ثبت نام افغان ها در مدارس به شرط پول : در گرمای میانه مرداد، به دنبال اطلاعیه ...
در گرمای میانه مرداد، به دنبال اطلاعیه اداره كل امور اتباع و مهاجران خارجی وزارت كشور، صف‌های مهاجران افغان در برابر دفاتر كفالت در سراسر كشور تشكیل شد تا والدین بتوانند برای كودكان خود بدون نیاز به مدارك هویتی معرفی نامه تحصیلی بگیرند. روزنامه اعتماد: در گرمای میانه مرداد، به دنبال اطلاعیه اداره كل امور اتباع و مهاجران خارجی وزارت كشور، صف‌های مهاجران افغان در برابر دفاتر كفالت در سراسر كشور تشكیل شد تا والدین بتوانند برای كودكان خود بدون نیاز به مدارك هویتی معرفی نامه تحصیلی بگیرند.
«هیچ كودك افغانستانی، حتی مهاجرانی كه به صورت غیرقانونی و بی‌مدرك در ایران حضور دارند، نباید از تحصیل بازبمانند و همه آنها باید در مدارس ایرانی ثبت‌نام شوند.» به‌دنبال سخنان صریح رهبری در خصوص حق كودكان افغان در بهره‌مندی از تحصیل موجی از تلاش در آموزش و‌پرورش و وزارت كشور برای عملی كردن این فرمان به راه افتاد و حالا با رسیدن به شهریور ماه می‌توان اندك اندك اثرات آن را دید. صف‌های امیدوارانه مهاجران بدون برگه هویت در برابر مراكز رسمی و مراجعه به مدارس دولتی این نوید را می‌دهد كه زنگ مهر امسال برای بخشی از كودكان كه تاكنون از تحصیل در مدارس ایرانی محروم بوده‌اند نیز به صدا درآید، «غم نان اگر بگذارد».
مادر افغان كه نیمه مرداد برای طی مراحل گرفتن معرفی‌نامه تحصیلی به اردوگاه سلیمان خانی، در تهرانسر آمده بود حالا پشت تلفن می‌گوید كه معرفی‌نامه‌ها را در دست دارد و نام پسر ١٠ ساله‌اش را پایه دوم دبستان نوشته: « یكی از همین مدرسه‌های میدان خراسان ثبت‌نامش كردم اما گفتند باید ٣٠٠ هزار تومان پول بدهم. من ١١٥ تومان داشتم كه دادم بابت پول كتاب و امتحانات و لباس، باقی‌اش را قرار است بریزم.»
زن معرفی‌نامه دو دخترش را نگه داشته تا امروز (شنبه) برای ثبت‌نام‌شان دست به كار شود، نمی‌داند كه برای آنها هم همین‌قدر پول باید بدهد یا نه: «اگر برای هر سه‌تا‌شان ٣٠٠ تومان بخواهند نمی‌توانم. اما خانه كودك گفته كمكم می‌كند تا بتوانم اسم بچه‌ها را بنویسم. باید ببینیم چه می‌شود.» حل مساله نداشتن برگه هویت نخستین گام رفع مشكل كودكان افغان برای تحصیل است اما پیچ و خم راه از خانه و خیابان تا مدرسه كمی بیشتر از آن چیزی است كه با صدور یك معرفی‌نامه از میان برداشته شود.
كودكان یتیم نتوانستند معرفی‌نامه بگیرند
خانه كودك ناصرخسرو از جمله انجمن‌هایی است كه در میان فعالیت‌های خود بحث آموزش كودكان مهاجر را هم دنبال می‌كند. این روزها همزمان با ابلاغ مهیا شدن زمینه برای نام‌نویسی كودكان بدون برگه هویت در مدارس ایرانی، این انجمن هم در تلاش برای بهر‌ه‌مند شدن بخشی از مددجویان خود از این قانون تازه است و البته از مشكلات پیش‌روی آنها بهتر خبردار می‌شود. مدیر خانه كودك ناصرخسرو می‌گوید كه مشكل پرداخت شهریه نه‌تنها برای كودكان بدون برگه هویت كه از سال گذشته بر سر راه دانش‌آموزانی كه برگه اقامت دارند هم قرار گرفته است.
