تقویم تاریخ - 4 اسفند :     1299ش:چهارم اسفند1299 (23 فوریه 1921) سلطان احمدشاه ...



 

 

1299ش:چهارم اسفند1299 (23 فوریه 1921) سلطان احمدشاه قاجار همراه با صدور اعلامیه ای حكم ریاست الوزرایی سید ضیاءالدین طباطبایی یزدی و سرداری سپه ژنرال رضاخان را صادر كرد. تیپ قزاق روز پیش از آن (سوم اسفند) تهران را متصرف شده بود و فتح الله اكبر (سپهدار رشتی) رئیس الوزراء به سفارت انگلستان كه این دولت خود حامی كودتا بود پناه برده بود!.

تیپ قزاق پس از دیدار و مذاكرات ژنرال «آیرون ساید» انگلیسی با ژنرال رضاخان روانه تهران شده بود و نمایندگان احمد شاه را كه برای مذاكره با رضاخان و انصراف تیپ از ورود به تهران به شاه آباد آخرین محل استقرار آن رفته بودند بازداشت كرده بود. واحدهای تیپ پس از شنیدن سخنان مهیج سید ضیاء و دریافت پولهایی را كه باخود به شاه آباد (امامزاده حسن ـ نزدیك تهران وقت) برده بود وارد پایتخت شدند و شهررا كه تنها در دو نقطه مختصر مقاومتی كرده بود متصرف شدند. مقاومت از سوی پلیس بود كه با تحمل چند كشته كنار رفت.

احمدشاه كه با صدور فرمان نخست وزیری سید ضیاء عملا به كودتا تسلیم شده بود در حكم نخست وزیری وی اعتراف به غفلت و لاقیدی كابینه های قبلی و عدم امنیت دركشور و بلاتكلبفی ملت كرده بود. سیدضیاء طباطبایی یزدی تحصیلكرده فرانسه قبلا در تهران روزنامه منتشر می كرد.

در همین روز ژنرال رضاخان اعلامیه «حكم می كنم» را صادر كرد كه بر دیوارهای تهران الصاق شد و فهرستی از كسانی را كه باید دستگیر شوند به قزاقها داده و شهررا جز نانوایی ها و قصابی ها به حالت تعطیل در آورده بود.

سید ضیاء كه درباطن از ژنرال رضاخان (میرپنج = سرتیپ) واهمه داشت، برای نشان دادن اقتدار خود و بدون جلب رضایت قبلی رضاخان، سرهنگ كاظم خان افسر ژاندارم را فرماندار نظامی تهران كرد و از همین لحظه آتش دشمنی ژنرال رضا خان را نسبت به خود روشن ساخت. سیدضیاء همچنین با انتصاب سرهنگ علی خان از افسران مورد اعتماد خود به فرماندهی ژاندارمری بر رنجش و دشمنی ژنرال رضاخان افزود. هدف سید ضیاء از این انتصابات، علم كردن نیرویی در برابر قوای قزاق بود كه پادگان تهران (سربازان كم تجهیزات ارتش) را هم به خود ضمیمه كرده بود و نیرومندتر شده بود. ژنرال رضاخان با اعمال قدرت بعدا همه نیروهای مسلح را تحت فرمان خود در آورد و سید ضیاء در نقشه اش شكست خورد.

از تحلیل مورخان چنین بر می آید كه انگلستان با هدف سلطه انحصاری بر ایران و ذخائر و منابع آن و بستن راه نفوذ روسیه شوروی كه داشت جان می گرفت در جهت جنوب، نه تنها از اجرای طرح كودتا حمایت كرده بود بلكه از گسترش تفرقه و ایجاد دشمنی میان سران كودتا (رضاخان، سیدضیاء و ...) راضی بنظر می رسید و عملا به آن دامن می زد. روسیه شریك قبلی انگلستان در سلطه بر میهن ما در پی انقلاب بلشویكی اكتبر 1917 از میدان ایران خارج شده بود. بیم انگلستان در آن زمان همچنین از كمونیست شدن ایران و انتقال كمونیسم از طریق ایران به كشورهای عربی بود كه پس از جنگ جهانی اول و انهدام عثمانی عمدتا به لندن سپرده شده بودند و فاصله غنی و فقیر در مناطق عربی و در نتیجه آمادگی برای پذیرش افكاری سوسیالیستی فراهم بود. انگلستان برای مبارزه با گسترش كمونیسم در ایران كه به دلیل وجود طبقه و كلاس در جامعه و غیردولتی بودن تاسیسات و منابع تولید و درآمد هواداران فراوان هم پیدا كرده بود راهی جز احیاء نیم خیز ناسیونالیسم ایرانی نمی دید و برای این كار ژنرال رضاخان مناسب بنظر رسیده بود.

