جرزنی آزاده صمدی، محمد حسین لطیفی و دیگران! : درباره سریال هایی که مورد پسند ...

درباره سریال هایی که مورد پسند مخاطبان واقع نشدند اما عوامل به جای پذیرش مسئولیت دنبال توجیه و فرار رو به جلو بوده اند و تقصیرات را گردن دیگری انداخته اند. از ساخت ایران و ماتادور تا ستایش و انقلاب زیبا؛



روزنامه هفت صبح - احمد رنجبر: در عالم سیاست اسمش را گذاشته اند فرار رو به جلو. در محاوره روزمره خودمانی به آن می گوییم جرزنی؛ مودبانه ترش هم می شود عدم پذیرش مسئولیت. حتما زیاد شنیده اید که فلان بازیگر، کارگردان یا فیلمنامه نویس وقتی نتیجه کار، پسند مخاطب نمی شود، آسمان ریسمان به هم می بافد و مدام دنبال توجیه است.

گاهی در فرآیند بهانه تراشی، انگشت اتهام هر یک از عوامل به سوی دیگری نشانه می رود. این زنجیره آنقدر کش می آید که آخر سر هم معلوم نمی شود مقصر اصلی خراب شدن یک سریال کیست یا چیست؟ هیچ کس ذره ای مسئولیت بد شدن کار را نمی پذیرد. فکر می کند با این روش اثر مورد نظر از کارنامه اش پاک می شود. نمونه تر و تازه اش را اواخر پخش «انقلاب زیبا» و در دوئل فیلمنامه نویس و بازیگر شاهد بودیم. «ستایش» و «دیگری» شاهد مثال نزدیک و عینی دیگری است که قاعده متهم کردن در آن خوب رعایت شد. در این دایره نام «ساخت ایران» که اخیرا روی آنتن شبکه تهران بود و «ماتادور» که در کنداکتور آی فیلم قرار گرفته هم خودنمایی می کند.

انقلاب زیبا

ماجرا چه بود؟

سریال «انقلاب زیبا» با وجود همه انتقادهایی که به پایان آن و همچنین صحنه های خشنش شد، کشش کافی برای جذب مخاطب را داشت. برای همین خیلی ها در طول پخش با آن همراه شدند. در این مدت انتقاد اصلی متوجه بازی یکنواخت آزاده صمدی بازیگر نقش اول سریال بود.



چه کسی مقصر شناخته شد؟

آزاده صمدی خیلی تلاش کرد با کنایه و زیرپوستی پاسخ منتقدان را بدهد و برای همین در گفتگوهایی که داشت هم از حامد عنقا (نویسنده) و هم بهرنگ توفیقی (کارگردان) مدام تعریف می کرد. با اینحال وقتی در یک مقایسه از او سوال شد بازی اش در «انقلاب زیبا» به گرد سریال «راه بی پایان» نمی رسد، پاسخی دیگر داد: «همیشه مجموعه ای از عوامل دست به دست هم می دهد تا یک سریال و یک نقش دیده شود؛ یعنی کاری که من به عنوان بازیگر ارائه می کنم فقط منوط به خودم نبوده و بازیگری اصلا یک کار فردی نیست. به هر حال باید سریال حداقل در حد متوسط باشد که یک بازی خوب در آن دیده شود.»

واکنش به انتقاد:

کارگردان و فیلمنامه نویس «انقلاب زیبا» پاسخ سرراستی به صمدی ندادند اما نوع برخورد حامد عنقا حکایت از دلخوری از بازی او دارد. عنقا در پاسخ که چرا فکری به حال نقش زیبا نکرده، فقط گفت «سوال بعدی لطفا». او در مصاحبه ای دیگر هم از پاسخ به این سوال امتناع کرده بود.

ستایش

ماجرا چه بود؟

فصل دوم «ستایش» به خاطر کش دار بودن صدای خیلی ها را درآورد تا جایی که شایعه شد عزت الله ضرغامی دستور توقیف آن را داده است. این شایعه از سوی صدا و سیما تکذیب شد ولی در اصل انتقاد خللی ایجاد نکرد تا جایی که دو بازیگر این سریال هم به رویه آن انتقاد کردند.



چه کسی مقصر شناخته شد؟

امیر محمد زند و حدیث میرامینی در روزهای پخش در جبهه مخالفان ایستادند و تندترین انتقادها را روانه «ستایش» کردند. زند در گفتگویی اینگونه دلخوری اش را از فیلمنامه و کارگردانی نشان داد: «هر اثری که قرار است ساخته شود باید براساس اصول باشد؛ نمی توان یک بنای 50 طبقه را روی فونداسیون ساختمانی پنج طبقه قرار داد.»

