درمان جادویی با گیاهان دارویی : نكات طلایی طب سنتی ایران برای این كه در با ...
نكات طلایی طب سنتی ایران برای این كه در با طراوت‌ترین روزهای سال با طراوت بمانید همزمان با پایان یافتن فصل زمستان و فرا رسیدن بهار، شاهد بروز تغییرات اساسی در طبیعت و بدن‌مان هستیم. تغییراتی كه نه تنها محیط اطراف ما را تحت‌الشعاع خود قرار می‌دهد بلكه بر چگونگی و عملكرد اندام‌ها و دستگاه‌های درونی بدن‌مان نیز موثر است. بسیاری از درمانگران مكاتب درمانی طبیعی در جهان به‌ویژه مكتب طب سنتی ایران، بر این باورند كه رعایت نكاتی ساده و كاربردی از مجموعه تدابیر حفظ سلامت كه در كتب و متون قدیمی طب سنتی بارها به آن اشاره شده، می‌تواند تاثیر زیادی در كنترل تغییرات، بیماری‌ها و اختلال‌های ناشی از جابه جایی فصول داشته باشد. به همین منظور و برای حفظ سلامت و تندرستی مخاطبان‌مان درآستانه تغییر فصل زمستان به بهار، سراغ محمد عبادیانی، مدرس دانشكده طب سنتی دانشگاه علوم پزشكی تهران رفتیم تا با مجموعه‌ای از تدابیر و نكات حفظ سلامت در فصل بهار و راه‌های پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های این فصل بیشتر آشنا شویم. 
در فروردین چگونه مواد زائد را پاكسازی كنیم ؟
در فصل زمستان، مقدار غذایی كه ما مصرف می‌كنیم در مقایسه با سایر فصل‌ها كمی بیشتر است. این اتفاق به این دلیل می‌افتد كه بدن ما در هوای سرد زمستانی، انرژی بیشتری برای تامین حرارت بدن و مقابله با سرما نیاز دارد. بنابراین خوراكی‌ها و غذای بیشتری در این فصل مصرف می‌كند. افزایش مصرف موادغذایی به‌دنبال خود، افزایش میزان موادزائد و غیرضروری به همراه دارد. به این ترتیب كه حفره‌های ریز بدن و بافت‌های آن از این موادزائد انباشته می‌شود و چون افراد در فصل زمستان نسبت به دیگر فصل‌ها كمتر عرق می‌كنند این مواد زائد، امكان خروج از طریق پوست را پیدا نمی‌كنند اما به مرور با گرم شدن طبیعت و آغاز فصل بهار این فضولات منجمد شده در حفره‌های بدنی، روان و سیال شده و وارد جریان خون می‌شوند. حال اگر این پاكسازی هدف‌مند و با كمك شیوه‌های طبیعی طب سنتی انجام شود با پاكسازی مواد زائد و سموم از بدن، می‌توان بهار و تابستان كم دردسر و بدون بیماری را سپری كرد.
افزایش ابتلا به بیماری‌های عفونی در فروردین
سرما و برودت به‌طور كلی، فعالیت عوامل بیماری زا را در طبیعت و در بدن انسان كند و در بسیاری مواقع متوقف می‌كند. بنابراین در فصل‌های سرد به‌ویژه فصل زمستان، امكان فعالیت این عوامل بیماری زا كه ممكن است در بدن نیز موجود باشند به‌شدت كاهش پیدا كرده و با نزدیك شدن بهار و گرم شدن هوا امكان فعالیت این عوامل بیماری‌زا و میكروارگانیسم‌ها بیشتر و بیشتر می‌شود. به این ترتیب با آمدن بهار، احتمال ابتلا به برخی بیماری‌ها به‌ویژه بیماری‌های عفونی در بدن افزایش پیدا می‌كند كه اگر این عوامل و دیگر مواد زائدی كه در بدن وجود دارد به درستی پاكسازی و تخلیه شود، امكان ابتلا به بیماری‌ها به حداقل می‌رسد.
سه نکته که نمی دانستید :
1 - درمانگران طب سنتی ایران بر این باورند كه مصرف سبزی‌ها و گیاهان دارویی كه در فصل بهار می‌رویند، تاثیر بسیار زیادی در پاكسازی خون و پیشگیری از ابتلا به انواع بیماری‌های فصل بهار دارد.
2 - براساس متون طب سنتی ایران، پوشیدن لباس‌هایی با جنس كتان در فصل بهار، بهترین نوع پوشش از دیدگاه قدما و حكمای این مكتب است. چرا كه این نوع پارچه به لحاظ مزاج و طبع، سازگاری زیادی با فصل بهار دارد.
