عفونت ادراری در كودكان : عفونت ادراری در كودكان یك بیماری بسیار مهم و ...
عفونت ادراری در كودكان یك بیماری بسیار مهم و شایع است؛ به طوری كه 3 تا 5 درصد دختران و 1 درصد پسران عفونت ادراری را تجربه می‌كنند.
دكتر زهرا پورنصیری فوق تخصص كلیه كودكان در این‌باره به «جام‌جم» می‌گوید: «عفونت ادراری یك بیماری مهم و شایع میان كودكان است كه به علت وارد شدن میكروب به مجاری ادرار ایجاد میشود. چنانچه عفونت فقط مثانه را درگیر كند «سیستیت» و اگر كلیه را درگیر كند «پیلونفریت» نامیده میشود. این بیماری می‌تواند باعث تخریب قسمتی از كلیه شده یا ایجاد فشار خون و نارسایی كلیه نماید و از این رو اهمیت زیادی دارد.»
وی می‌افزاید: «میكروب‌های ایجادكننده عفونت اكثرا میكروب‌های موجود در دستگاه گوارش هستند. البته ویروس‌ها و قارچ‌ها نیز می‌توانند موجب بروز عفونت ادراری شوند. 7 درصد كودكان كوچك‌تر از 2 سال كه تب می‌كنند به علت عفونت ادراری است.»
عوامل مستعدكننده بیماری
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی به عوامل مستعدكننده خطر اشاره كرده و می‌گوید: «عفونت ادراری در پسران زیر یك سال و دختران زیر 4 سال شایع‌تر است. ختنه نشدن پسران نیز عامل مستعدكننده دیگری است؛ به طوری كه پسرانی كه ختنه نشده باشند 4 تا 8 برابر پسرانی كه ختنه شده‌اند، دچار عفونت ادراری می‌شوند. جنسیت نیز در مورد این بیماری مهم است؛ به گونه‌ای كه عفونت ادراری میان دختران حداقل 2 تا 4 برابر پسران است.»
وی می‌افزاید: «نژاد از دیگر عوامل مستعدكننده است به طوری كه عفونت ادراری در سفیدپوستان شایع‌تر از سیاه‌پوستان است. عوامل ژنتیكی نیز از جمله مواردی است كه باید به آن توجه شود چون منسوبین درجه یك كودكانی كه سابقه عفونت ادراری دارند بیشتر در معرض ابتلا به عفونت ادراری هستند.»
دكتر پورنصیری ادامه می‌دهد: «عصبی بودن مثانه به این معنی كه كاركرد مثانه با اختلال روبه‌رو شود، نگه داشتن زیاد ادرار، یبوست و برگشت ادرار از مثانه به حالب كه در 50 درصد كودكانی كه عفونت ادراری می‌كنند وجود دارد نیز از جمله مواردی هستند كه كودك را مستعد ابتلا به عفونت ادراری خواهند كرد. علاوه بر این موارد سوندگذاری طولانی‌مدت مثانه و هرگونه ناهنجاری سیستم ادراری مانند مثانه عصبی و دریچه خلفی مجرا نیز مهم هستند.»
علائم بیماری
دكتر پورنصیری با اشاره به این مورد كه علامت عفونت ادراری در سنین مختلف متفاوت است توضیح می‌دهد: «در سنین نوزادی و زیر یك ماه، بیماری با علائمی به صورت تب یا كم شدن حرارت بدن، بی‌حالی، بی‌اشتهایی، تحریك‌پذیری، شلی، اسهال، كم شدن حجم ادرار، زردی و از بین رفتن واكنش‌های نوزادی خودش را نشان می‌دهد. در سنین بالاتر این مشكل با نشانه‌هایی مانند تب، بوی بد ادرار، سوزش، تكرر و بی‌اختیاری ادرار، ایجاد شب‌ادراری، درد پهلوها و درد در ناحیه زیر شكم، قطع و وصل شدن جریان ادرار و بی‌قراری حین ادرار كردن در شیرخواران همراه است.»
