درمان فلـج صورت با طب جایگزین : فلج صورت كه از آن با عنوان فلج محیطی صورت هم ...
فلج صورت كه از آن با عنوان فلج محیطی صورت هم یاد می شود از جمله شایع‌ترین بیماری‌ها در جهان است كه به دلایل مختلف از قبیل تصادف، ضربه، قرار گرفتن در معرض آب‌وهوای بسیار گرم یا سرد، ابتلا به ویروس و هر آنچه عملكرد ریشه‌های عصبی این ناحیه را مختل كند، به‌وجود می‌آید. 
فلج صورت كه از آن با عنوان فلج محیطی صورت هم یاد می شود از جمله شایع‌ترین بیماری‌ها در جهان است كه به دلایل مختلف از قبیل تصادف، ضربه، قرار گرفتن در معرض آب‌وهوای بسیار گرم یا سرد، ابتلا به ویروس و هر آنچه عملكرد ریشه‌های عصبی این ناحیه را مختل كند، به‌وجود می‌آید. براساس آمار ارائه شده از سازمان جهانی بهداشت از هر 5 هزار نفر در جهان، یك نفر به این بیماری مبتلا می‌شود. این بیماری كه خیلی آرام و بی‌صدا به سراغ بیمار می‌آید از جمله بیماری‌هایی محسوب می‌شود كه علاوه بر درگیر كردن بخشی از اعضای بدن به لحاظ روحی و روانی بیمار را تحت‌تاثیر قرار داده و به مرور برخی بیماری‌های روحی از قبیل افسردگی و اضطراب را در او ایجاد می‌كند. زیرا این بیماری جذابیت، جذابیت و شادابی صورت بیمار را نشانه می‌رود. برای آشنایی بیشتر با این بیماری و شیوه درمان آن با دكتر رضا حشمت، متخصص طب سوزنی از چین و فرانسه و رئیس انجمن طب سوزنی ایران به گفت‌وگو نشستیم.
شفابخش‌ترین سوزن جهان
در جهان بیماری‌های مختلفی وجود دارد كه ابتلا به آنها تاثیر مستقیم یا غیرمستقیم بر ظاهر و جذابیت فرد مبتلا به آن دارند. انواع فلج‌ها، بیماری‌های عصبی، ضعف سیستم ایمنی، بیماری‌های مغزی و حوادثی از قبیل تصادف و آتش‌سوزی ممكن است، آسیب‌های جدی به عضلات، ماهیچه‌ها و پایانه‌های عصبی بدن وارد كند. یكی از این بیماری‌ها، بروز اختلالات در عملكرد ریشه‌های حسی و حركتی عصبی بدن به‌ویژه صورت است كه به دلایل مختلف از قبیل ابتلا به ویروس، تصادف و ضربه ممكن است فرد را دچار تغییر حالت در یكی از اعضای صورت مثل ابرو، چشم، عضلات گونه و لب را كند. این بیماری‌ها اگر چه در طب رایج یا كنونی درمان دارند و متخصصان با تجویز داروهایی خاص به درمان این بیماری می‌پردازند اما براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، در مكاتب مختلف درمان‌های طبیعی در سراسر جهان شیوه‌های درمانی وجود دارد كه به‌عنوان درمان كمكی یا مكمل می‌تواند نقشی موثر در پیشرفت روند درمانی بیمار و بهبود او داشته باشد. به‌عنوان مثال براساس جدول درمان‌های طبیعی موثر سازمان بهداشت جهانی در مورد فلج‌های صورت، كارشناسان این سازمان از طب سوزنی و طب سنتی چین به‌عنوان یكی از درمان‌های موثر در بهبود فلج‌های صورت و بدن نام برده‌اند. در این شماره برای آشنایی بیشتر با روند درمانی این شیوه درمانی با دكتر رضا حشمت، رئیس انجمن طب سوزنی ایران به گفت‌وگو نشستیم. علاوه‌بر این در پرونده حاضر درباره «دریا درمانی» یكی از شیوه‌های درمانی طب مكمل، مكتب شكسته‌بندی طب سنتی ایران و درمان‌های خانگی طب سنتی هند مطالبی را مرور خواهیم كرد.