تنها رجلی كه در آن زمان با این تحولات و انتصاب سید ضیاء به ریاست الوزرایی علنا مخالفت می كرد دكتر مصدق والی (استاندار) وقت فارس بود كه سیدضیاء را عامل اجنبی خواند و كودتا را یك نقشه خارجی اعلام داشت. دكتر مصدق حاضر نشد حكم نخست وزیری سید ضیاء را به ادارات فارس ابلاغ كند و به همین سبب سید ضیاء چند روز بعد ضمن مخابره تلگرامی او را تهدید كرد. با وجود این تهدید، سید ضیاء از دكتر مصدق خواست كه در سمت خود باقی بماند كه وی نپذیرفت و به تهران آمد.

 

تقویم تاریخ , تقویم تاریخ فوتبال , راسخون تقویم تاریخ

 

1332ش:یكی از طرح های جالب دوران حكومت دكتر مصدق درست شش ماه پس از برانداخته شدن این حكومت با كودتای 28 امرداد 1332، به بایگانی سپرده شد كه اگر عملی شده بود به مسئله ای كه سهمی بزرگ در عقب ماندگی ایران دارد و زاینده مسائل دیگر است پایان داده می شد.

طبق این طرح كه در اجرای تحقق دمكراسی واقعی، تامین پیشرفت كشور، پایان یافتن فساد اداری و خارج شدن امر انتخاب و بركناری مدیران دولتی از دست وزیران و مقامات سیاسی با مدتها مطالعه تهیه شده بود قرار بود یك شورای دائمی خبرگان كه اعضای آن از میان كارشناسان بنام كشور بر حسب ضوابط دستچین و پس از تایید مجلس منصوب شوند ایجاد گردد و كار آن، یافتن مدیران شایسته، میهندوست (نگران و در اندیشه ملت) و ماهر در کار مربوط برای دستگاههای عمومی پایین تر از معاون وزیر باشد. مطابق این طرح، قراربود این مدیران ازمیان بهترین داوطلبان كه شایستگی آنان پس از بررسی كارشناسانه بر شورا محرز می شد انتخاب و جهت انتصاب به دولت معرفی شوند و عزل آنان نیز به خواست دولت و ذكر دلیل، از سوی همین شورا صورت گیرد. شورا این اختیار را می داشت كه پس از بررسی كامل دلایل دولت برای عزل با تشكیل جلسات علنی حرفهای فرد مورد نظر را بشنود و سپس تصمیم بگیرد و این اختیار را داشت كه با اكثریت آراء خواست دولت مبنی بر عزل را رد كند و حكم به ادامه كار و ابقاء مدیر بدهد. مرجع رسیدگی به شكایات مردم و كاركنان از عدم لیاقت مدیر نیز همین شورا بود كه قرار بود برحسب مورد و تخصص كمیسیونهای متعدد داشته باشد. اختیارات شورا اداری بود و تداخل در كار دادگستری به عنوان مرجع رسیدگی به تظلمات و اعلام جرم ها نبود.

اگر این طرح به همان صورت به اجرا درآمده بود، یك مدیر دولتی ( مدیر كل، مدیر عامل و ...) می توانست در برابر تصمیم یك وزیر و معاون وزیر كه آن را خلاف قانون و قاعده و زیان آور به منافع كشور تشخیص می داد بایستد و «اطاعت محض به دلیل ترس از بركناری» از میان می رفت كه عامل انواع فساد اداری بوده است. به علاوه، مدیر دولتی كه از سوی شورا معرفی می شد، ضمن كار انتصاب خود را مدیون وزیر و مقامی دیگر احساس نمی كرد تا كور كورانه و نسنجده از دستورها اطاعت كند.

