جایگاه بانكداری الكترونیک در ایران كجاست؟ : گرچه توسعه زیرساخت‌ها ...
گرچه توسعه زیرساخت‌ها و مرحله آمادگی در توسعه بانكداری الكترونیكی در ایران هنوز به پایان نرسیده است، اما به نظر می‌رسد میزان فعالیت فن‌آوری نسبت به آمادگی‌ها بسیار اندك است و این موضوع به تاكید كارشناسان بدان معناست كه از زیرساخت‌های موجود به میزان مطلوب بهره‌برداری صورت نمی‌گیرد؛ بنابراین این موضوع باید در هدفگذاری و سیاست‌گذاری بانكداری الكترونیكی مورد توجه باشد.
به گزارش ایسنا، در هر سال میلیون‌ها قبض آب، برق، تلفن به منازل تحویل داده می‌شود. اگر زمان معطلی برای پرداخت هر قبض ۱۵ دقیقه در نظر گرفته شود (در بهترین حالت) میلیون‌ها ساعت از وقت مردم تلف خواهد شد، به عبارت دیگر چنانچه برای هر روز كاری هشت ساعت با ۱۲ هزار تومان هزینه محاسبه شود، سالانه میلیاردها تومان به ضرر مردم كشورمان هزینه می‌كنیم. این مبلغ كلان می‌تواند با مدیریت بانك‌ها به كمترین میزان ممكن برسد اگر مسوولان كشور به بانكداری الكترونیك به صورت جدی و راهبردی نگاه كنند؛ در حال حاضر در كشورهای اروپایی ۷۰ درصد پرداخت‌ها الكترونیكی و به عبارت دیگر تنها ۳۰ درصد مبادلات از طریق پول نقد و اسكناس صورت می‌گیرد، بنابراین جلوگیری از جابه‌جایی پول فیزیكی بسیار باید در كشور ما هم آن طور كه باید در دستور كار قرار بگیرد.
● كمبودهای بانكداری الكترونیكی
به عقیده كارشناسان ضعف در بخش‌بندی مشتریان و ارائه خدمات متناسب با هر بخش، استفاده ناكافی از ابزارهای تبلیغات برای توسعه فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی بانكداری الكترونیك، تعداد تراكنش بسیار كم بر پایانه‌های فروش نسبت به دیگر كشورهای دنیا، تعداد كم مشتریان خدمات بانكداری اینترنتی و تلفن همراه و عدم توسعه زیرساخت‌های امضای دیجیتال و كلید عمومی و خصوصی و ضعف بانك‌ها در پاسخگویی سریع در مشكلات پیش آمده برای مشتریان بانكداری الكترونیكی، از جمله كمبودهای بانكداری الكترونیك است. هرچند بانكداری الكترونیكی خصوصا در حوزه پرداخت در میان عموم جامعه در اثر آشنایی مردم و اعتماد تدریجی آنها به پرداخت‌های الكترونیك رو به افزایش است؛ اما توسعه سیستم‌های بین بانكی در میان بانك‌های كشور و هماهنگ‌سازی سیستم‌های درون بانكی و سیستم‌های بین بانكی با یكدیگر و به تدریج با شبكه‌ها و پروتكل‌های جهانی نیز از اقدامات قابل توجه در این زمینه به شمار می‌رود. همچنین بانك‌ها تدریجا در حال آشنایی با سیستم‌های مدیریتی مبتنی بر فن‌آوری اطلاعات از جمله CRM و سیستم‌های مدیریت ریسك هستند، اما در زمینه پشتیبان نیز ضعف‌هایی وجود دارد.
● سیاست‌های بانكداری الكترونیكی
سیاست‌های تدوین شده برای بخش بانكداری الكترونیكی بیشتر حول موضوعات خاصی نظیر افزایش تقاضا برای پرداخت از طریق ابزارهای الكترونیكی و ارائه زیرساخت‌های متناسب و كافی، افزایش امنیت و كاهش ریسك، یكپارچه‌سازی عملیات پشت باجه بانك‌ها و یكپارچه‌سازی اطلاعات بین بانكی، توسعه شناخت و آگاهی جامعه و مدیران از ابزارها و روش‌های پرداخت الكترونیكی، مطرح هستند.
