دانستنی هایی درباره پوکی استخوان :       استئوپروز یا پوکی استخوان یک بیماری ...

 

 

 

استئوپروز یا پوکی استخوان یک بیماری پرهزینه بوده که ممکن است لطمات جبران ناپذیری به نیروی کار و سطح رفاه عمومی وارد کند و با توجه به مسن شدن جمعیت کشور این بیماری در سال های آینده شیوع زیادی خواهد داشت که با اجرای برنامه های پیشگیرانه می توان از بروز آن جلوگیری کرد.

استخوان به عنوان یک بافت زنده از دو لایه خارجی ضخمیم و لایه داخلی شبكه ‏هایی محكم و سفت شبیه لانه زنبور تشکیل شده است وقتی سوراخ‏های ما بین شبكه‏ ها (لایه داخلی) به علت تخریب بافت بزرگ شوند به آن پوكی استخوان می‏گویند. در اثر چنین تغییری استخوان ضعیف شده و با كوچكترین ضربه دچار شكستگی می‏شود. از دست‏ دادن استخوان‏ها به طور خاموش و بی‏سر و صدا اتفاق می‏افتد و اغلب هیچ علامتی تا زمان رخ دادن شكستگی وجود ندارد.

بیماری استئوپروز ( پوكی استخوان ) را همراه سكته قلبی، سكته مغزی و سرطان ، چهار دشمن اصلی انسان در عصر حاضر است چرا که بعد از 35 سالگی فرایند پوکی استخوان شروع می شود به نحوی که از سن 65 سالگی از هر 3 زن ، یك نفر دچار شكستگی مهره و پس از 70 سالگی از هر 5 زن یكی دچار شكستگی استخوان لگن بدنبال پوكی استخوان می شود.

ستون فقرات، ران، لگن، مچ دست و قسمت فوقانی بازو از مهترین اندام های بدن هستند که دچار شکستگی می شوند.

عوامل مستعدكننده پوكی استخوان به دسته قابل كنترل و غیرقابل كنترل تقسیم می شود كه گروه قابل كنترل شامل ورزش نكردن، كمبود كلسیم و ویتامین D، سیگار كشیدن و رژیم غذایی نا مناسب است که که با اصلاح این موارد از ابتلا به این بیماری جلوگیری کرد.

اما عوامل غیرقابل كنترل در پوكی استخوان که در قالب سن، جنس، یائسگی، سابقه فامیلی، نژاد، وزن و اندازه استخوانها، بیماری های مزمن و داروها دسته بندی می شود که از حیطه افراد خارج است.

قطعی‏ ترین روش " اندازه‏ گیری تراكم استخوان" می‏باشد كه بدون درد است و با استفاده از دستگاه مخصوص میزان تراكم در استخوان ران و ستون مهره‏ها اندازه‏گیری می‏شود که با تشخیص اولیه پوكی استخوان می‏توان آن را متوقف یا از پیشرفت آن جلوگیری كرد.

برای افرادی كه مبتلا به پوكی استخوان هستند، هر نوع ورزشی مناسب نیست. باید بدانند شروع به ورزش و افزایش فعالیت‏های فیزیكی در هر سنی امكان‏پذیر است تداوم ورزش و فعالیت‏های فیزیكی باعث اثرات مثبت بر روی عضلات و استخوان‏ها می‏شود ورزش‏هایی مانند جست و خیز و پریدن و برخی حركات یوگا برای افراد پیر مناسب نیستند زیرا ممكن است با ایجاد فشار بر روی استخوان ها سبب ایجاد شكستگی شوند.

ابتلا به کمردردهای حاد و در نهایت مزمن، شكستگی انتهای استخوان ساعد و سر استخوان ران و افتادن دندانها از شایع ترین علائم بروز پوکی استخوان است.

کنترل وزن و پیشگیری از چاقی، دریافت كلسیم كافی ( حداقل 1200 تا 1000 میلی گرم در روز ) و ویتامین دی (800 تا 400 واحد در روز )، پرهیز از مصرف الكل و سیگار ، غذاهای پرنمك و رژیم پر پروتئین، جایگزین كردن نوشابه های طبیعی ( آبمیوه ، دوغ، انواع شربت ها ) به جای نوشابه های كافئین دار ( انواع كولا و قهوه )، مصرف روغن های غیر اشباع مثل آفتاب گردان ، ذرت ، زیتون، قرار گرفتن در معرض نور خورشید به مدت 30 تا 15 دقیقه ( نور خورشید از پشت شیشه و لباس بی تاثیر است) انجام فعالیت بدنی منظم در پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان توصیه می شود.

هم چنین پزشکان دریافت كلسیم بیش از نیاز عادی در موارد حاملگی و شیر دهی و احتراز از بارداری مكرر و با فاصله كم را ضروری می دانند.

زمین خوردن در افراد مسن شایع و از عوارض آن زخمی شدن، شكستگی و بستری شدن در بیمارستان است كه بدنبال آن شخص بطور موقت در انجام كارهای شخصی خود ناتوان و از اجتماع منزوی می‏گردد و دچار ناراحتی‏های روحی و روانی مانند افسردگی می‏شود.

كف حمام باید پوششی داشته باشد كه مانع از لیز خوردن بشود. دستگیره‏هایی در حمام نصب شود كه بتوان هنگام از دست دادن تعادل از آنها استفاده نمود. استفاده ازصندلی یا چهارپایه در حمام در جلوگیری از افتادن توصیه می شود.

در آشپزخانه نیز باید وسایل حفظ تعادل در دسترس باشد. پله‏ ها مجهز به نرده باشد تا هنگام بالا و پایین آمدن بتوان به عنوان تكیه گاه از آنها استفاده كرد.

حركات ورزشی در آب، تحریكات الكتریكی پوست كه باعث تحریك عصب می‏شود، همچنین داروها نیز در كاهش درد هنگام شكستگی استخوان اثر بخش هستند.

داروهایی مانند (بیسفوسفونات‏ها) باعث افزایش تراكم استخوان شده، سرعت و پیشرفت نازك شدن استخوان‏ها را به تعویق می‏اندازد در نتیجه شانس شكستگی را کاهش می دهند.

منبع:isna.ir

ویدیو : دانستنی هایی درباره پوکی استخوان