واکنش ها به پرهزینه ترین فیلم تاریخ سینمای ایران : بعد از اکران محدود فیلم ...

بعد از اکران محدود فیلم «محمد رسول الله» مجید مجیدی واکنش های متفاوتی نسبت به آن صورت گرفته است. مخاطبان به سه گروه تقسیم شده اند که تعداد موافقان کمتر از بقیه است...



روزنامه هفت صبح: بعد از اکران محدود فیلم «محمد رسول الله» مجید مجیدی واکنش های متفاوتی نسبت به آن صورت گرفته است. مخاطبان به سه گروه تقسیم شده اند که تعداد موافقان کمتر از بقیه است...

فیلم «محمد رسول الله (ص)» به کارگردانی مجید مجیدی در حضور عوامل اصلی این فیلم برای جمعی از اصحاب رسانه و سینماگران به نمایش درآمد. طبیعی است که کنجکاوی ها برای دیدن فیلم مجیدی از چند جهت خیلی زیاد بود.

اول اینکه این پرهزینه ترین فیلم تاریخ سینمای ایران است. هنوز رقم قطعی آن روشن نشده، ولی چیزی که مشخص است، بالای صد میلیارد تومان برایش هزینه شده است.



دوم اینکه این اولین همکاری سینمای ایران با دست اندرکاران سینمای جهان در این حد است. ویتوریو استرارو، مدیر فیلمبرداری فیلم مجیدی برنده سه جایزه اسکار شده و سال ها مدیر فیلمبرداری فیلم های مطرح برناردو برتولوچی بوده است. بخشی از طراحی لباس هم بر عهده مایکل اوکانر است که طراح لباس «هری پاتر» بود. موسیقی هم کار ای آر رحمان است که موسیقی متن فیلم اسکاری «میلیونر زاغه نشین» را هم ساخته بود؛ برنده جوایز اسکار و گرمی.

سومین دلیل هم سوژه فیلم است. در طول تاریخ سینما به جز فیلم «الرساله» مصطفی عقاد، هیچ اثر دیگری درباره زندگی پیامبر اسلام ساخته نشده. ساخته شدن فیلمی درباره حضرت محمد (ص) به خصوص در این دوره که اسلام ستیزی در غرب افزایش پیدا کرده، قطعا از اهمیت زیادی برخوردار است. حاشیه ها را هم از یاد نبرید: الازهر و مراجع مصر از همان اول شمشیرشان را برای فیلمی که توسط شیعیان درباره حضرت محمد (ص) ساخته شده، از رو بسته اند. در همین چند سانسی که آخر جشنواره فیلم را برای رسانه ها و سینماگران نمایش داده اند، واکنش ها متفاوت است:

طرفداران

به جز مسئولان سینمایی، مانند وزیر فرهنگ و ارشاد و رییس سازمان سینمایی و البته خود محمد مهدی حیدریان که مدیر پروژه فیلم است و علیرضا رضاداد که علاوه بر دبیری جشنواره امسال، مجری طرح فیلم هم بود و همه شان خیلی از فیلم تمجید کردند، خبرگزاری فارس متن ستایش آمیزی درباره فیلم «محمد رسول الله» نوشته است:



«پربیراه نیستاگر بگویم در طول زمان نمایش فیلم، نفس ها حبس شده بود و هیچ یک از تماشاچیان حاضر نبود لحظه ای چشم از پرده عریض سینما برگیرد؛ زیرا لحظات ناب پر از مهر و عطوفت را از دست می داد. مجیدی به خوبی از عهده کار برآمده است و به گونه ای وقایع را بازگو می کند که لحظه ای تماشاگر را به خود وا نمی گذارد.

عظیم ترین فیلم سینمای ایران با هدایت و درایت مجید مجیدی ساخته شده است. عطوفت و مهربانی پیامبر در فیلم به وضوح دیده می شود و با این فیلم کودکی پیامبر رحمت به درستی معرفی می شود و نشانه های سینمای مجیدی (لطافت و انسانیت) بدون هیچ درشت نمایی قابل لمس است. در طول نمایش فیلم، تماشاگران در سکوت محض تنها فیلم را به نظاره نشستند و احساسات شان از شکوه و عظمت، مهربانی و عطوفت پیامبر و جهالت و نادانی برخی از اطرافیان پیامبر به غلیان آمده و اشک از دیدگانشان جاری می شود.»

