سیاست خارجی غیرذلیلانه : با دعوت روس‌ها و استقبال غربی‌ها ایران پس از پنج سال ...
با دعوت روس‌ها و استقبال غربی‌ها ایران پس از پنج سال در اجلاس سوریه که در وین برگزار می‌شود حضور می‌یابد یک، دو، سه بار!... از همان گفتگوهای تلفنی سه گانه یک هفته ای، مشخص شد که خبرهای جدیدی در راه است. این همه مکالمه نمی‌توانست صرفا تماسهایی تشریفاتی و معمول، راجع به تروریسم و حل مشکل کشوری باشد که 5 سالی هست مردمانش در جنگ داخلی با مخالفان و تروریست‌ها می‌سوزند و می‌سازند والبته عده زیادی هم از آنها کشته یا پناهنده می‌شوند.
باید می‌فهمیدیم که این بده بستان ها، یعنی همه آگاهند حضور ایران و نقش آن بیش از هر زمان دیگری لازم است و وقت آن رسیده تا ادامه کار را با کمک این کشور (ایران) به سرانجام رساند. در میان تلفنهای این چند روز "ظریف" و" سرگئی لاوروف" همتای روسش، می‌شد به یک اصرار خاص پی برد، اصراری با این درونمایه که روس ها، به آب و آتش می‌زنند تا بیش از گذشته به اندیشه مشترکشان با ایران در قبال سوریه صحه گذارند و نشان دهند که اگر در جایی قرار است اجلاسی با حضور کشورهای مختلف با محوریت سوریه باشد، ایران یکی از آن کشورهاست.
گفتند بیا به تو نیاز داریم!
5 سالی هست که دنیای سوری ها، چیزی جز خون، قتل، جنگ و بمب نبوده... دراین پنج سال از زمین و زمان با طرح و "تزهای" مختلف، دولتهای گوناگون بسیج شده اند تا بتوانند در مسیری پای بگذارند که اوضاع آشفته این کشور خاورمیانه‌ای را کنترل کنند، اما نشد که نشد!
داعش، جنگ، ترور، ناآرامی، سر تا سر خاورمیانه از جمله سوریه را گرفته و نشست‌های حل بحران این کشور، یکی پس از دیگری برگزار می‌شد تا نشست بعدی. و ایران هم درهیچ یک از آنها نقش نداشت. اما امسال بعد از حرف‌های جهتدار و مثبت از سوی کسانی چون "موگرینی" و "جان کری" درباره اهمیت نقش ایران در منطقه و همین طور گفتگوهای متعدد وزیر خارجه کشورمان با روسیه، رسما از ایران برای شرکت در نشست حل بحران سوریه در وین دعوت شد و مرضیه افخم سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان به " فارس" گفت که محمدجواد ظریف در این اجلاس شرکت می‌کند.
وی اضافه کرد: "بر اساس دعوت به عمل آمده از جمهوری اسلامی ایران برای شرکت در اجلاس سوریه، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در راس یک هیئت عالی‌رتبه سیاسی در اجلاس روز جمعه (8/8/94) در وین به منظور بررسی اوضاع سوریه حضور خواهند یافت. "
نخستین بار در این سال‌هاست که از ایران برای شرکت در چنین نشستی دعوت می‌شود تا جاییکه روزنامه گاردین می‌نویسد: حضور ایران در گفتگوها درباره بحران سوریه به معنی تغییر قابل توجه رویکرد آمریکا و متحدان عربش است.
این یعنی برای اولین بار کری و ظریف به طور رسمی در باره مسائل غیرهسته‌ای نیز سخن خواهند گفت. البته مرضیه افخم خبر می‌دهد که احتمال می‌رود جلسه هماهنگی موضوعات هسته‌ای و چگونگی اجرای برجام بین هیئت‌های دو کشور ایران و آمریکا نیز در حاشیه نشست وین برگزار شود.
