الفبای موسیقی

    الفبای موسیقی نت نام دارد. نُت یا نوت، در موسیقی به دو معنی بکار می‌رود: یکی به معنی واحد صدائی با فرکانس ثابت که نامی بر آن گذاشته شده، که در متون کهن فارسی به آن نغمه می‌گویند. دیگری به معنی نمایش یا نشانه نوشتاری هر یک از این صداها. در معنی اول نت‌ها هفت نام برای نوشتن اصوات موسیقایی هستند. در ایران به پیروی از فرانسه و ایتالیا نت‌ها به این صورت نام‌گذاری می‌شوند: دو - ر - می - فا - سل - لا - سی (do, re, mi, fa, sol, la, si). روش‌های نام‌گذاری دیگر نیز وجود دارد که نت‌ها را با اصطلاحات «A, B, C, D, E, F, G» عنوان می‌کنند. در این روش A همان نت «لا» (la) است.این نام‌ها بیانگر نواک اصوات است. در معنی دوم، برای مکتوب کردن اصوات موسیقی، این صداها را طبق قواعد خاصی بین یا روی پنچ خط افقی می‌نویسند که به نام خطوط حامل شناخته می‌شوند. خطوط حامل از پایین به بالا شمرده می‌شوند، به این معنی که نتی که روی خط پایین‌تر نوشته شود، صدایی بم‌تر از نتی دارد که بر روی خط بالاتر نوشته شده‌است. به این ترتیب نام نت از روی جائی‌که روی خط‌های حامل قراردارد مشخص می‌شود. دیگر مشخصات نت مانند طول آن (مدت زمان امتداد یافتن آن صدا) و غیره را نیز با شکل‌های قراردادی که برای نت طرح شده نمایش می‌دهند. نت‌های متوالی را از چپ به راست می‌نویسند. دانشی که به قواعد نوشتن نت‌های موسیقی و مقولات مرتبط با آن می‌پردازد، تئوری موسیقی نام دارد.در شکل روبه‌رو توالی نت‌ها ... الفبای موسیقی

    در پوستر امسال ۲۵ شمسه به عنوان نماد بیست و پنجمین دوره جشنواره موسیقی فجر دیده می شود. منصور شیروانیان درتوضیح کم و کیف طرح این پوستر گفت : پوستر بیست و پنجمین جشنواره موسیقی فجر فضایی ایرانی دارد و استفاده از نقش مایه ها، رنگ ها و قلم های ایرانی اسلامی به آن هویت داده است. وی در پاسخ به این سئوال که چرا تصویری از یک ساز موسیقی ایرانی در طراحی پوستر استفاده نشده گفت : در این پوستر ۲۵ شمسه به عنوان نماد جشنواره بین المللی موسیقی فجر دیده می شود که علاوه برگوشزد کردن بیست و پنجمین سال برگزاری جشنواره در شکل کلی به صورت سازی درآمده که نشان از موسیقایی بودن جشنواره است.   شیروانیان در ادامه افزود : این ساز طراحی شده از یک فرم کلی تبعیت می کند و نمونه آن در اکثر فرهنگهای موسیقایی جهان وجود دارد و درعین حال نماد بین المللی بودن جشنواره نیز هست و سبب پیوند عناصر مختلف پوستر شده است و پیچکی که از دسته ساز بالا رفته نشان رشد و شکوفایی جشنواره در طول این بیست و پنج سال است.   طراح بیست و پنجمین جشنواره موسیقی فجر درخصوص پنج خط حامل در زمینه پوستر گفت : این پنج خط در زمینه پوستر نماد دیگری از موسیقی است و تایپوگرافی کلمه (فجر) از جدا شدن و به اوج رفتن یکی از همین خطوط به وجود آمده و علاوه بر این در مجموع عبارت فجر و چهارخط دیگر خود تداعی گر یک ساز زهی ایرانیاست .          

