تقویم تاریخ - 10فروردین : 1120م:آغاز پادشاهی منوچهر دوم بر منطقه شروان (شیروان) ...

1120م:آغاز پادشاهی منوچهر دوم بر منطقه شروان (شیروان) را دهم نوروز (30 مارس1120 میلادی) نوشته اند و یک مورخ روس چهارم آوریل (در آن سال مصادف با 14 فروردین) را به دست داده است. فریدون شاه پدر منوچهر دوم در جنگ با گرجیان كشته شده بود. شروان منطقه ساحلی دریای مازندران در قفقاز بود و در چند زمان، قلمرو شروانشاهیان به پایتختی باکو فراتر از مرزهای جمهوری آذربایجان کنونی بود. ساسانیان همواره یكی از ژنرالهای ایران را به حكومت این منطقه می گماردند تا از ناحیه «دربند» قفقاز در برابر مهاجرت اقوام غیر آریایی و نیز مهاجمان پاسداری كند. آخرین ژنرالی كه به این سمت انتخاب و اعزام شده بود، پس از شكست ساسانیان از عربان (تازیان) و فروپاشی امپراتوری ایران، در همین جا (که حاکم نشین آن شیروان = شروان بود) ماند و خود را شروانشاه خواند و این عنوان در خانواده او باقی ماند. شروانشاهیان تا پایان كارشان در سال 1500 میلادی پیرو آیین زرتشت بودند و به قوانین و آداب عهد ساسانیان وفادار مانده بودند.

سلطان حیدر پدر شاه اسماعیل صفوی با درویشهای مسلح خود در سال 1487 میلادی به نام مسلمان كردن شروانیان به جنگ آنان رفت ولی در این جنگ از فرخ یسار - شاه وقت شروان شكست خورد و كشته شد.

اسماعیل (بعدا شاه اسماعیل صفوی) یكی از سه پسرسلطان حیدر نخستین اقدام خودرا پس از به دست گرفتن فرماندهی مریدان مسلح خانقاه صفویان، خونخواهی پدر قرار داد و در سال 1500 میلادی به جنگ شروانشاه شتافت و در زد و خوردی كه میان او و فرخ یسار در ناحیه گلستان روی داد فرخ یسار كشته شد و مرگ او نقطه پایانی بر حكومت 900 ساله شروانشاهیان گذارد كه از بقایای ساسانیان بودند. اسماعیل صفوی نزدیك به دو سال پس از این پیروزی خود را شاه ایران و شیعه اثنی عشری (12 امامی) را دین رسمی کشور اعلام كرد.

 

 

1902م:30 مارس1902 میان ایران و انگلستان در مورد تكمیل خط تلگراف اروپا ــ هندوستان توافق حاصل شد. این خط از خاك ایران می گذشت. قبلا امتیاز كشیدن خط تلگراف به ژولیوس رویتر (موسس یهودی خبرگزاری انگلستان ـ رویترز، و متولد آلمان) واگذار شده بود كه ناصر الدین شاه در سال 1888 میلادی به دلیل! تعلل رویتر در رعایت شرایط و کشف تقّلب در انشاء قرارداد، آن را لغو كرد و در عوض امتیاز چاپ اسكناس (پول ملّی ایران) و تاسیس بانك را به او داد!. رویتر که از آلمان به لندن مهاجرت کرده بود و با زرنگی خاصی که داشت با مقامات تراز اول انگلیسی دوست و نزدیک شده و به تابعیت انگلستان درآمده بود؛ به نام یک انگلیسی از نفوذ استعماری این دولت برخوردار می شد.

 

1291ش:دهم فروردین 1291 (در آن سال: 30 مارس1912) نیروهای روسیه به فرماندهی سرهنگ روكوف در شهر مشهد مرقد امام رضا (ع) را به توپ بستند. از مندرجات روزشمار تاریخ معاصر ایران تالیف باقرعاقلی (چاپ چهارم، سال 1376، تهران ـ جلد اول، صفحه 91) چنین بر می آید كه در این تیراندازی به ساختمان مرقد آسیب وارد آمد و دست كم دویست تن كشته شدند. در این میان به خزانه مرقد نیز دستبرد زده شد.

نظامیان روسیه كه طبق موافقتنامه آگوست 1907 سن پترزبورگ (روسیه و انگلستان ) وارد منطقه نفوذ آن دولت در ایران شده بودند و سپس با هدف براندازی مجاهدان مشروطیت، خود را با قزاق تازه نفس تقویت كرده بودند پیش از حادثه مشهد، در تبریز و چند شهر دیگر هم دست به خشونت زده بودند. در تبریز یك روحانی و چند تن دیگر را دار زده بودند.

روسها نسبت به مشروطیت ایران سوء ظن داشتند و علنا آن را دستپخت انگلستان ـ رقیب استعماری خود ـ می خواندند.

 

1297ش:مروری بر تاریخ ایران در قرن 20 نشان می دهد كه از دهم فروردین 1297 (30 مارس 1918 ) ضدیت ایرانیان با انگلیسی ها به مبارزه مسلحانه مردمی مبدل شده بود. از این روز درجنوب؛ كازرونی ها، دشتستانی ها ، تنگستانی ها و ... و در شمال کشور، جنبش جنگل بر ضد انگلیسی ها به صورت تمام عیار وارد جنگ شده بودند. با این كه در 15 فروردین این سال كنسول انگلستان در شیراز مردم فارس را تهدید و به آنان اخطار كرده بود كه خصومت با انگلستان را كنار بگذارند این مبارزه ادامه یافت.

