توصيههاي تغذيهاي براي ايام نوروز : حفظ سلامت خانواده به خصوص در ...
حفظ سلامت خانواده به خصوص در نوروز که خانواده ها در صدد برگزاري هر چه مفرح تر تعطيلات خود هستند از اهميت ويژه اي برخوردار است. با توجه به تغييراتي که در الگوي مصرف غذايي خانوار در اين روزها رخ مي دهد بايد براي به حداقل رساندن مسائل ناشي از اين تغييرات نکاتي را رعايت کرد.
در ايام نوروز بهتر است برنامه غذايي مانند ساير زمانها تنظيم شود و مصرف آجيل و مغزها به عنوان ميان وعده و در مقدار متعادل باشد. ولي مي توان حجم مواد غذايي را در هر وعده هاي اصلي کاهش داد. به ويژه شام را بسيار مختصر ميل کرد.
صبحانه يکي از مهمترين وعده هاي غذايي است که براي سلامت و تندرستي افراد اهميت خاصي دارد. افراد بهتر است در ايام تعطيل شبها زودتر بخوابند تا صبح بتوانند با شادابي از خواب برخيزند و صبحانه کاملي شامل مقادير مناسبي نان، شير، پنير، گردو و ... مصرف نمايند. بهتراست از خوردن کره، خامه، سرشير تا حد امکان پرهيز و براي ايجاد تنوع غذايي در صبحانه ها از تخم مرغ، خيار، گوجه فرنگي، ميوه ها و آب ميوه استفاده کنند.
زياده روي در مصرف شيريني و شکلات در ايام نوروز هم مانند ساير مواقع مي تواند منجر به بروز مشکلاتي براي سلامت شود. در کودکان زياده روي در مصرف تنقلات، شيريني و شکلات در اين ايام اغلب باعث بروز مشکلات گوارشي مثل درد معده، تهوع و استفراغ مي شود و ضمن اين که مانع مصرف وعده هاي اصلي غذا مي شود و به اين ترتيب تداوم اين وضعيت به مدت دو هفته در تعطيلات مي تواند منجر به بروز مشکلات جدي در تغذيه آنها شود.
مشکل ديگري که در نتيجه مصرف زياده از حد شيريني و شکلات ممکن است در کودکان ايجاد شود. مشکلات دنداني است به ويژه اگر بعد از هر بار مصرف به بهداشت دندانها و مسواک زدن توجه نشود.
در مورد افراد بزرگسال نيز زياده روي در مصرف مي تواند منجر به مشکلات گوارشي و همچنين افزايش انرژي دريافتي و در نتيجه اضافه وزن در اين ايام شود و در مورد افرادي که مبتلا به قند خون و يا چربي خون بالا هستند زياده روي در مصرف باعث اختلال در وضعيت سلامت آنها خواهد شد. بنابراين براي برخورداري از تعطيلات همراه با آرامش و سلامتي تعادل در مصرف مواد غذايي را در اين ايام در نظر بگيريد.
- هنگام خريد آجيل بايد به تازگي آن توجه داشت، تا حد امکان از فروشگاه هايي که معتبر هستند و اجناس با کيفيت مرغوب و تازه عرضه مي کنند خريداري کنيد. از خريد خشکباري که علائم کپک زدگي در آنها مشاهده مي شود خودداري کنيد. بهتر است انواع کم نمک را انتخاب کنيد.
- براي استفاده از ميوه هاي خشک به خاطر داشته باشيد که ارزش تغذيه اي ميوه هاي خشک به شيوه خشک شدن آن ها بستگي دارد هر چه زمان خشک کردن بيشتر باشد و مواد خشک کننده بيشتري استفاده شود، از ارزش تغذيه اي آن ها کاسته مي شود . ميوه هاي خشک به نسبت واحد حجم کالري بيشتري دارند اما به دليل نگهداري آسانتر براي استفاده در مدت طولاني مناسبتر هستند. کارشناسان توصيه مي کنند براي بهره مندشدن از ويتامين ها و املاح موجود در ميوه ها آنها را به صورت تازه مصرف کنيد.
- از غذاهاي آبدار مثل سوپها، آش، ميوه هاي آبدار، سبزي هاي آبدار مثل خيار و گوجه فرنگي و کاهو استفاده کنيد.
- از مصرف زياد چاي و قهوه پرهيز کنيد.
- به اندازه مناسب تحرک بدني و ورزش داشته باشيد.
هموطنان عزيزي که قصد مسافرت دارند بايد در طول سفر دقت کنند تا اصول تغذيه اي، بهداشت و ايمني مواد غذايي را رعايت کنند لذا بايد به نکته هاي زير توجه نمايند:
- در طول سفر مانند ساير مواقع به طور متناسب، متعادل و متنوع از تمام گروه هاي غذايي استفاده کنيد.
