پشت پرده جلسه هستهای مجلس : «تصمیم نظام»؛ گزارهای كه نخستین بار بهطور ...
«تصمیم نظام»؛ گزارهای كه نخستین بار بهطور رسمی توسط علی لاریجانی به فرآیند مذاكرات هستهای پیوند خورد. جایی كه او روز هفدهم فروردین به اعضای فراكسیون رهروان ولایت گفت كه « ادامه تحقیقات هستهای تا ٨ IR نیز تصمیم نظام بوده است.» صحبتهای آن روز علی لاریجانی ناظر به تفاهم لوزان بود. تفاهمی كه وی آن را «تصمیم عقلانی نظام» دانست. روزنامه اعتماد: «تصمیم نظام»؛ گزارهای كه نخستین بار بهطور رسمی توسط علی لاریجانی به فرآیند مذاكرات هستهای پیوند خورد. جایی كه او روز هفدهم فروردین به اعضای فراكسیون رهروان ولایت گفت كه « ادامه تحقیقات هستهای تا ٨ IR نیز تصمیم نظام بوده است.» صحبتهای آن روز علی لاریجانی ناظر به تفاهم لوزان بود. تفاهمی كه وی آن را «تصمیم عقلانی نظام» دانست.
بعد از آن بارها رییس مجلس از همین «تصمیم» یاد كرد. تصمیمی كه البته خود او تا روز سهشنبه هفته گذشته، یعنی روز تصویب طرح برجام پای آن ایستاد. هرچند این ایستادگی زمینهای مناسب برای منتقدان اصولگرایش شد تا در روزهای بعد از توافق هستهای حتی بیشتر از دولتیها، حملات خود را متوجه او كنند. علی لاریجانی اما همچنان از همان «تصمیم» بزرگ سخن میگوید.
تصمیمی كه گویا پشتگرمی خیلیها برای حمایت از برجام و خیز برداشتن برای اجرای آن است. لاریجانی هیچگاه چون دو هفته اخیر زیر ضرب فشارهای سیاسی همجناحیهای سابق خود نبوده است. حتی شاید روزی كه سخنرانی او در قم با پرتاب كفش و مهر نماز به هم خورد. آن روزها اگر مخالفان لاریجانی حرفهایی هم داشتند حداقل سعی میكردند در فضای رسمی تقابل خود را با رییس مجلس در چارچوبهایی محدود كنند. چارچوبهایی كه حالا اگر هم وجود داشته باشند برای این طیف بیش از قبل بازتر و گستردهتر شدهاند.
منتقدان اصولگرا هیچ ابایی ندارند تا رییس مجلس اصولگرا را به «سهلاندیشی» و «دور زدن قانون» متهم كنند. لاریجانی اما همان خطی را میرود كه بعد از تفاهم لوزان در پیش گرفت. در فاصله كمتر از یك هفته بعد از تصویب طرح برجام در مجلس و بالا گرفتن اختلافات بر سر آن، لاریجانی دو بار دیگر از «تصمیم كشور» درباره برجام سخن میگوید؛ بار اول در جلسه شورای اداری گیلان و بار دوم در همایش امربهمعروف و نهی از منكر. تكرار این موضع و تاكید رییس مجلس بر آن در این شرایط به هیچ عنوان نمیتواند بدون دلیل و علت باشد.
علیالخصوص اینكه رییس مجلس طرح برجام را هماهنگ شده در كلان كشور دانست. او این سخن را در پاسخ به اعتراض یكی از شركتكنندگان در مراسم عنوان كرده است. اعتراض به شیوه تصویب طرح برجام در مجلس. آن هم در شرایطی كه رییس مجلس مشغول ترك مراسم بوده است. جایی كه پس از صحبتهای علی لاریجانی در این همایش، خانمی از انتهای سالن به سمت او رفت و نسبت به نحوه اداره مجلس و تصویب برجام در مجلس به وی ایراد گرفت و گفت: «چرا مجلس به صورت فرمایشی برجام را تصویب كرد؟» علی لاریجانی در جواب این فرد گفت: «این پرونده برای من نفع شخصی ندارد. البته بنده از مسائل هستهای كم اطلاع نیستم و بر اساس وظایفی كه دارم عمل كردهام.» رییس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در موضوع هستهای مجلس همه نكات را در نظر گرفت.
