مقصران فساد فوتبال در آفساید : بالاخره انتظار به‌ سر آمد و گزارش فساد در فوتبال ...


بالاخره انتظار به‌ سر آمد و گزارش فساد در فوتبال كشور از سوی كمیسیون اصل نود مجلس منتشر و برای رسیدگی به دستگاه قضائی ارسال شد. روزنامه شهروند: بالاخره انتظار به‌ سر آمد و گزارش فساد در فوتبال كشور از سوی كمیسیون اصل نود مجلس منتشر و برای رسیدگی به دستگاه قضائی ارسال شد. فارغ از ضعف‌ها و نارسایی‌های شكلی گزارش تحقیق و تفحص، كه رسیدگی را برای دادگاه‌ها درباره این اتهامات سخت می‌كند، این پرسش پیش می‌آید كه در ایران چه خبر است و مسئولیت این اشکالات متوجه چه كسانی است؟ پرسشی كه پاسخ دادن به آن از مبارزه با اصل فساد مهم‌تر است. گزارش تصویر بسیار سیاهی را از فساد در فوتبال كشور ارایه می‌كند. جالب اینكه اهالی فوتبال نیز چندان در پی رد این ادعا نیستند، فقط می‌گویند كه فساد در فوتبال كمتر از جاهای دیگر است. فارغ از اینكه فساد در فوتبال كمتر از جاهای دیگر باشد یا نباشد، این استدلال، به معنای طبیعی و حتی منطقی جلوه دادن فساد است، به‌ویژه اگر از سوی كسانی بیان شود كه عضو جامعه فوتبالی هستند. زیرا اگر همه جاهای دیگر هم فساد باشد، یك عضو جامعه فوتبال نمی‌تواند با این ادعا خود و مجموعه فوتبال را تبرئه كند. هرچند شنیدن این استدلال از یك ناظر بیرون از فوتبال چندان غیرمنتظره نیست، زیرا نمی‌توان یك بخش جامعه را از سایر بخش‌ها منتزع كرد و به صورت گلخانه‌ای آن بخش را پاك و سالم نگه‌داشت در حالی كه سایر بخش‌های جامعه آلوده به فساد باشد.

گزارش به‌گونه‌ای است كه خواننده را به این مرحله می‌رساند كه در فوتبال ایران هرگونه قصور و تقصیر و فسادی كه مرتبط با آن باشد، قابل تصور است. كافی است كه سیاهه مذكور در گزارش را با یكدیگر مرور كنیم تا متوجه شویم كه فوتبال برخی از كشورهای آمریكای لاتین كه مشهور به فساد هستند، در برابر فوتبال ایران، پاك محسوب می‌شود. ظاهرا فقط به قتل و آدم‌كشی نرسیده‌ایم كه با این حساب در آینده نه‌چندان دور شاهد آن نیز خواهیم بود. در گزارش آمده است:

١- تبانی
٢- رشاء و ارتشاء
٣- دوپینگ
٤- شرط‌بندی غیرمجاز
٥- جعل و استفاده از سند مجعول
٦- تصدیق نامه‌های خلاف واقع
٧- فرار مالیاتی
٨- مصرف الکل و روابط نامشروع
٩- مصرف مواد مخدر
١٠- رواج خرافه‌گرایی ازجمله سحر و جادو
١١- تحصیل مال از طریق نامشروع
١٢- نقض آشکار قوانین و مقررات
١٣- قراردادهای غیرواقعی

چرا فوتبال ایران دچار این وضع شده است؟ دلایلی كه در گزارش آمده است، ناقص بوده و قطعا برخی از دلایل كلان ماجرا دیده نشده یا تاکید مناسبی بر آنها نشده است. لذا در اینجا به ذكر چند مورد مهم پرداخته می‌شود.

١- افرادی كه درگیر این ورزش هستند، عموما از طبقه اجتماعی خاصی هستند، هرچند استثنا در آنها هست ولی به نسبت اغلب آنان فاقد تحصیلات و آموزش معادل متوسط جامعه هستند. همین مسأله زمینه‌ساز شكل‌گیری نوع خاصی از فرهنگ پایین و ناهنجار در این مجموعه شده است. این مسأله در جوامع دیگر حتی در اروپا هم تا حدی هست، ولی شدت آن در ایران بسیار بیشتر است و به نظر می‌رسد كه در سال‌های اخیر تشدید نیز شده است و شاید یكی از علل كاهش تماشاگران فوتبال، غلبه این مجموعه بی‌فرهنگ بر فضای ورزشگاه‌های كشور است. آنان نه فقط بر ورزشگاه كه در مدیریت تیم‌ها نیز نقش موثری دارند.

٢- علت مهم دیگر، دولتی بودن تیم‌هاست. تیم‌هایی كه از طریق رانت شكل می‌گیرند و هیچ ضابطه دقیق حرفه‌ای بر عملكرد آنان حاكم نیست. درواقع وقتی كه تیم‌ها دولتی باشند، با اصول حرفه‌ای فوتبال تطابق و هماهنگی كامل نخواهند داشت. مثل صنعت دولتی است كه بهره‌وری آن كم است و جز اتلاف منابع و توزیع رانت نتیجه دیگری دربرندارد.

٣- یك علت مهم، ضعف نهادهای نظارتی اعم از نهادهای رسمی و غیررسمی در جامعه است. واقعیت این است كه بسیاری از مشكلات و موارد فسادی كه در گزارش آمده محصول امروز و دیروز نیست، از مدت‌های مدیدی رخ داده و چندان هم پنهان نبوده است. بنابراین اگر تاكنون از سوی هیچ نهاد نظارتی مورد بازخواست قرار نگرفته، این نهادهای نظارتی مسئولیت دارند. وقتی كه كسی مرتكب خلاف و جرمی شود و این جرم نیز مشهود باشد و در عین حال هیچ كس با او برخورد نكند، مسئولیت اصلی این تخلف یا تكرار آن به عهده نهادی است كه كوششی برای برخورد با متخلف نكرده است. وقتی كه گزارش مدعی است كه اساسنامه فدراسیون به كلی غیرمعتبر است و این موضوعی است كه کمابیش در آن زمان هم مطرح بود ولی در عین حال انتخابات فدراسیون برگزار می‌شود و یك نفر به ریاست می‌رسد و هیچ كسی هم از او سوالی نمی‌كند، به معنای آن است كه یك جای نهاد نظارتی ایراد دارد و تا وقتی كه نهادهای نظارتی كارآمد نشوند، كماكان باید شاهد ادامه این وضع نه فقط در فوتبال كه در سایر جاها نیز باشیم.

٤- علت دیگر عدم تناسب زیرساخت‌های گوناگون فوتبال با مسأله حرفه‌ای شدن و ورود پول‌های كلان به این ورزش است. موضوعی كه همراه با فقدان شفافیت منشأ فساد و تباهی می‌شود. ناهماهنگی میان نهادهای توسعه‌یافته و زیرساخت‌های بومی در كشور، منجر به همان وضعی می‌شود كه تاكنون شده است و در ادامه نیز همین‌طور خواهد ماند، اگر بدتر نشود. با محاكمه این یا آن فرد در فوتبال مشكلی حل نمی‌شود، هرچند این محاكمه‌ها لازم است ولی كافی نیست، باید به اصلاح موارد فوق پرداخت. این قاعده برای کل پدیده فساد در ایران صادق است و نه فقط فوتبال.


ویدیو : مقصران فساد فوتبال در آفساید