- براي جلوگيري از کم آبي و يبوست مقادير مناسبي آب بنوشيد. البته بهتر است از آبهاي بسته بندي که سلامت آن مورد اطمينان است استفاده شود. در صورتي که به آب آشاميدني سالم دسترسي نداريد آب را حداقل به مدت يک دقيقه بجوشانيد.
- از خوردن غذاهاي چرب، سرخ شده، شيريني ها، شکلات و خامه اجتناب کنيد.
- از ميوه ها به عنوان ميان وعده مناسب استفاده کرده و حتما" قبل از استفاده آنها را خوب شستشو دهيد.
- بهتر است به جاي مصرف نوشابه، از دوغ و نوشيدني هاي کم کالري استفاده کنيد.
- براي برطرف شدن نياز مايعات بدن، آب بهترين نوشيدني است، تا حد امکان از مصرف سانديس، نوشابه ها پرهيز کنيد.
- حتما" در طول سفر به دريافت مقادير مناسب لبنيات دقت کرده و روزانه متناسب با نياز بدنتان حدود دو تا سه ليوان شير يا ماست استفاده کنيد.
- به جاي مصرف غذاهاي سرخ شده، از غذاهاي آب پز، کبابي و تنوري استفاده کنيد،
- تا حد امکان از مصرف سوسيس وکالباس پرهيز کنيد.
جهت حفظ ايمني غذا و پيشگيري از انواع مسموميتها:
- غذاي مورد مصرف بايد کاملا پخته شود: ممکن است با توجه به مدت تعطيلات و احتمالا تعجيل در ساعت حرکت در تهيه غذا کوتاهي شود، به گونه اي که غذا به ويژه گوشت ها به طور کامل پخته نشده و همين سبب آلودگي و فساد آن شود. از ظاهر گوشت مي توان به ميزان پخت آن پي برد، به عنوان مثال رنگ گوشت پخته بايد قهوه اي باشد، ولي اکثر مواقع مغز ( درون ) کباب کوبيده يا برگ، قرمز رنگ است. مردم فکر مي کنند چون گوشت روي شعله مستقيم قرار گرفته، بنابراين قسمت دروني آن پخته مي شود ولي چنين تفکري اشتباه است. بارها ديده شده که روي ( سطح ) کباب به حالت سوخته در آمده اما درون آن هم چنان نپخته مانده است. در چنين مواردي بايد گوشت را مجددا روي آتش قرار داد تا به اصطلاح مغز پخت شود. همچنين ماهي زماني پخته است که گوشت آن به صورت لايه لايه در آيد. در مورد پخت مرغ آب پز، وقتي آب مرغ شفاف و گوشت مرغ سفيد شود مرغ پخته و آماده شده است.
با توجه به اين که رطوبت زياد، رشد و تکثير ميکروب ها را بيشتر مي کند، سعي کنيد از غذاهاي نيمه خشک با رطوبت کم استفاده کنيد. مانند: عدس پلو، لوبيا پلو، ماکاروني و ...
در صورت مصرف غذاهاي کنسروي قبل از مصرف از سلامت آنها اطمينان حاصل کنيد، در صورت مشاهده برآمدگي و فرورفتگي از مصرف آن ها خودداري کنيد. قبل از مصرف حتما" آن ها را 20 دقيقه بجوشانيد.
- بهتر است از خوردن سبزي ها به صورت خام به دليل احتمال آلودگي خودداري کنيد.
در صورتي که در هنگام سفر تمايل به مصرف غذا در رستوران داريد چند نکته را مورد توجه قرار دهيد:
- به رستورانهاي معتبر که اصول بهداشتي بيشتر در آن ها رعايت شده است مراجعه کنيد. وضعيت بهداشت سالن، دستشويي ها، کارگران و ... تا حدي مي تواند معيار سطح بهداشت رستوران باشد.
- در صورت امکان لوازم شخصي مانند قاشق، چنگال و ليوان مخصوص خود را همراه داشته باشيد.
- از مصرف بعضي از مواد غذايي مانند سالاد الويه، همبرگر، کباب کوبيده، پياز در مکان هائي قابل اطمينان نيستند، خودداري کنيد
- به بهداشت فردي يعني شستشوي دستها قبل از مصرف غذا توجه کنيد.
- در مورد آب آشاميدني در صورت امکان از آب معدني استفاده شود و در غير اين صورت به بهداشت پارچ و ليوان ها توجه کنيد.
ویدیو : توصيههاي تغذيهاي براي ايام نوروز