هرچند عربستان از دعوت ایران به وین، استقبال نمی‌کند و منتقد آن است، اما این روزها کمتر کسی به دولت حامی تروریست‌ها (عربستان)، توجه نشان می‌دهد!
از سخره پاسپورت تا سیاست ذلیلانه
بعد از اتفاقات " حادثه منا "، و مشکلاتی از جمله ندادن ویزا به برخی از مسئولین ایران برای حضور در عربستان بود که بسیاری از مخالفین دولت، فرصت را غنیمت شمردند و با به سخره گرفتن حال و احوال آن روزها، ظریف و وزارت امورخارجه را به اتخاذ سیاستی ذلیلانه متهم کردند و در تریبون‌ها از این سخن می‌گفتند که دولت مدعی مذاکره با شش کشور جهانی، اکنون در برابر عربستانی‌ها به حقارت کشیده شده است.
بعضی هم گریزی به گفته‌های حسن روحانی درباره شعارهای انتخاباتی‌اش داشتند، جاییکه او گفته بود " من اعتبار را به پاسپورت ایرانی باز می‌گردانم ". مخالفین، با تحقیر کردن این جمله انتخاباتی، بیان می‌کردند کسی که ادعای بازگشت اعتبار به پاسپورت ایرانی را داشت، اکنون در ساده ترین امر و برای صدور ویزای یک وزیر ایرانی برای رفتن به جده هم بازمانده و استیصال از سر ورویش می‌بارد! حملات به وزارت خارجه و هجمه به اتخاذ سیاست‌های این نهاد در حالی انجام می‌شد که در طول سالیان قبل از این، در دولت نهم و دهم، به نظر اتفاقات خاصی برای ما در حوزه سیاست خارجه افتاده بود! گویی آقایان معترض، هم قطعنامه‌های پشت سر هم علیه ایران را ازیاد برده اند و هم موقعیت ما در برابر کشورهایی مثل سنگال! که به یکباره وزیری در نیمه راه عزل شد و....
هرچند دعوت اخیر ایران بعد از 5 سال، برای شرکت در نشست سوریه مطمئنا، موقعیت پاسپورت ایرانی را به آنچه می‌خواهیم نمی‌رساند، اما نشان می‌دهد که لااقل اعتبار کشور ما این روزها خیلی بیشتر از زمانی است که در شورای امنیت سازمان ملل، محکوم به مخلان صلح و آرامش شده بودیم! و امروز نقش ایران آن قدرغیرذلیلانه! شده تا علی رغم آن همه مخالفت‌ها و بالا و پایین پریدن‌های طرف عربستانی! برای جلوگیری از شرکت ایران در این نشست، هم وزیر خارجه روسیه، هم وزیران کشورهای اروپایی و هم موگرینی، از این دعوت استقبال کنند!
چرا مهم است؟
حضور ایران در این اجلاس از چند زاویه دیگر نیز قابل ارزیابی است، یکی از آنها رو در رو قرار گرفتن دوباره ظریف با وزرای کشورهای غربی، اینبار در باره مسائل منطقه‌ای و گفتگو پیرامون خاورمیانه و سوریه است و باید دیدکه این موضوع تا چه اندازه شرایط آینده را دستخوش تحول می‌کند، از طرفی دو کشور عربستان و ایران که یکی از موضوعات اصلی اختلاف‌‌شان بر سر سوریه است درباره آن به بحث می‌نشینند و معلوم نیست آیا این دور میز نشستن به منزله امید به کاهش تنشها است و یا بالعکس موارد اختلافی را پررنگتر از گذشته نیز می‌کند؟ همچنین به نظر می‌آید روسیه که از لحاظ نوع نگرش و موضع اش نسبت به سوریه متفاوت با سایر شرکت کنندگان نشست وین بود، اکنون با حضور ایران یک متحد قوی را در کنار خود احساس می‌کند.
