اهمیت مسواك و نخ دندان بـرای کودکان : بسیاری از پدرومادرها فكر می‌كنند كه دندانهای ...
بسیاری از پدرومادرها فكر می‌كنند كه دندانهای شیری فرزندشان اهمیت چندانی در سلامت دهان آن‌ها ندارند دلیل‌شان هم این است كه دندانهای شیری بالاخره می‌افتند. بسیاری از پدرومادرها فكر می‌كنند كه دندانهای شیری فرزندشان اهمیت چندانی در سلامت دهان آن‌ها ندارند دلیل‌شان هم این است كه دندانهای شیری بالاخره می‌افتند. اما دندان‌پزشكان اطفال چنین نظری را ندارند و معتقدند دندان كودك به محض رویش باید مثل دندان بزرگسالان تمیز شود. شروع مراقبت‌های دندانی از ابتدایی‌ترین سال‌های تولد سبب ایجاد عادت روزمره مسواك زدن در كودك می‌شود. در ادامه با مهم‌ترین نكات در رابطه با مراقبت از دندان كودك آشنا می‌شوید. 
بهترین مسواك برای كودك
برای فرزندتان مسواك كوچكی با پرزهای نرم تهیه كنید، سپس مسواك را در آب گرم بگذارید و چند دقیقه صبر كنید تا پرزهای مسواك نرم‌تر شوند. یادتان باشد پرزهای مسواك نباید سخت باشند.
مسواك دائمی نیست
هر 4-3 ماه مسواك فرزندتان را عوض كنید؛ اگر پرزهای مسواك تغییر شكل دادند این مدت زمان باید كوتاه‌تر شود. هیچ‌گاه مسواك خود یا كودك دیگری را برای فرزندتان استفاده نكنید.
كودك از چند سالگی می‌تواند خودش مسواك بزند و نخ دندان بكشد؟
بچه‌ها از 7-6 سالگی دیگر می‌توانند خودشان بدون كمك بزرگ‌ترها مسواك بزنند و نخ دندان بكشند اما تا رسیدن به این سن بهتر است خودتان مراقبت مستقیمی بر مسواك زدن آن‌ها داشته باشید؛ بهترین راه آموزش مسواك زدن به كودك این است كه خودتان نمونه خوبی برایش باشید و مرتب مسواك بزنید و همچنین نحوه صحیح مسواك زدن را به او بیاموزید.
كودكان هم باید نخ دندان بكشند
به محض این‌كه 2 دندان كودك‌تان درآمدند و قابل لمس شدند روزی یك بار لای آن‌ها را نخ دندان بكشید.
نخ دندان كشیدن برای كودك
- تكه‌‌ای نخ دندان به طول نیم متر جدا كنید.
- یك انتهای نخ را دور انگشت وسط یك دست و تكه دراز را دور انگشت وسط دست دیگر بپیچد.
- با كمك انگشت‌های شست و سبابه نخ را بین 2 دندانش ببرید و با حركت بالا پایین آهسته به سمت لثه بروید. مراقب باشید لثه‌اش آسیب نبیند.
- وقتی نخ به نزدیكی لثه رسید حركت افقی كوچكی بدهید و نخ را بالا بكشید.
- حال نخ را كمی از تكه بلندتر نخ از انگشت یك دست باز كنید و بخش استفاده شده را دور انگشت دست دیگر بپیچید و این حركت را برای 2 دندان دیگر انجام دهید.
- دندانهای تَهی را به هیچ وجه فراموش نكنید.
مسواك زدن چند بار در روز؟
درباره نوپایان و خردسالان روزی 2بار دندان فرزندان‌تان را مسواك بزنید، یك بار صبح یك‌بار هم قبل از خواب؛ مسواك زدن باید به‌مدت 2 دقیقه طول بكشد، بخشی از این زمان را هم به مسواك زدن دندانهای عقبی اختصاص دهید؛ این قسمت‌ها زودتر از دندانهای پیشین می‌پوسند.