پاسخهای رییس به یك اعتراض
لاریجانی به روند مذاكرات در طول سه سال گذشته اشاره كرد و گفت: «مذاكرات حدود سه سال طول كشید و اینگونه نبود كه امر فوری و آنی باشد. یك سال در دولت قبل و دو سال در دولت فعلی مذاكرات را پیگیری كردیم و با چشم بینایی جلو رفتیم.» وی افزود: «شورای عالی امنیت ملی و شوراهای دیگر درگیر این كار بودند و گاهی به مجلس توضیحاتی میدادند. در نهایت به آخر كار رسیدیم و توافق انجام شد كه البته این توافق چارچوبهایی داشت.» رییس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: «عدهای میگفتند كه این برجام به ضرر كشور است و باید رد شود اما اگر این اتفاق میافتاد تبعات آن چه میشد؟
عدهای هم میگفتند سند خیلی خوبی است و تماما باید اجرا شود؛ اما در این راستا یك نظر سوم وجود داشت كه این سند در چارچوب لوازم، تكالیف و شروط دیگری مهار شود كه این نظر قویتر بود.» لاریجانی اضافه كرد: «ما نه میخواستیم برجام را رد كنیم و نه میخواستیم با قرائت امریكایی اجرا شود. ازاین رو بحثها در شورای عالی امنیت ملی سختتر شد. یك عده میگفتند پس تكلیف چه میشود و عدهای دیگر میگفتند باید برجام را رد كنیم اما ما میگفتیم كه با تعیین ضوابطی میتواند اجرایی شود.» وی یادآور شد: «در نهایت رهبر معظم انقلاب خواستند كه به صورت علنی برجام در مجلس بررسی شود.»
لاریجانی گفت: «ما نمیخواستیم تصمیم مجلس فقط در حد یك گزارش در كمیسیون باقی بماند، از این رو تلاش كردیم قانونی را در این راستا تصویب كنیم تا مجلس نقش منفعلانهای نداشته باشد.» رییس مجلس شورای اسلامی اظهار كرد: «ما ساعتها روی آن فكر كردیم. نمیشود طرح را فقط در یك كمیسیون بررسی كرد. زمان زیادی نیاز داشت. ما چهار قانون در موضوع هستهای داشتیم كه یكی از آنها نیز بدون هماهنگی با كلان نظام نبود. این طرح با كلان كشور و نظام هماهنگ شده بود.»
پیشنهاد ارایه طرح رد برجام
لاریجانی افزود: «عدهای میگفتند قطعنامه اخیر شورای امنیت سازمان ملل ظرف ١٠دقیقه به تصویب رسید ولی نه، اینگونه نیست. دو ماه روی آن بحثهایی انجام شد. جلساتی صورت گرفت و در ١٠ دقیقه به تصویب رسید. مطمئن باشید مسائل كلان از قبل بررسی میشود و مربوط به چند دقیقه نیست.»
پدر تحكم نمیكند ولی مشورت میدهد
رییس مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینكه درون مجلس آرا مختلف است و فراكسیونهای مختلفی وجود دارد، گفت: «اصلا اینگونه نیست كه ما از قبل هماهنگی نداشته باشیم. زیرا یك كار پخته نیازمند بررسی زیاد است. اگر میگویند هماهنگی نشده خلاف است. هماهنگی به معنای دستور نیست. مثل این میماند كه ما از پدرمان مشورتی میگیریم. پدرمان تحكم نمیكند ولی توصیهها و مشورتهایی میدهد.» وی افزود: «در داخل مجلس طرفین را دعوت كردیم و جلساتی را میان دو فراكسیون گذاشتیم. دو جلسه چهار ساعته با اعضای دو فراكسیون داشتیم و جلسه سوم نیز با حضور بنده برگزار شد.
ما حتی متن ماده واحده را به دلیل نظر آنها عوض كردیم. آنها گفتند گزارش برجام قبل از طرح در صحن مجلس خوانده شود كه البته معقول بود.» لاریجانی خاطرنشان كرد: «ابتدا گزارش خوانده شد و سپس طرح دو فوریتی را بررسی كردیم كه البته دو فوریت طرح رای نیاورد ولی این را میخواهم بگویم برای رای دادن به این طرح از قبل توافق بود. یك مساله وفای به عهد است. زیرا مساله امنیت كشور در میان بود. ما قرار بود با وفاق جلو برویم ولی آنها عمل نكردند.
در نهایت دوفوریت رای نیاورد و یك فوریت رای آورد. برای بررسی به كمیسیون رفت و دوباره جلسات هماهنگی برگزار شد.» رییس مجلس شورای اسلامی گفت: «آنها دوباره در هنگام بررسی كلیات توافقات میان ما را عمل نكردند و شما شاهد بودید كه صحن چه پرتلاطم شد. البته من این نظر را دارم كه مجلس باید روحیه داشته باشد و زنده باشد ولی نه اینكه با ادبیات جنجالی سخن بگوید.»
