شیائومی، ارزشمندترین استارت آپ جهان : پشت هر شرکت موفقی، مردانی بزرگ صف کشیده ...

پشت هر شرکت موفقی، مردانی بزرگ صف کشیده اند. شیائومی هم از این قاعده مستثنی نیست و دلیل موفقیت عجیب و غریبش را باید از مدیران ارشد آن جویا شد. ماهنامه همشهری دانستنیها: پشت هر شرکت موفقی، مردانی بزرگ صف کشیده اند. شیائومی هم از این قاعده مستثنی نیست و دلیل موفقیت عجیب و غریبش را باید از مدیران ارشد آن جویا شد. «لی جون»، مدیرعامل و بنیانگذار شیائومی، پیش از راه انداختن این شرکت، سرمایه گذار و کارآفرینی موفق بود. «هوگو بارا»، مدیر فروش شیائومی، پیش از پیوستن به این شرکت، مدیر محصول اندروید در گوگل بود.

«لیوده»، مسئولی اکوسیستم تولید محصول شیائومی هم استاد طراحی صنعتی بود. شیائومی سرعت رشد خیره کننده ای داشته است و توانسته ظرف پنج سال به شرکتی 45 میلیارد دلاری تبدیل شود و بیش از 160 میلیون کاربر جذب کند و پس از فتح بازار چین، وارد بازار کشورهای دیگر شود. در این گزارش کوشیده ایم از لا به لای صحبت های این سه نفر به چگونگی پدید آمدن چنین شرکتی پی ببریم. شرکتی که به نظر می رسد تازه در ابتدای راه است.

در اردیبهشت ماه 1391، شیائومی دامنه «Mi.com» را به قیمت 3.6 میلیون دلار در راستای جهانی سازی شرکت خرید. (نه فقط به این دلیل که تلفظ «Mi» برای خارجی ها بسیار ساده تر از تلفظ Xiaomi است.) این در حالی است که لی جون (Lei Jun) بنیانگذار شیائومی، نمی خواهد شیائومی را به عنوان تولیدکننده دستگاه های باکیفیت معرفی کند: «شیائومی را به عنوان شرکتی در نظر بگیرید که می خواهد انواع نوآوری ها را در اختیار همه بگذارد.

تاکید ما روی محصولات باکیفیت به این دلیل است که در دوران نوآوری های جدید جهان فناوری، بتوانیم سبک زندگی دیجیتال مدرنی را برای همه ایجاد کنیم. این نوع سبک زندگی فقط با تولید گوشی، تبلت، تلویزیون و روتر ایجاد نمی شود. ما روی استارتاپ هایی سرمایهگذاری می کنیم که بتوانند به نوعی اکوسیستم شکل بدهند. این استارتاپ ها محصولات بسیار متنوعی را تولید می کنند که در Mi.com به فروش می رسند. طیف گسترده ای که از پاوربانک گرفته تا گجت های پوشیدنی و تصفیه کننده هوا را شامل می شود. به این ترتیب صدها محصول داریم که در کنار یکدیگر، یک نوع سبک زندگی ایجاد می کنند.»



لی جون تلاش می کند باور کپی کاری چینی ها از روی دست غربی ها را زیر سوال ببرد: «نوآوری های بسیاری در چین وجود دارد که گمان می کنم غربی ها هنوز سراغشان نرفته اند. وی چت (WeChat) را در نظر بگیرید. غربی ها وی چت را یک اپ پیام رسان در نظر می گیرند، ولی این اپ به پلتفرمی از ترکیب بازی، پرداخت آنلاین و خدمات اینترنتی تبدیل شده است.