درخواست روسیه یا تغییر موضع آمریکا
فریدون مجلسی کارشناس مسائل بین الملل در اینباره که چرا امسال ایران به این نشست دعوت شد اما سال‌های پیش چنین اتفاقی نمی‌افتاد؟ به آفتاب یزد گفت: "ایران در دوره‌های گذشته تابع قطعنامه‌های شورای امنیت بود که کشور را محکوم به اخلال در صلح و امنیت جهانی می‌کرد، در این شرایط کشورهایی که می‌خواستند ما را برای کنفرانسی با اهداف صلح دعوت کنند، دچار این تناقض بودند، چگونه کشوری را که خود آنها (کشورهای اروپایی و آمریکا) مخل صلح جهانی معرفی کردند به اجلاسی با موضوع صلح دعوت کنند. ولی پس از قطعنامه 2231، ایران از آن حالت خارج شد و همین دعوت اخیر، ازایران، مهر تایید جامعه بین الملل است بر بنیادین بودن نقش کشورمان در برقراری صلح. "
وی اضافه کرد: " ایران در بحث سوریه و همین طور عراق و پدیده داعش مستقیما همسایه گروه‌های تروریستی شده است و بایدهم به این نشست دعوت می‌شد. "
مجلسی درباره اینکه بسیاری می‌گویند حضور ایران به خاطر اصرارهای مکرر روسیه بوده است تا تغییر موضع آمریکا و کشورهای اروپایی، اظهار کرد: " روسیه چون در برابر کشورهای غربی خودش را در قبال موضع سوریه تنها می‌بیند اصرار بر حضور ایران دارد، اما نباید این دعوت را تنها به خاطر روسیه بدانیم، فراموش نکنیم خانم موگرینی هم به دعوت از ایرا ن تاکید داشت. "
این کارشناس بین الملل درباره مخالفت عربستان با حضور ما در وین و این که آیا دعوت از کشورمان برای بحث درباره سوریه می‌تواند به کاهش تنش‌های عربستان با ایران هم منجر شود، گفت: " عربستان خود را در وضعیتی قرار داده است که به سادگی، با این گونه دیدارها کاهش تنش حاصل نمی‌شود، این کشور با گستاخی تمام سعی کرد تا بعد از شکست در توافق، درباره نشست درباره سوریه هم کارشکنی کند، عربستان در واقع در حمایت از تروریسم دستش رو شده است. "
وی تاکید کرد: "اجلاس وین، اساسا برای حذف گروه هایی است که عربستان از آنها حمایت می‌کند یعنی اگر تا چند سال پیش موضوع حذف نقش ایران در میان بود، هم اکنون بحث حذف نقش عربستان مطرح است. "
کدام ذلیل بودند؟
پیش از این مخالفان دولت درباره اتفاقات حادثه مناو رفتار عربستان، سیاست خارجه ایران را ذلیلانه توصیف می‌کردند، اکنون با این دعوت از ایران آیا می‌توان گفت سیاست وزارت خارجه همچنان ذلیلانه است؟ مجلسی درباره این سوال به ما پاسخ داد: "تحقیر شدن ما مسئله امروز نیست، اگر تحقیری باشد نتایج عملکرد 8سال دو دولت گذشته است؛ اما اگر می‌بینید که عربستان این اقدامات و جنایات را مرتکب می‌شود، در واقع نشان از ذلت خود این کشور است که تا این حد زبون شده و به شکست رسیده اند. "
وی تاکید کرد: " آنچه در حادثه منا باعث ذلت بود عدم توانایی اداره امری بود که 1400 سال در این کشور (عربستان) اتفاق می‌افتد، البته اگر از این پس ما سفرهایی غیرضروری به عربستان انجام دهیم، ذلت برای کشور ماهم به ارمغان خواهد آمد!"