این مبارزه مسلحانه همچنین بهانه اعزام چند واحد نظامی انگلیسی به گیلان قرار گرفت كه سرانجام كمونیستها ی روسیه كمك كردند و انگلیسی ها از گیلان اخراج شدند. (جریان و چگونگی این مبارزات در زمان وقوع، در قسمت های متعدد این سایت آمده است)

 

1299ش:دهم فروردین 1299 (در آن سال: 30 مارس 1920) وثوق الدوله مخالفان قرارداد 9 اوت 1919 را كه با انگلستان امضاء كرده بود مردمی خواند كه معنای وطندوستی را نمی دانند و اشاره كرده بود كه این قرارداد مورد حمایت و تایید وطندوستان است!. حال آنکه این قرارداد كه مجلس آن را نپذیرفته بود ایران را دربست تحت الحمایه انگلستان قرار می داد. در فصل امور نظامی، این قرارداد مقرّر می داشت كه تسلیحات نظامی ایران باید به تصویب و صلاحدید انگلستان از هند تامین شود!، آموزش و ترفیع افسران ایرانی زیر نظر انگلیسی ها و عوامل هندی آنان صورت گیرد و امور مالی ارتش هم تحت نظر افسران انگلیسی قرار داشته باشد و ....

سرهنگ آق اولی فرمانده ژاندارمری مركز در نخستین روز فروردین ماه آن سال (نوروز) به جای حضور در مراسم سلام نوروزی كه در كاخ گلستان بر پا می شد؛ پس از نوشتن شرح مخالفت با قرارداد 1919 وثوق الدوله و دولت انگلستان در دفتر كار خود با شلیك گلوله حودكشی كرده بود و متن یادداشت او كه به دست وثوق الدوله افتاده بود که نهایت میهندوستی را بازتاب می داد هرگز فاش نشد، اما وی قبل از خودكشی، خشم خود را از قرار داد وثوق الدوله با انگلستان با بسیاری ازهمكاران و دوستانش در میان گذاشته بود و گفته بود كه تحت سرپرستی انگلستان قرار گرفتن ایران را با این تاریخ باعظمت تحمل نخواهد كرد. خشم او هنگامی به اوج رسیده بود كه اطلاع یافت دولت انگلستان گفته است كه قرارداد قطعی و لازم الاجرا است و نیازی به تصویب آن در مجلس نیست. وی ساعتی پیش از خودكشی آگاه شده بود كه انگلیسی ها گفته اند كه درجه افسران ایران نباید از سرگردی و در موارد استثنایی از سرهنگی بالاتر رود.

خبر خودكشی سرهنگ آق اولی به علت تعطیلات نوروزی به موقع به گوش مردم نرسیده بود و وثوق الدوله با اظهارات دهم فروردین خواسته بود زهر قضیه را بگیرد و از خود دفاع كند، اما موفق نشد و خبر خودكشی سرهنگ چنان تاثیری در جامعه ایران كرد كه انگلیسی ها مصلحت كار را در آن دیدند كه اجرای قرارداد را به تعویق اندازند. آنان سپس به راه دیگری متوسل شدند و آن طرح نقشه كودتا بود كه 11 ماه بعد عملی شد و ....

 

 

1313ش:دهم فروردین 1313در تهران پنج تن از سران ایلهای بختیاری، بویر احمدی، ممسنی و قشقایی كه در دادگاه نظامی محاكمه شده بودند اعدام شدند. یک اعلامیه رسمی نشان می داد که گروهی دیگر از بزرگان این ایلها هم به زندان محكوم شده بودند. این عده قبلا به اتهام نافرمانی، عملیات مسلحانه بر ضد دولت و برهم زدن نظم عمومی دستگیر و در بازداشت بودند.

گزارش شده بود كه در همین روز سردار اسعد بختیاری (جعفرقلیخان) كه از پائیز 1312 زندانی بود در زندان تهران درگذشته بود. بعدا گفته شد كه همزمان با اعدام سران قبایل، وی نیز در زندان با تزریق آمپول هوا كشته شده بود!.

هدف رضاشاه از این سختگیری ها پایان داده شدن به خان بازی ها، سازش با خارجی برضد دولت و همچنین به مسئله سازی ایلات بویژه در مركز و جنوب کشور ازجمله ایجاد ناامنی و گهگاه نافرمانی بود.

با این اقدام های رضاشاه مسئله سازی ایلات که از زمان ورود سلجوقیان به ایران و عمدتا از دوران سلطه مغولان آغاز شده بود کاملا به پایان نرسید و تا نیمه دهه 1340هجری خورشیدی کم و بیش ادامه داشت. این مسانل ایلی در دوران جنگ جهانی دوم باعث ناآرامی های متعدد و در دوران اصلاحات ارضی به زد و خوردهای مسلحانه انجامیده بود و پس از انقلاب سال 1357 داشت دوباره آشگار می شد که سرکوب گردید.

 

1326ش:قاضی محمد كه با استفاده از فرصت ادامه استقرار نیروهای شوروی در ایران و باحمایت این دولت در مهاباد حكومت خود مختار اعلام كرده بود دهم فروردین 1326 (30 مارس 1947 ) در همانجا اعدام شد. با او، دوتن از همدستانش؛ سیف قاضی و صدر قاضی نیز اعدام شدند. این سه تن و گروهی دیگر در دی ماه 1325 در دادگاه نظامی به اتهام تجزیه طلبی و اقدام مسلحانه بر ضد وطن محاكمه و محكوم شده بودند.