فلج صورت چیست؟
فلج اعصاب صورت یكی از بیماری‌های شایع در جهان است كه به دلایل مختلف در افراد بالغ بروز می‌كند. غالبا این فلج به‌صورت مركزی یا محیطی در زنان و مردان دیده می‌شود. فلج صورت به‌دلیل بروز اختلال در سیستم و شاخه‌های اعصاب مركزی و مغز به دلایل مختلف از قبیل تصادف، ضربه، عفونت، سكته مغزی یا انسداد عروق مغزی به‌وجود می‌آید. شایع‌ترین نوع فلج‌های عصبی مربوط به التهاب شاخه‌های محیطی عصب هفتم است كه اعصاب حركتی صورت را شامل می‌شود. وقتی اختلالی در نزدیكی عصب یا نزدیك به كانال استخوانی ایجاد می‌شود، صورت دچار فلج محیطی می‌شود كه معمولا به‌صورت فلج‌های یكطرفه و به ندرت به‌صورت دوطرفه دیده می‌شود.
علائم ابتلا به فلج صورت
از جمله شایع‌ترین علائمی كه در افراد مبتلا به این بیماری دیده می‌شود، عدم عملكرد اعصاب و ماهیچه‌های یك سوی صورت است. فردی كه به این بیماری مبتلا شده باشد چین و چروك‌های صورتش در سمت مبتلا از بین می‌رود. به این ترتیب فرد مبتلا نمی‌تواند ابرویش را بالا بدهد، پلكش را ببندد یا بخندد. او در باز و بسته كردن پره‌های بینی نیز مشكل دارد. اختلال در حركت زبان، جویدن و بلع غذا از دیگر مواردی است كه در افراد مبتلا به فلج صورت دیده می‌شود. احساس درد در ناحیه گوش نیز از دیگر اختلالاتی است كه با ابتلا به این بیماری در برخی از افراد دیده می‌شود.
طب سوزنی در درمان فلج چه می كند؟
به‌طور كلی 60 درصد افراد مبتلا به فلج‌های محیطی صورت به‌طور خودبه‌خود درمان می‌شوند. غالب بیمارانی كه به واسطه ابتلا به ویروس این بیماری دچار فلج اعصاب صورت می‌شوند پس از گذراندن دوره‌های درمانی بهبود می‌یابند. طب سوزنی با تاثیر گذاشتن روی اعصاب موجب كاهش و از بین رفتن التهاب‌های ایجاد شده در اعصاب صورت شده و به مرور موجب درمان اختلالات عصبی و درمان بیمار می‌شود. براساس شواهد موجود 60 درصد بیماران با كمك شیوه‌های درمانی طب رایج یا طب مكمل درمان می‌شوند. 30 درصد بیماران ممكن است آثار بسیار خفیفی از بیماری را به همراه داشته باشند و در 10 درصد از بیماران این آثار روی صورت‌شان باقی می‌ماند.
چه افرادی مستعد به این بیماری‌اند؟
در اساس متون كهن و آموزه‌های طب سنتی چین از بیماری فلج محیطی صورت با نام «انحراف یكطرفه چشم یا دهان» یاد شده است. این بیماری حدودا از 2هزار سال پیش در میان مردم جهان وجود داشته است. بسیاری از درمانگران طب سنتی چین اقلیم و شرایط آب و هوایی خیلی سرد یا خیلی گرم را در ابتلا به این بیماری موثر می‌دانند. به اعتقاد این درمانگران قرار گرفتن در معرض بادهای سرد، ابتلا به ویروس و كم‌خونی از جمله مواردی است كه امكان ابتلا به این بیماری را در افراد افزایش می‌دهد. از دیدگاه این درمانگران این عوامل و برخی عوامل خارجی دیگر می‌تواند تعادل بدن را به هم زده و با ایجاد اختلال در عملكرد كبد مانع از دفع سموم و مواد موذی از بدن و ابتلا به این بیماری شود.
