تقویم تاریخ - 6 مرداد : 636م:درپی كشته شدن رستم فرخزدا یكی از ژنرالهای ایران ...

636م:درپی كشته شدن رستم فرخزدا یكی از ژنرالهای ایران به دست اعراب مسلمان و افتادن درفش كاویان ــ پرچم ارتش ــ به دست آنان، 28 ژوئیه سال 636 میلادی یزدگرد سوم آخرین شاه ساسانی ایران به اصرار بزرگان كشور جلسه مشورتی درعمارت سلطنتی (طاق كسری) تشكیل داد تا پیشنهادهای تازه شنیده شود. در این جلسه پیشنهاد شد كه راه حل، انتقال فوری پایتخت از تیسفون (36 کیلومتری جنوب شهر بغداد و هشت قرن پایتخت ایران) به استخر (شیراز) است. تا آن زمان این نخستین بار بود که پرچم کاویان تصرف شده بود. ارتش ایران در دوران خسرو پرویز و در نتیجه جنگهای غیر ضروری او با رومیان و لشکر کشی به مصر و تصرف این سرزمین و پیش از همه اینها درگیری اش با بهرام چوبین سردار نامدار ایرانی (که سامانیان از نسل او هستند) و رنجانیدن ژنرالهای دیگر، خسته و فرسوده شده بود و به علاوه حمله وسیع اعراب پیش بینی نمی شد که یزدگرد سوم با همه امکانات خود برضد آنان وارد عملیات شود. پس از برکناری خسرو پرویز و قتل او در زندان به تصویب سران كشور، اقتدار دولت ساسانی در زمان جانشینان وی که هرکدام مدت کوتاهی حکومت اسمی داشتند تضعیف و ادامه اختلاف طبقاتی در جامعه ایران مزید برعلت شده بود - همان اختلاف طبقاتی که قبلا مزدک برای ازمیان بردنش بپاخاسته بود.

 

664م:طبق اسناد موجود، 28 ژوئیه سال 964 میلادی (مرداد 343 خورشیدی) احمد بویه دیلمی (معزالدوله) كه از زمان تصرف بغداد در سال 945 میلادی و تعویض خلیفه عباسی، قدرت حكومت را به عناصر ایرانی بازگردانده بود دستور داد كه از آن پس هر سال در ده روز اول ماه قمری محرم مراسم عزاداری حسین ابن علی (ع) برگزار شود كه گفته اند هدف وی از این عمل عمدتا سیاسی بود. این دستور در زمانی صادر شد كه شیعیان در قلمرو دیلیمیان كه از شمال ایران بپا خاسته بودند تا حاكمیت را به ایرانیان بازگردانند در اقلیت بودند.

 

1288ش:در این روز در سال 1288 (28 ژوئیه 1909) شیخ فضل الله نوری كه پس از خلع محمدعلی شاه ، از 26 تیر ماه در خانه اش تحت نظر بود به اتهام مخالفت با نظام مشروطه و ترغیب دیگران به این مخالفت به دادگاه انقلاب تسلیم شد.

شیخ فضل الله روز نهم مرداد 1288 به حکم این دادگاه اعدام شد.

 

1941م:مطبوعات متفقین برای آماده ساختن زمینه حمله نظامی به ایران و توجیه آن ، در شماره های 28 ژوئیه 1941 خود ، با یك مضمون ایران را محل استقرار ستون پنجم هیتلر وانمود كردند و نوشتند كه ارتش ایران طبق نقشه محرمانه آلمان آماده حمله به قفقاز می شود تا در این منطقه نیروهای شوروی از دو سوی تحت فشار قرار گیرند. این روزنامه ها گزارش ها اغراق آمیز از قدرت و وسعت ارتش ایران منتشر كرده بودند و روز های بعد هم بدون این كه تكذیبیه های ایران را چاپ كنند به این تبلیغات خود ادامه دادند.

 

1322م:لایحه آموزش و پرورش اجباری، رایگان و یكسان در ایران كه ششم مرداد1322 به تصویب مجلس رسیده بود پس از امضای شاه در هشتم مرداد و انتشار در روزنامه رسمی كشور به صورت قانون در آمد. قانون آموزش و پرورش اجباری كه از شهریور 1353 تعمیم یافت از قوانین مهم و مردمی وطن ماست. از شهریور 1353 همه مدارس غیر دولتی موجود نیز از سوی دولت خریداری و كارمندان آنان با احتساب سوابق كار به استخدام وزارت آموزش و پرورش در آمدند و قرار نبود كه در ایران، از آن پس مدرسه پولی به وجود آید.