مصطفی بارزانی كه از این تجزیه طلبی حمایت كرده و فرمانده نظامی حکومت قاضی محمد بود پیش از ورود ارتش به مهاباد و برچیدن بساط قاضی محمد و دستگیری خود او، با پانصد تن از افراد مسلح و بستگان خود موفق به خروج از منطقه و ورود به شوروی از طریق عراق و مرز ایران و ترکیه شده بود و بیش از یک دهه در آنجا بسر برد. وی پس از كودتای ژنرال كمونیست - عبدالكریم قاسم در عراق، در 1958 به این كشور بازگشته بود. بارزانی پس از افتادن حکومت عراق به دست بعثی ها، با کمک آمریکا و اسرائیل با هدف کسب خودمختاری برای کردهای عراق با دولت بغداد وارد جنگ شد که به خواست واشنگتن، ایران نیز واسطه انتقال کمک به بازرانی شده بود و این وضعیت به چند برخورد نظامی مرزی میان ایران و عراق انجامیده بود. شاه درپی سازش با صدام حسین در حاشیه کنفرانس اوپک در الجزایر و بدون جلب نظر آمریکا و یا دادن اطلاع به اسرائیل، کمک های ایران به بارزانی را قطع کرد و تنها به او وعده داد که می تواند با نزدیکانش در ایران (کرج) اقامت کند. بارزانی بعدا از کرج به واشنگتن رفت و در یک بیمارستان پایتخت آمریکا درگذشت و پسرش برجایش نشست.

 

1340ش:آیةالله عظمی حاج آقا حسین طباطبائی بروجردی مرجع تقلید شیعیان دهم فروردین 1340 در قم درگذشت و به همین مناسبت در کشور تعطیل عمومی اعلام شد. شاه، وزیران و مقامات رسمی در مراسم ترحیم حضور یافته بودند. علت فوت حمله قلبی اعلام شده بود.

شاه طی تلگرامی که متن آن دوبار از رادیو ایران پخش و در روزنامه های تهران انتشار یافت درگذشت آیت الله بروجردی را به آیت العظمی حکیم که در نجف اقامت داشت تسلیت گفته بود. تفسیر شده بود که شاه با ارسال این تلگرام، حکیم را به عنوان جانشین بروجردی برسمیت شناخته است.

 

 

1842م:امروز ــ 30 مارس ــ زادروز جان فیسك John Fiske مورخ و فیلسوف آمریكایی است كه در 1842 به دنیا آمد و در 4 ژوئیه 1901 در گذشت. وی صاحب این عقیده است كه بررسی در جهت كشف حقایق مربوط به یك رویداد از جمله علل و نتایج آن، مورخ را به اندیشه كردن فلسفی درباره آن وادار می كند و به این لحاظ بیشتر مورخان صاحب فلسفه و فرضیه هستند كه باید دوباره و با دقت و از این دیدگاه آثار آنان را خواند و فلسفه و فرضیه را كه قطعا برای بشریت مفید است استخراج كرد. بنابر این، مطالعه تاریخ نباید بدون تعمق و با عجله صورت گیرد. برای این منظور باید نخست شخصیت مورخ را شناخت و سپس به بررسی نوشته های او پرداخت.

نظرات فیسك عمدتا دركتابی كه دخترش پس از فوت او تحت عنوان «یادداشتهای داخلی پدرم» منتشر ساخته منعكس است. مترجمان این كتاب به زبان فرانسه و اسپانیایی عنوانش را «نامه های پدرم» انتخاب كرده اند.

از فیسك دهها اثر باقی مانده است كه مهمترین آنها عبارتنداز: اوت لاین آو كازمیك فیلازوفی، درسهایی كه انقلاب استقلال آمریكا می دهد، فرانسه پس از انقلاب، انگلستان نوین، جنگ داخلی آمریكا ، داروینیسم، راه یابی اروپاییان به قاره آمریكا و نتایج جهانی آن، از طبیعت به خدا، زمان حساس ( وقتی كه یك رهبر بر سر دو راهی قراربگیرد ) و ....

 

1912م:كارل می Karl May داستان نویس آلمانی سی ام مارس 1912 در 70 سالگی پس از انتشار 70 داستان درگذشت. دامنه و نیروی خیال این نویسنده زبانزد است. برای مثال: او بدون این كه قبلا از صحراهای عرب نشین و یا مساكن سرخپوستان آمریكا دیدن باشد در داستانهای خود چنان اوضاع محل و زندگی و احساس ساکنان را تشریح كرده است كه خواننده پس از بازدید از محل در درستی آن چه را كه خوانده تردید نمی كند.

خود وی گوید: رفتن به كتابخانه و خواندن یك تاریخ و یا جغرافیا و یا كتابی در قلمرو علوم انسانی و علوم اجتماعی در او انگیزه نوشتن داستانی را تلقین می كند و او در جریان نوشتن، خود را در همان محیط حس می كند و می نویسد.

كسانی كه كتابهای کارل می را بررسی و نقد كرده اند درباره اش كار گزافه گویی را به آنجا رسانیده اند كه وی را دارای مغزی خارق العاده توصیف كرده اند.

 

1925م:سی ام مارس در سال 1925 روزی است كه رودولف شتاینرRudolf Steiner فیلسوف در سویس درگذشت. وی در 1861در ناحیه ای از كرواسی امروز كه در آن زمان گوشه ای از اتریش بود به دنیا آمده بود و به این لحاظ، بیوگرافی نویسان او را فیلسوف اتریشی نوشته اند. وی بنیادگذارAnthroposophy بشمار آورده شده است که یک Spiritual Philosophy است.

