چهره‌های خاکستری پشت نقاب‌های صورتی : «عروس باید با لباس سفید به خانه بخت رفته ...
این شرایط به تدریج جامعه را به سمت هراسی سوق می‌دهد که جوانان از ازدواج فراری شده و خانه پدری را به رفتن زیر یک سقف با همراهی ناآشنا ترجیح می‌دهند. در این گزارش تلاش بر این است تا با نگاه به چند مورد از این ازدواج‌های نافرجام، به راهکارهایی برای برون رفت از این بحران اشاره شود.
نقض قانون در رد ادعای دروغین
زن جوانی پس از چند ماه زندگی مشترک با گرفتن حکم حق حبس روانه خانه پدری شد و برای شوهرش پیغام فرستاد که تنها با دریافت مهریه کامل و نفقه اش از او تمکین کرده و به خانه بازمی گردد. شوهر پریشان که تا پیش از این فکر می‌کرد، بهترین عروس دنیا را به خانه آورده است از ادعای همسرش شوک زده بود. زن با این ادعا حق حبس گرفته بود که حتی یک بار نیز با همسرش رابطه نداشته و همچنان دوشیزه است. این در حالی بود که همسرش منکر این ادعا بود اما شرایط طوری بود که کارشناسان پزشکی قانونی نیز نمی‌توانستند ادعای زن را رد کنند.
زن جوان با طراحی هوشمندانه نقشه فریبکارانه و با آگاهی کامل از فیزیک خاص بدنی خود طرح دعوی کرده بود و عز و جز کردن‌های مرد فریب خورده نیز تأثیری در روند پرونده نداشت و دادگاه با استناد به مدارک موجود رأی به پرداخت مهریه کامل و نفقه داد. وقتی کارشناسان برای تعیین نفقه وارد عمل شدند در پرونده زن جوان نکته جالبی دیدند که نشان می‌داد این زن پیش از این نیز یک بار با ترفندی مشابه مبلغ قابل توجهی بابت مهریه دریافت کرده بود. این مدرک که می‌توانست شاهدی بر کلاهبرداری زن جوان باشد با درخواست کارشناسان از قاضی پرونده مورد بررسی تخصصی قرار گرفت.
پایان نافرجام یک آشنایی
دختر شیک پوش که در خانواده متمولی بزرگ شده بود در 22 سالگی به یکی از همکلاسی‌هایش در دانشگاه دل باخته بود که به هیچ وجه همتراز خانواده اش نبود. با این حال همه شرایط پسر محبوبش را پذیرفت و پس از یک نزاع همه جانبه با خانواده اش با تعیین مهریه‌ای به‌اندازه سال تولد خود، رضایت آنها را گرفت و به عقد همکلاسی اش درآمد.
ابتدا همه چیز بر وفق مراد بود و این زوج جوان احساس خوشبختی غیرقابل وصفی داشتند. این شرایط ماه‌ها ادامه داشت تا دختر و پسر دانشجو تصمیم گرفتند زیر یک سقف بروند اما این تازه آغاز ماجرا بود. دختر 22 ساله که همه نداری‌های پسر مورد علاقه اش را پذیرفته بود حالا به فکر شأن خانوادگی و حرف مردم افتاده بود و از طرح‌های همسرش برای برگزاری مراسم، مدام ایراد می‌گرفت و خواستار خریدهای گرانقیمت بود. این اختلاف نظر به تدریج روابط این زوج را تیره و تار کرد و دختر متمول که فکر می‌کرد همسرش عمداً قصد آزار او را دارد به فکر انتقامجویی از شوهرش افتاد و پس از مشورت با اطرافیانش راهی دادگاه شد.
دختر جوان به راحتی حق حبس گرفت و خواستار دریافت مهریه و نفقه اش شد. پسر جوان که هنوز دانشجو بود و آه در بساط نداشت براساس حکم دادگاه علاوه بر پرداخت 110 سکه از مهریه سنگین چند صد هزار تایی همسرش - حتی به صورت اقساط - ملزم به دادن نفقه تازه عروس ثروتمند شد. گرچه تازه عروس جوان از وضعیت مالی همسرش مطلع بود اما برای انتقامجویی از داماد حتی با دانستن اینکه احتمال زندان رفتن او نیز وجود دارد از شکایتش صرف نظر نکرد..
