چرا خانم وزیر کوکب خانم را دوست ندارد؟ : اگر این کار را نمیکردیم، همین خانم ...
اگر این کار را نمیکردیم، همین خانم وحید دستجردی وزیر محترم بهداشت به ما معترض میشد که آیا زمان آموزش نحوه استفاده صحیح از شیر نیامده که ما هنوز باید در این درس بخوانیم شیر را باید ابتدا گرم کرد، بعد آن را در جای خنک گذاشت، بعد یک توری روی آن بگذاریم و بعد آن را بخوریم؟! مجله مهر: کوکب خانم از کتاب های درسی حذف شد... این خبری بود که در هفته های گذشته سر و صدای زیادی به پا کرد. درباره اش کاریکاتورهای غمناک کشیده شد، وبلاگ ها پست های دلگیرانه گذاشتند و نوستالژی های نسل امروزی یک بار دیگر با اسکن رنگی کتاب فارسی دوم دبستان زنده شد.
با این حال پشت این حذف غافلگیرانه، دلیل غافلگیرانه تری بود. حجتالاسلام و المسلمین بهرام محمدیان یکی دو روز قبل در نشستی که داشت، گفت: «بعد از مدتی که از حذف درس «کوکب خانم» از کتاب درسی مقطع ابتدایی میگذرد، هنوز برخی دلیل این کار را از ما جویا میشوند، ولی اگر این کار را نمیکردیم، همین خانم وحید دستجردی وزیر محترم بهداشت به ما معترض میشد که آیا زمان آموزش نحوه استفاده صحیح از شیر نیامده که ما هنوز باید در این درس بخوانیم شیر را باید ابتدا گرم کرد، بعد آن را در جای خنک گذاشت، بعد یک توری روی آن بگذاریم و بعد آن را بخوریم؟!»
کوکب خانم چه کار می کرد؟
در کتاب فارسی دوم دبستان، کوکب خانم زن پاکیزه و با سلیقه ای است که «سطل شیر را همیشه در جای خنک نگه می دارد. روی سطل پارچه ای می اندازد تا گرد و خاک بر آن ننشیند و پاکیزه بماند. کوکب خانم هر روز از شیر گاو چیزی درست می کند. گاهی به آن مایه پنیر می زند و پنیر درست می کند. گاهی مایه ماست می زند و ماست می بندد و از ماست کره می گیرد.»
کارهایی که به اعتقاد رئیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی با اصول امروزی بهداشت و نگهداری شیر تناسبی ندارد؛ حتی برای یک زنی مثل کوکب خانم که در ده زندگی می کند.
محمدیان معتقد است که این مسائل نشان از تغییر الگوهای زمانه است و در مورد دروسی مانند دهقان فداکار و عموحسین گاو شیردهی داشت، هم اعمال شده است. «البته برخی آموزش و پرورش را به سنتگرایی متهم میکنند. ما باید از یک طرف به عواطف گذشته توجه داشته باشیم و از طرف دیگر خودمان را به روز کنیم.»
از پطروس فداکارتر داریم
کوکب خانم از کتاب های درسی اخراج شد اما به جز او، شخصیت های دیگری هم بودند که رئیس سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی درباره ماندن یا نماندن شان در کتاب فارسی ابتدایی صحبت کرده است. او ماه گذشته گفته بود: «بنده در دهه چهل دانشآموز بودم و اکنون دهه ۹۰ است، آیا نیازها بعد از ۵۰ سال عوض نشده است؟ شاید همسن و سالهای من به کتابهای دانشآموزی دوره خودشان علاقه داشته باشند، همچنان که وقتی ما به یاد کفش، کیف و لباس دوره دانشآموزی خودمان میافتیم لذت میبریم، اما واقعاً سلایق و نیازهای امروز مانند چهل سال قبل است؟»
محمدیان اگرچه معتقد است که با وجود نوستالژی های یک نسل، نظام آموزشی نیازمند محتوای جدید است اما گفته بود: «در دورهای فداکاری در قالب پطروس فداکار بود، امروز در داخل کشورمان صدها پطروس و فداکارتر از پطروس پیدا شده است که اگر قرار است بگوییم باید زندگی فداکاران روزگار خودمان را بگوییم.»
محمدیان این تغییرات در کتاب های درسی را از نظر محتوایی، روش آموزشی، دانشی و بینشی قویتر از کتابهای دهههای ۳۰ و ۴۰ می داند و گفته است: «به لحاظ روانشناسی علمیتر و روشمندتر هستند و به نیازهای کودکان توجه کرده است؛ به عبارت دیگر کتابهای درسی فعلی، کودکان را برای زندگی آماده میکند نه فقط خواندن و نوشتن.»
کتاب ها از کی تغییر کردند؟
اگرچه در یکی دو سال اخیر تغییرات نظام آموزشی بیشتر از گذشته به چشم آمده است اما واقعیت این است که تلاش برای تغییر در نظام آموزشی به طور پراکنده از سال68 شروع شد و اوج این تغییرات در سال 72 بود که به اجرا رسید که البته در ادامه برخی از تحولات ایجاد شده هم اصلاح شد.
اما اجرایی کردن سند تحول بنیادین نظام آموزشی از امسال برای آموزش و پرورشی ها ضرورت پیدا کرده و به گفته وزیر آموزش و پرورش بیش از 500 محقق، پژوهشگر و اهل نظر از حوزه و دانشاه برای بررسی سند وارد عمل شده اند.
حاجی بابایی چند روز پیش در کارگاه آموزشی تحول بنیادین آموزش و پرورش گفت: «امسال سالی استثنایی برای آموزش و پرورش است که باید ریل گذاری انجام شود و کار با قدرت و توان کامل شروع شود، معلمان، مدیران، مسوولان و مردم در اجرای این سند سهیم هستند.»
او معلم، کتاب، ساعت تدریس را از تغییر کردنی های رابطه دانسته و گفته بود: «تمام کتب درسی از دوره اول ابتدایی تا پایان دوره متوسطه دستخوش تحول بنیادین میشود. کتب درسی دوره دوم و ششم ابتدایی کامل متحول شده و دانش آموزان این دو دوره از مهرماه با کتاب جدید ادامه تحصیل میدهند. کتب درسی دوره اول ابتدایی هم در سال گذشته متحول شد و هر سال کتب درسی دو دوره نیز دستخوش تغییرات میشوند، بنابراین تا پنج سال آینده تمام کتابهای درسی تغییر میکنند.»
وزیر آموزش و پرورش معتقد است کتاب خوب کتابی است که دانش آموز بتواند به آن عمل کند و تفکر محور پرورش یابد.
تغییر کند اما اصولی
این در حالی است که دبیر کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس معتقد است تغییر کتب درسی لازم و ضروری است، اما تغییرات باید عمیق، دقیق، جامع و با نگاهی رو به رشد در علم و تکنولوژی جهانی باشد.
حجت الاسلام علیرضا سلیمی گفته است که باید با از اساتید دانشگاه و معلمانی که تجربیات زیادی دارند کمک گرفت؛ تغییرات کتب را هم به صورت آزمایشی در کشور داشته باشیم و بعد از اینکه در یک طرح پایلوت در چند شهر کوچک جواب مثبت داد، در سراسر کشور اجرایی و عملیاتی کنیم.
ویدیو : چرا خانم وزیر کوکب خانم را دوست ندارد؟