بررسی و پژوهش های او عمدتا در زمینه آنتروپوزوفی و ارتباط روح با دید و تجربه انسان است. وی معرف روش واحدی برای بررسی این سه عنصر و Human Oriented Spiritual Philosophy است. شتاینر در باره «شأن انسانی» تعاریف تازه به دست داده و روی رعایت آن تاكید كرده است به گونه ای كه این تاكید به صورت جنبشی جهانی در آمده است. در جای دیگر، وی اثبات كرده است كه تفكر افراد هماهنگ احساس آنان نسبت به زندگی و شرایطی است كه در آن زندگانی می كنند. مهمترین تالیف شتاینر "تعریف آنتروپوزوفی" عنوان دارد. تالیف دیگر او «شئون انسان» است.

 

# امروز همچنین زاد روز موسی بن میمون فیلسوف مصری متولد در قرطبه( اسپانیا) در سال 1135 میلادی، جان هاوكینز مولف انگلیسی تاریخ موسیقی در 1719 و ژولیوس باهن سن فیلسوف آلمانی در 1830 است.

1894م:سرگی ایلیوشین Sergei Ilyushin طراح هواپیما و ژنرال شوروی سی ام مارس 1894 در یك خانواده كشاورز روس دیده به جهان گشود. وی از 16 سالگی علاقه مند به پرواز با هواپیما و طراحی و ساخت آن شد. نخستین جنگنده را كه «ایلیوشین ـ 2» نام داشت در سال 1938 برای نیروی هوایی شوروی ساخت كه آلمانی ها این هواپیما را به دلیل قدرت مانور «مرگ سیاه» می خواندند. ایلیوشین سپس به ساخت انواع دیگر هواپیما از جمله بمب افكن های سنگین و جت باری و مسافربر پرداخت و یكی از طراحان بنام جهان شد. این مهندس هوانوردی و فضاپیمایی شوروی كه در ارتش این كشور به درجه ژنرالی رسید بسال 1977 درگذشت و غم فروپاشی بسیار ارزان شوروی را كه برای پایداری اش آن همه رنج برده وتلاش كرده بود نخورد.

 

 

1432م:سلطان محمد دوم (فاتح) سی ام مارس 1432 میلادی در«ادرنه» به دنیا آمد و با افتادن قسطنطنیه در 29 ماه مه سال1453 به دست او، تاریخ قرون وسطا بسته شد و تاریخ عمومی نخستین صفحه قرون جدید را باز كرد. عثمانی ها از دیرزمان بر قسمتی از آناتولی، نواحی غرب قسطنطنیه و گوشه ای از بلغارستان امروز حكومت داشتند و گاهی تا آدریاتیك پیشروی می كردند ولی تصرف قسطنطنیه برایشان میسر نمی شد. سلطان محمد دوم نه تنها این شهر مظهر قدرت غرب (رومیان) و مسیحیت شرق را تصرف كرد بلكه با شكست دادن «اوزون حسن» تركمان بر تمامی آناتولی سلطه یافت. سلطان محمد قسطنطنیه را به اسلامبول تغییر نام داد و كلیسای ایا صوفیه را به مسجد تبدیل كرد. با تصرف قسطنطنیه به دست تركان عثمانی بسیاری از تحصیلكردگان و دانشمندان این شهر با كتابهایی كه داشتند به غرب مهاجرت كردند و سلطان محمد به ناچار درهای این شهر را به روی مهاجران بازكرد و مقدمات تاسیس یك امپراتوری اسلامی را كه جانشین خلافت عباسیان شود فراهم ساخت. فاتح در سوم ماه مه سال 1481 (حدود 20 سال پیش از اعلام پادشاهی اسماعیل صفوی ) درگذشت.

 

 

1672م:سی ام مارس زادروز پتر یکم (Pyotr Alexeyevich Romanov) پدر امپراتوری روسیه است كه در 1672 به دنیا آمد و در 1725 در گذشت. وی برای آشنا شدن با عوامل پیشرفت اروپای غربی به صورت فردی عادی به این دیار رفت و حتی در كارگاه كشتی سازی نجاری كرد. از كارهای او ساختن شهر سن پترز بورگ و انتقال پایتخت روسیه از مسکو به آنجا بود تا به اروپای غربی نزدیك باشد. او به ملوك الطوایفی در روسیه پایان داد و به توسعه قلمرو این كشور در درجه اول در سرزمین های خویشاوند (اسلاونشین) پرداخت و سپس سراغ همسایگان روسیه ازجمله عثمانی رفت كه برای روسها به عنوان یك قدرت ارزش قائل نبودند. برای انجام اصلاحات و از میان برداشتن مسائل اجتماعی روز مره، با نوشتن قانون راه حل به دست آورد و راهی را باز كرد كه جانشینانش با در پیش گرفتن آن موفق به ساختن امپراتوری روسیه شدند.