مهندس دروغین
پسر جوان، برق کش ساختمان بود. ظاهری بسیار موجه و رفتاری قابل قبول داشت. پس از مدت‌ها بیکاری در یک شرکت ساختمانی به عنوان مهندس برق مشغول به کار شده بود اما هر بار برای آوردن مدرک تحصیلی اش بهانه‌ای می‌آورد و کار را عقب می‌انداخت. در همین مدت با توجه به رفتار و شخصیت خاصش مورد علاقه همه پرسنل قرار گرفته بود اما نگاهش به یکی از دختران کارمند ویژه بود. این توجه برای دختر جوان نیز بسیار خوشایند بود و در مدت کوتاهی عاشق مهندس شرکت شد. آشنایی مهندس دروغین و دختر جوان چند ماهی ادامه داشت تا اینکه این زوج تصمیم به ازدواج گرفتند.
قرار خواستگاری گذاشته و پسر جوان با خانواده دختر مورد علاقه اش آشنا شد. گرچه خواستگار مهندسی قابل قبول به نظر می‌رسید اما پدر دختر در گفت‌و‌گو با او به برخی حرف هایش ظنین شد و با گرفتن آدرس دقیق پسر جوان به تحقیق پرداخت. در تحقیقات محلی اما مشخص شد که مهندس خوش رفتار تنها تحصیلات ابتدایی دارد و برق کشی را نیز تجربی یاد گرفته است. با افشای این حقیقت تلخ، دختر جوان که از دروغگویی پسر موردعلاقه اش ضربه روحی بدی خورده بود همراه با خانواده اش از مهندس دروغگو شکایت کرد و او را به اتهام جعل عنوان و فریب دختر جوان پای میز محاکمه کشاند.
داماد فریب خورده
زن پریشان احوال با چشمان پف کرده روبه‌روی قاضی نشسته بود و مدارک علیه اش بود. چند ماهی از ازدواجش می‌گذشت که شوهرش با ادعای دوشیزه نبودنش، او را هر روز به دادگاه می‌کشاند.
زن جوان به قاضی پرونده گفت که ادعای شوهرش کذب محض است و او از مدت‌ها قبل بهانه گیر و بدخلق شده بود و این حربه او برای جدایی است. وقتی قاضی علت بدخلقی‌ها را پرسید مرد جوان که همه مدارک مستدل برای اثبات ادعایش را داشت مدعی شد از مدت‌ها قبل به روابط پیش از ازدواج همسرش ظنین شده و پس از تحقیق فراوان با به دست آوردن مدارکی در اثبات اتهامات زن به دادگاه شکایت کرده است.
این مرد مدعی بود با توجه به علاقه‌ای که به همسرش دارد امیدوار بوده خودش واقعیت را به او بگوید که این اتفاق نیفتاده و زن در برابر مدارک نیز ادعای او را رد می‌کند. قاضی پرونده پس از بررسی شواهد و مدارک، زن را به اتهام تدلیس(فریب دادن) در نکاح از همه حقوق قانونی اش محروم کرد و حکم به فسخ نکاح داد.
ضعف قانونی
مانلی کاتوزیان وکیل پایه یک و کارشناس رسمی دادگستری در این باره می‌گوید: «ضعف‌های قانونی و برابر نبودن حقوق زن و مرد در موضوع ازدواج سبب می‌شود که در بسیاری از موارد زن برای به دست آوردن حق از دست رفته اش به مهریه به عنوان اهرم فشار نگاه کند.
از طرفی چون حق طلاق به جز موارد خاص در اختیار مرد است اجرا گذاشتن مهریه حربه‌ای برای رهایی از یک زندگی تلخ زناشویی نیز هست. شاید یک یا حتی نیم درصد از زنان با انگیزه کلاهبرداری وارد زندگی زناشویی می‌شوند که این موضوع نیز با توجه به ضعف‌های قانونی راه را برای سودجویی فرد کاملاً باز گذاشته است.»
شعله فتاحی وکیل پایه یک دادگستری نیز علت سودجویی از ازدواج را این طور بیان می‌کند:«علت فریبکاری و کلاهبرداری در ازدواج به نداشتن خودباوری فرد و در بسیاری از موارد به فقر اقتصادی او باز می‌گردد. این افراد در اکثر این موارد با دروغگویی به جایگاهی از توجه و احترام می‌رسند و با ترس از دست دادن این موقعیت تازه و نداشتن خودباوری همچنان از بیان حقیقت خودداری می‌کنند.»
مشاوره قبل از ازدواج
حسین ابراهیمی مقدم روانشناس بالینی در ریشه‌یابی این معضل می‌گوید: «یکی از معضلاتی که تشکیل زندگی خانوادگی و ازدواج را تحت تأثیر قرار داده ترس از فریب خوردگی است. در گذشته ازدواج‌ها فامیلی یا درون قومی بود و افراد یا از طرف مقابل شناخت نسبی داشتند یا با یک تحقیق ساده می‌توانستند به حقایق اظهارات فرد آگاه شوند اما با گسترش شهرنشینی و دور شدن افراد از یکدیگر این امکان از خانواده‌ها سلب شد و پنهان کاری نیز رونق بیشتری گرفت.