از همین زمان مدارس عالی ایران نیز با ترتیب دیگری كه داده شده بود بدون شهریه شدند. علاوه بر تحصیل رایگان و یكسان، از مهرماه (غاز سال تحصیلی 1354 ــ 1353) در مدارس ابتدایی و راهنمایی تحصیلی، نوجوانان تغذیه رایگان هم می شدند.

1331ش:در چنین روزی در سال 1331 خورشیدی (1952 میلادی)، لایحه اختیارات دكتر مصدق در مجلس شورای ملی مطرح و روز بعد به تصویب رسید و به رهبر ملت ایران اختیار داده شد كه تا شش ماه بعد؛ در اجرای برنامه های خود قوانین و آیین نامه ها و ضوابطی را كه ضروری می داند به صورت آزمایشی به مرحله اجرا بگذارد و پس از این مدت به مجلس بیاورد و تا تعیین تكلیف در مجلس، آن قوانین همچنان لازم الاجرا باشند.

 

1685م:امروز سالگرد درگذشت « یوهان سباستیان باخ J.S.Bach » موسیقیدان بلند آوازه آلمانی است كه 28 ژوئیه 1750 درگذشت . وی بسال 1685 به دنیا آمده بود و 65 سال عمر كرد . پدر یوهان نیز موسیقیدان بود. باخ آهنگهای جاویدان متعدد ساخته و به یادگار گذارده است . او مانند پدرش در نواختن ترومپت مهارت ویژه داشت.

 

 

1971م:دیان آربس Diane Arbus از معروفترین هنرمندان عكس قرن 20 آمریكا 28 ژوئیه 1971 در 48 سالگی خودكشی كرد. هنر او در گرفتن عكس مستند بود . او می گفت كه می خواهد با دوربین « تاریخ اجتماعی » را بنویسد و چنین كتابی، یكپارچه حقیقت است ، زیرا كه دوربین آئینه است و دروغ نمی گوید و با قلم فرق بسیار دارد.

« دیان » برای یافتن سوژه های خود به بیمارستانها ، به محله های فقیر نشین شهر ، به میان خانه بدوشها ، گدایان ، سالخوردگان تنها ، علیل ها و ... می رفت و در حالت خاصی از آنان عكس می گرفت . دولتمردان و سیاستمداران از كار افتاده را هم در روزهای ناتوانی مستثنی نمی كرد. عكسهای زن و شوهرها را در روز عروسی در كنار عكسهای پنجاه ــ شصت سال بعد آنان قرار می داد و مونتاژ می كرد. مجموعه عكس او اینك مورد استفاده رسانه هاست.

وی در عین حال استاد تدریس فن عكاسی در دانشگاه بود و این نكته ازوست كه یك عكس خوب بدون زیرنویس باید داستان را بیان دارد.

 

1165م:28 ژوئیه سال 1165 میلادی زادروز محی الدین محمدابن علی ابن محمد العربی الحاتمی است كه مولفان تاریخ فلسفه ، اورا مهمترین فرضیه پرداز صوفیسم نوشته اند. وی كه در اندلس ( اسپانیای جنوبی و شرقی ) به دنیا آمده بود در جوانی زادگاه خود را رها ساخت و پس از 30 سال سیر و سیاحت و مطالعه در شمال افریقا ـ از مغرب عربی ( مراكش ) تا مصر و دیدار از عربستان و آناتولی و سرزمین های دیگر آسیای غربی در سوریه رحل اقامت افكند و تا پایان عمر در دمشق بسر برد و 16 نوامبر 1240 میلادی در 75 سالگی در همین شهر درگذشت . افكار العربی در مهمترین اثر او « الفتوحات المكیه » منعكس است. آثار او را 289 مكتوب گزارش كرده اند كه 150 مورد آن تا به امروز باقی مانده است . وی نوشته است كه هیچ چیز جز خدا باقی ماندنی نیست و هر چیز و هركس ، جز خدا فنا پذیر است. از نوشته مولفان چنین بر می آید كه وی با فقهاء میانه خوبی نداشت.