دولت حزب كمونیست در قرن 20 بر پایه برنامه های جهانی خود به گمان این كه برای همیشه باقی خواهد ماند این امپراتوری را بر پایه ملیت ها تقسیم كرد كه در 1991 بدون جنگ و خونریزی و مبارزه و بمانند نوشیدن آب منحل شد ــ رویدادی كه در همه تاریخ بشر سابقه نداشته است. درباره این حادثه شگفت انگیز هنوز تحقیق تاریخی به عمل نیامده و اسرار این معما در پرده ابهام است. روسها ظاهرا هنوز هم متوجه شكستی كه خورده اند و دنباله خواهد داشت نشده اند. حزب كمونیست در دوران حكومت 72ساله خود نه تنها موفق به ساختن سوسیالیسم نشد و نتوانست تفكر سوسیالیستی در مردم به وجود آورد و طبیعت آنان تغییر یابد بلكه تتمه وطندوستی را هم از ایشان گرفت و ....

عكس زیر، مجسمه برنزی پتر یکم معروف به پتر بزرگ را نشان می دهد كه 250 سال پیش به دستور كاترین اول ساخته شد و در كنار رود «نوا» در آستانه شهر سن پترز بورگ بر صخره ای قرار گرفته است. كمونیستها نه تنها آن را تخریب نكردند بلكه در نگهداری از آن و مرمتش كوشیدند و به همین دلیل تا به امروز به همان صورت باقی مانده است.

 

 

1867م:خرید آلاسكا از روسیه سی ام مارس 1867 قطعی شد، ولی انجام معامله و تحویل آلاسكا از جانب روسیه به آمریكا موكول به تصویب شرایط معامله در سنای آمریكا شد كه سنا نیز در جلسه 9 آوریل خود قرارداد معامله را تصویب كرد.

طبق قرارداد معامله، آلاسكا مهاجرنشین روسیه در قاره آمریكا به مبلغ هفت میلیون و دویست هزار دلار خریداری شد ــ هر هكتار 2 پنی (دو صدم دلار ).

ویلیام سیوارد (Willian H. Seward) وزیر امورخارجه كابینه های ابراهام لینكلن و اندرو جانسون برای خرید آلاسكا تلاش فراوان كرد. وی برای قانع كردن سنای آمریكا به خرید آلاسكا به مبلغی كه ذكر شد در نطقی طولانی جزئیات اهمیت منابع زیر زمینی، ماهی گیری و ... این منطقه وسیع را برشمرد. سناتورها مبلغ خرید را بیش از ارزش اراضی یخزده! آلاسكا می دانستند كه سرانجام با سخنرانی سیوارد قانع شدند. سیوارد یك سیاستمدار عضو حزب جمهوری خواه آمریكا بود.

آلاسكا كه كانادا آن را از خاك اصلی ایالات متحده جدا كرده است اینك یكی از ایالات پنجاه گانه این كشور است و علاوه بر منابع زیر زمینی ازجمله نفت و جاذبه های توریستی و صنعت ماهی گیری دارای اهمیت استراتژیك ویژه است و كشور ایالات متحده را در همسایگی روسیه و چین و نزدیك به ژاپن قرار داده است و هر سال كه می گذرد اهمیت كار سیوارد بیش از پیش بر امریكاییان آشگار می گردد.

 

 

1981م:سی ام مارس 1981 چند لحظه پس از خروج رونالد ریگن رئیس جمهوری وقت آمریكا از هتل محل برگزاری كنوانسیون كارگران این كشور، درحالی كه دست خودرا بلند كرده بود تا به كف زدن كسانی كه در پیاده رو مقابل ایستاده بودند پاسخ دهد از فاصله چهارمتری هدف گلوله گرفت و از ناحیه سینه (ریه) مجروح شد. ضارب جمعا پنج گلوله شلیك كرده بود كه علاوه بر ریگن، جیمز بریدی سخنگوی او و دو مامور محافظ نیز مجروح شدند و بر زمین غلطیدند. ماموران ریگن را به بیمارستان دانشگاه جورج واشنگتن كه درهمان نزدیكی قرار دارد بردند و ضارب را دستگیر كردند. ضارب یك جوان 25 ساله ساكن كلرادو به نام «جان هینكلی» بود. ریگن برای ایراد نطق در كنوانسیون كارگران به ساختمان هتل رفته بود.

ریگن در بیمارستان تحت عمل جراحی قرار گرفت و 12 روز بعد به كاخ سفید بازگشت، ولی بریدی سخنگوی او كه گلوله به مغزش اصابت كرده بود فلج و ویلچری شد. انگیزه این تیراندازی دقیقا فاش نشده است، زیرا ضارب به عنوان فردی كه دچار اختلالات مغزی است اعلام گردید و به همین سبب هم هیات منصفه دادگاه در جلسه 21 ژوئن سال 1982 محاكمه او را مجرم ندانستند و قاضی وی را به تیمارستان فرستاد! و سالها در آنجا بود. وی اینک از یک آزادی محدود برخوردار است.

 

 

2003م:سی ام مارس 2003 در قاهره اعلام شد كه باستانشناسان با بازكردن یك تابوت چوبی 5 هزارساله كه اخیرا یافته بودند به استخوانها و اجزاء بدن یك انسان رو به رو شدند كه پیش از قراردادن در تابوت اورا مومیایی كرده بودند. جدا شدن اجزاء بدن نشان داده است كه در آن زمان هنوز عمل مومیایی كردن تكمیل نشده بود و در مراحل مقدماتی خود بود. هزار و پانصد سال طول كشید تا مومیایی اجساد در مصر تكامل یافت. این تابوت در بیابان نزدیك قاهره از داخل یگ گورستان دارای اطاقهای متعدد خشت خام به دست آمده كه توفان شن و شن صحرا در طول قرنها روی آنها را پوشانده بود. به اظهار باستانشناسان، این گورستان متعلق به مقامات دولتی سلسله سلطنتی اول مصر بوده است كه از 3100 تا 2890 سال پیش از میلاد بر این سرزمین حكومت می كردند. عكس، یك باستانشناس را نشان می دهد كه یك قطعه استحوان از تابوت مكشوفه را به دست گرفته است.