  منصوره ثابت زاده، پژوهشگر موسیقی معتقد است كه موسیقی از طریق اشعار فارسی، بر گسترش زبان فارسی تاثیرگذار بوده است. كتاب این پژوهشگر در حوزه آرایه‌های موسیقایی امسال منتشر می‌شود.كتاب آرایه‌های موسیقیایی نوشته منصور ثابت‌زاده پژوهشگر موسیقی تا پایان اسفند ماه منتشر می‌شود. در این كتاب آرایه‌ها و صنایع ادبی كه در آن موسیقی تم اصلی است بحث می‌شود و نفوذی كه موسیقی در بافت و ساختار آرایه‌های ادبی شعرای ایرانی از رودكی تا جامی داشته‌ است. ثابت‌زاده در این زمینه به ایلنا گفت: این آرایه‌ها شامل صنایعی همچون ایهام، استعاره، تشبیه، شخصیت بخشی و اغراق است و به كارگیری آنها دراشعار شعرایی كه در فاصله قرون چهارم تا نهم زندگی می كرده اندرا مورد بررسی قرار گرفته‌اند. این پژوهشگر موسیقی ادامه داد: موسیقی در اشعار فارسی موجب گسترش زبان فارسی شده است چراكه به میزانی كه موسیقی در یك جامعه خواه یك كشور باشد و چه جامعه قومی، گسترش یابد، در زبان آن جامعه بیشتر هم تاثیرگذار خواهد بود. وی ادامه داد: این موسیقی به شكل تصاویر تازه و خیال‌انگیز كه دائم ایجاد می كند و به همراه وزن موسیقایی كه داراست ، در زبان هم نمودهای زبانی خود را بر جا می‌گذارد . این تصاویر به وسیله زبان در میان مردم پخش و تكرار و به مرور دائمی می شود. كتاب آرایه های موسیقایی تا پایان اسفند ماه توسط انتشارات زوار به بازار می آید.          

      یش‌بینی‌ها درست از آب درآمد و جشنواره بین المللی موسیقی فجر كه زمانی مهمترین رویداد موسیقایی كشور محسوب می شد، با غیبت هنرمندان و گروه‌های شناخته شده تبدیل به محلی برای حضور گروه‌های كم‌تجربه شده است. سخنان دبیر بیست و پنجمین دوره از جشنواره موسیقی فجر كه جشنواره این دوره را جشنواره‌ای برای گروه‌های آماتور دانسته بود؛ درست درآمد و دست كم تركیب گروه‌های حاضر در بخش رقابتی، بین‌الملل و نواحی این موضوع را تایید كرد.   اگرچه اطلاق عنوان آماتور به حاضران در این دوره از جشنواره به معنای توهین به گروه‌های جوان و كم تجربه و همین طور چند هنرمند نام آشنایی كه در این دوره از جشنواره شركت كرده‌اند، نیست، اما غیبت هنرمندانی كه دست كم تا همین چند سال قبل در جشنواره موسیقی فجر شركت می‌كردند و پر شدن جدول برنامه‌های جشنواره از نام گروه‌هایی كه نام آنها یك‌بار هم به گوش نخورده است، ناچار چنین عناوینی را به ذهن می آورد. اگرچه كه محمدعلی خبری(دبیر جشنواره) دیروز(اول اسفند) در نشست مطبوعاتی نیز خود؛ جشنواره این دوره را محلی برای كشف استعدادها و حضورگروه‌های آماتور دانسته بود.   از میان ۱۳۰ گروه و هنرمند كه نامشان در جدول برنامه‌های جشنواره منتشر شده؛ تنها نام ۲۲ گروه و هنرمند نام آشنا به چشم می‌خورد كه این رقم چیزی در حدود ۱۶ درصد كل گروه‌های حاضر در جشنواره را تشكیل می‌دهد. از مجموع این گروه‌ها می‌توان به: اركستر سمفونیك تهران، اركستر موسیقی نو، ...

  مهرجویی با فیلم سنتوری ضربه ی مهلکی به بدنه ی موسیقی کشور زد، کجا اساتید موسیقی ما اعتیاد داشتند؟▪ قبول دارید بعد از انقلاب مخصوصا در دهه اخیر موسیقی ایرانی افت کرده؟ علت را در چه می دانید؟ بلی، این افت یک واقعیتی است که نمی شود انکار کرد ولی موسیقی مانند صنعت و تکنولوژی نیست که هر روز نسبت به روز گذشته گامی به جلو برداشته شود، بلکه چون ارتباط مستقیمی با روحیات و زوایای پنهان روحی هنرمند دارد در یک دوره اوج می گیرد و در یک دوره ساکن می شود و در یک دوره ممکن است حتی افول کند بنابراین، این یک چیز غیر طبیعی نیست که در یک دوره ای موسیقی مثل امروز افت کند، چون جامعه به نظر من از همه لحاظ بخصوص از لحاظ فرهنگی و معرفتی و از لحاظ اجتماعی در حال نزول است، طبیعتا موسیقی هم که یک جزو و پدیده ای از این جامعه است نمی تواند جدا از فضای اجتماع باشد، صرفنظر از یکسری آثار هنری که همچنان نگاه به بالا و افق های دور دست دارند اغلب آثاری که تولید می شود ممکن است در یک دوره ای آثاری باشد که از کیفیت هنری بالایی برخوردار نباشد، امروزه هم من گمان می کنم در یک چنین روزگاری به سر می بریم. ▪ اگر ما دوره های موسیقی پاپی را که از اول انقلاب به صحنه آمد بررسی کنیم می بینیم که سطح هنری آثار پاپ هم رفته رفته پایین آمد، اگر دقت کنیم می بینیم که از آن موج اول پاپی که یک عده خواننده برای اولین بار بعد از اتقلاب بوجود آوردند تا برسیم به خوانند های موسیقی زیرزمینی که ...

