بسته مالیاتی برای بازار مسكن : كارآیی ضعیف مالیات بر معاملات مكرر ...
كارآیی ضعیف مالیات بر معاملات مكرر مسكن موجب شده برنامه اخذ چهار نوع مالیات جدید از فعالان بازار مسكن و دارندگان ملك با هدف تشدید كنترل بر تقاضای سوداگری زمین و مسكن، در دستور كار دولت قرار بگیرد.
سازمان امور مالیاتی از ابتدای امسال موظف شده بود از افرادی كه بیش‌از ۲بار در سال ملك خرید و فروش می‌كنند ۳۵ درصد عوارض تحت عنوان «مالیات بر معاملات مكرر» اخذ كند؛ اما ركود مسكن در ۱۰ ماه اخیر، تقاضای سفته‌بازی را به جای خرید و فروش مكرر، به سمت احتكار املاك به امید افزایش قیمت در آینده، هدایت كرده است. به همین خاطر دولت گزینه‌های جدیدتری برای مقابله با این نوع سفته‌بازی طراحی كرده كه مهم‌ترین آن، اخذ «مالیات بر افزایش ارزش زمین و مسكن» است.
كاربری مالیات بر افزایش ارزش زمین و مسكن - CGT - به گونه‌ای است كه دولت درصدی از افزایش ارزش معاملاتی املاك در هنگام نقل‌وانتقال را از فروشنده دریافت می‌كند تا از این طریق خرید و نگهداری املاك به امید كسب سود در آینده مهار شود.
دولت همچنین بنا دارد از زمین‌های بایر، املاك گران‌قیمت و خانه‌های خالی نیز مالیات سنگین اخذ كند كه نحوه دریافت آن و نرخ‌های پیشنهادی هم‌اكنون در كمیته‌ای مشترك از نمایندگان وزارت مسكن، سازمان امور مالیاتی و وزارت اقتصاد در حال بررسی نهایی است.
هر چند ناتوانی در شناسایی واحدهای مسكونی خالی از سكنه و طبیعی بودن تعداد این خانه‌ها در شهرهای بزرگ كشور باعث شده تصمیم قدیمی دولت به اخذ مالیات از خانه‌های خالی تاكنون دو بار به تعویق بیفتد؛ اما گویا این بار، موضوع جنگ مالیاتی با واحدهای خالی به‌صورت جدی مطرح است.
در این باره، یك عضو شورای‌عالی مسكن با بیان اینكه برنامه‌های جدید مالیاتی به عنوان بخشی از نظام طرح تحول اقتصادی در دستور كار قرار دارد به «دنیای اقتصاد» گفت: دریافت مالیات مسكن در سه حوزه «كنترل سوداگری و تقاضای زمین و مسكن»، «تخصیص بهینه منابع زمین‌شهری» و «كسب درآمد ناشی از اخذ مالیات» تعریف شده است.
در حوزه كنترل سوداگری پیش‌بینی شده دو نوع مالیات شامل مالیات بر معاملات مكرر و مالیات بر ارزش افزوده زمین و ملك دریافت شود. مالیات بر ارزش افزوده به این صورت است كه چنانچه ارزش ملكی در اثر خرید و فروش افزایش چشمگیر پیدا كند، بخشی از این درآمد باید به عنوان مالیات به دولت پرداخت شود.
در حوزه تخصیص بهینه منابع نیز سه نوع مالیات شامل مالیات بر زمین بایر شهری، مالیات بر خانه‌های خالی و مالیات بر ارزش زمین پیش‌بینی شده است.
همچنین در حوزه كسب درآمد دو نوع مالیات شامل مالیات بر خرید املاك گران‌قیمت و مالیات بر ارزش زمین در نظر گرفته شده است.
یك منبع آگاه از تصمیمات جدید دولت در حوزه مالیات مسكن در این باره به «دنیای اقتصاد» گفت: بسته جدید مالیاتی فعلا به‌صورت پیش‌نویس درآمده كه بعد از بررسی توسط وزارت اقتصاد و سازمان امور مالیاتی در شورای‌عالی مسكن نهایی خواهد شد.
مقداد همتی تصریح كرد: بسته مالیاتی كه در حال تدوین است در قالب بخشی از طرح تحول اقتصادی قرار است در بازار مسكن اجرا شود.
● میزان مالیات‌ها چقدر است؟
به گزارش «دنیای اقتصاد»، فعلا برای مالیات بر زمین‌های بایر دو گزینه ۱۲ درصد و ۲۵ درصد به عنوان مبنای نرخ پایه مالیات مطرح است.