 

 

2004م:29 مارس 2004 خبرگزاری های روسیه به نقل از وزارت دفاع این کشور گزارش کرده بودند که دانشمندان موشکی روسیه سلاحی را آزمایش کرده اند که هرگونه سیستم دفاع موشکی را "خنثی و بی ثمر" می سازد. طبق این گزارشها ، تولید این سلاح نسبتا ارزان تمام می شود. این سلاح مافوق سرعت صوت پس از پرتاب، میان فضا و لبه جو زمین مانور می کند و می تواند از هر سد دفاع ضد موشکی عبور کند. این خبرگزاری ها افزوده بودند که روسیه در زمینه موشک سازی، در موارد متعدد همچنان پیشرو است.

در جریان مانور موشکی روسیه در ماه فوریه 2004 ، ژنرال یوری بالویفسکی معاون اول وزارت دفاع این کشور فاش کرده بود که در آن مانور یک سلاح بسیار تازه ضد موشکی آزمایش شده است و ولادیمیر پوتین رئیس جمهور وقت روسیه آن را سلاحی در مرحله تجربه اعلام داشته بود.

همان وقت مفسران نظامی با توجه به ساخت این سلاح و نیز جلو افتادن برنامه فرستادن انسان به کره ماه از سوی چین، تجدید مسابقه تسلیحاتی را به صورتی که در دهه های پیش از 1990 وجود داشت بعید ندانسته بودند.

 

2008م:از اواخر مارس 2008 در ایالات متحده و همچنین در كشورهای اروپایی متحد آمریكا، اصحاب نظر و مقامات سابق به دادن پیشنهاد و نظر درباره «غرب بدون جورج دبلیو بوش» پرداخته بودند كه در آن زمان بیش از 9 ماه و سه هفته از حكومت هشت ساله و پرتلاطم او باقی نمانده بود.

این اصحاب نظر ازجمله گفته بودند كه اگر بوش نتواند در باقیمانده دوران زمامداری خود راه اوكراین و گرجستان را به عضویت ناتو بازكند كه هرگونه موافقت قطعی با عضویت اوكراین و گرجستان برابر است با معارضه شدید با مسكو، رئیس جمهور بعدی در این راه خطرناک گام برنخواهد داشت.

طبق این پیش بینی ها که در رسانه ها منعکس شده بود، پس از جورج دبلیو بوش گسترش سازمان تعاون شانگهای كه سرعت بیشتری به خود خواهد گرفت و این سازمان بیش از گذشته رنگ "اوراسیا (اتحاد بزرگ شرق)" در برابر اتحادیه اروپا + ناتو را به خود خواهد گرفت مخصوصا كه ایران درخواست عضویت رسمی در «اس سی او = سازمان شانگهای» را مطرح ساخته، چین به حمایت از آن پرداخته و تاجیكستان به مسكو توصیه پذیرش این درخواست را كرده و در صورت تحقق، آن سازمان تا خلیج فارس یعنی مرزهای نفوذی غرب توسعه خواهد یافت و هند كه اینك عضو ناظر است متقاضی بعدی خواهد بود. اصحاب نظر همچنین پیش بینی کرده بودند که به احتمال زیاد گسترش "ناتو" متوقف خواهد شد و مرز کنونی پایان خط پیشروی این اتحادیه نظامی دوران جنگ سرد خواهد بود، ولی گفته بودند که بعید می دانند آمریکا عراق را کاملا تخلیه کند و سیاست فعلی اش در قبال افغانستان ادامه خواهد یافت، به بهانه

گیری علیه ایران و کره شمالی ادامه خواهد داد لکن بازگشت مجدد آن به آمریکای لاتین بعید بنظر می رسد و رئیس جمهور بعدی هرکس که باشد روش ملایمتری در قبال کوبا در پیش خواهد گرفت. این صاحبنظران وضعیت آینده اقتصاد جهان را تاریک پیش بینی کرده و گفته بودند که قاره آفریقا میدان رقابت های آینده قدرت های اقتصادی خواهد بود. طبق این پیش بینی ها، مکزیک و ناامنی و فساد اداری در حال گسترش آن مسئله بزرگ ایالات متحده در طول زمامداری رئیس جمهور بعدی خواهد بود.