شیائومی تولیدکننده گوشی هوشمند است، اما ما یک شرکت تجارت الکترونیک (Mi.com سومین سایت تجارت الکترونیک چین است) و ارائه دهنده خدمات تحت وب نیز هستیم و حتی بازی هم منتشر می کینم.» لی جون می گوید ده سال پیش به این نتیجه رسیده که آینده، دوران اینترنت همراه خواهدبود. آقای جون می گوید: «زمانی که نخستین آیفون و گوشی هوشمند اندرویدی بسازم.» گوشی هوشمندی که سیستم عامل متفاوتی داشته باشد و کاربران بتوانند پیشنهادهایی برای بهینه سازی آن بدهند و این بهینه سازی ها در قالب به روزرسانی های هفتگی ارائه شود.

پیشنهاد طلایی

لی جون بعد از ثبت شیائومی، هفت نفر را استخدام کرد تا شیائومی را شکل دهند. آقای لیوده (LiuDe) یکی از آن هفت نفر است. لیوده که مدرس طراحی صنعتی بوده، می گوید: «پایه گذاران شیائومی غریبه هایی بودند که از جاهای مختلفی مانند گوگل، موتورولا و کینگ سافت می آمدند. وقتی برای اولین بار لی جون را دیدم، درباره پتانسیل خوب گوشی های هوشمند گفت و از من خواست به او بپیوندم . درخواستش را رد کردم. و یک ماه آینده را به فکر کردن درباره این موقعیت واقعا بزرگ گذراندم.»

لیوده اکنون رییس بخش اکوسیستم محصولات شیائومی است. بخش او 70نفر کارمند دارد و مسئول تمام لوازم جانبی هایی است که در «Mi.com» به فورش می رسد. محصولاتی مانند دوربین «Yi» که با گوشی هوشمند کنترل می شود، دستبند مخصوص «Mi» (که ماهانه یک میلیون عدد از آن به فروش می رسد)، پاوربانک می، تلویزیون 60 اینچی و خرگوش «Mi» (که در سال 2014 دو میلیون عدد فروش داشته است). همچنین مسئولیت طراحی ویترین 22 فروشگاه شیائومی در چین، هنگ کنگ و تایوان به عهده همین بخش است. خود شیائومی فقط گوشی هوشمند، تبلت، ست تاپ باکس و روتر تولید می کند. همه چیزهای دیگری که در «Mi.com» به فروش می رسد، تولید شرکت های مستقلی است که شیائومی بین 100 تا 500 هزار دلار در آنها سرمایه گذاری کرده است.

لیوده می گوید: «ما 600 محصول می فروشیم. اگر می خواستیم به تنهایی همه اینها را تولید کنیم، به 20 هزار نفر نیرو نیاز داشتیم، ولی الان فقط هشت هزار نفر نیرو داریم. در دو سال گذشته 600 استارتاپ را بررسی و روی 54 موردشان سرمایه گذاری کرده ایم. ما به آنها کمک می کنیم محصول خودشان را تعریف کنند، از نام تجاری ما بهره بگیرند و از زنجیره تامین و شبکه فروش ما استفاده کنند. این استارتاپ ها نیروهای ویژه ما هستند و ما نقش فرماندهی را برعهده داریم.»



استارتاپ باز

به گفته لیوده تصمیم گیری درباره سرمایه گذاری روی استارتاپ ها به عهده 20 نفر مهندس است، نه متخصصان سرمایه گذاری تصمیم گیری ها هم معمولا ظرف یک جلسه انجام می شود. لیوده ادامه می دهد: «سرعت عمل ما بسیار سریع تر از سرمایه گذاران سنتی است. برای سرمایه گذاری روی نوآوری ها در حوزه فناوری های پیشرفته از مدلی کاملا جدید استفاده می کنیم. بسیاری از سرمایه گذاری های ریسک پذیر روی نرم افزارها و شرکت های اینترنتی انجام می شود، نه در حوزه سخت افزار. بنابراین بسیاری از سرمایه گذاران، در حوزه سخت افزار، به تصمیم های شیائومی اعتماد می کنند و در این زمینه مسیر شیائومی را در پیش می گیرند.»