این پزشك متخصص توصیه می‌كند: «همه والدین باید هر از چند گاهی جریان ادراری كودك خود را بررسی كنند؛ به خصوص كودكانی كه پوشك می‌شوند. همچنین اگر كودكی بیش از 2 تا 3 روز تب بی‌دلیل داشته باشد، انجام آزمایش ادرار توصیه میشود.»
دكتر پورنصیری در مورد بررسی آزمایشگاهی این مشكل می‌گوید: «اولین و مهم‌ترین گام در تشخیص عفونت ادراری گرفتن نمونه ادراری به صورت استریل است. البته اگر نمونه در شرایط استریل گرفته نشود یا اگر در رساندن نمونه به آزمایشگاه بیش از یك ساعت تاخیر وجود داشته باشد، به اشتباه كشت مثبت شده و تشخیص عفونت ادراری داده میشود.»
اقدامات مهم برای كودك مبتلا
این عضو هیات علمی دانشگاه یادآور میشود: «یكی از اقدامات مهمی كه برای كودك مبتلا به عفونت ادراری انجام میشود، سونوگرافی كلیه است كه در آن انسداد، برگشت ادراری و اختلالات ساختاری مثانه و كلیه مشخص خواهد شد. در اكثر كودكان مبتلا به عفونت ادراری عكسبرداری از مثانه نیز لازم میشود. علاوه بر این اقدامات در برخی موارد اسكن كلیه هم لازم بوده و باید انجام شود.»
درمان عفونت ادراری
دكتر پورنصیری در مورد درمان عفونت ادراری توضیح می‌دهد: «بر اساس این‌كه عفونت ادراری مثانه یا كلیه را درگیر كرده باشد، درمان با آنتی‌بیوتیك خوراكی یا تزریقی به مدت 7 تا 14 روز توصیه میشود. البته با درمان آنتی‌بیوتیكی مناسب، تب و سایر علائم بعد از 2 یا 3 روز بهبود واضح می‌یابد.»
پیشگیری از عفونت ادراری
همواره پیشگیری بهتر از درمان است. بنابراین باید از بروز عفونت ادراری هم پیشگیری كنیم.
دكتر پورنصیری در مورد شیوه‌هایی برای جلوگیری از بروز بیماری می‌گوید: «مصرف زیاد آب و تخلیه مثانه هر دو تا حداكثر هر 3 ساعت یك بار، درمان یبوست، شستشوی دستگاه تناسلی از جلو به عقب، استفاده از لباس‌های زیر نخی و گشاد و شستشو و تعویض مكرر آنها، عدم نشستن در وان یا لگن، درمان كرمك در صورت وجود، ختنه و استفاده از آنتی‌بیوتیك مناسب در آنهایی كه برگشت ادراری یا انسداد یا مثانه عصبی دارند می‌تواند به پیشگیری از عفونت ادراری كمك كند.»
وی می‌افزاید: «تمشك كوهی از جمله میوه‌هایی است كه برای پیشگیری از عفونت ادراری توصیه میشود. همچنین استفاده از پروبیوتیك‌ها كه به صورت پودر یا قرص، یا ماست و دوغ حاوی پروبیوتیك و فرآورده‌های لبنی نیز وجود دارد توصیه میشود.»
دكتر پورنصیری یادآور میشود: «60 تا 80 درصد دخترانی كه به عفونت ادراری مبتلا می‌شوند، طی 18 ماه پس از آن مجددا مبتلا خواهند شد. در صورت عودهای مكرر عفونت كلیه و عدم درمان به موقع، احتمال ایجاد فشارخون و نارسایی كلیه وجود دارد. در حالی كه درمان به موقع و سریع عفونت ادراری از بروز این عواقب تا حد زیادی پیشگیری خواهد كرد.»
منبع:jamejamonline.ir
ویدیو : عفونت ادراری در كودكان