3 - نوشیدن عرق‌های گیاهی به‌ویژه عرق‌هایی كه از گیاهان بهاره مثل شاه تره، كاسنی و خرفه تهیه می‌شود، در پیشگیری از ابتلا به حساسیت‌ها و آلرژی‌های فصلی توصیه شده است.
سرخك و اوریون فصل را درمان كنید
اوریون، سرخجه، سرخك، آبله مرغان و سرماخوردگی از جمله رایج‌ترین بیماری‌هایی هستند كه با فرا رسیدن فصل بهار در میان بزرگسالان و كودكان دیده می‌شود. این اتفاق به این دلیل بروز می‌كند كه با گرم شدن هوا، حصار برودتی بدن شكسته شده و زمینه فعالیت عوامل بیماری‌زا فراهم می‌شود. از طرفی، افزایش حرارت غریزی بدن در آستانه بهار، موجب فعال شدن این عوامل بیماری‌زا شده و به‌طور خودبه‌خود آن‌ها را بیدار و فعال می‌كند و آن‌ها را وارد جریان گردش خون كرده و سبب ساز بروز بیماری‌ها می‌شوند.
پاكسازی بدن با شروع بهار طبی
افرادی وجود دارند كه به هیچ‌یك از شیوه‌های پاكسازی اخلاط و سموم بدن مانند قی كردن، حجامت كردن، فصد (خون‌گیری) یا مصرف داروهای مسهل عادت ندارند و انجام این نوع پاكسازی‌ها برای‌شان بسیار دشوار است. برای این گروه نیز راه‌حلی ساده وجود دارد. این گروه باید دقت كنند كه در فصل بهار، مقدار غذای‌شان را نسبت به فصل‌های دیگر كمتر كنند تا موادزائد و سموم كمتری در بدن‌شان انباشته شود. علت كاهش مصرف موادغذایی در وعده‌های صبحانه، ناهار و شام این است كه با شروع فصل بهار و گرم شدن هوا مواد زائد و انباشته درون بدن از حالت انجماد خارج شده و در بدن به جریان می‌افتند. در این حالت كه بدن ما در حال برون ریزی مواد زائد است، پرخوری و رعایت نكردن رژیم غذایی، موجب ضعیف شدن توان و ایمنی بدن شده و به این ترتیب زمینه ابتلا به بیماری در افراد نمایان می‌شود.
مصرف میوه و سبزیجات نشسته نیز در طول سفر از جمله عوامل بیماری‌زا محسوب می‌شود
بهترین روش پیشگیری از آلرژی‌ها
افرادی كه عموما با آغاز فصل بهار دچار حساسیت‌ها و آلرژی‌های فصلی می‌شوند با رعایت نكات و تدابیری كه در متون طب سنتی ایران به آن اشاره شده، می‌توانند از ابتلا به این بیماری‌ها در این فصل پیشگیری كنند. این افراد با نزدیك شدن بهار می‌توانند به رعایت یك رژیم غذایی ساده به‌مدت 3 روز از ابتلا به آلرژی‌ها و حساسیت‌های فصل بهار پیشگیری كنند. این افراد باید به‌مدت 3 روز تنها از ماءالشعیری كه به‌صورت سنتی و بدون استفاده از موادشیمیایی و نگهدارنده تهیه شده، استفاده كنند و نباید از ماده غذایی دیگری استفاده كنند. پس از اتمام این رژیم غذایی 3 روزه نیز بیمار باید از سبزی‌های پخته شده، بدون ادویه و كم حجم به‌عنوان غذا استفاده كند.
در فصل بهار پرخوری ممنوع!
افرادی وجود دارند كه به هیچ‌یك از شیوه‌های پاكسازی اخلاط و سموم بدن مانند قی كردن، حجامت كردن، فصد (خون‌گیری) یا مصرف داروهای مسهل عادت ندارند و انجام این نوع پاكسازی‌ها برای‌شان بسیار دشوار است. برای این گروه نیز راه‌حلی ساده وجود دارد. این گروه باید دقت كنند كه در فصل بهار، مقدار غذای‌شان را نسبت به فصل‌های دیگر كمتر كنند تا موادزائد و سموم كمتری در بدن‌شان انباشته شود. علت كاهش مصرف موادغذایی در وعده‌های صبحانه، ناهار و شام این است كه با شروع فصل بهار و گرم شدن هوا مواد زائد و انباشته درون بدن از حالت انجماد خارج شده و در بدن به جریان می‌افتند. در این حالت كه بدن ما در حال برون ریزی مواد زائد است، پرخوری و رعایت نكردن رژیم غذایی، موجب ضعیف شدن توان و ایمنی بدن شده و به این ترتیب زمینه ابتلا به بیماری در افراد نمایان می‌شود.
