دولت پرکار و دولت بی‌کار! : اخبار اجتماعی - دولت پرکار و دولت بی‌کار! امیدواریم ...
اخبار اجتماعی - دولت پرکار و دولت بی‌کار!
امیدواریم آرزوی بی‌کاری دولت، روزی برآورده شود.این یادداشت درباره تصوری دور از ذهن است. نگاهی دارد به این که دولت خوب، چگونه دولتی است؛ پرکار یا بی‌کار؟
از منظر دانش نوآوری نظام‌یافته یا TRIZ همه سیستم‌ها از زمان تولدشان برای انجام كاری و برآوردن نیازی، به مرور زمان به سوی ایده‌آلی حركت می‌كنند. ایده‌آل یعنی سیستمی كه نباشد، اما كارش انجام شود. هر چه میزان این نبودن بیشتر شود، سیستم به سمت ایده‌آلی حركت نوآورانه دارد.
این حركت، وقتی در مسیر دیگری می‌افتد، كه از اندیشه طراحان سیستم یا فلسفه وجود‌ی‌اش، آگاهانه یا جاهلانه، عمدی یا سهوی، فاصله بگیرد.
همیشه وقتی سفرهای استانی دولت محترم پیشین را مرور می‌كردم و خبرهای مفتخر بودن دولت به تعداد میلیونی نامه‌ها و یادداشت‌های دریافتی از دست مردم شهر و روستا را می‌خواندم به این فكر می‌كردم كه این خوب است یا نه؟ آموخته‌هایم از TRIZ را مرور می‌كردم.
برای كامل بودن هر سیستم وجود چهار جزء ضروری است: موتور محرك، عضو انتقال‌دهنده، عضو كاری و عضو كنترلی.
در سیستم‌های مكانیكی و كاملا شناخته شده مانند خودرو، تشخیص اجزای سیستم و تفكیك آن‌ها از هم ساده است. چرخ‌ها عضو كاری‌اند، گیربكس و میل گاردان و متعلقات نقش انتقال‌دهنده را دارند، سیستم تعلیق و فرمان و پدال‌های كلاچ و ترمز و گاز در نقش عضو كنترلی‌اند.
در سیستم‌های پیچیده‌تر به ویژه وقتی انسان در سیستمی نقش مؤثر ایفا می‌كند مانند همه سیستم‌های اجتماعی كار دشوار می‌شود و گاه بحث برانگیز. تشخیص اجزا و نقش‌ها از هم به راحتی ممكن نیست. مثلا در سیستم آموزشی و علمی كشور، راحت نمی‌شود تفكیك كرد كه شورای عالی انقلاب فرهنگی، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، وزارت علوم تحقیقات و فناوری، وزارت آموزش و پرورش و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی كجا نقش مستقل باید ایفا كنند و به خاطر چه نقشی متولد شدند و كجا درگیر هم‌پوشانی و خطا در درك جایگاه خود هستند. باید نشست و دقیق آن‌ها را از اساسنامه و زمان تولدشان تا امروز زیر ذره‌بین برد و بعد، تفكیك و تشخیص ساده می‌شود.
وقتی دولت درگیر دریافت یادداشت‌های مستقیم از مردم می‌شود یعنی سیستم درست كار نمی‌كند كه مردم به عنوان عضو كاری (انجام‌دهنده مجموعه فعالیت‌های پیش‌برنده و مولد كشور) ناچار می‌شوند كاستی‌ها را مستقیم به بالاترین مسؤول اجرایی كشور برسانند. و وقتی رفتار این مقام ارشد، پذیرا و تاییدكننده و مشتاق این كانال دریافت اطلاعات باشد و دستور مستقیم هم بدهد، یعنی نادیده گرفتن كل سیستم و اجزای كاری موجود و نشان دادن مسیر میان‌بر به همه. كافی است تعدادی از این مسیر، به درخواست قانونی یا تبصره‌ای خود برسند، این تعداد، موج گستره‌ای از تقاضاها را به جای هدایت به مجراهای سیستمی و قانونی، به این میان‌بر می‌كشاند.
در این تحلیل سیستمی، هر چه مردم بیشتر كار كنند و جاده كار و تولید برای‌شان هموارتر باشد، یعنی عده كمتری كارمند دولت می‌مانند. یعنی دولت مشغول تدوین لایحه‌های قانونی پیشران و فراتر از انتظار روزمرگی ملت است. یعنی بیشتر به این كه «چه بشود خوب است؟» فكر می‌كنند. یعنی مردم از تلاش خود خوشحال و راضی‌اند و مشتاق پرداخت مالیات و عوارض قانونی. می‌بینند كه مالیاتشان در چه چرخه شفافی صرف زیرساخت‌ها می‌شود و جریان ثروت چطور در كشور مولد و سازنده است.
وقتی دولت و مجلس، موضوع‌شان «چرا چنان شد؟» باشد و مشغول واكنش به اعتراض‌ها و حجم زیاد درخواست‌های اولیه مردم و دست‌اندركاران تولید باشد و فراتر از آن ادعا داشته باشد و مدام گزارش دهد كه ببینید ما چقدر كار كنیم، یعنی یا سیستم را درست نچیده و جای برخی اجزا خالی است، یا خودش را جای عضو كاری فرض كرده و به خطا، زیاد كار كردن خودش را نشانه حركت كشور به سمت مطلوب می‌بیند. البته، برای طراحی و استقرار هر سیستمی، حجم زیاد كار در بخش موتور محرك، طبیعی است.
سال 2008 به میزانی سازمان بهره‌وری آسیایی (APO) برای شركت در كارگاهی آموزشی با حضور نمایندگانی از كشورهای مختلف آسیایی، چند روزی سنگاپور بودم. در برنامه‌مان شركت در یك كنفرانس بین‌المللی و بازدید از یك نمایشگاه توانمندی‌های شركت‌های كوچك و متوسط نیز پیش‌بینی شده بود. هم در كنفرانس و هم در نمایشگاه، تعدادی از مدیران شركت‌های كوچك سنگاپور را ملاقات كردم. می‌گفتند دولت ما Proactive است. در فرهنگ لغات چنین ترجمه‌ای برای این واژه آمده است: ایجاد یا کنترل وضعیت با منجر شدن به رخ دادن چیزی، به جای واكنش نشان دادن بعد از اتفاق افتادن واقعه‌ای.
وزیر اقتصاد وقت سنگاپور آمد و سخنرانی كرد. گفت ما تیم‌های مشخصی داریم كه دنیا را رصد می‌كنند و در پی آن با مدام سفر كردن به نقاط مختلف دنیا وضع آن‌ها را حضوری مشاهده و گزارش می‌كنند. قانون‌ها را طوری وضع می‌كنیم و سیاست‌ها جوری تدبیر می‌كنیم كه همیشه مسیر حركت برای بخش خصوصی و به ویژه شركت‌های كوچك و متوسط هموار باشد نه این كه مانعی سر آن‌ها قرار گیرد و ما وارد عمل شویم تا جاده را باز كنیم. دولت باید همیشه دورتر را ببیند و جلوتر حركت كند.
اخبار اجتماعی - خبرآنلاین
ویدیو : دولت پرکار و دولت بی‌کار!