        دانشمندان ادعا كرده‌اند كه موسیقی، رشد مغزی كودكان را تقویت می‌كند.   ‌نتایج یك پژوهش جدید نشان داده است كه تعلیم موسیقی می‌تواند، مغز در حال رشد كودك را شكل دهد.   یك دانشمند علوم اعصاب در دانشگاه نورت وسترن در نشست سالانه انجمن پیشرفت‌های علمی آمریكا اعلام كرد كه آموزش موسیقی، اثرات فوق‌العاده‌ای دارد كه سیستم حسی را شكل می‌دهد و باید در سیستم آموزشی و تحصیلی گنجانده شود.   نینا كرائوس پروفسور نوروبیولوژی، فیزیولوژی و علوم ارتباطات در این رابطه اظهار داشت: نواختن یك ساز به كودكان كمك می‌كند، پردازش كلامی بهتری در كلاس‌های پر سر و صدا داشته باشند و دقیق‌تر زبان گفتاری را تعبیر كنند.   پروفسور كرائوس خاطرنشان كرد كه آموزش موسیقی می‌تواند راه كاری موثر در كمك به كودكان سالم در حال رشد و نیز كمك به بهبود توانمندی‌های گفتاری در كودكان مبتلا به اوتیسم یا مشكلات رشدی باشد.   این محققان برای اولین بار به شواهد علمی دقیق و موجهی دست یافته‌اند كه نشان می‌دهد؛ نواختن ساز موسیقی به میزان قابل توجهی، حساسیت مغز را نسبت به اصوات كلامی تقویت می‌كند.  

رادیو تهران برای ایام نوروز برنامه‌های متنوع و ویژه‌ای را تدارك دیده است.محمد جهانی، مدیر رادیو تهران در نشست خبری با توضیح این كه قرار است در ایام نوروز به طور ۲۴ ساعته برنامه‌های ویژه از این شبكه پخش شود، گفت: در سال آینده با رویكردی تازه و با طرح‌های جدید روی موضوع خانواده كار خواهیم كرد كه البته این طرح‌های جدید در قالب برنامه «خانه آبی» از چند ماه قبل آغاز شده است. وی با اشاره به این كه تمام برنامه‌های رادیو تهران در ایام عید تولید می‌شوند، خاطرنشان كرد: برنامه‌های شبكه تهران از ۲۸ اسفند تا ۱۳ نوروز به صورت ویژه خواهد بود و همه گروه‌های برنامه‌سازی رادیو تهران در تولید آن نقش خواهند داشت. جهانی همچنین درباره ویژه‌برنامه‌های ولادت پیامبر اكرم(ص)‌ گفت: قصد داریم به این مناسبت یك جشن رادیویی برگزار كنیم كه تاكنون برنامه‌ریزی‌های مفصلی انجام شده است. زهرا صفاییان، مدیر طرح و برنامه رادیو تهران نیز در این نشست با اشاره به این كه در ماه‌های گذشته بیش از ۲۰۰۰ ساعت موسیقی در قالب‌های مختلف تولید شده، از هدفمندی برنامه‌های گفتگومحور این شبكه خبر داد و گفت: در این ارتباط كرسی‌های آزاداندیشی ایجاد و تلاش شده به‌این وسیله به فضای تنش‌زدایی در شهر تهران كمك كنیم. البته تمام تلاش ما این است كه تنها به مسائل سیاسی نپردازیم.