این کارشناس مسائل بین الملل اضافه کرد: " اینکه در داخل ایران گروهی از تندروها که نتیجه همه کارهایشان به سود دشمن بوده است ظریف را متهم به سیاست ذلیلانه می‌کنند برای این است که ایران از انزوا خارج و وارد عرصه دیپلماسی بین‌الملل شده است. "
وی در پایان خاطرنشان کرد: " در اجلاس وین درباره سوریه، ایران باید به شدت از نقش و حضور عراق در این نشست حمایت کند. "
دلیلش خود ما بودیم
علی خرم سفیر سابق ایران در سازمان ملل هم درباره چرایی دعوت از ایران در نشست وین، به آفتاب یزد گفت: "ممکن است روس‌ها در راستای جذب ایران به اجلاس وین تلاش کرده باشند اما دلیل اصلی این دعوت به توافق هسته‌ای با آمریکا برمی‌گردد، در زمان مذاکرات هم ایران و هم آمریکا اعلام کردند در مسائل منطقه‌ای حاضر به همکاری هستند."
وی اضافه کرد: "مسائل منطقه آن قدر پیچیده شده و منافع ایران و آمریکا را در خطر انداخته است که هر دو، خواهان حل این معضل هستند، البته این همکاری به معنای تغییر استراتژی نیست وروس‌ها نیز کار شگرفی را برای این دعوت انجام نداده اند. "
این کارشناس مسائل بین الملل افزود: "دو سال قبل هم نماینده دبیر کل سازمان ملل متحد، مرتباً تکرار می‌کرد که برای حل مسائل سوریه باید با ایران همکاری کرد، اجلاس آن زمان در ژنو انجام شد، که البته دبیر کل سازمان ملل متحد دعوتش ازایران را پس گرفت و نشست بدون ایران برگزار و نتیجه‌ای هم به دست نیامد. "
خرم تاکید کرد: "بنابراین پتانسیل فعلی ایران دلیل مهم این دعوت بوده است." این کارشناس مسائل بین‌الملل در این باره که آیا ممکن است حضور ایران و عربستان در بحث مسائل سوریه باعث کاهش تنش این دو کشورشود؟ پاسخ داد: "در یک نشست قرار نیست اتفاقات خیلی خاص بیفتد اما ممکن است طرف عربستان و ایرانی به این نتیجه برسند، نقاط مشترکی با هم دارند که باعث بازگشت صلح و تمامیت ارضی سوریه می‌شود و این موضوع کمی از تنشها بکاهد ولی اگر توقع تغییرات اساسی در رابطه داشته باشیم چنین اتفاقی میسر نیست. نزدیک شدن هر دو کشور یک سیر طولانی می‌طلبد.”
علی خرم تاکید کرد: "آمریکا و کشورهای اروپایی با توافق هسته‌ای به دنبال باز کردن باب همکاری در منطقه بوده اند و از این به بعد می‌توانیم بگوییم که دعوت اخیر نشان از اعتبار ایران دارد. "
توجه ویژه کشورهای مختلف به ایران و بیان این مطلب که ما باید برای حل بحران‌های منطقه شرکت داشته باشیم و بدون این حضور نمی‌توان به بهبود اوضاع امیدوار بود خود نشان دیگری است از بازگشت عزت از دست رفته کشور در این چند ساله، یعنی همان چیزی که این روزها مخالفان دولت از آن به عنوان سیاست ذلیلانه یاد می‌کنند! هرچند هنوز هم اعتبار پاسپورتمان به وضع مطلوب نمی‌رسد!
سخنگوی جدید وزارت امور خارجه منصوب شد
«حسین جابری انصاری» مدیرکل خاورمیانه وزارت امور خارجه به عنوان سخنگوی جدید و جانشین مرضیه افخم منصوب شد. در همین زمینه یک مقام مسئول در وزارت امور خارجه در گفتگو با ایرنا، خبر انتصاب جابری انصاری بعنوان جانشین مرضیه افخم را تائید کرد و گفت: انصاری از دیپلمات‌های مجرب و خوش‌فکر وزارت امور خارجه در دو هفته آینده بطور رسمی کار خود را در این سمت آغاز خواهد کرد.
اخبار سیاست خارجی - افتاب یزد
ویدیو : سیاست خارجی غیرذلیلانه