چگونه این بیماری بروز می‌كند؟
غالبا فلج صورت به‌صورت ناگهانی در افراد بروز می‌كند. به این ترتیب كه فرد شب به خواب می‌رود و صبح كه بیدار می‌شود احساس می‌كند به‌صورت جزئی با حركت نكردن عضلات صورت در یك طرف صورت روبه‌روست یا علائم سرماخوردگی دارد. درصورتی كه این اختلال‌ها به‌صورت همزمان در فردی مشاهده شد بهتر است در نخستین فرصت به پزشك مراجعه كرده و برای درمان اقدام كند.
دوره درمان چقدر است؟
باید توجه داشت، درمان این بیماری حتما باید تحت نظارت پزشك و متخصص مربوطه انجام شود زیرا گاهی مشاهده شده، بی‌تفاوتی نسبت به درمان موجب اختلال در عملكرد اعصاب شده و گاهی عملكرد بد عضلات صورت را به همراه داشته باشد. به‌عنوان مثال، لب هنگام خندیدن، جمع شود و عملكرد لازم را نداشته باشد. این بیماری با شیوه‌های مختلف درمانی با تجویز داروهای ضد‌ویروس، فیزیوتراپی، ماساژ و به كمك طب سوزنی قابل درمان است.
كمك‌هایی كه طب سوزنی به شما می كند
براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، طب سوزنی در درمان بیماری فلج صورت به‌عنوان یك درمان مكمل در كنار شیوه‌های درمانی رایج قرار می‌گیرد. به این معنی كه متخصصان طب كنونی با تجویز داروهای شیمیایی مورد نیاز به‌ویژه داروهای مغز و اعصاب اقدامات لازم را برای درمان بیمار آغاز می‌كنند و متخصصان طب سوزنی در كنار این شیوه درمانی از متدهای خود برای درمان بیمار كمك می‌گیرند. درمان مكمل با طب سوزنی درست 10 روز پس از شروع درمان دارویی آغاز می‌شود.
ترشح مواد ضدالتهابی با سوزن
درمانگران شیوه درمانی طب سوزنی با هدف از بین بردن التهاب اعصاب از سوزن‌های خود استفاده می‌كنند. در این روش علاوه بر برطرف كردن التهاب‌ها به كاهش درد بیمار پرداخته و بر نقاطی كه به درمان افسردگی و اختلالات روحی بیمار كه ناشی از ابتلا به فلج‌های محیطی به‌ویژه در حوزه صورت است، می‌پردازد. در این شیوه درمانی، بیمار با دریافت سوزن در نقاط خاصی از بدن با فعال شدن سیستم از طریق اعصاب محیطی به مغز دستور بهبود و بازسازی ریشه‌ها و اعصاب فلج شده را می‌دهد. علاوه‌بر این دریافت این سوزن‌ها كمك می‌كند تا گردش جریان خون در بدن بیشتر شده و مواد ضدالتهابی بیشتری به سلول‌ها و اعصاب برسند و به این ترتیب به از بین رفتن التهاب‌های عصبی و درمان بیمار كمك كنند.
چند جلسه درمان؟
درمانگران طب سوزنی معتقدند، پس از شروع تكنیك‌های طب سوزنی روی بیمار و دریافت نخستین سوزن‌ها بیمار باید یك روز در میان به متخصص طب سوزنی مراجعه كند تا روند درمان بیماری قابل كنترل باشد. به این ترتیب بعد از گذشت 10روز میزان پیشروی تكنیك‌ها در درمان بیماری توسط متخصص ارزیابی می‌شود و روند درمانی تا 30 جلسه ادامه پیدا می‌كند. درصورتی كه روند درمانی رضایت‌بخش بود بیمار تنها لازم است ماهی یك‌بار برای چك كردن و پیشگیری از بازگشت بیماری به متخصص خود مراجعه كند. بیمار در این مرحله درمانی در نقاط روی صورت، نقاط پشت‌گردن و نقاط دور دست كه روی دست یا پا قرار دارند، سوزن دریافت می‌كند.