حدیث میرامینی هم در گفتگو با بانی فیلم حضور در این سریال را اشتباهی حرفه ای عنوان کرده بود: «سری دوم «ستایش» کار خوبی نشده چون قصه ندارد. ما فقط یکسری دیالوگ می شنویم. ما می رویم دو قسمت راجع به یک موضوع با دو کاراکتر صحبت می کنیم و هیچ داستانی پیش نمی رود. هیچ یک از این شخصیت ها پرداخته نمی شود. من در مورد کاراکتر خودم می گویم اگر نازگل از کل کار حذف شود، هیچ لطمه ای به قصه نمی خورد!»

واکنش به انتقاد:

آرمان زرین کوب، تهیه کننده سریال تنها کسی بود که دوئل زند و میرامینی را بی پاسخ نگذاشت. او در گفتگویی به شکلی تلویحی موفقیت این دو بازیگر را مدیون «ستایش» دانست و انتقادهای آنها را بی پایه عنوان کرد.

دیگری

ماجرا چه بود؟

شبکه سه تنها شبکه ای بود که امسال برای شب های قدر ماه مبارک رمضان یک مینی سریال پخش کرد. «دیگری» به کارگردانی احمد کاوری در شش قسمت روی آنتن رفت اما به دلیل کیفیت پایین فیلمنامه و موضوع تکراری آن (اهدای عضو) هرگز نتوانست رضایت مخاطبان را به دست بیاورد. این در حالی بود که تیم سازنده روی اسم امین حیایی و محمد حسین لطیفی به عنوان نویسنده حسابی ویژه باز کرده بودند.



چه کسی مقصر شناخته شد؟

ماجرای «دیگری» متفاوت از دیگران است. این سریال در هیاهوی لیگ جهانی والیبال و پخش نامنظم کمتر به چشم آمد ولی معدود مخاطبان هم اعتراض شان را به فیلمنامه ضعیف، در شبکه های اجتماعی بیان کردند. در همان برهه برای اطلاع از چند و چون ماجرا و ابهامات بی شمار آن سراغ تهیه کننده رفتیم تا بداندیم با وجود چند نام مطرح در سریال، چرا نتیجه این مقدار ضعیف شده است.

سعید مرادی که دل پری از اتفاقات داشت، ضمن دفاع جانانه از «دیگری»، عامل اصلی مشکلات را محمد حسین لطیفی و بدقولی او در رساندن متن فیلمنامه عنوان کرد و در ادامه هم به دلایلی درخواست کرد صحبت ها منتشر نشود تا در وقت مقتضی از خجالت جناب لطیفی دربیاید و در نشستی رسانه ای از دلایل ضعف سریال و مشکلات عدیده ای که تجربه کرده اند، بگوید.

واکنش به انتقاد:

تهیه کننده «دیگری» با گذشت نزدیک به دو ماه از پایان سریال ترجیح داده اسرار را هویدا نکند. هر چند تجربه می گوید محمد حسین لطیفی در برابر انتقادها به موضع سکوت می رود و به موقع خیلی خوب رو به جلو فرار می کند.

ماتادور

ماجرا چه بود؟

«ماتادور» از سریال های پر حاشیه این چند سال اخیر است که از پیش تولید تا مدت ها پس از پایان گرفتار این حواشی بود. ابتدا علیرضا امینی که جای مسعود کرامتی را گرفته بود از کارگردانی آن انصراف داد. فرهاد نجفی جایگزین امینی شد و در نهایت این سریال پلیسی مهر ماه پارسال روی آنتن رفت و حالا بار دیگر قرار است روی آنتن «آی فیلم» برود. سال گذشته هنوز چند قسمتی از سریال نگذشته بود که مورد انتقاد تند بازیگرانش از جمله سام درخشانی و پوریا پورسرخ قرار گرفت.



چه کسی مقصر شناخته شد؟

مخاطب اصلی انتقادهای تند درخشانی و پورسرخ خود کارگردان بود. درخشانی نداشتن فیلمنامه را عامل اصلی انتقادش دانست و پورسرخ از شرایط غیرحرفه ای و از اختلافات پشت صحنه دلخور بود. درخشانی حتی مدعی شد که برای راحت شدن از ادامه سریال پیشنهاد داده شهید شود. پورسرخ هم روایت دیگری از ماجرا را رسانه ای کرد: «از دوستان درخواست کردم تا جایی که امکان دارد من را از فینال قصه حذف کنند و تن به فینال مد نظر آقایان ندادم.» سوالی که همیشه مطرح است اینکه دوستان بازیگر بر چه اساسی حاضر شده بودند بدون فیلمنامه قرارداد ببندند.