دولت ژنرال زاهدی 29 بهمن 1332 تصمیم گرفت از آنجا كه تهیه پیشنویس یك لایحه استخدام كشوری و قانون شورای دولتی در دست تهیه است كه جانشین قانون سال 1301 استخدام و اصلاحیه های بعدی آن خواهند شد فعلا بررسی طرح دیگری در میان نخواهد بود!.

لایحه قانون استخدام كشوری که در بهمن 1332 به آن اشاره شده بود تا طرح زمان حكومت مصدق بایگانی شود، 13 سال بعد در خرداد 1345 به تصویب رسید و در آن به شورای مستقل «یافت، نصب و عزل مدیران» هم اشاره نشده بود و مسائل اداری همچنان باقی ماند و پیچیده تر شد. در قانون مصوب 1345 عنوان ایجاد سازمان استخدام كشوری و بازنشستگی كه قبلا ضمیمه وزارت دارایی بودند به میان آمده بود كه این سازمان راه حل مسئله استخدام و عزل و نصب مقامات نشده است كه مورد نظر طرح دوران دولت مصدق بود. لایحه قانونی سال 1345 قرار بود به صورت آزمایشی اجرا شود كه ماندگار شده است. در كشورهای پیشرفته دقت در انتخاب مدیران میانی كه مورد نظر در طرح زمان حكومت دكتر مصدق بود بسیار زیاد است و هر انتصابی به صورت دادن اعلان در رسانه ها و پس از بررسی دقیق امتیازات داوطلبان و مصاحبه با آنان و اعلام نام برنده پیش از نهایی شدن انتصاب در جراید، صورت می گیرد تا مردم فرصت اظهار نظر داشته باشند و .... اصحاب فرضیه های مدیریت هم نظر داده اند كه آسیب وارده از یك انتصاب نادرست برای جامعه بسیار وسیع و گاهی غیر قابل جبران در طول یك نسل خواهدبود.


2005م:در انتخابات نیمه فوریه 2005 اسپانیا باز هم اكثریت اسپانیایی ها نسبت به مشاركت در رای گیری بی اعتنایی كرده بودند. در رفراندم قانون اساسی اتحادیه اروپا تنها 42 درصد اسپانیایی های واجد شرایط رای دادن شركت كرده بودند كه آراء 17 درصد شان هم منفی (نه) بود. مشارکت 42 درصد در دمکراسی تعبیری جز زدگی از تمرین دمکراسی ندارد که مدتهاست از مسیر واقعی منحرف شده است. کاهش مشارکت هشداری است که باید ضوابط تازه ای برای تمرین دمکراسی تدوین شود تا مطابق خواست مردم قرن 21 باشد که از این همه دغلکاری خسته و بیزار شده اند. رویگردان شدن از رسانه ها هم تا حدی به همین دلیل است زیرا که ابزاری برای به حکومت رسانیدن تنی چند و یا ابقاء گروهی دیگر شده اند.

در انتخابات پیش از رفراندم فوریه 2005 اسپانیا هم تنها 45 درصد اسپانیایی ها شركت كرده بودند. تفسیر این آمار چیزی جز این نمی تواند باشد كه اسپانیایی ها بمانند سایر اروپاییان از روشهای انتخاباتی كه از افكار نظریه پردازان دمكراسی دور شده است ناراضی اند و این عدم رضایت را به صورت بی اعتنایی نسبت به انتخابات منعکس می کنند. رای دهندگان اروپایی بارها گفته اند كه نامزدها را دیگران تعیین می كنند و تصمیمات را خودشان پشت درهای بسته می گیرند و سپس به آنان می گویند كه بیایید رای بدهید!. سالهاست كه برخی از جامعه شناسان عدم مشاركت در انتخابات را نوعی رای منفی به روش تعیین وکیل و مدیر می پندارند كه باید مورد ملاحظه قرار گیرد. سالهاست که در گوشه و کنار جهان، مردم - مردمی که سواد استفاده از کامپیوتر به دست آورده اند و وب لاگ ها را می خوانند و از نظرات همگان آگاه می شوند حتی خواستار مروری کلی بر اصول دمکراسی هستند چه رسد به دغلکاری ها و حزب بازی های مکّارانه شش دهه اخیر.