درمان فلج كل بدن با طب سوزنی
خوشبختانه طب سوزنی در فلج اعضا و اندام‌های دیگر بدن نیز می‌تواند مؤثر باشد. در مواردی كه اعصاب مركزی بدن دچار اختلال می‌شود ممكن است یك تا چهار اندام بدن دچار فلج شود كه با كمك شیوه درمانی طب سوزنی می‌توان جهت درمان آن اقدام كرد. در حقیقت درمانگر در این شیوه با كمك سوزن‌ها روی عضو مورد نظر تاثیر گذاشته و با تقویت آن و از بین رفتن درد و گرفتگی عضلات و كاهش میزان التهاب اعصاب به درمان بیماری كمك كند. در این روش برای افرادی كه بیماری آنها مزمن است هفته‌ای یك بار از شیوه درمانی طب سوزنی و برای گروهی كه بیماری آنها حاد است هفته‌ای 2 تا 3 بار از طب سوزنی استفاده می‌كنیم.
فواید طب سوزنی برای درمان فلجی
در شرایط معمولی افراد مبتلا به فلج صورت نه تنها باید از داروهای شیمیایی استفاده كنند بلكه بهتر است از فیزیوتراپی نیز بهره ببرند. اما اگر از طب سوزنی به‌عنوان درمان مكمل استفاده كنیم دیگر نیازی به فیزیوتراپی نیست. چرا كه در طب سوزنی به‌دلیل استفاده از الكتریسیته خفیف، ماساژ و بادكش استفاده می‌شود، نیاز بیمار را به فیزیوتراپی مرتفع می‌كند.
از طب سوزنی چه انتظاری داشته باشیم؟
باید توجه داشت كه با كمك سوزن‌های طب سوزنی می‌توان نتایج بسیار خوبی به دست آورد. اما باید پیش از آغاز درمان، باید نسبت به نوع درمان و میزان اثر بخشی آن مطلع بود. متخصصان طب سوزنی بر این باورند كه با كمك طب سوزنی می‌توان بسیاری از اختلال‌های حسی- حركتی در ناحیه ابرو و چشم مانند بالا انداختن ابروها، بستن پلك‌ها، بادكردن گونه را به راحتی بهبود بخشید و درمان كرد. اما درمان انحراف لب‌ها در بیماران از جمله نكاتی است كه نیاز به صبر و دوره درمانی بلندتری دارد. اما این شیوه در درمان اختلالات حركتی پلك‌ها و بستن چشم بسیار موفق عمل كرده است. چرا كه بسیاری از بیماران مبتلا به فلج پلك قادر به بستن چشمان خود حتی هنگام خواب نیستند و این مسئله موجب می شود كه آنها همواره از چشم‌بند استفاده كنند. باز ماندن پلك‌ها علاوه بر از بین رفتن عملكرد اعصاب این ناحیه موجب زخم شدن و خشكی چشم‌ها نیز می شود.
چگونه سوزن باعث افزایش خون یانی می شود؟
با شروع مراحل درمانی درمانگر با تحریك اعصاب حسی به كمك سوزن‌های شفابخش، اعصاب حركتی را وادار به ارائه عملكرد خوب و مناسب می‌كند. نقاطی كه در طب سوزنی چین برای دریافت سوزن مشخص شده است در حقیقت تفاوت‌های زیادی به لحاظ مقاومت در برابر فشار، درد و جریان الكتریسیته دارند. درمانگران با تحریك این نقاط كمك می دهند تا خون رسانی بهتری به اعصاب صورت گیرد و درعین حال فرمان‌های حركتی و حسی، سریع‌تر به وسیله اعصاب به مغز برسند.