 

1912م:مهندس لودویگ بولكو Ludwig Boelkow سازنده نخستین جت جنگنده جهان 28 ژوئیه دو روز پس ازپنجاهمین سالگرد وارد عملیات نظامی شدن این جنگده در 91 سالگی در مونیخ درگذشت . او كه30 ژوئن 1912 به دنیا آمده بود در سال 1944 موفق به تكمیل نخستین جت جنگنده جهان در كارخانه مسر اشمیت آلمان شد. مهندس بولكو در عین حال یكی از طراحان جتهای مسافر ارباس و از موسسان و اعضای شركت هوایی ــ فضایی اروپا بود.

 

 

1746م:جان پیتر زنگر John Peter Zenger نخستین روزنامه نگار جهان كه به اتهام « افترا » به زندان افتاده بود 28 ژوئیه 1746 بدرود حیات گفت. زنگر از آلمان به آمریكا مهاجرت كرده بود و چون در آلمان در صنعت چاب و نشر كار كرده و دارای تجربه بود ، در نیویورك به استخدام ناشر نشریه « نیویورك گازت » درآمد. در آن زمان هنوز آمریكا یك مهاجرنشین انگلیسی بود و بر هر گوشه اش یك فرماندار انگلیسی حكومت می كرد كه از لندن اعزام می شدند.

در سال 1733 ویلیام كازبی فرماندار انگلیسی نیویورك معاون خود و قاضی شهر را بدون دلیل بركنار كرد و این دوتن تصمیم گرفتند كه مراقب كارهای فرماندار باشند و به افشاءگری و انتقاد بپردازند. برای این كار نیاز به یك نشریه داشتند و هفته نامه

« نیویورك ویكلی جرنال » را راه اندازی و چون اهل این حرفه نبودند « زنگر » را مدیر و سردبیر آن كردند و به وسیله آن به انتقاد از كارهای فرماندار پرداختند و چند نسخه از هرشماره را هم برای اطلاع دولت انگلستان به لندن فرستادند و هربار «كازبی» مورد بازخواست قرار می گرفت .

فرماندار كه در عین حال عهده دار وظایف پلیس بود وقتی كه چنین دید « زنگر » را به اتهام زدن افترا و تهمت دستگیر ساخت ، برایش یك قرار تامین بسیار سنگین تعیین كرد ، او رادر نوامبر 1734 به زندان فرستاد و در اوت سال بعد پرونده اش به دادگاه ارسال داشت و عذر آورد كه تكمیل نبوده است و به این ترتیب« زنگر » ده ماه در زندان بود كه محاكمه اش شروع شد.

 

1729م:28 ژوئیه سال 1729 نخستین قیام بردگان سیاه پوست در ایالات متحده آمریكا آغاز شد. قیام كنندگان كه 44 نفر بودند در سر راه خود از كارولینای جنوبی به فلوریدای اسپانیا هر سفید پوستی را كه دیدند كشتند، اما پیش از رسیدن به مرز فلوریدا و به دست آوردن آزادی خود، به محاصره نیروهای نظامی انگلستان درآمدند كه اسیر و كشته شدند. اما سایر سیاهپوستان به قیامهای خود تا به دست آوردن آزادی و حقوق مدنی ادامه دادند. سیاهپوستان از قرن هفدهم از آفریقا ربوده و یا خریده شده و به قاره امریكا جهت كاركردن رایگان برای اربابان برده و فروخته شده بودند، زیرا كه بومیان آمریكا (سرخپوستان) حاضر نبودند برای سفید پوستان اروپایی مهاجر كاركنند.

 

1791م:برای جلوگیری از گسترش انقلاب فرانسه به سایر نقاط اروپا، سران دولتهای آلمانی زبان اتریش و پروس در پایان مذاكرات «وین» كه از سه روز پیش (25 ژوئیه سال 1791) آغاز شده بود تصمیم گرفتند كه با سایر سران اروپا برای تشكیل یك كنگره سراسری تماس بگیرند و یك تصمیم مشترك اتخاذ كنند.