رسانه های آمریکا نظر پنج وزیر امور خارجه پیشین این کشور اعم از دمكرات و جمهوریخواه را درباره این پیش بینی ها و راه حل را جویا شده بودند. این پنج وزیر سابق توصیه كرده بودند كه رئیس جمهور بعدی ـ دمكرات و یا جمهوریخواه ـ باید مسائل دهها ساله خود با ایران را از طریق دیپلماتیك حل كند، زندان گوانتانامو را كه مغایر شئون و ارزش های آمریكایی است ببندد و سیاست خارجی اش را برپایه دو حزبی قراردهد و به نظرات حزب اقلیت هم توجه كند زیرا كه وضعیت جهان سال 2009 و بعد از آن با دنیای دهه 1990 توفیر فراوان خواهد داشت. تحریم اقتصادی كوبا در طول 50 سال گذشته كارایی نداشته و بنابراین دشوار است كه در آینده هم بتواند داشته باشد باید در این زمینه روش دیگری در پیش گرفته شود. نباید در قبال چین، مطلقا الفاظ تهدید كننده كه تحریك كننده خواهند بود بكار برده شود. باید با كشورهای غیر دوست ترجیحا مذاكره شود زیرا که مذاكره به مراتب آسانتر، ارزانتر و نتیجه بخشتر از مبارزه است. چهار تن از این وزیران سابق برای توجیه این تز خود گفته بودند که اگر در اوایل دهه 1970 كیسینجر به طور محرمانه به چین نرفته بود، ای بسا آمریكا و چین هنوز مناسبات سیاسی نداشتند و .... ادامه وضعیت عراق به صورت فعلی (مارس 2008) به سود آمریكا و آمریكاییان نیست. مسئله عراق بدون همكاری ایران و تا حدی سوریه حل نخواهد شد. مشکل افغانستان نیز بدون همکاری ایران امکان پذیر نخواهد بود. اگر در دهه 1980 دولت مسکو از ایران استمداد کرده بود به آن صورت شکست نمی خورد و با تحمل 15 هزار کشته مجبور به تخلیه افغانستان نمی شد.

وزیران پنجگانه (بانو آلبرایت، كریستوفر، پاول، بیكر و كیسینجر) در میز گرد دانشگاه جورجیا در شهر آتن (ایالت جورجیا) كه 28 مارس 2008 برگزار شده بود همین نظرات خود را به گونه ای مشروحتر ابراز كرده بودند.

 

2009م:ساعت ده بامداد یکشنبه 29 مارس 2009 (به وقت واشنگتن) رابرت استیوارتRobert Stewart چهل و پنج ساله به ساختمان یک خانه سالمندان در شهرک کارتیج Carthage (کاتاژ) واقع در ایالت کارولینای شمالی وارد و بدون اینکه با کسی حرفی بزند داخل یکی پس از دیگری اطاقها شد و به سوی سالمندانی که در آن اطاقها استراحت می کردند تیراندازی کرد، برخی از این سالمندان در ویلچر خود نشسته بودند. رابرت که که پیشه اش نقاشی ساختمان بود در این تعرض مسلحانه هفت نفر از سالمندان و یک پرستار را کشت و دو نفر دیگر را مجروح کرد که پلیس وارد صحنه شد. پس از ورود مامور پلیس، راهرو ساختمان یک طبقه ای این خانه سالمندان به میدان نبرد پلیس و رابرت مبدل شد. تیراندازی تا مجروح شدن و برزمین افتادن هر دو ادامه یافت. مامور پلیس سه گلوله و رابرت یک گلوله خورده بود که چند پلیس دیگر رسیدند و رابرت مجروح از ناحیه سینه را دستگیر کردند.

مدیر خانه سالمندان که با شنیدن صدای نخستین شلیک، موضوع را به پلیس خبرداده و نزدیکترین اتومبیل پلیس خودرا به آنجا رسانیده بود وقتی که مشاهده کرد تیراندازی میان مامور پلیس و رابرت ادامه دارد باردیگر به مرکز پلیس تلفن کرد و این بار چند مامور خودرا به آن خانه سالمندان رسانیدند و مجروحان از جمله رابرت و مامور را به بیمارستان منتقل کردند. این خانه سالمندان به نام : پاین لیک" گنجایش پذیرش 90 سالمند و 20 بیمار آلزایمری (دچار فراموشی و نسیان) را دارد و در لحظه تیراندازی 110 سالمند و آلزایمری بالای 77 سالگی در آنجا بودند. هفت سالمند مقتول 78 تا 98 ساله بودند که سه تای آنان زن بود. نرس ساختمان که کشته شد جری آونت Jerry Avent نام داشت.

انگیزه این کشتار دقیقا به دست نیامده است. رابرت با هیچکدام از سالمندان و آلزایمری های ساکن آن موسسه آشنایی قبلی نداشت و به اظهار یکی از کارکنان موسسه، زن دوم رابرت که اخیرا خانه شوهر را ترک کرده بود در آنجا سرگرم کار بود که در این تعرض مسلحانه از دسترس رابرت به دور بود و آسیب ندید. رابرت ساکن شهرستان مور (مور کاونتی Moore County) بود، نه کارتیج.

«سو گریفین Sue Griffin» بانوی مطلقه رابرت (زن اول او که در سال 2001 پس از 15 سال زندگانی مشترک از هم جدا شده بودند) به خبرنگاران گفت که رابرت ذاتا تمایل به خشونت داشت و اخیرا به هرکس که می رسید می گفت که دچار بیماری سرطان شده و به علاوه درنظر دارد که به یک مسافرت طولانی برود ولی دلیلی بر سرطانی بودن وی وجود نداشت. "سو" همچنین گفته بود که رابرت اخیرا تلاش کرد که با او تماس تلفنی بگیرد و نزد این و آن پیغام گذارده بود که وی ترتیب اثر نداد. او هفت سال و چند ماه پیش و پس از قطعی شدن طلاق تصمیم گرفته بود که با رابرت تماس نداشته باشد.

اخیرا موارد متعدد از چنین کشتارهایی در جامعه آمریکا مشاهده شده است.