اگر می‌خواهید دندانهای فرزندتان خراب نشوند بعد از خوردن خوراكی‌های اسیدی از قبیل نوشابه، آبمیوه و همچنین انواع خوراكی‌ها و به‌خصوص شیرینی‌جات او را به آب كشی دهان و مسواك زدن تشویق كنید.
شیار‌های سطح دندان ممكن است عمیق باشند و با مسواك خوب تمیز نشوند. برای پیشگیری از پوسیدگی چنین دندان‌هایی می‌توانید به دندانپزشك اطفال مراجعه كنید تا برای فرزندتان شیار پوش كار بگذارد.
دهان شویه فلوراید
كودكان از 4 سالگی می‌توانند در مطب دندانپزشكی فلوراید درمانی شوند و از 5سالگی هم تحت نظر دندانپزشك از هر 3-2 شب دهان شویه فلوراید استفاده كنند. به‌طور كلی استفاده از دهان شویه برای كودكانی كه هنوز قادر به نگاه داشتن آب در دهان و قرقره كرده نیستند- این مهارت حدود 6سالگی كسب می‌شود- توصیه نمی‌شود.
فرزندم را از چند سالگی به دندانپزشكی ببرم؟
بهتر است نوزادتان را در یك سالگی یا 6 ماه پس از این‌كه نخستین دندانش در آمد به دندانپزشكی ببرید. این مراجعه به دندانپزشك كمك می‌كند تا هرگونه نابه‌هنجاری و اشكال احتمالی را در دندان‌ها تشخیص دهد و به والدین طریقه صحیح مسواك زدن و رژیم غذایی مناسب را بیاموزد. از طرفی كودك هم با محیط، ابزار و سر و صداهای دندانپزشكی آشنا می‌شود.
برام خمیر دندون خوشمزه بخر!
از 2 سالگی به بعد باید برای كودكان خمیر دندان استفاده كرد؛ بهترین خمیردندان‌ها خمیر دندانهای كودكند، با این حال می‌توانید درباره میزان فلوراید خمیر دندان از دندانپزشك بپرسید.
اگر خمیر دندان كودك می‌خرید مراقب باشید فرزندتان به‌دلیل طعم و بوی خوب خمیر دندان آن را نخورد. اگر فرزندتان این عادت را پیدا كرده به اندازه یك نخود از خمیر دندان بزرگسالان برایش استفاده كنید.
بسیاری از خمیردندان‌های كودكان رنگ‌هایی جذاب و طعم‌های خوشایند كودكانه دارند تا آن‌ها به مسواك زدن تشویق شوند؛ فرزندتان را به داروخانه ببرید و بگذارید خمیر دندان را خودش انتخاب كند. اما مراقب باشید خمیر دندانهای مخصوص بزرگسالان را برای فرزندتان نخرید.
خودتان برای فرزندتان مسواك بزنید
پشت فرزندتان بایستید یا بنشینید و بگویید دهانش را باز كند، چانه‌اش را در دست بگیرید، حال با مسواكی كه رویش خمیر دندان گذاشته‌اید دندانهای فرزندتان را 3-2 دقیقه مسواك بزنید؛ دندانهای بالایی و عقبی را فراموش نكنید. یادتان باشد كه مسواك را روی لثه و لبه‌های لثه و دندان محكم نكشید و این قسمت‌ها را آرام و با دقت مسواك بزنید.
- زاویه بین مسواك و لثه‌ها 45 درجه است.
- مسواك را با حركات دورانی روی دندان‌ها بكشید.
- سطح جویدن را هم خوب مسواك بزنید.
- سطح داخلی دندان‌ها را فراموش نكنید.
- مسواك را خیلی آرام روی زبان فرزندتان بكشید تا باكتری‌ها زدوده شوند.
سخنی با بچه‌ها
چرا دندان‌ها باید سالم بمانند؟
مراقبت از دندان‌ها باعث می‌شود كه موجودات خیلی ریزی به نام باكتری روی دندان‌های‌تان جا خوش نكنند.