مخالفان

به نظر می رسد میان اهل رسانه این گروه پرطرفدارتر هستند.

آریان گلصورت (کافه سینما): مجیدی که کارنامه اش پر از فیلم های کم هزینه و با شخصیت های محدود است به هیچ عنوان گزینه مناسبی برای یک فیلم تاریخی بیش از 30 میلیون دلاری در مورد زندگی پیامبر نبود. کافی است فیلم «محمد (ص)» را با اثر به یادماندنی «الرساله» (مصطفی عقاد) مقایسه کنید.

فیلم عقاد با همه ایرادهایی که دارد و با اینکه نزدیک به 40 سال از ساخته شدنش می گذرد، بودجه به مراتب کمتری داشته و طبیعتا از لحاظ بصری هم از فیلم مجیدی عقب تر است اما به شدت تاثیرگذارتر از آب درآمده چون در کنار موسیقی جاودان موریس ژانر کبیر، فیلم کشش دارد و موفق می شود آرمان ها و ویژگی های اصلی دین اسلام را به صورت کاملا دراماتیزه و در قالب داستان پیش روی مخاطب قرار دهد.

ما انتظار نداشتیم مجیدی فیلمی پیچیده و چند لایه در حد آثار دیوید لین بزرگ بسازد اما ساخت چنین فیلم خنثی با این همه امکانات ناامیدکننده است. اصلا بحث های سینمایی و فنی را هم فراموش کنیم. ما در کجای این فیلم شاهد هویت اسلامی هستیم؟ این فیلم با تغییرات جزیی می توانست درباره مثلا حضرت مسیح (ع) باشد.

مجیدی در این فیلم چه دریچه تازه ای به سوی شخصیت والای حضرت محمد (ص) گشوده که می تواند جنبه های خاص و یگانه ای از ایشان را برای مخاطب غیرمسلمان آشکار کند؟



میانه

این گروه هم تعدادشان بیشتر از موافقان مطلق فیلم است؛ کسانی که معتقدند مشکل اصلی فیلم مجیدی فیلمنامه اش است وگرنه خود فیلم با وجود زمان بیشتر از سه ساعتش از نظر بصری توانسته به استانداردها دست پیدا کند:

پویان عسگری (7 فاز): فیلم جاهایی موفق است و روی تماشاگر تاثیر می گذارد که تصمیم می گیرد از روایت خشک و تخت و فاقد اوج و فرود دراماتیکش فاصله بگیرد و همراه با کودکی که در آینده قرار است پیامبر خدا شود، پرسه بزند.

در دل کویر و خشکی، در دل طبیعت و نور، در دامان مادر و خیره به افق از لای منظری که در غار حرا ایجاد شده است.

بهترین این لحظات جایی است حد فاصل بی تابی آمنه پای قبر عبدالله و از دست رفتن آمنه و دلتنگی فرزند برای مادر. زیبا و تاثیرگذار و به یادماندنی، یادآور لحظات تنهایی و دوری پویی از خویشاوندانش در «آخرین امپراطور» (برناردو برتولوچی).

این بهترین فیلم مجید مجیدی است. در راستای معنویت مورد علاقه اش در فیلم های قبلی، این بار فرصت آن را داشته تا زیباترین پلان ها و سکانس های عمرش را کارگردانی کند با همراهی و کار درجه یک عوامل فنی. از ویتوریو استوراوی حیرت انگیز تا موسیقی تاثربرانگیز ای.آر. رحمان و تدوین فوق العاده فیلم با مچ کات های گرافیکی زیبایی که ظرافت معانی مورد نظر فیلمساز را موکد و برجسته می کنند.

می ماند یک افسوس بزرگ برای فیلمنامه فیلم که همپای بقیه عناصر »حمد رسول الله (ص)» عمل نمی کند.