واکنش به انتقاد:

نجفی مستقیم وارد کارزار نشد اما آرش قادری نویسنده فیلمنامه در گفتگویی کداخدامنشانه از همه خواست اقتضائات را را بپذیرند و حواسشان باشد «ماتادور» جزو کارنامه شان شده.

زمانی برای عاشقی

ماجرا چه بود؟

سال گذشته شبکه تهران تنها شبکه ای بود که برای دهه محرم سریال مناسبتی روی آنتن فرستاد. محمد حسین لطیفی اما نتوانست سریالی درخور تحویل مخاطبان دهد تا اثری ضعیف در کارنامه اش ثبت شود. جناب لطیفی ضعف های سریال را پذیرفت اما در عین حال مشکل اصلی را از فیلمنامه علی اکبر محلوجیان و بودجه کم به علاوه فرصت کوتاه دانست.



چه کسی مقصر شناخته شد؟

لطیفی فیلمنامه محلوجیان را نپسندید، بنابراین با کمک سید علی میرفتاح پنجاه درصد آن را تغییر داد. او معتقد بود فیلمنامه اولیه تکراری و فاقد حرفی نو بوده: «قصه این مجموعه تکراری بود. نهایت تلاشم را انجام دادم و سعی کردیم در نوع بیان مان، قصه خوب را نشان دهیم. ضعف داشتیم اما با شرایطی که ما داشتیم بهتر از این نمی شد.»

واکنش به انتقاد:

علی اکبر محلوجیان گفته لطیفی را بی پاسخ نگذاشت. او که به شدت از تغییر فیلمنامه اش گلایه مند بود، ضمن دفاع از متن اولیه، حاصل کار را محصول خودش ندانست: «متاسفانه کارگردان و بازنویس محترم این فیلمنامه شناخت درستی از شخصیت های قصه را نداشته اند و با همکاری هم در فیلمنامه تغییراتی چنان ویران کننده داده اند که ناچار شده اند به جز خط کم رنگی از قصه، کل فیلمنامه را کنار بگذارند.» البته ضعف های مشهود سریال در این جدل رسانه ای گم نشد و «زمانی برای عاشقی» نامش را به عنوان اثری شکست خورده در سیاهه تلویزیون به ثبت رساند.

ساخت ایران

ماجرا چه بود؟

این محصول محمد حسین لطیفی هم خالی از قاعده جرزنی نبود. این بار اما ماجرا برای مخاطبان فرق می کرد؛ آنها نه تنها زمان شان را برای تماشای «ساخت ایران» صرف کرده بودند که برای دیدنش پول هم پرداختند. سریال خیلی زود دچار افت شد و در نهایت با کیفیتی پایین به پایان رسید.



چه کسی مقصر شناخته شد؟

لطیفی در گفتگویی مفصل دلیل افت کیفی «ساخت ایران» را شرایط بد تولید عنوان کرد: «هر کس دیگری در بیروت بود و در آن شرایط قرار می گرفت، امکان نداشت بتواند «ساخت ایران» را به سرانجام رساند...»

منصور سهراب پور تهیه کننده سریال اما چند دلیل دیگر در توجیه ضعف سریالش بیان کرد. او گفت: «وقتی کار را شروع کردیم فقط سه قسمت فیلمنامه آماده بود. تا زمانی که در ایران بودیم پیمان قاسمخانی و خشایار الوند با ما همکاری داشتند؛ از وقتی از ایران خارج شدیم، ارتباط مان با آنها قطع شد، ضمن اینکه امیرحسین رستمی به کار ما لطمه زد. ایشان با من قرار داشت اما چهار ساعت قبل از پرواز گفت نمی توانم بیایم...»

واکنش به انتقاد:

بعد از انتشار گلایه های مفصل لطیفی، سهراب پور درصدد پاسخگویی برآمد اما در آخرین لحظه قرارش را کنسل کرد و در نهایت مشخص نشد حرف های لطیفی تا چه اندازه مبنای منطقی داشته. هر چه بود این بار هم کسی مسئولیت اثر ضعیفش را نپذیرفت و انگشت اتهام را سمت دیگری نشانه گرفت.