مسواك چند سال از شما بزرگ‌تر است؟
می‌گویند نخستین مسواك 500 سال پیش در چین درست شده ولی زمان حضرت محمد(ص) مردم با گیاهی كه شاخه‌هایش مثل مسواك بود، دندان‌های‌شان را تمیز می‌كردند.
دندان‌ها چطور خراب می‌شوند؟
بعد از این‌كه شما غذای‌تان را خوردید و سیر شدید حالا باكتری‌ها هستند كه دهان‌شان آب می‌افتد، آن‌ها به سمت خرده‌های خیلی ریز غذا كه روی دندان‌های‌تان مانده حمله و شروع به خوردن می‌كنند. همان طور كه شماها چند ساعت بعد از غذا خوردن دستشویی می‌روید، باكتری‌ها هم با خوردن خرده غذاها موادی تولید می‌كنند به اسم اسید؛ اسید‌ها روی دندانهای سفید خوشگل شما می‌ریزند و اگر جلوی‌شان را نگیرید بعد از چند وقت دندان‌های‌تان سیاه و خراب می‌شوند. تازه باكتری‌ها به لثه‌های‌تان هم حمله می‌كنند؛ جلوی آینه بروید و از ته دل بخندید، آن قسمت‌های قرمز دور دندان‌ها لثه هستند. اگر لثه‌ها و دندان‌های‌تان خراب شوند، درد خیلی زیادی دارید و دیگر نمی‌توانید با بچه‌ها بازی و شیطانی كنید.
قبل از این‌كه خمیر دندان درست شود
سال‌ها پیش، آن زمان‌ها كه مادر مادر بزرگ‌تان بچه بوده، هنوز خمیر دندان درست نشده بود. آن موقع‌ها مردم برای تمیز كردن دهان‌شان از زغال( همان تكه‌های سیاهی كه بابا روی آن كباب درست می‌كند)، گچ (دیوار‌های خانه ازگچ هستند)، آب لیمو، خاكستر( همان پودر سفیدی كه بعداز خاموش كردن آتش می‌ماند) و مخلوط تنباكو و عسل استفاده می‌كردند. شماها خیلی خوش شانسید كه چنین خمیر دندانهای خوشگل و خوشرنگی را دارید تا بتوانید دندان‌های‌تان را تمیز كنید.
زمانی‌كه مامان‌بزرگ‌تان بچه بود یك نفر توانست نخستین خمیر دندان را درست كند و كم‌كم همه یاد گرفتند با آن‌ها دندان‌های‌شان را بشویند.
- به مامان و بابا نشان دهید كه بلدید دندان‌های‌تان را بشویید.
- بعد از این‌كه صبحانه‌یا ناهارتان را خوردید، یا در مهد (مدرسه) خوراكی‌تان را تمام كردید و همچنین بعد از هر خوردنی شیرینی، بروید دندان‌های‌تان را بشویید.
- حتما قبل از خواب مسواك بزنید تا وقتی در خواب می‌خندید، همه دندانهای تمیزتان را ببینند.
- در دستشویی باید با مسواك تمام دندان‌های‌تان را بشویید نه فقط دندانهای جلویی را؛ یادتان باشد دندانهای عقبی زودتر خراب می‌شوند.
- تا حالا مطب دندانپزشكی رفته‌اید؟ آن‌جا خیلی تمیز است و یك صندلی راحت دارد كه روی آن دراز می‌كشید و خانم یا آقای دكتر دندان‌های‌تان را نگاه می‌كند. از مامان و بابا بخواهید شما را پیش یك دندانپزشك خوب ببرند. وقتی به مطب رفتید، یادتان باشد كشو‌های كوچولوی دندانپزشكی را از نزدیك ببینید، خیلی خوشگلند!
منبع : مجله شهرزاد
ویدیو : اهمیت مسواك و نخ دندان بـرای کودکان