البته در بسیاری از موارد عشق و علاقه بسیار فرد را وادار می‌کند به داشتن یک موقعیت شغلی یا تحصیلی تظاهر کند و طرفین با شروع یک زندگی بر پایه دروغ کم کم با مشکلات زیادی روبه‌رو می‌شوند. دروغگویی چه با هدف جلب نظر یک فرد، چه به قصد کلاهبرداری نشان می‌دهد که این افراد از رشد اخلاقی و دینی برخوردار نیستند. خفاش شب نمونه‌ای از این افراد با افت اخلاقی و دینی است. البته در دنیای امروز خفاش شب‌های کوچک بسیاری وجود دارند که دودمان خانواده‌ها را به باد می‌دهند.»
ابراهیمی مقدم آگاهی نداشتن مردم از مسائل حقوقی و روانشناسی را علت سردرگمی و مشکلات آنها در پرونده‌های اینچنینی می‌داند: «اکثر مردم به دلیل ناآگاهی در مسائل حقوقی و روانشناسی برای فرار از مشکلات و آسیب‌های روحی تصمیم به تسلیم شدن در برابر خواسته فرد فریبکار می‌گیرند.جمله «مهرم حلال جانم آزاد» را در این مواقع از زبان زنان بسیار می‌شنویم. حتی مردانی هستند که برای خلاصی از همسر بهانه گیر، مهریه او را پرداخت کرده و به طلاق رضایت می‌دهند. در این میان فرد فریبکار نیز به خواسته درونی اش می‌رسد.»
ابراهیمی مقدم راه پیشگیری از این مشکلات را اینطور بیان می‌کند: «تنها راهی که می‌توان از این اتفاقات پیشگیری کرد مشورت با روانشناسان کاربلد و مشاوره قبل از ازدواج است. ضمن اینکه افراد برای انتخاب همسر اصول عقل و منطق را مدنظر بگیرند و به جای خواسته‌های نجومی با شرایطی در شأن خانواده‌ها قدم در زندگی زناشویی بگذارند.»
شناخت کامل طرفین از منابع مختلف
جواد جاویدنیا قاضی دادسرای مشهد می‌گوید: «در بسیاری موارد طرفین با روابط کوتاه عاطفی و با چند رفت و آمد ساده یا در فضای مجازی تصمیم به ازدواج می‌گیرند و از آنجا که معمولاً هر دو طرف تحت تأثیر احساسات، بسیاری از مسائل را نادیده می‌گیرند این ازدواج‌ها دوام چندانی نخواهد داشت. راه‌های زیادی برای تحقیق و اثبات ادعاهای طرفین وجود دارد. با توجه به اینکه در ارتباطات قبل از ازدواج احتمال هر گونه فریبکاری-چه برای رسیدن به فرد مورد علاقه و چه با هدف سودجویانه-وجود دارد هر یک از طرفین باید از کانال‌های مختلف و منابعی که خود فرد معرفی نمی‌کند به تحقیق درباره او بپردازند.»
قاضی جاویدنیا ادامه می‌دهد:«با پیشرفت تکنولوژی و امکان دسترسی همه افراد به کامپیوتر و اینترنت، هر فردی به راحتی می‌تواند با استفاده از نرم افزارهای خاص برای خود مدرک‌سازی کند بنابراین خانواده‌ها برای ازدواج نباید صرفا به مدارک اکتفا کنند و اگر آن مدرک خاص برایشان اهمیت دارد باید از منابع مختلف از صحت آن اطمینان پیدا کنند.»
جاوید نیا معتقد است برای جلوگیری از سودجویی از قوانین ازدواج باید بندهای اصلاحی نیز به برخی قوانین اضافه شود:«قوانینی مثل پاک شدن شناسنامه دختران پس از یک ازدواج ناموفق با شرط دوشیزه بودن به خودی خود قانونی برای حمایت از حقوق زنان است اما سودجویی برخی افراد در این قانون می‌تواند زمینه ساز کلاهبرداری‌هایی شود. بنابراین اگر در کنار این قانون بندی اضافه شود که عقد مجدد دختر جوان تنها با شهادت داماد بر آگاهی از ازدواج قبلی عروسش جاری شود نه تنها اصل صداقت در ازدواج رعایت می‌شود که افراد سودجو نیز نمی‌توانند از این گونه قوانین سوءاستفاده کنند. این قانون اصلاحی از نظر عرف و اخلاقیات نیز قابل پذیرش است.»
اخبار اجتماعی - ایران
ویدیو : چهره‌های خاکستری پشت نقاب‌های صورتی