلة جبرائیل دین زنده می‌شود، همان طور كه بدن بوسیله روح زنده می‌شود؛ زیرا جبرائیل مأمور آوردن وحی به سوی انبیاء است و پیامبران بوسیله آن دین را زنده می‌كنند؛
3. چون روحانیت در این فرشته غلبه دارد... نظر دوم: مراد انجیل است همان‌گونه كه درباره قرآن آمده: روحاً من امرنا (شوری:52) و وجه نامگذاری به این نام به خاطر این است كه چون دین بوسیله آن زنده می‌شود و مصالح دنیا بخاطر انجیل منظم و ردیف می‌شود. نظر سوّم: اسمی كه عیسی ـ علیه‌السّلام ـ بوسیله آن مرده‌ها را زنده می‌كرد... چون جبرائیل از هوای نورانی، لطیف خلق شده، بیشتر به روح شباهت دارد، از این رو اطلاق اسم روح بر جبرائیل او‌لویت دارد...[2]
نظر علامه مجلسی رحمه الله از بحار الانوار:
روح القدس، اسم دیگر جبرائیل ـ علیه‌السّلام ـ است و با اذن خدای تبارك و تعالی انبیاء و ائمه ـ علیهم السّلام ـ را به وسیله ی علم تربیت و تائید می‌كرد و الروح، اسم ملكی دیگر است كه روز قیامت خدا می‌فرماید: یوم یقوم الروح...[3] آیت الله مصباح در معارف قرآن چنین گوید:
نحل 102 «قل نزله روح القدس». ظاهراً روح القدس در تطبیق با آیه‌ای دیگر، حضرت جبرائیل ـ علیه‌السّلام ـ است (بقره97): «من كان عدوا الجبرئیل فانه نزله علی قلبك»[4].
روح القدس یعنی روحی كه مقدس است و بخاطر بلند مرتبه‌ای آن در نزد خدا
آیت الله مكارم، در تفسیر نمونه ذیل آیه، 87 بقره چنین گوید:
مفسران بزرگ دربارة روح القدس تفسیرهای گوناگونی دارند.
1. برخی گفته‌اند منظور جبرئیل است، شاهد این سخن آیه 102، نحل است: «قل نزّله روح القدس من ربك بالحق...» اما چرا جبرئیل را روح القدس می‌گویند؟ به خاطر این است كه از طرفی جنبه روحانیت در فرشتگان مسأله روشنی است و اطلاق «روح» بر آن ها كاملاً صحیح است، و اضافه كردن آن به «القدس» اشاره به پاكی و قداست فوق العاده این فرشته است.
2. بعضی دیگر معتقدند «روح القدس» همان نیروی غیبی است كه عیسی ـ علیه‌السّلام ـ را تائید می‌كرد...
3. بعضی از مفسران نیز روح القدس را به معنی«انجیل» تفسیر كرده‌اند. ولی دو تفسیر اول نزدیكتر به نظر می‌رسد.[5]
جمع بندی و نتیجه گیری:
بر اساس سخنان دانشمندان و استدلال های آنها به قرآن و روایات روح القدس، فرشته بزرگ خدا همان جبرئیل ـ علیه‌السّلام ـ است و كار تائید و كمك كردن به انبیاء و ائمه ـ علیهم السّلام ـ و نازل كردن وحی الهی بر پیامبران را انجام می‌دهد، البته چون خودش فرشته بزرگ الهی است، ممكن است، در برخی از كارها از فرشته‌های تحت فرمان خود هم استفاده كند و باز صحیح است كه گفته شود روح القدس (جبرئیل) آن كار را انجام داده است.
========================
پی نوشت ها:
[1] . طبرسی، مجمع البیان، بیروت، دارالمعرفة، چاپ دوم، ج1، ص 199، ذیل آیه 78 بقره.
[2] . كلام فخررازی، تفسیر كبیر، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1417ه ، ج 1، ص 596، چاپ رحلی.
[3] . مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج 17، ص 106 ، ذیل ح 16 باب 16 و ج 25، ص 40، باب 2، ذیل ح 11، و ج 61، ص 63، باب 42، ذیل حدیث 50.
[4] . مصباح، محمد تقی، معارف قرآن، قم، انتشارات مدرسه امام خمینی، ج3، ص285.
[5] . مكارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالكتب الاسلامیه، 1371، ج 11، ص 329.
منبع:andisheqom.com
ویدیو : فرشته بزرگ روح القدس چگونه فرشته‌ای است؟