در این حوزه سیاست‌های تدوین شده در زمینه عملكردی شامل توسعه پرداخت‌های الكترونیكی ریز از طریق توسعه پول الكترونیك در حمل و نقل شهری، كمك به شكل‌گیری و افزایش تقاضا، تنظیم بازار رقابتی، عرضه خدمات پرداخت الكترونیك، توسعه امكان به كارگیری سیستم پرداخت كلان الكترونیكی در جامعه از طریق به كارگیری بستر ساتنا و امضای دیجیتال، یكپارچه‌سازی اطلاعات سیستم‌های بانكی در قالب Core Banking در همه بانك‌های كشور است. به عقیده كارشناسان آنچه در این میان از اهمیت ویژه برخوردار است؛ تعیین استانداردهای امنیتی بانك‌ها، نظارت بانك مركزی بر چگونگی و میزان صدور پول الكترونیكی، سازماندهی شبكه بانكی برای توسعه مراكز گواهی دیجیتال به صورت بانك مركزی به عنوان مركز گواهی ریشه، بانك‌ها به عنوان مراكز گواهی برای مشتریان و شعب بانك‌ها به عنوان مراكز احراز هویت و صدور انواع امضای الكترونیك برای مشتریان است. البته رسیدن به اهداف تعیین شده نیازمند جدی توسعه ابزار بانكداری الكترونیك در لایه دسترسی مردم است.
برات قنبری، كارشناس فن‌آوری اطلاعات فعال در حوزه بانكداری الكترونیكی، با تاكید بر توسعه كارت‌های اعتباری و خرید‌های الكترونیكی ادامه داد: با هدف توسعه شهر و بانكداری الكترونیكی برنامه‌ای تهیه و تدوین كرده‌ایم تا در سال ۸۸ بیش از ۱۳ درصد شهروندان كشورمان كارت‌های اعتباری دریافت كنند و این رقم در سال ۱۳۸۹ به ۲۰ درصد كل جمعیت كشور برسد.
● بررسی آمادگی الكترونیكی كشور
به گفته وی دوره‌ای كه مسوولیت برنامه‌ریزی وزارت ارتباطات را داشت فكر می‌كرد مجموعه زیرساخت‌ها و شبكه مخابراتی آماده است و بانك‌ها هستند كه باید از این امكانات استفاده كنند. وی می‌گوید: اما وقتی كه خودم وارد بانك شدم باید برای این سوال جوابی پیدا و حلقه‌های گمشده و موانع توسعه را شناسایی می‌كردم كه متوجه شدم باید تعریفی از بانكداری الكترونیكی داشته باشیم و نقشه راهی تدوین و انتظارات را از این بخش مشخص كنیم. نقشه راه بانكداری الكترونیكی را ترسیم كرده و وارد اجرا شدیم و می‌خواستیم به آن اهداف برسیم و موانع چالشی خود را با وزارت ارتباطات هم حل كنیم.
● پرداخت الكترونیكی گام موثر دولت الكترونیكی
وی خاطرنشان كرد: در بررسی‌های زیاد به این نقطه رسیدیم كه ما اگر بتوانیم در سیستم بانكی در فاز اول بحث پرداخت الكترونیكی را حل كنیم، قدم موثری برای دولت الكترونیكی و روان‌سازی فعالیت‌های مردم خواهد بود؛ بنابراین تمام هم و غم مان این شد كه مراجعات حضوری مردم به شعب بانك‌ها را كاهش دهیم و آن را به مراجعات نیمه حضوری تبدیل كنیم.
به اعتقاد قنبری تحلیل این بود كه در آن مقطع یك میلیارد مراجعه حضوری به بانك‌ها برای خدمات مختلف شهری، مالیاتی، شهرداری‌ها، دفاتر ثبت اسناد، پرداخت قبوض و مشابه آن وجود داشت برای این منظور هدف این بود كه با ارائه خدمات الكترونیكی شعب بانكی را خلوت كنیم كه این كار موجب راحتی مردم و ثمرات خاص خود شد.
ویدیو : جایگاه بانكداری الكترونیک در ایران كجاست؟