اراضی بایر طبق قانون ساماندهی مسكن باید سالانه مشمول مالیات به نرخ ۱۲ درصد بر ماخذ ارزش معاملاتی شود و مالكان این قبیل اراضی مكلفند مالیات زمین‌های بایر خود را هر سال با تسلیم اظهارنامه مالیاتی پرداخت كنند.
این در حالی است كه گزینه دیگری برای مالیات زمین‌های بایر مطرح است. گفته می‌شود نرخ مالیات سالانه ۲۵ درصد برای نگهداری این گونه زمین‌های با كاربری مسكونی باعث خواهد شد دارندگان زمین یا برای ساخت‌وساز اقدام كنند یا اینكه آن را در اختیار سازنده‌ها برای بهره‌برداری قرار دهند.
رییس اتحادیه مشاوران املاك تهران كه در چند جلسه بررسی موضوع مالیات زمین‌های بایر در وزارت مسكن شركت كرده در این باره به «دنیای‌اقتصاد» گفت: دولت در نظر دارد برای ساماندهی بازار زمین مالیات سنگین از احتكارگران بگیرد. مصطفی‌قلی خسروی افزود: در این راستا پیشنهاد شده، یك سال وقت به دارندگان زمین در تهران داده شود تا در این فرصت تصمیم بگیرند كه روی زمین موجود ساخت‌وساز كنند یا آن را به انبوه‌ساز بفروشند.
وی گفت: چنانچه این طرح در دولت به تصویب برسد، در پایان یك‌سال مهلت، سالانه ۲۵ درصد به‌صورت تصاعدی از مالك زمین بایر در قالب مالیات اخذ خواهد شد.
به گزارش «دنیای اقتصاد»، در حال حاضر برنامه‌های جدید مالیاتی در معاونت فنی - حقوقی سازمان امور مالیاتی در حال بررسی نهایی قرار دارد. همچنین مالیات بر معاملات مكرر طبق مصوبه دولت از املاكی كه از ابتدای سال ۸۸ خریداری شده و خریدار آن بیش‌از دو بار در سال اقدام به معامله ملك می‌كند، اخذ می‌شود؛ اما كارشناسان سازمان امور مالیاتی در این باره می‌گویند به علت اینكه مالیات بر معاملات مكرر مشمول املاكی كه از ابتدای سال ۸۸ خرید و فروش می‌شوند خواهد شد، هنوز در حد قابل توجه این مالیات اخذ نشده است كه این مساله به دلیل ركود سنگین مسكن در سال‌جاری بوده است.
● عربمازار: اخذ مالیات مسكن پیش‌شرط دارد
علی‌اكبر عربمازار، رییس سابق سازمان امور مالیاتی كشور معتقد است تا زمانی كه دولت بانك اطلاعات قوی و تضمین‌شده‌ای از دارندگان ملك و زمین نداشته باشد و اشرافی بر بازار مسكن نباشد، هر نوع برنامه مالیاتی با ناكامی در اجرا روبه‌رو خواهد شد.عربمازار در پاسخ به پرسش «دنیای اقتصاد» مبنی بر اینكه آیا سامانه رهگیری معاملات مسكن نقش بانك اطلاعات در این حوزه را ندارد، گفت: بازار مسكن پیچیده است و نیازمند اطلاعات جامع از فعالان آن است.وی تصریح كرد: در حال حاضر در كشور برخی افراد به راحتی املاك با ارزش میلیاردی خریداری می‌كنند و حتی اتباع خارجی نیز بدون موانع قانونی در ایران صاحب مسكن می‌شوند؛ این در حالی است كه در سایر كشورهای خارجی اگر فردی فراتر از عرف بازار مسكن ملك خریداری كند بلافاصله دولت آن معامله را ردیابی كرده و بعد از تایید آن مالیات مخصوص را می‌گیرد.رییس سابق سازمان امور مالیاتی افزود: دولت قصد دارد از طریق مالیات تقاضای سفته‌بازی را هدف قرار دهد؛ بنابراین باید هدفمند و كاملا دقیق تیر مالیاتی را پرتاب كند.عربمازار توصیه كرد: در همه كشورها بازار مسكن تحت كنترل بانك قوی اطلاعاتی است. در كشور ما نیز باید یك بار برای همیشه این بانك راه‌اندازی شود و با ضمانت قوی اجرایی شروع به‌كار كند.
ویدیو : بسته مالیاتی برای بازار مسكن