علل رشد طلا در قرن ۲۱ : بانك مركزی در گزارشی به تشریح دلایل رشد ...
بانك مركزی در گزارشی به تشریح دلایل رشد بیش از ۸۲۰ دلاری قیمت طلا در بازارهای جهانی طی ۹ سال گذشته پرداخته است.
به گزارش بانك مركزی در مورد نوسانات ارزش طلا در بازارهای جهانی، قیمت طلا در سال ۲۰۰۹ میلادی، برای نهمین سال متوالی، نسبت به سال ماقبل افزایش یافت.
براساس این گزارش، قیمت هر اونس طلا از ۵۵/۲۷۲ دلار در پایان سال ۲۰۰۰ میلادی به تدریج افزایش یافت تا به سطح ۲۰/۸۳۳ دلار در پایان سال ۲۰۰۷ و ۱۲/۸۸۰ دلار در پایان سال ۲۰۰۸ و ۲۰/۱۰۹۶ دلار در پایان سال ۲۰۰۹ میلادی افزایش یافت. به عبارت دیگر در ظرف ۹ سال گذشته قیمت طلا حدود ۲/۴ برابر شد.
این گزارش حاكی است طلا در سال گذشته حدود ۲۱۸ دلار افزایش یافت كه بالاترین افزایش سالانه، پس از افزایش ۲۸۶ دلاری آن در سال ۱۹۷۹ میلادی، است.
البته افزایش شدید قیمت طلا در سال ۱۹۷۹ و ۱۹۸۰ میلادی چندان دوام نیاورد و در سال بعد قیمت طلا رو به كاهش نهاد.
افزایش شدید قیمت طلا در سال ۱۹۷۹ و ۱۹۸۰ میلادی به دلیل پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، افزایش شدید قیمت نفت، تصرف سفارت آمریكا در تهران توسط دانشجویان، وقوع شورشی عظیم در مكه، مسدود شدن دارایی‌های ایران در آمریكا و حمله شوروی سابق به افغانستان، بوده است.
طبق این گزارش، از سال ۱۹۸۲ میلادی تا پایان دهه ۱۹۸۰ میلادی قیمت طلا در محدوده ۵۰۰ - ۳۵۰ دلار در نوسان بود.
در دهه ۱۹۹۰ میلادی فروش طلا توسط بانك‌های مركزی اروپایی نظیر بانك مركزی بلژیك و بانك مركزی هلند و بانك‌های مركزی غیراروپایی نظیر بانك مركزی كانادا، شروع شد. در اواخر این دهه بانك‌های مركزی سوئیس و انگلیس نیز به جمع فروشندگان طلا پیوستند.
به همین دلیل در اواخر دهه ۱۹۹۰ میلادی قیمت طلا تحت تاثیر فروش‌های طلا توسط بانك‌های مركزی سیر نزولی شدیدی را در پیش گرفت. حتی قیمت طلا در اواخر سال ۱۹۹۹ میلادی به سطح حدود ۲۵۰ دلار نیز رسید. اما در سپتامبر ۱۹۹۹ میلادی بانك‌های مركزی اروپا توافق كردند كه به مدت پنج سال سقف فروش طلای خود را به سالانه ۴۰۰ تن محدود نمایند.
از آن زمان به بعد این معاهده با اندكی تغییرات در دو نوبت دیگر یعنی در سال ۲۰۰۴ و ۲۰۰۹ تمدید شد. معاهده مذكور منشا شروع افزایش ۹ ساله اخیر قیمت طلا در بازارهای جهانی بوده است.
در این افزایش قیمت طلا در سال‌های مذكور، افزایش مداوم قیمت نفت خام، خرید طلا توسط تولید‌كنندگان، رسوایی‌های مالی در شركت انرون و سایر شركت‌های آمریكایی در سال ۲۰۰۲، احتمال اعمال سقفی برای سپرده‌های بانكی تحت پوشش بیمه در ژاپن (در سال ۲۰۰۲)، كشمكش‌های سیاسی در خاورمیانه، بحران مالی در آمریكا و سایر نقاط جهان از اوت سال ۲۰۰۷ میلادی به بعد، تزریق چند تریلیون نقدینگی به بازار توسط بانك‌های مركزی (آمریكا، اروپا و سایر بانك‌های مركزی) و سرانجام خرید طلا توسط بانك‌های مركزی بوده است.
بانك‌های مركزی جهان كه سال‌های متمادی به طور خالص از عرضه‌كنندگان طلا به بازارهای جهانی بودند، در سه ماه اول سال ۲۰۰۹ میلادی به طور خالص به خریداران طلا از بازارهای جهانی تبدیل شدند.
این گزارش حاكی‌است خالص عرضه طلا توسط بانك‌های مركزی از ۶/۶۶۰ تن، یعنی تقریبا معادل ۰/۱۶ درصد كل عرضه طلا به بازار در سال ۲۰۰۵ میلادی، به تدریج كاهش یافت تا به سطح ۲۴۶ تن یا معادل ۰/۷ درصد كل عرضه طلا به بازارهای جهان در سال ۲۰۰۸، كاهش یافت.
بر پایه این گزارش، حتی در سه ماهه سال ۲۰۰۹ میلادی، بانك‌های مركزی به طور خالص حدود ۱۴ تن طلا از بازار خریداری كردند. بعدا در سوم نوامبر بانك مركزی هند اعلام كرد كه حدود ۲۰۰ تن طلا در فاصله زمانی ۳۰- ۱۹ اكتبر از صندوق بین‌المللی پول خریداری كرد.
خرید‌هایی از طلا توسط بانك مركزی روسیه نیز در سال ۲۰۰۹ صورت گرفت. بانك مركزی چین نیز از سال ۲۰۰۳ میلادی به بعد، بر موجودی طلای خود افزوده است. خبرهای خرید طلا توسط بانك مركزی هند سبب شد تا قیمت طلا به شدت سیر صعودی در پیش گیرد و در سوم دسامبر ۲۰۰۹ به سطح هر اونس ۱۲۲۰ دلار، یعنی به بالاترین سطح تاریخی برسد.
وجود حجم عظیم نقدینگی، ضعف شدید دلار و امكان جایگزینی ارزهای دیگر به جای دلار به عنوان ذخیره ارزی و واسطه مبادله نیز از دلایل دیگر افزایش شدید قیمت طلا در سال ۲۰۰۹ میلادی بود.
البته از اوایل دسامبر به بعد ترقی دلار به كاهش قیمت طلا منجر شد همچنین در سال ۲۰۰۹ میلادی، ETF ها بر خرید‌های فیزیكی طلا افزودند.
ویدیو : علل رشد طلا در قرن ۲۱