 

2009م:شنبه 28 مارس 2009 (هشتم فرودین 1388) خانواده رولوس Revelus ساکن میلتون ماساچوست آمریکا (در همسایگی شهر بوستون) خودرا برای برگزاری زادروز بیانکای 5 ساله ـ کوچکترین فرزند آماده می کرد. بانوی خانواده که نرس بیمارستان است کشیک داشت و قرار بود مراسم در شب انجام شود. مدتها بود که «بیکاری»، پسر 23 ساله این خانواده به نام کربی رولوس Kerby Revelus را رنج می داد. کربی پس از بیکار شدن به هر کجا که برای کار مراجعه کرده بود پس از استعلام پیشینه اش جواب رد داده بودند زیرا که در 18 سالگی تپانچه به کمر بسته و در برابر جمع زجزخوانی کرده و در دادگاه متعهد شده بود که سلاح فشنگ گذاری شده و یا در معرض دید با خود نداشته باشد ولی چندی بعد ـ پلیس هنگام جستجوی اتومبیل، نزد او تپانچه دارای فشنگ مشاهده کرده و اورا به زندان فرستاده و دارای محکومیت کیفری شده بود. نوع این محکومیت و بویژه اشاره به تکرار جرم مانع از این می شد که کار مناسب به دست آورد زیرا که کارفرمایان از استخدام فرد «دست به تفنگ» اکراه داشته اند.

در میان این خشم و نگرانی، سامانتا Samantha خواهر 17 ساله «کربی» به او گفت که یک قطعه شعر جالب گفته و قرار است که آن را در تالار مدرسه و در اجتماع دانش آموزان و دبیران دکلمه کند و خواست که آن را برای کربی بخواند. کربی که نگرانی از ادامه بیکاری آرامش و خونسردی اورا سلب کرده بود در حالی که دو خواهر کوچکترش بیانکا Bianca پنج ساله و سارافینا 9 ساله شاهد صحنه بودند بر سر سامانتا جیغ کشید و مشاجره آغاز شد و در اثنای مشاجره، کربی با کارد بزرگ آشپزخانه و دارای لبه اره مانند به جان خواهرش افتاد، چندین ضربه به او وارد ساخت و از پای افکند.

سارافینا Sarafina که چنین دید به شماره استمداد پلیس (911) زنگ زد و قضیه را گفت. پنج مامور پلیس که پیام دیسپچر را شنیده بودند خود را به خانه رولوس ها رسانیدند و یکی از آنان که زودتر رسیده بود وارد خانه شد. چشم کربی که به پلیس افتاد با همان کارد به سوی خواهر کوچکتر (بیانکا) رفت و با یک ضربه سر اورا قطع کرد! و به جان سارافینا که به پلیس تلفن کرده بود افتاد و چند ضربه زد. مامور پلیس که این عمل مقابل چشم او اتفاق می افتاد به سوی کربی شلیک کرد و وی را کشت. سرافینا به بیمارستان و اجساد کربی و دو خواهر دیگرش به سردخانه مربوط جهت معاینه پزشک قانونی و اعلام علت مرگ و صدور پروانه دفن منتقل شدند.

 

 

1814: پس از شكست ناپلئون ، نیروهای اتحادیه ضد فرانسه وارد پاریس شدند. ناپلئون به دلیل لشكر كشی غیر ضروری سال 1812 به روسیه بیشتر سربازان خود را ازدست داده بود و از متحدین شكست خورد.

1822: پس از خرید فلوریدا از اسپانیا ، كنگره آمریكااز ضمیمه كردن دو بخش غربی و شرقی این ناحیه ، ایالت فلوریدا را به وجود آورد.

1856: با امضای قرارداد پاریس جنگ كریمه كه بر ضد روسیه بود پایان یافت.

1903: به علت خشكسالی ، ریزش آب از آبشار نیاگارا قطع شد.

1903: در جریان انقلاب دومینیكن ، دولت امریكا تحت عنوان حفظ منافع اتباع خود به آن سرزمین نیروی نظامی فرستاد.

1912: فرانسه « مراكش » را رسما تحت الحمایه خود اعلام داشت.

1945: واحدهای ارتش سرخ در تعقیب نیروهای هیتلر وارد اتریش شدند.

1976: كنگره جهانی « حافظ » غزلسرا و صوفی بزرگ ایران در شهر رم گشایش یافت.

2008: 29 مارس (دهم فروردین 1387 خورشیدی) فریدون آدمیّت دیپلمات بازنشسته و تاریخنگار معاصر در 87 سالگی درگذشت. وی تالیفات متعدد دارد و عمدتا در زمینه جنبش هایی كه به مشروطیت ایران انجامید و دورانی كه وی آن را عصر روشنفكری خوانده است. آدمیّت كتابی هم درباره «امیركبیر» و ایران عصر او نوشته و تالیفی نیز درباره بحرین دارد. او از مخالفان دادن استقلال به بحرین بود (به ترتیبی كه واشنگتن به شاه دیكته كرده بود؛ بدون پرسش از ملت و گرفتن مجوز از اكثریت ایرانیان). گفته شده است كه آدمیّت شغل دیپلماتیك خودرا برسر همین مخالفت ازدست داده بود. وی كه «تاریخ» را در انگلستان تحصیل كرده بود در هند، لندن و مقر سازمان ملل در نیویورك كار دیپلماتیك كرده بود. آدمیّت سبك ویژه ای در نوشتن تاریخ داشت و در هر تحقیق، روی یك فرد و اندیشه او كار می كرد و پنج كتاب از تالیفات او چنین هستند. پدر فریدون از بنیادگذاران انجمن سیاسی «جامعه آدمیّت» است كه در طول زمان ایرادهایی هم به آن وارد آمده است.

منبع:iranianshistoryonthisday.com

ویدیو : تقویم تاریخ - 10فروردین