به جای آب، عرق شاه‌تره بنوشید
بهترین رژیم غذایی در فصل بهار برای كودكان و تقویت سیستم ایمنی و قوای جسمی آن‌ها خوردن سوپ جو، ماءالشعیر طبیعی، چلو گشنیز با گوشت جوجه خروس است. در متون طب سنتی، توصیه شده به كودكان در این فصل، كمتر گوشت قرمز بدهیم و بیشتر آن‌ها را به خوردن گوشت جوجه خروس كه لطیف و زود هضم است و فضولات كمتری در بدن باقی می‌گذارد، تشویق كنیم. همچنین توصیه شده در این فصل به جای آب عرق كاسنی، عرق خرفه یا عرق شاه‌تره بنوشیم یا به فرزندان‌مان بدهیم.
مواد غذایی حیاتی
یكی از بهترین وعده‌های غذایی برای افرادی كه به شیوه‌های ذكر شده امكان پاكسازی ندارند، مصرف موادغذایی سبك، غذاها و مواد خوراكی است كه خاصیت غذایی كمتری دارند. برای مثال مصرف انواع سبزی و حبوبات در وعده‌های غذایی از جمله بهترین و مفیدترین غذاها محسوب می‌شود. بنابراین بهتر است برای تهیه غذا به‌ویژه در 2 وعده ناهار و شام از سبزی‌های فصل و سبزی‌های صحرایی استفاده شود. برای تهیه خوراك، آش و انواع بورانی می‌توان سبزی‌های تازه و با طراوت استفاده كرد.
غذاهای مناسب برای فروردین ماه
درمانگران و قدمای طب سنتی در متون طب سنتی ایران از غذاهایی مانند آش، بورانی اسفناج، بورانی شبدر و یونجه، كاهو سكنجبین، سمنو، آش شبدر و قره قروت به‌عنوان بهترین و سبك‌ترین غذاهای ایرانی كه انرژی و ویتامین زیاد و از طرفی خاصیت غذایی كمتری دارند برای فصل بهار نام می‌برند. به اعتقاد درمانگران طب سنتی مصرف این غذاها موجب پاكسازی خون و تقویت اعصاب و قوای بدن می‌شود. از طرفی مصرف حبوبات فصل بهار مانند ماش، نخود فرنگی و جو نیز توسط حكمای طب سنتی ایران توصیه شده است. نوشیدن آب ماست، آب دوغ و ماءالشعیر سنتی كه افزودنی‌های شیمیایی نداشته باشد نیز برای پاكسازی خون و تقویت كبد در فصل بهار بسیار مناسب است.
چگونه خارش گلو را درمان کنیم ؟
در بسیاری از حساسیت‌ها، فرد مبتلا به آلرژی از خارش گلوی خود شكایت دارد. گاهی این خارش به حدی تشدید می‌شود كه صبر و طاقت فرد را از او گرفته و او را كلافه می‌كند. درمانگران طب سنتی برای درمان این عارضه از جوشانده‌ای گیاهی استفاده می‌كنند و نوشیدن آن را یك بار در روز به بیماران توصیه می‌كنند. برای تهیه این جوشانده لازم است چند گرم گل بنفشه و شكرتیغال را در 2 لیوان آب ریخته و روی حرارت ملایم بجوشانیم تا یك لیوان آن باقی بماند. دم نوش باقی مانده را صاف كرده و شب پیش از خواب میل كنید اما در افرادی كه خارش گلوی‌شان خیلی زیاد است و باعث می‌شود از برنامه‌های روزانه خود باز بمانند، توصیه شده علاوه بر شب، صبح بعد از بیدارشدن از خواب یك لیوان دیگر از این دم نوش گیاهی بنوشند.
تسكین عطسه بهاره با روغن بنفشه
درمانگران طب سنتی برای درمان عطسه‌های ناشی از آلرژی و حساسیت فصلی، استفاده از روغن بنفشه و بادام را به بیماران‌شان توصیه می‌كنند. این درمانگران به بیماران‌شان كه از دست عطسه‌های بی‌وقفه كلافه می‌شوند توصیه می‌كنند روزی 2بار، یك قطره از روغن بنفشه را درون حفره‌های بینی خود بچكانند. علاوه براین با استفاده از همین روغن، پیشانی خود را نیز ماساژ دهند. این كار موجب می‌شود از شدت عطسه‌ها كم شده و در مواردی نیز به‌طور كامل برطرف شود. در كنار استفاده از روغن بنفشه، پرهیز غذایی نیز یكی دیگر از راهكارهای برطرف كردن عطسه‌های فصلی است. درمانگران به بیماران‌شان توصیه می‌كنند از خوردن انواع ادویه، غذاهای سرخ كردنی، شكلات و قهوه در فصل بهار پرهیز كنند و مصرف آن‌ها را به حداقل برسانند.