1332م:اوایل اسفند 1332 (فوریه 1954) «جان بروس» روزنامه نگار آمریكایی كه به سمت وابسته مطبوعاتی سفارت آمریكا در تهران منصوب شده بود در نطقی در انجمن ایران و آمریكا و در برابر یک جمع، این تعجب خودرا ابراز كرده بود كه چرا روزنامه های تهران رفتن نخست وزیر به آبعلی (محل اسکی و تفریحگاه زمستانی) را در تعطیل آخر هفته، خبر صفحه اول قرار می دهند! و اخبار مورد نیاز مردم را كه بخشی از زندگانی روزه مره آنان شده اند نادیده می گیرند و ....

جان بروس كه چنین به صراحت انتقاد كرده بود سالها در روزنامه های كالیفرنیا قلم زده بود و نمی توانست كار غیر حرفه ای را در روزنامه ها - صرف نظر از کدام کشور تحمل كند و شاید ورود دو استاد روزنامه نگاری در سه چهار سال بعد به ایران برای آشنا ساختن روزنامه نگاران وطن به اصول و روش های روزنامه نگاری و «تعریف خبر» به توصیه او صورت گرفته بود. اولویت انتخاب چند خبر از میان اخبار متعدد برای چاپ در محلی محدود، صرف نظر از اهمیت و درصد توجه مخاطبان، بر این پایه است كه هرچه به زمان انتشار و محل انتشار (محل سكونت مخاطب) نزدیكتر باشند بهترند. اما این اصل نیز پس از انقلاب 1357 در برخی از روزنامه های ایران رعایت نمی شود.


1820م:پلیس لندن 23 فوریه 1820 توطئه گروهی از رادیکالهای انگلیسی را کشف کرد که می خواستند «لیورپول» نخست وزیر و وزیران اورا در مهمانی خانه «لرد هاروبی» با ایجاد انفجار بکشند و انقلابی مشابه انقلاب فرانسه در انگلستان براه اندازند. پنج نفر از سران توطئه که دستگیر شده بودند اعدام و بقیه به زندان محکوم شدند. هدف از توطئه؛ تغییر ساختار دولت و نظام انتخابات بود. این گروه در پی شکست تظاهرات 16 آگوست 1819 منچستر و قتل 15 معترض به نظام انتخاباتی تشکیل شده بود. درپی کشف توطئه، پارلمان انگلستان بمنظور جلوگیری از تکرار آن یک رشته قوانین معروق به قوانین ششگانه تصویب کرد که با اجرای آنها خرید اسلحه، تمرین تیراندازی و جلسات زیرزمینی (محرمانه) محدودشد و روزنامه های عمومی (غیر حزبی) از انتشار صرفا مقاله و بدون چاپ اخبار روز منع شدند. طبق این مصوبات، روزنامه های انگلستان باید در کنار خبر و مطالب عام المنفعه دیگر، مقاله (نظر) چاپ می کردند نه فقط و صرفا مقاله و مطالب تفسیرگونه.


1884م: 23فوریه سال 1884 «هیرام ماكسیم» تكنیسین آمریكایی كه در لندن كار می كرد اختراع خود «تیربار» را به معرض نمایش گذارد كه می توانست هر دقیقه تا 600 گلوله شلیك كند. اختراع ماكسیم كه سلاح مرگبار نام گرفت تلفات در جنگ را بیش از گذشته كرد. بسیاری از دولتها پس از آگاه شدن از اختراع ماكسیم در صدد به دست آوردن تیربار شدند و مهندسان خود را وادار به ساختن آن كردند.