1794م:روبسپیر انقلابی رادیكال فرانسه كه بسیاری را به تیغ سنگین گیوتین سپرده بود 28 ژوئیه 1794 با 20 تن از همفكرانش با گیوتین و در ملاء عام اعدام شد. درپی اعدام روبسپیر، انقلاب فرانسه صورت دیگری به خود گرفت. روبسپیر كه ایرلندی تبار بود هنگام اعدام 36 ساله بود. وی كه از اعضای موثر «كمیته امنیت ملی» انقلاب فرانسه بود به كنوانسیون (مجمع ملی) فرانسه پیشنهاد كرده بود كه برای كوتاه كردن دست تجدید نظرطلبان و بورژواها باید تصفیه دیگری انجام شود و پس از یك نطق دو ساعته در مجمع، درخواست تصویب پیشنهاد را داده بود. همین نطق طولانی كه با كف زدن و حمایت رو به رو می شد باعث طولانی شدن جلسه و موكول شدن رای گیری به جلسه بعدی شد. در فاصله دو جلسه، میانه روها به تبادل نظر پرداختند و متوجه شدند كه با تصویب پیشنهاد روبسپیر كه قطعی به نظر می رسید، 17 هزار تن بركنار، بازداشت و احیانا اعدام خواهند شد و لذا در جلسه بعد (27 ژوئیه) شروع به پرسشهایی از روبسپیر كردند و چون وی نسبت به آنان خشن شد داد و قال راه انداختند كه دفعتا ورق برگشت و اكثریت اعضای جلسه برضد روبسپیر شدند و با صدای بلند او را قاتل خواندند و درخواست دستگیری اش را كردند كه پلیس حاضر در جلسه كنوانسیون او و همفكرانش را دستگیر و همان روز محاكمه و روز بعد اعدام شدند!. افسران ارتش از مخالفان روبسپیر بودند زیرا كه وی با جنگ با اتریش مخالفت كرده بود.دلیل این مخالفت این بود كه عقیده داشت جنگ باعث قهرمان شدن برخی از افسران، و كودتا خواهد شد.

 

 

1871م:در این روز در سال 1871، كنگره آمریكا پیمان، «فورت ستاویكس Fort Stawix» را كه در سال 1768 میان بومیان (سرخپوستان) آمریكا و دولت انگلستان امضا شده بود و دولت انگلستان بومیان را یك ملت مستقل خوانده و حاكمیت و قلمرو و قوانین آنها را به رسمیت شناخته بود یكجانبه لغو كرد و اعلام داشت كه در ایالات متحده، فقط یك ملت می تواند وجود داشته باشد. با وجود این، در این قانون اشاره یی به تابعیت سرخپوستان نشده بود. دهها سال بعد قانون دیگری آنها را از اتباع آمریكا تلقی كرد. با وجود این قانون، سرخپوستان كه عمدتاً در اراضی محصور (رزرویشن) زندگی می كنند در مسائل داخلی عملا تابع قوانین آباء اجدادی خودشان هستند.

1914م:28 ژوئیه 1914 امپراتوری اتریش به صربستان اعلان جنگ داد و به این ترتیب جنگ جهانی اول آغاز شد زیرا كه روسیه به كمك كشور همنژاد خود صربستان شتافت و آلمان نیز برای دفاع از همنژادان اتریشی خود در برابر روسیه وارد جنگ شد و ....

جرقه جنگ جهانی اول در 28 ژوئن 1914 كه گاوریلو پرینسیپ وطندوست صرب در شهر سرایوو ولیعهد اتریش، گراندوك فرانتس فردیناند و زنش را ترور كرده بود زده شده بود و در این فاصله، ارسال اولتیماتوم های اتریش به صربستان ادامه داشت. اروپا از سالها قبل از این با تشكیل اتحادیه های نظامی دوگانه برای جنگ آماده می شد كه مورخان این دوره را «دوران صلح مسلح» نوشته اند. رقابت قدرت های اروپایی بر سر استعمار سایر كشورها باعث دشمنی آنها شده بود زیرا كه آلمان دیرتر از دیگران پا به میدان استعمار گذارده بود و سهم خواهی می كرد.

 

 

1937م:ارتش ژاپن كه برغم مخالفت جهانیان، چین را مورد تعرض نظامی قرارداده بود 28 ژوئیه 1937 شهر پكن را هم تصرف كرد. ژاپنی ها كه قبلا منچوری را تصرف كرده بودند به تصرف سایر نقاط شمالی و شمال شرقی چین ادامه دادند و تا اواخر جنگ جهانی دوم در چین مانده بودند.

 

1943م:28 ژوئیه 1943 (هفتم امرداد 65 سال پیش) روزی است كه نیروی هوایی انگلستان هامبورگ آلمان را كه اینك ثابت شده است «عاری از استقرار نظامیان» بود با فروریختن بمب به آتش كشید. در این بمباران، بیش از 42 هزار تن از ساكنان هامبورگ معروف به شهر عمودی (شهر آسمانخراش ها و برجهای مسكونی) كشته و سه چهارم ساختمانهای شهر ویران شدند. سران آلمان 70 میلیونی اینك در دو اتحادیه، متحد همین انگلستان هستند!.