هرچند مهندسان شیائومی به هیئت مدیره استارتاپ ها ملحق می شوند، اما هرگز با تصمیم های صاحبان استارتاپ مخالفت نمی کنند. لیوده می گوید: «ما به رویاهای آنها احترام می گذاریم.» استارتاپ ها می توانند به 160 میلیون مشتری شیائومی دسترسی داشته باشند. «ZMI»، استارتاپ تولید پاوربانک، ظرف یک سال به یکی از بزرگ ترین فروشنده های پاوربانک در جهان تبدیل شد.

پلتفرمی از خروارها کاربر

هوگو بارا (Hugo Barra)، مدیر فروش شیائومی، می گوید ارزش واقعی شرکت های اینترنتی چینی در «داشتن خروارها کاربر» آنست، حتی اگر در ابتدای کار این کاربران درآمد قابل توجهی عاید شرکت نکنند. این مدلی است که برخی شرکت های غربی می بایست از آن بهره ببرند: زمانی که «ای بِی» (eBay) برای فعالیت فروشندگان هزینه ای در نظر گرفت، «علی بابا» (Alibaba) تراکنش ها را رایگان اعلام کرد تا بتواند با سرعتی بالا کاربران را جذب کند. سپس از پایگاه عظیم کاربرانش استفاده کرد تا محصولات سودآوری مانند «علی پِی» (Alipay) ارائه کند. در همین زمان درآمد ای بی رو به کاهش بود.

هوگو بارای 39 ساله می گوید: «با وجود محصولات متنوعی که می فروشیم، تنها چیزی که امروز برای ما اهمیت دارد پلتفرم اینترنت همراهمان است. فروش گوشی اهمیتی برای ما ندارد، بلکه می خواهیم تا جای ممکن کاربر جذب کنیم. سپس می توانیم کسب و کار تولید بازی، تولید محتوای ویدئویی، پخش فیلم و انتشار موسیقی و خبر و غیره راه بیندازیم. معمولا تصور می شود شیائومی یک گوشی ساز است، ولی ما درواقع یک شرکت اینترنتی هستیم.»



تفکر اینترنتی

هوگو بارا استراتژی خاص شیائومی در ایجاد پلتفرم و حرکت به سمت درآمدزایی را «تفکر اینترنتی» می نامد و می گوید برخی شرکت های غربی هم تفکر اینترنتی را به کمال رسانده اند. او شرکت «Uber» (شرکتی که در حوزه حمل و نقل آن لاین کار می کند) و تیم اندروید گوگل را مثال می زند. بارا ادامه می دهد: «آدم هایی مانند لی جون اندیشه هایی بدون حد و مرز دارند. شیوه اینها برای ایده پردازی، اجرا و بزرگ کردن ایده ظرف دو هفته، واقعا باورنکردنی است. با توجه به ظرفیت تولیدی که اینجا وجود دارد، چین در زمینه لوازم الکترونیکی مصرفی به کشوری پیشرو تبدیل خواهدشد. آن هم نه فقط در تولید، بلکه در خلاقیت و نوآوری.»

اگر بخواهید تفکر اینترنتی را در حوزه لوازم الکترونیکی مصرف کنندگان پیاده کنید، دو نکته حیاتی وجود دارد: تمرکز و مقیاس. هوگو بارا توضیح می دهد: «در شیائومی فقط یک مدل از هر محصول را تولید می کنیم. به این ترتیب با وجود هزینه بالای مرحله تحقیق و توسعه، قیمت تمام شده محصول نهایی بسیار کمتر از محصولات مشابه است و از آنجا که مقیاس تولیدمان بسیار بالاست، هزینه تولید به مرور زمان پایین تر می آید. جامعه کاربران برای ما بسیار مهم است و در چنین رویکردی نمی شود آنها را نادیده بگیریم. هیچ استراتژی بازاریابی ای نمی تواند جایگزینی برای چنین جامعه ای از کاربران باشد.»