شاید اسامی را بگویم باورتان نشود
وی اظهار داشت: «مجلس بعد از چهار ساعت به كلیات رای داد. در آن روز عدهای آمدند و گفتند طرح رد برجام را بدهید و عدهای نیز گفتند كلا برجام در مجلس مسكوت بماند كه من اگر اسم این افراد را به شما بدهم شاید باورتان نشود. گفتند چه لزومی دارد مجلس تصمیم بگیرد ولی ما گفتیم ما باید قانون بگذاریم چون رهبری گفتهاند برجام در مجلس بررسی شود. اگر بررسی نشود بیمسوولیتی و بیخیالی است.» لاریجانی افزود: «در نهایت ماده واحده رای آورد.
درجلسه بعد جزییات را بررسی كردیم. شب قبل از بررسی جزییات یعنی سهشنبه شب جلسهای با شورای امنیت در این راستا تشكیل شد برای هماهنگی با فراكسیونها و در نهایت بنا شد چهار پیشنهاد اصلاحی در طرح اجرای برجام مطرح شود كه نهایتا آن را در روز بررسی جزییات اعمال كردیم و این چهار پیشنهاد در صحن رای آورد.» رییس مجلس شورای اسلامی تاكید كرد: «نباید در این راستا سر و صدا میشد. ما این اقدامات را برای اینكه وفاق در كشور باشد و اختلاف وجود نداشته باشد، انجام دادیم ولی عدهای جور دیگر عمل كردند و حال، مرا متهم میكنند. این بین خود و خدایشان بماند.» وی گفت: «امروز برخی قانون را درست نخواندهاند.
این قانون نمیگوید ما برجام را تایید كردیم و بروید انجام دهید، بلكه در چارچوب تدابیر و مصوبات شورای عالی امنیت ملی باید برجام را اجرایی كنیم، كه این موضوع عالمانه و عامدانه بوده چون تمام مصوبات شورای عالی امنیت ملی به امضای رهبری میرسد.» لاریجانی تاكید كرد: «این خطر وجود داشت كه غربیها بخواهند جور دیگری برجام را اجرایی كنندما این قانون را تصویب كردیم كه نتوانند. بر اساس یكی از تبصرههای این قانون اگر تحریمها لغو نشود یا در انجامش قصوری صورت گیرد یا به بهانه دیگری تحریمها را احیا كنند برجام باید متوقف شود و كارخانه ١٩٠ هزار سو غنیسازی ظرف دو سال ساخته شود.
بر اساس بند دیگری گفتهایم اگر به بهانهای ایران را تحریم كنند برجام باید متوقف شود.» رییس مجلس شورای اسلامی گفت: «در مورد بازرسیها هم گفتهایم باید تابع مقررات بین المللی باشد و مراكز نظامی و اسرار ما مطلقا حق نظارت ندارند مگر با اجازه رهبری باشد. همچنین گفته شده اگر آژانس در مورد اسرار نظامی ما به نحوی بیاحتیاطی كند سطح همكاریهای ما با آژانس فروكش میكند.» لاریجانی اضافه كرد: «حوزه موشكی دلمشغولیهایی برای جامعه شده بود به همین دلیل ما در یكی از بندهای این قانون آوردهایم كه بنیه دفاعی ما در زمینه زمینی، هوایی، پدافند هستهای، موشكی، باتریهای نترونی باقی خواهند ماند.
ما سلاح هستهای نمیسازیم ولی برای بنیه دفاعی كشور باید آمادگی پدافند هستهای داشته باشیم. هم اكنون هم تست موشكی انجام دادهایم. هر چه حرف بیربط بزنند كاری نمیتوانند بكنند چون ما قانون نوشتهایم.» وی در مورد نفوذ دشمن گفت: «در مورد موضوع نفوذ كه رهبری تاكید داشتند شورای عالی امنیت ملی باید ضوابطی داشته باشد كه جلوی نفوذ بیگانگان را بگیرد. ما چفت و بستهایی را برای برجام قرار دادهایم. شاید برادری بگوید عقل من بیشتر میرسد. خب بگوید.» لاریجانی با اشاره به تاكیدات قانون اجرای برجام درباره اقتصاد مقاومتی گفت: «درباره اقتصاد مقاومتی هم در این قانون آمده است كه منابع آزاد شده نباید تبدیل به خرج روزمره شود.»
ویدیو : پشت پرده جلسه هستهای مجلس