 

تقویم تاریخ امروز , تقویم تاریخ ادبیات , تقویم تاریخ راسخون

 

2005م:دوشنبه شب 21 فوریه 2005 شبكه تلویزیونی «سی بی اس» آمریكا نوار اعترافات جورج بوش، پیش از رئیس جمهوری شدنش را پخش كرد. این اعترافات در دو ـ سه روز پیش از پخش از این شبكه، به صورت خبر در روزنامه ها چاپ شده بود. بوش این مطالب را در یك گفت و گوی خودمانی با یكی از دوستانش مطرح كرده بود، غافل از این كه دوست قدیمی او با ضبط صوت جیبی كه باخود داشت آنها را ضبط می كرد، چرا؟. معلوم نیست.

طبق این نوار، بوش به تجربه ماده مخدر «ماری جوانا» اعتراف كرده بود. این نوار همچنین اختلاف نظر بعدی او با آن زمان در زمینه همجنسبازی را نشان می داد . جورج دبلیو بوش در دوران حکومت هشت ساله، خودرا از مخالفان شدید آن عمل نشان می داد و آن را گناهی بزرگ می خواند تا از حمایت مذهبیون برخوردار باشد.

در این مكالمه، جورج دبلیو بوش نسبت به نقاط قوت سناتور مك كین (جمهوریخواه) كه در افكار عمومی از او به عنوان نامزد احتمالی احراز مقام ریاست جمهوری (در انتخابات نوامبر 2008) صحبت می شد تردید كرده و گفته بود که نقطه قوتّی در او نمی بیند.

ضبط نوار كه توسط «داگلاس وید» صورت گرفته مربوط به سال 1998 است.

سخنگوی وقت كاخ سفید، بدون اظهار نظر درباره محتوای این نوار گفته بود كه جورج بوش تصور می كرد كه «وید» همیشه دوست او خواهد بود كه با وی بدون پرده پوشی و رعایت ملاحظات سخن گفته بود و باور نمی كرد كه حرفهای محفل دوستانه ضبط شوند و ....

همین جورج دبلیو بوش در جریان مبارزات انتخاباتی سال 2008 از مبلغّان مک کین بود!.

جامعه شناسان ضمن اظهار نظر درباره اقدام داگلاس وید گفته بودند که "دوست جانی (دوست با تمام وجود)" با "دوست سیاسی (دوست لحظه ای)" فرق دارد و فردی که نتواند میان این دو نوع دوست فرق بگذارد و آنها را از هم متمایز کند با وضعیت جورج دبلیو بوش رو به رو خواهد شد.

 

تقویم تاریخ ایران , تقویم و تاریخ , تاریخ تقویم ایران


1514: 22 سال پس ازرسیدن كریستوف كلمب به قاره غربی ( آمریكا ) و تصرف مناطقی را كه به آنجا رسیده بود به نام پادشاه اسپانیا ، این دولت به فرمانداران خود در نقاط متصرفه دستور داد به بومیان ( سرخپوستان ) هشدار دهند كه اگر مسیحی نشوند اعدام خواهند شد.

1884: طلاق باردیگر در فرانسه قانونی شد. انقلاب فرانسه در دهه آخر قرن 18 طلاق را آزاد كرده بود كه بعدا بر اثر فشار كلیسای كاتولیك دوباره ممنوع شده بود.

1939: دولت فرانسه درخواست پناهندگی « تروتسكی » رقیب استالین را رد كرد. ابن اقدام نقطه ضعفی در تاریخ فرانسه شده است كه به مامن پناهجویان شهرت یافته است.

1945: اعلام شد كه 900 سرباز ژاپنی در جبهه ظرف دو روز توسط تمساحها كشته و خورده شده اند.

1963: دولت شوروی رسما اعلام كرد كه هرگونه حمله نطامی به كوبا را به منزله حمله به خاك خود تلقی خواهد كرد . همان روز نسخه ای از این اعلامیه به دولت آمریكا تسلیم شد.

منبع:iranianshistoryonthisday.com


ویدیو : تقویم تاریخ - 4 اسفند