فاویسم که به بیماری باقلایی معروف است : فاویسم فاویسم که به بیماری باقلایی ...
فاویسم
فاویسم که به بیماری باقلایی معروف است.
خستگی، ضعف شدید، رنگ‌پریدگی، كم‌خونی، زردی و در واقع نشانه‌هایی شبیه به هپاتیت از علائم یك بیماری معروف بهاری است كه به بیماری باقلایی نیز شهرت دارد.
فاویسم كه در زیرگروه بیماری‌های عفونی قرار می‌گیرد، در همه افراد و بخصوص در كودكان باید بسیار جدی گرفته شود، چراكه كم‌خونی ناشی از این بیماری در صورت عدم‌كنترل بموقع می‌تواند آسیب جدی به كبد و كلیه وارد كند.
این بیماری همزمان با فصل عرضه باقلای سبز، معروف به باقلای مازندرانی ـ كه دانه‌ای سرشار از آنتی‌اكسیدان است ـ در افرادی كه زمینه مساعد این بیماری را دارند، شیوع می‌یابد، اما لزوما با مصرف باقلا بروز پیدا نمی‌كند، بلكه مصرف برخی داروها یا ابتلا به برخی بیماری‌های عفونی چون هپاتیت نیز می‌تواند به آشكارشدن نشانه‌های آن در بیمار كمك كند.
دكتر زهرا عبدی، متخصص بیماری‌های عفونی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشكی تهران با تاكید بر این كه فاویسم زمینه ارثی داشته و به طور قطعی قابل درمان نیست، می‌گوید: این بیماری در صورتی كه به طور ناشناخته در بیمار باقی‌مانده باشد بسیار خطرناك‌تر خواهد بود. بویژه به علت بروز عوارض جبران‌ناپذیر در كودكانی كه ممكن است این بیماری در آنها به صورت پنهان وجود داشته باشد، بهتر است از دادن مواد غذایی حساسیت‌زایی چون باقلا در چندساله ابتدایی زندگی‌شان به آنها خودداری شود.
بیماری ارثی در كمین آقایان
به گفته پزشكان، بیماری فاویسم یك بیماری ارثی است كه بر اثر كمبود یا فقدان یك آنزیم (گلوكز شش فسفات دی‌هیدروژینا) بروز می‌كند.
دكتر عبدی می‌گوید: مصرف باقلای مازندرانی كه سرشار از آنتی‌اكسیدان است و به‌خودی خود فواید زیادی دارد، برای افرادی كه فاقد آنزیم گلوكز شش فسفات دی‌هیدروژینا هستند، به پاره‌شدن گلبول‌های قرمز خون، خونریزی داخل عروق، كم‌خونی حاد و نارسایی كلیه منجر می‌شود. از آنجا كه ژن‌های این بیماری ارثی روی كروموزوم X واقع شده است، بیشتر آقایان را مبتلا می‌كند. البته فاویسم از شخص بیمار به دیگری منتقل نمی‌شود، اما با خوردن باقلا توسط مادر شیرده در كودكی كه زمینه این بیماری را دارد، منجر به بروز فاویسم می‌شود.
وقتی فاویسم حاد می‌شود
پزشكان تاكید می‌كنند: بیشترین شیوع بیماری فاویسم در سنین یك تا پنج سال است. خستگی، كوفتگی، استفراغ، اسهال، تهوع، دل‌درد، رنگ‌پریدگی، گاهی تب، كم‌خونی، ادرار پررنگ، ضعف شدید و زردی از علائم بیماری فاویسم است. پس در صورت بروز علائم یاد شده در فرزندان، باید آنان را به بیمارستان برد تا در صورت نیاز به آنها خون تزریق شود.
دكتر عبدی تاكید می‌كند: برخی از افرادی كه مبتلا به فاویسم هستند، دارای علائم شدید بیماری نمی‌شوند و فاویسم در آنها تنها به شكل خفیف، آن هم در مواجهه با عوامل حساسیت‌زای غذایی، شیمیایی، دارویی یا برخی بیماری‌های عفونی بروز پیدا می‌كند.
اما برخی افراد دچار علائم شدید بیماری، یعنی كم‌خونی و زردی چشم دائمی هستند. به هرحال هر زمان كه شخصی نشانه‌هایی از خونریزی بافتی را از طریق تغییر رنگ ادرار در خود ببیند، باید هرچه سریع‌تر به پزشك متخصص مراجعه كند تا با تشخیص سریع بیماری فاویسم از عوارض وخیم بعدی آن از جمله كم‌خونی حاد، زردی و نارسایی كلیه‌ها جلوگیری به عمل آورده شود.
پیشگیری همیشه آسان نیست
به گفته متخصصان عفونی، پیشگیری از ابتلا به فاویسم در مواردی كه بیماری در شخص همچنان ناشناخته است، آسان نیست، چراكه در صورت ابتلای قبلی به بیماری می‌توان با دوربودن از عوامل غذایی، شیمیایی و دارویی حساسیت‌زا از بروز بیماری جلوگیری كرد، اما در صورت پنهان‌بودن بیماری بخصوص در كودكان، پیشگیری بسیار مشكل خواهد بود.
دكتر عبدی با تاكید بر این كه خانواده‌ها باید توجه كنند اگر ریشه ارثی بیماری فاویسم را در خود دارند از خوراندن باقلا به فرزندشان در خردسالی جلوگیری كنند، می‌افزاید: فاویسمی‌ها حتی به مزارع باقلا نیز نباید نزدیك شوند؛ مصرف باقلا هم به‌صورت خام و هم پخته برای بیماران فاویسمی خطرناك است و اصلا نباید استفاده شود. فاویسمی‌ها همچنین باید از استفاده برخی داروها شامل آسپیرین و داروهای ضدمالاریا خودداری كنند و در منزل از نفتالین و حشره‌كش استفاده نكنند.
شبیه و متفاوت از هپاتیت
به گفته دكتر عبدی، زردی ناشی از بیماری فاویسم با هپاتیت متفاوت است، چراكه رنگ‌پریدگی و كم‌خونی در فاویسم ناشی از پارگی گلبول‌های قرمز است، در حال كه زردی در هپاتیت به علت دفع صفرا از كبد است. بی‌شك ریشه این دو بیماری با آزمایش خون در بیمار مشخص خواهد شد.
این متخصص عفونی اضافه می‌كند: عفونت‌ها ازجمله مهم‌ترین عواملی به حساب می‌آید كه سبب شعله‌ور‌شدن این بیماری می‌شود. به همین دلیل ممكن است در برخی افراد ابتلا به بیماری‌هایی چون هپاتیت B منجر به بروز علائم فاویسم چون كم‌خونی شدید شود؛ بروز چنین علائمی نشان‌دهنده آن است كه شخص، عامل بروز بیماری فاویسم را نیز در خود دارد.
درمان فاویسم در بسیاری موارد با تزریق خون به بیمار همراه است و در صورت بروز نارسایی كلیه، دیالیز نیز توصیه می‌شود. به هرحال بهترین درمان برای فاویسم، پیشگیری از بروز علائم آن و عدم مصرف و مواجهه با عوامل محرك بیماری است.
منبع:tebyan.com
ویدیو : فاویسم که به بیماری باقلایی معروف است