كنترل بیماری‌های ویروسی در كودكان
از آنجا كه بدن كودكان در مقایسه با بزرگسالان سیستم ایمنی و مزاج ضعیف‌تری دارد، بنابراین پاكسازی بهاره در آن‌ها ضرورت بیشتری پیدا می‌كند. چرا كه رعایت این پاكسازی و حفظ نكات و تدابیر طب سنتی ویژه فصل بهار به آن‌ها كمك می‌كند در مجاورت افراد مبتلا به بیماری‌های ویروسی مثل آبله مرغان، اوریون، سرخك و سرخجه یا بیمار نشوند یا اگر بیمار شدند، یك بیماری آرام و كم دردسر را پشت سر بگذارند. علاوه بر این، متخصصان و درمانگران طب سنتی به والدین توصیه می‌كنند در این فصل به كودكان‌شان غذاهای پرادویه ندهند و تا ممكن است از مصرف ترشی و غذاهای محرك و خوراكی‌هایی كه طبع آن‌ها سرد است، دور نگه‌دارند.
درمانگران طب سنتی غذاهایی مانند آش، بورانی اسفناج، بورانی شبدر و یونجه، كاهو سكنجبین، سمنو، آش شبدر و قره قروت به‌عنوان بهترین غذا برای فصل بهار نام می‌برند
تسكین خارش پوست با خرفه
گیاه خرفه یكی دیگر از سبزی‌های فصل بهار است كه خواص بسیار زیادی دارد. از جمله خواص این گیاه دارویی به اثرات تصفیه كنندگی خون از فضولات و مواد زائد به‌ویژه مواد صفراوی زائد می‌توان اشاره كرد. درمانگران طب سنتی معتقدند خوردن این سبزی به‌عنوان سبزی خوردن در وعده‌های غذایی، تاثیر بسیار زیادی در درمان خارش‌های فصل بهار و از بین رفتن تلخی دهان در این فصل دارد. نوشیدن آب این سبزی نیز در كاهش عوارض و خارش‌های ناشی از حساسیت‌های فصلی بسیار مؤثر است.
چرا با آمدن بهار بیمار می‌شوید؟
با تغییراتی كه به‌دلیل تغییر شرایط آب و هوایی در آستانه فصل بهار در طبیعت و بدن انسان به‌وجود می‌آید، بدن انسان مستعد ابتلا به بیماری‌های مختلف می‌شود. علاوه‌براین، عوامل دیگری نیز وجود دارند كه موجب بروز بیماری‌ها در آستانه فصل بهار می‌شود.
تعطیلات فصل بهار، فرصتی برای خانواده‌ها به‌وجود می‌آورد كه به واسطه آن می‌توانند به شهرها و سرزمین‌های مختلف مسافرت كنند. این تغییر مكان، استفاده از موادغذایی در رستوران‌های بین مسیر و مصرف تنقلات، خوراكی یا آب غیربهداشتی همگی از جمله عواملی است كه ممكن است علاوه بر علائم تغییر فصل، در ابتلا به بیماری‌ها مؤثر باشد.
در متون طب سنتی به این نكته اشاره شده كه در فصل بهار، بهتر است مردم به مناطق و سرزمین‌های معتدل سفر كنند و از سفر كردن به مناطق سرد و گرم پرهیز كنند چرا كه سفر به این نقاط، موجب تشدید فعالیت عوامل بیماری زا و ابتلا به بیماری‌ها می‌شود.
پیش از مسافرت باید بدانید
پیش از آن‌كه راهی سفر شوید سعی كنید شهرهایی با آب و هوای معتدل برای مسافرت انتخاب كنید. شهرهایی كه در كوهپایه آن‌ها بتوانید از گیاهان دارویی مثل خرفه، كاسنی و دیگر گیاهان دارویی صحرایی بهره‌مند شوید. درصورتی كه با این گیاهان آشنایی ندارید بهتر است از مردم بومی آن منطقه كمك بگیرید. درمانگران طب سنتی معتقدند نوشیدن روزانه مخلوطی از آب گیاهان و سبزی‌های صحرایی در فصل بهار، تاثیر بسیاری در مقاوم‌سازی بدن و پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های فصل بهار دارد.
درمانگران توصیه می‌كنند در این فصل درصورتی كه با خوردن میوه‌ای، احساس سنگینی، خشكی دهان و پوست و حتی بادگلو زدن داشتید، دیگر آن میوه را مصرف نكنید. در عوض از میوه‌هایی كه به شما انرژی داده و موجب نشاط و سبكی شما می‌شوند مصرف كنید.
منبع : مجله سیب سبز
ویدیو : درمان جادویی با گیاهان دارویی