 

 

2003م:كودتای نظامی 16 ژوئیه 2003 جمهوری نفت خیز آفریقایی « سائوتمه و پرنسیپ» نخستین كودتا بود كه بر اثر اعتراض های جهانی و میانجیگری برخی دولتها پس از 10 روزبا مسالمت پایان یافت و رئیس جمهوری این مستعمره سابق پرتغال كه یك مجمع الجزایر 120 هزار نفری در غرب آفریقا است به كشورش مراجعت واز 28 ژوئیه امور به حالت اول بازگشت.سائوتمه در قرون 17 و 18 یك مركزپرتغالی صادرات برده بود.

1945م:یك بمب افكن ارتش آمریكا از نوع « بی ـ 25 » 28 ژوئیه 1945 ده روز مانده به بمباران اتمی ژاپن ، هنگام عبور از آسمان شهر نیویورك ، براثر مه غلیظ به آسمانخراش امپایر استیت برخورد كرد و به یك طبقه از این ساختمان آسیب رساند . در این حادثه 13 تن نیز كشته شدند.

 

 

1971م:در این روز در سال 1971 كه صحبت از موافقت آمریكا با عضویت جمهوری خلق چین در سازمان ملل بود، چوئن لای نخست وزیر چین گفت كه به نظر او كه تا به امروز سازمان ملل اثر چشمگیر در حفظ ثبات جهان نداشته و نتوانسته از تجاوز نظامی، جنگ، قتل نفوس و ویرانی های عمدی جلوگیری كند و با تركیب و وضعیت موجود گمان نمی رود كه در آینده هم موثر باشد. با وجود این، چون عضویت در آن حق چین است پس از اخراج تایوان، این موضوع را بررسی خواهد كرد.

 

 

1976م:ساعت 3 و 43 دقیقه بامداد 28 ژوئیه 1976 یك زمین لرزه 15 ثانیه ای به شدت تقریبا هشت ریشتر شهر یك میلیونی «تانگشان» چین را ویران ساخت. در این زلزله 90 درصد ساختمانهای شهر ویران شد و دو سوم نفوس آن كشته و یا مجروح شدند. جمع مقتولین 242 هزار و 679 تن گزارش شده است. 28 ژوئیه 2006 رسانه ها در گوشه و كنار جهان، به مناسبت گذشت 30 سال از این زلزله مطالب متعدد منتشر ساخته بودند.

 

1540: هنری هشتم كه شهرت در گردن زدن افراد از جمله دوتن از همسرانش را داشت در این روز رئیس الوزراء خود توماس كرمول را هم به شمشیر جلاد سپرد.

1586: كشت سیب زمینی در اروپا آغاز شد.

1588: آرمادا ( نیروی دریایی و تفتگدار ) اسپانیا برای تصرف انگلستان به حركت در آمد.

1821: باتلاش سیمون بولیوار در این روز « پرو » نیز به استعمار اسپانیا پایان داد و استقلال خود را اعلام داشت.

2004:حامد كرزای رئیس جمهور موقت افغانستان احمد ضیاء مسعود برادر احمد شاه رهبر مقتول مجاهدان شمال به عنوان معاون اول و كریم خلیلی از قوم شیعه هزاره را به عنوان معاون دوم خود در انتخابات نهم اكتبر 2004 تعیین و عملا مارشال محمد فهیم معاون فعلی خود و وزیر دفاع افغانستان را برای تیكت خود رد كرد.

1868: بومیان نیوزیلند (موآری ها ) سومین جنگ خود را با انگلیسی ها كه سرزمین آنان را مالك شده بودند آغاز كردند.

1874: ارنست كاسیرر فیلسوف آلمانی كه درباره ارزشهای فرهنگی كتاب نوشته است به دنیا آمد.

1904: ویاچسلاو پلهو وزیر داخله مستبد روسیه كه در آن كشور به مظهر تزاریسم معروف بود به دست یك سوسیالیست انقلابی به نام «ایگورسازونوف» ترور شد.

1915: آمریكا به هائیتی نیروی نظامی فرستاد و این نیرو تا 1924 در هائیتی باقی بود.

1986: انفجار یك خودرو پر از مواد منفجره در بیروت باعث مرگ32 تن و جرح 150 نفر دیگر شد.

ویدیو : تقویم تاریخ - 6 مرداد