شیره پزی انگور مانیزان : قدمت پخت شیره انگور به كاشت آن می‌رسد. در اغلب نقاط ...
قدمت پخت شیره انگور به كاشت آن می‌رسد. در اغلب نقاط استان همدان به خصوص در شهرستان ملایر و روستای مانیزان، از گذشته تاكنون از انگور شیره می‌گرفتند.
داشتن زمین مساعد و محصول كشاورزی به وافر، از ویژگی‌های خاص منطقه است. وجود انواع انگور و سنت پیشین گذشتگان مبنی بر وجود مراسم شیره پز از شاخص‌های این منطقه است .
شیره پزی در روستا، بعد از برداشت انگور و معمولا در پایان شهریورماه انجام می‌شود كه علاوه بر تامین مواد غذایی مورد نظر جهت فروش، در تامین مالی خانواده نیز موثر است. برای پخت شیره از انگور كشمشی استفاده می‌كنند، چون آب‌دارتراست. از آب انگور علاوه بر شیره پزی، شربت و شیرینی نیز درست می‌كنند.
تهیه و پخت شیره انگور:
در ابتدا انگورهای كشمشی را از باغ چیده و در سبدهای مخصوص حمل انگور، از باغ به خانه می‌آورند. انگورها را شسته در حوض مخصوص ریخته، روی آن با چكمه می‌روند و به اصطلاح لگدكوب می‌كنند تا كاملا آب انگور گرفته شود .
آب انگور بدست آمده، از دریچه كوچک حوضچه خارج شده و در ظرفی جمع می‌گردد .
سپس همه آب انگور را در ظرف‌های پلاستیكی ریخته، و به آن مقداری پودر اهک اضافه می‌كنند و تا صبح فردا به آب انگور دست نمی‌زنند. دلیل اضافه كردن پودر اهک، شفافیت و به اصطلاح محلی جهت حلال شدن آب انگور می‌باشد .
صبح روز بعد آب انگور زلال شده را، در دیگ‌های مخصوص شیره پزی ریخته و آن را روی كوره می‌گذارند تا كاملا بجوشد. در حین جوشیدن آن را كاملا هم می‌زنند تا نسوزد و هم شیره خوش‌رنگ گردد.
بعد از اینكه شیره پخته و كاملا خوش‌رنگ شد، می‌گذارند تا سرد شود. به این نوع شیره، شیره عسلی می‌گویند.
نوع دیگر شیره، شیره سفید و سیاه است.
شیره عسلی را، با چوب یا دست به مدت چند ساعت هم می‌زنند تا كاملا به رنگ سفید درآید و تقریبا غلیظ می‌شود
كه شیره به دست آمده را شیره سفید می‌نامند .
تفاله انگور را، در كیسه‌ای می‌ریزند و آب به دست آمده آن را می‌جوشانند كه به آن شیره سیاه می‌گویند. معمولا كیفیت شیره سفید و عسلی، بهتر از شیره سیاه است .
انواع دیگر فرآورده‌های شیره:
با شیره انگور در تابستان، شربت درست می‌كنند و در زمستان، شیره را با برف مخلوط می‌كنند و می‌خورند كه به آن در اصطلاح محلی " برف دیشو " می‌گویند و یک نوشیدنی گوارا و دلجسب است.
علاوه بر درست كردن شربت ،از شیره در پخت و درست كردن انواع شیرینی‌های خانگی نیز استفاده می‌كنند.
انواع انگور :
تهیه انواع كشمش، از انواع انگور نیز مرسوم است كه به دو صورت انجام می‌شود : 1- تیزابب ، 2- سایه و خشک
تیزابی: انگور كشمشی و فخری را، در ظرف‌های مخصوص كه در آن تیزاب هست قرار می‌دهند و سپس انگورها را روی زمین پهن می‌كنند تا خشک شوند.
سایه و خشک: انگور را به نخ كشیده از سقف آویزان می‌كنند تا خشک شوند.
باسلوق: نوعی شیرنی خانگی است، كه شیره نیمه داغ و نشاسته را مخلوط كرده روی اجاق هم می‌زنند تا مایه غلیظ شود. بعد از اینكه مایه سرد شد، آن را با دست كمی ورز داده و كمی از مایه را برداشته در دست آن را بشكل بیضی كوچک درآورده روی سینی می‌چینند و برای تزیین روی آن مغز بادام یا پسته می‌گذارند.
شیرینی‌ها را در آفتاب خشک می‌كنند تا به رنگ سفید درآید و از آن در مهمانی‌ها استفاده می‌کنند.
در گذشته كه شیرینی به مصرف خانگی می‌رسید؛ ولی در حال حاضر باسلوق و انواع شیره‌ها و انواع كشمش، به عنوان مهم‌ترین سوغات استان همدان به فروش می‌رسند.
منبع:vmic.ir
ویدیو : شیره پزی انگور مانیزان