سحر موسوی در گفت‌وگو با «اعتماد» توضیح می‌دهد: «سال گذشته اعلام شد كه اتباع افغان با ارایه مدارك شناسایی و بدون پرداخت هزینه می‌توانند در مدارس ثبت‌نام كنند اما زمستان گفتند كه باید مبلغ ٣٠٠ هزار تومان به حساب مدارس واریز كنند و حتی هشدار دادند كه در صورت واریز نشدن این مبلغ كارنامه ترم اول دانش‌آموزان صادر نمی‌شود. ما خیلی پیگیری كردیم و بعد از نامه‌نگاری‌های فراوان توانستیم این مبلغ را به ١٢٠ هزار تومان كاهش دهیم. امسال هم كه بحث ثبت‌نام دانش‌آموزان بدون مدرك پیش آمده در واقع همان مبلغ ٣٠٠ تومان برای ثبت‌نام سر جای خودش هست.»
موسوی می‌گوید كه تلاش برای رای‌زنی با آموزش و پرورش بر سر مبلغ نام نویسی در مدرسه ادامه دارد كه البته هنوز به نتیجه‌ای نرسیده: « ما داریم سعی می‌كنیم برای این بچه‌ها پول جمع كنیم تا حداقل ٢٠٠ هزار تومان از مبلغ شهریه بابت هر دانش‌آموز را بپردازیم. ١٠٠ تومان باقیمانده را هم خانواده‌ها می‌پردازند چون فكر می‌كنم وقتی این مبلغ را بدهند احساس مسوولیت بیشتری می‌كنند و مثلا وسط سال تحصیلی كودك را به هوای فرستادنش بر سر كار از مدرسه بیرون نمی‌كشند. حقوق كودك برای ما بالاترین اولویت را دارد و هر كاری كه بتوانیم برای محروم نماندن آنها از حق تحصیل انجام می‌دهیم.»
اما آن‌گونه كه موسوی می‌گوید هزینه تنها مشكل بر سر راه تحصیل این كودكان نیست. كودكان كار، كودكانی كه برخی‌شان هشت ساله و در سن مدرسه هستند به دلیل اشتغال در ساعات مدرسه نمی‌توانند در كلاس درس حاضر شوند: «از آموزش و پرورش منطقه ١٢ كه محدوده بازار است و تعداد كودكان كار در آن بیشتر است درخواست كردیم كه مدرسه‌ای را با ساعت كاری از هفت عصر برای این بچه‌ها در نظر بگیرد.
روند اداری كار در حال انجام است اما مدیر منطقه كه با او به توافق‌هایی رسیده بودیم به تازگی تغییر كرده و باید دوباره مذاكرات را آغاز كنیم.» و البته قضیه به اینجا ختم نمی‌شود، موسوی می‌گوید كه بر اساس اطلاعیه اداره كل امور اتباع و مهاجران خارجی دانش‌آموزان باید به همراه والدین خود به مراكز و دفاتر كفالت می‌رفتند تا معرفی‌نامه تحصیلی بگیرند: «بخشی از بچه‌های افغان بدون برگه هویت پدر و مادر ندارند برای همین دفتر كفالت معرفی‌نامه تحصیلی برای‌شان صادر نكرد و نتوانستند در مدرسه ثبت‌نام كنند.» حالا از میان بچه‌هایی كه خانه كودك ناصرخسرو به آنها كمك می‌كند ٢٧ نفرشان توانسته‌اند با موفقیت در مدرسه ثبت‌نام كنند و مسوولان خانه به دنبال رفع مشكلات هستند تا ٩٠ دانش‌آموز دیگر هم به این گروه بپیوندند.