        اگر شما تصمیم دارید كه فرزندتان نواختن یك ساز را یاد بگیرد، نیازی نیست كه تا 8-7 سالگی او صبر كنید و آنگاه او را به كلاس بفرستید؛ مغز كودكان همیشه آماده دریافت اطلاعات جدید است. ابتدای امر سؤالی را كه در ذهن بسیاری از شماست مطرح می‌كنیم.   در سال‌های اخیر پژوهشگران ثابت كرده‌اند كه موسیقی نقش مهمی در زندگی انسان‌ها دارد ولی آیا این قدرت را نیز دارد كه بر ذهن انسان‌ها اثر بگذارد؟   تجربه ثابت كرده كه موسیقی می‌تواند تمام وجود یك فرد را به تلاطم درآورد. برخی از موسیقی‌ها به شما آرامش می‌بخشند و برخی شما را عصبی و تهاجمی می‌كنند. به‌نظر شما، موسیقی چگونه می‌تواند این اثر را بر درون بگذارد؟   در دنیای امروز، از موسیقی برای تاثیر‌گذاری بر امور مختلف استفاده می‌شود؛ به‌طور مثال موسیقی در زمینه پزشكی به‌عنوان نوعی درمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. امروزه موسیقی در تسریع امر شفابخشی، كاهش فشار خون، درمان كودكان بیش‌فعال، بیماری‌های روحی، افسردگی به‌ویژه افسردگی پس از زایمان، كاهش اضطراب و استرس، درمان بی‌خوابی، رشد بهتر نوزادان نارس و... به كار برده می‌شود. جولیوس پرتنوی، پژوهشگر مطرح موسیقی طی تحقیقات زیادی دریافت كه موسیقی قادر است بر سرعت سوخت‌و‌ساز بدن، كاهش یا افزایش فشار خون، سطح انرژی بدن، سیستم گوارشی و... (بسته به نوع موسیقی‌ای كه پخش می‌شود) اثر مثبت یا منفی بگذارد. مثلا موسیقی‌های ملایم مانند موسیقی كلاسیك اثربخشی بهتری ...

            گذری بر موسیقی و سازهای ایرانی در ایران باستان هنگام برآمدن و فرو رفتن خورشید گروهی به نواختن طبل و كرنا می پرداختند. در اوستا بخش یسناها آمده كه پزشكان بیماران خود را با موسیقی ایرانی درمان می كردند. در آن دوران سه نوع موسیقی آئینی (دینی)، بزمی و رزمی مرسوم بوده است، همچنین در جشن های طبیعت و روزهای تاریخی و ملی نواها و موسیقی ایرانی ویژه ای اجرا می شد. در دوران هخامنشیان سرودها و ترانه هایی به نام هوره در جنگ ها و جشن ها اجرا می كردند كه امروزه در ایلام و سرزمین های غرب ایران با همین نام رایج است. در دوران ساسانیان به ویژه بهرام گور و خسرو پرویز موسیقیدان هایی زیرنظر وزیر دربار «خرم باش» كار می كردند. در جشن های بزرگ، این نوازندگان و خنیاگران نواها و آهنگ های گوناگون اجرا می كردند. در شاهنامه آمده بهرام گور تعداد ده هزار لوری (خنیاگر) از هند برای شادی و پایكوبی مردم به ایران آورد.     نبد هیچ مانند بهرام گور ‎ به داد و بزرگی و فرهنگ و زور   مشهورترین موسیقیدان های این دوران باربد، سركش، رامتین، بامشاد، آفرین و نكیسای چنگ نواز بودند. باربد برای هر روز هفته نوایی ساخت كه به هفت خسروانی معروف است. همچنین برای هر روز ماه سی لحن یا سی دستان و برای ۳۶۰ روز سال غیر از پنجه دزدیده، ۳۶۰ آهنگ یا ۳۶۰ دستان را ساخت. آهنگ جامه دران كه در ردیف موسیقی ایرانی است از ساخته های نكیسا است كه با چنگ نواخته است. دستان دیگری به نام دستگاه ...

      استفاده از موسيقي درماني مي تواند به افزايش مهارت هاي اجتماعي و كلامي كودكان كمك كند.   رشد فردي و پيشرفت اجتماعي مستلزم كسب مهارت هايي است كه در كانون توجه روانشناسان قرار گرفته است.   طي تحقيقات انجام شده، موسيقي آرام بخش باعث افزايش تحمل و كاهش خستگي مي شود و موسيقي شاد و فرحبخش باعث نشاط همراه با آرامش مي شود.   كودكان مبتلا به بيماري هاي عصبي در معاشرت و روابط اجتماعي خود دچار مشكل هستند، اما استفاده از موسيقي درماني در كودكاني كه دچار مشكلات عصبي و گوشه گيري هستند و ميلي به برقراري روابط اجتماعي ندارند، مي تواند به بهبود مهارت هاي حركتي و اجتماعي آن ها كمك كند.