در این شیوه درمانی، بیمار با دریافت سوزن در نقاط خاصی از بدن با فعال شدن سیستم motor recovery از طریق اعصاب محیطی به مغز دستور بهبود و بازسازی ریشه‌ها و اعصاب فلج شده را می‌دهد
تقویت عضلات با الكتریسیته
در مواردی كه بیمار دچار بیماری مزمن است، درمانگران از طب سوزنی به همراه جریان خفیف الكتریسیته استفاده می كنند. مقصود از بیماری مزمن بیماری است كه مدت زمان ابتلا به آن بیشتر از 6 ماه باشد. در این مرحله درمانگر با كمك جریان الكتریسیته موجب تقویت عضلات محیطی صورت شده و به این ترتیب اعصاب، پیام‌های موثرتری را برای پیشبرد روند درمان به مغز می‌فرستند. اما باید دقت كرد كه برخلاف بیماری‌های مزمن، در مورد فلج های حاد نباید در جریان الكتریسیته استفاده كرد. در این شیوه، درمانگران تنها به كمك سوزن های طب سوزنی و قرار دادن آنها در نقاطی خاص و تحریك نقطه مورد نظر با كمك چرخاندن سوزن‌ها در خلاف جهت عقربه‌های ساعت به بهبود بیماری كمك می كنند.
ابتلا به این بیماری در ماه‌های سرد
بسیاری از مردم در جهان در ماه‌های سرد سال به این بیماری دچار می شوند. به این ترتیب كه با قرار گرفتن در معرض هوای سرد به بی‌حسی عضلات صورت و عدم‌حركت آنها مبتلا می شوند. بنابراین این افراد باید سعی كنند در زمان‌هایی كه در معرض هوای سرد قرار دارند صورت خود را با كمك شال یا دستمال از برخورد مستقیم با جریان هوای سرد، محافظت كنند. البته گاهی هوای خیلی گرم نیز موجب بروز این اختلال می شود. بنابراین باید عضلات صورت را از قرار گرفتن در معرض آب و هوای بسیار گرم یا بسیار سرد هستند، جلوگیری كرد.
تمرین های تكنیكی در منزل
در ادامه فرآیند درمانی درمانگر طب سوزنی تكنیك‌های ساده اما بسیار كاربردی را به بیمار آموزش می دهد كه بیمار مبتلا به فلج صورت از این تكنیك‌ها در طول روز و در محل كار یا منزل استفاده كند.
- ماساژ نقطه های گیج‌گاهی در 2 طرف سر از جمله نقاطی است كه ماساژ دادن آن در طول روز 2 تا 3 بار به‌مدت 2 دقیقه توسط درمانگران توصیه شده است.
- درمانگران ماساژ، نقطه میان 2 ابرو را نیز برای بهبود حركات چشم، پلك و عملكردهای مناسب آن توصیه می كنند. این نقطه را 2 تا 3 بار در روز هر بار به‌مدت 2 دقیقه ماساژ دهید.
- برای افزایش میزان حركت پره های بینی فشار دادن نقاط كنار پره بینی نیز بسیار مؤثر است.
- افرادی كه به دلیل ابتلا به فلج صورت قادر به خندیدن نیستند و اعصاب دور لب آنها دچار اختلال حركتی شده است با ماساژ دادن نقاط اطراف لب در خلاف جهت عقربه های ساعت می توانند به بهبود خود كمك كنند.
- درمانگران طب سوزنی چین به افراد مبتلا به فلج های محیطی مانند؛ فلج صورت توصیه می كنند كه نقاط ذكر شده را در مجموع روزی 10 تا 15 دقیقه ماساژ دهند.
- ماساژ این نقاط تاثیر زیادی در روند بهبودی بیماران و بازگشت حركت های حسی و حركتی آنها خواهد داشت.
غذاهای اسیدی را فراموش كنید
در طول پروسه درمانی رژیم غذایی ویژه ای وجود دارد كه توسط متخصص طب سوزنی به بیمار ارائه می شود. در این رژیم غذایی رعایت نكات و دستوراتی به پیشروی بهتر روند درمانی و كوتاه شدن مراحل درمان بسیار كمك می كند. یكی از مهم‌ترین این پرهیزها، عدم‌مصرف مواد غذایی، خوراكی‌ها و میوه‌های اسیدی است. بنابراین بهتر است در طول مدت درمان از مصرف گوجه سبز، سركه، آب میوه و سایر مواد اسیدی پرهیز كنید.
ویدیو : درمان فلـج صورت با طب جایگزین