٤٨ هزار نفر به دفاتر كفالت مراجعه كردند
«تاكنون ٤٨ هزار نفر برای دریافت معرفی‌نامه تحصیلی و بررسی وضعیت سلامت به دفاتر كفالت مراجعه كرده‌اند و از این میان تا روز سه‌شنبه سوم شهریور ٨٨ درصد مراجعان معرفی‌نامه را دریافت كرده‌اند تا برای ثبت‌نام در مدارس اقدام كنند.» این آخرین اطلاعات مربوط به ثبت‌نام كودكان افغان به دنبال قانون جدید است كه خلیل‌الله بابالو، مدیر امور بین‌الملل و مدارس خارج از كشور وزارت آموزش و پرورش در گفت‌وگو با «اعتماد» اعلام می‌كند. پس از این مرحله نام نویسی از راه می‌رسد یعنی همان مرحله‌ای كه والدین باید دست به جیب شوند یا دل به كمك‌های موسسات و نهادهای خیریه و مدنی ببندند.
اردیبهشت امسال شاهین نوش آبادی، معاون امور بین‌الملل و مدارس خارج از كشور در یادداشتی برای «اعتماد» نوشت: «در حال حاضر ٣٤٠ هزار كودك افغان دارای برگه هویت در مدارس دولتی ایران در حال تحصیل هستند و دولت در سال گذشته بودجه‌ای بالغ بر ٥١٠ میلیارد تومان را به آموزش این بخش از دانش‌آموزان اختصاص داده است. حالا با آغاز بحث پذیرش دانش‌آموزان بدون برگه هویت احتمالا به این جمعیت افزوده خواهد شد و ممكن است در برخی مناطق نیاز به افزایش كلاس و معلم هم احساس شود: در این صورت بودجه مورد نیاز در دل بودجه‌های تكمیلی وزارت آموزش و پرورش تامین می‌شود.» اما به نظر می‌رسد كه مشكلات بودجه‌ای آموزش و پرورش اجازه نمی‌دهد كه بیش از همان بودجه در نظر گرفته شده اقدامی انجام گیرد.
حالا مدیر این مركز می‌گوید كه جریان ثبت‌نام بدون هزینه، دستپخت بزرگنمایی رسانه‌هاست و دولت به اندازه كافی برای حق تحصیل كودكان افغان هزینه می‌پردازد. بابالو می‌گوید: « اصلا قرار نبوده كه بحث تحصیل دانش‌آموزان افغان رایگان باشد. هزینه سرانه هر دانش‌آموز یك میلیون و ٨٥٠ هزار تومان است ما بالای ٥٠٠ میلیارد تومان برای بچه‌های افغان هزینه می‌كنیم. در واقع دولت ٩٥ درصد هزینه تحصیل این دانش‌آموزان را مانند دانش‌آموزان ایرانی پرداخت می‌كند. خانواده‌های دانش‌آموزان مبلغی بین ١٢٠ تا ٣٦٠ هزارتومان می‌پردازند كه خانواده‌های ایرانی تقریبا دو تا سه برابر این مبلغ را پرداخت می‌كنند.»
به گفته بابالو در بحث مربوط به آموزش كودكان افغان كمیساریای عالی امور پناهندگان سازمان ملل هم مشاركت دارد البته مشاركت دقیق و از پیش‌تعیین شده‌ای كه كمك‌های آنان را به سه حوزه ساخت مدرسه، سوادآموزی اولیا و خرید تجهیزات محدود می‌كند: «سال گذشته حدود ١١ میلیارد تومان بودجه از طرف كمیساریا تامین شد كه صرفا برای ساخت پنج مدرسه در پنج استان، سوادآموزی اولیا و خرید یك سری تجهیزات بود، امسال این مبلغ یك سوم شده و از همین حالا هم مشخص است كه قرار است صرف سه پروژه در قزوین، فارس و سمنان شود و تا الان هم هنوز همان بودجه یك‌سوم تامین نشده. یعنی در بخش آموزش و ثبت‌نام كودكان بدون اوراق هویت تنها دولت فعالیت دارد.»
ویدیو : ثبت نام افغان ها در مدارس به شرط پول