وقایع نگاری یک موفقیت

آرشیو توئیتر شیائومی، وقایع نگاری رشد و توسعه شرکت است. در 27 آذر 1390، توئیتر شیائومی از فروش 100 هزار گوشی ظرف سه ساعت خبر داده است، در پنج اردیبهشت 1391، 150 هزار گوشی ظرف 15 دقیقه فروش رفته است و در 30 شهریور 1391، فقط چهار دقیقه طول کشیده تا شیائومی 300 هزار گوشی بفروشد! شیائومی در سال 2012، حدود 7.2 میلیون دستگاه گوشی فروخت و این رقم در سال 2014 به 61 میلیون دستگاه رسید و این شرکت به بزرگ ترین گوشی ساز چینی تبدیل شد. در سال 2015 هم فروش جهانی شیائومی به بیش از 70 میلیون گوشی رسید.

جنگل بامبوهای کوچک

یکی از استراتژی های اصلی شیائومی برای تولید محصول های جدید، تولید نکردن این محصولات است. شیائومی ترجیح می دهد به جای آنکه خودش به تولید گجت ها و سخت افزارهای جدیددست بزند، روی استارتاپ هایی که می خواهند چنین محصولاتی تولید کنند، سرمایه گذاری کند. سپس امکان استفاده از برند شیائومی و زنجیره فروش خود را در اختیار این استارتاپ ها قرار می دهد. اما چرا شیائومی استعدادهای درخشان را به خدمت نمی گیرد تا محصولات مورد نظر را در داخل شرکت تولید کند؟



اگر کارآفرینی در یک شرکت مستقل و کوچک باشید و زندگی حرفه ای تان به محصولی بستگی داشته باشد که تولید می کنید، آن وقت با شور و اشتیاق بیشتری سر کار می روید. ولی اگر سهام دار یک شرکت بزرگ باشید، چندان اهمیتی ندارد که محصول آن شرکت فروش خوبی دارد یا نه، در هر صورت ارزش سهام شما همیشه محفوظ خواهدبود.

شرکت «ZMI»، تولیدکننده پاوربانک، نمونه ای از استارتاپ هایی است که با سرمایه گذاری شیائومی رشد کرده است. این پاوربانک اکنون دومین پاوربانک محبوب جهان است. همه اینها به خاطر شیوه تولید و بازاریابی خاصی است که شیائومی آن را «تفکر اینترنتی» می نامد. در این شیوه کاربران به کمک محصولات خوب جذب می شوند و در نهایت به یک هوادار وفادار تبدیل می شوند. تعامل با آنها بیشتر و بیشتر می شود و در نهایت سیستم به سوددهی می رسید.

لیوده، رییس اکوسیستم محصول شیائومی می گوید: «شرکت های کوچک بسیاری سریع تر و چابک تر از ما می توانند حرکت کنند. شرکتی که دپارتمان های متعددی دارد به سختی می تواند این قدر چابک باشد و محصولاتی گوناگون تولید کند.

«AT&T» 70 سال پیشرو بود، اما سرانجام «IBM» از آن جلو زد. 20 سال بعد نوبت به مایکروسافت رسید تا از IBM سبقت بگیرد. ده سال بعد گوگل، مایکروسافت را پشت سر گذاشت و فیسبوک فقط ظرف چهار سال به اینجا رسیده است. شرکت های سنتی مانند درخت هستند و زمان زیادی طول می کشد تا رشد کنند. وقتی هم که می افتند، به سرعت می افتند. شیائومی بیشتر به جنگل بامبو می ماند. چون بامبوهای کوچک همواره و به سرعت در حال رشدند تا جای بامبوهای پیر را بگیرند. با سرمایه گذاری روی استارتاپ های کوچک، در اصل بامبوهای کوچک خودمان را پرورش می دهیم. اکوسیستم تولید محصول شیائومی شبیه یک جنگل بامبو است.»

منبع: وایرد، آوریل 2016

ویدیو : شیائومی، ارزشمندترین استارت آپ جهان