انتقاد از طرح مجلس:اگرمردم در35سال گذشته امربه معروف نکرده اند با تکلیف قانونی هم انجام نمی دهند :
اخبار اجتماعی - انتقاد از طرح مجلس:اگرمردم در35سال گذشته امربه معروف نکرده اند با تکلیف قانونی هم انجام نمی دهند
روزنامه اعتماد در سرمقاله خود در انتقاد از طرح حمایت از آمرین به معروف و ناهیان از منکر که در حال حاضر در مجلس شورای اسلامی در حال بررسی است نوشت:
1- پیش از هر چیز باید پرسید كه آیا در 35 سال گذشته مردم ما فریضه امر به معروف و نهی از منكر را انجام می‌داده‌اند یا خیر؟ اگر انجام نمی‌داده‌اند، با نوشتن یك قانون كه نمی‌توان آنان را به انجام این وظیفه اخلاقی و اسلامی وادار كرد، همچنان كه با نوشتن قانون نمی‌توان كسی را نمازخوان كرد. و باید در این باره ریشه‌یابی كرد كه چرا این فریضه مهم را ترك كرده‌اند؟
ولی اگر مردم این فریضه را انجام می‌داده‌اند، در این صورت باید پرسید كه مشكل كار آنان كجا بوده كه اكنون برای انجام آن فریضه اقدام به قانون‌نویسی شده است؟ آیا لازم نبود كه پیشنهاد‌دهندگان طرح در مقدمه آن پاسخ به این پرسش‌ها را می‌دادند و به تحلیل وضعیت گذشته و نارسایی‌های انجام این فریضه می‌پرداختند و توضیح می‌دادند كه این طرح چگونه می‌خواهد این نارسایی‌ها را برطرف كند؟ بنابراین روشن است كه در فقدان متنی كه توضیح‌دهنده علل و نقایص وضع موجود باشد، نمی‌توان از چنین طرحی به نحو مطلوب دفاع كرد.
2- مساله مهم دیگر ساز و كار امر به معروف و نهی از منكر در نظام‌های جدید است. در جوامع گذشته كه روابط میان مردم عموما چهره به چهره بود و دولت‌ها نقش مهمی در شكل‌گیری روابط اجتماعی و نظارت بر آنها نداشتند، طبیعی بود كه هركس به صفت فردی، دیگران را امر به معروف و نهی از منكر می‌كرد. ولی در جوامع جدید كه از یك سو بسیار بزرگ شده‌اند؛ برای نمونه شهری مثل تهران روزها 10 تا نزدیك به 12 میلیون نفر در آن حضور دارند و حتی همسایه‌ها نیز یكدیگر را نمی‌شناسند، ساز و كار امر به معروف و نهی از منكر از تذكرات فردی فراتر رفته و از طریق نهادهای مدنی، مطبوعات و رسانه‌ها عمل می‌شود. بنابراین مساله امر به معروف و نهی از منكر را باید در قالب‌های جدید اجرایی و ارزیابی كرد. مردم به دلایل متعددی نمی‌توانند بپذیرند كه افراد دیگری به صفت شخصی و از موضع خود اصلح بینی وارد حوزه خصوصی و رفتار آنان شوند. ولی همین مردم نظارت‌های رسمی و مدنی را می‌پذیرند و به آن گردن می‌نهند.
3- نكته بسیار مهمی كه در نظر گرفته نمی‌شود این است كه در جوامع پیشرفته، به دلیل تراكم جمعیتی و كم شدن روابط چهره به چهره، بخش مهمی از مسوولیت‌های اجتماعی از سوی مردم به دولت منتقل شده است و دولت عهده‌دار اجرای قانون است. برای نمونه اگر كسی خودروی خود را در محل ممنوعی پارك كند، تذكر افراد عادی ممكن است موجب درگیری و نزاع شود، در حالی كه وظیفه پلیس راهنمایی و رانندگی است كه متخلف را جریمه كند. بنابراین رودررو قرار دادن افراد در جوامع جدید ممكن است عوارض بسیار ناخوشایندی داشته باشد، كه افزایش نزاع و قتل و اسیدپاشی بخشی از آن است.
4- مردم قرار است درباره چه رفتاری یكدیگر را امر به معروف و نهی از منكر كنند؟ آیا نهی از انجام آن رفتار در قانون آمده است یا خیر؟ اگر آمده، در این صورت مسوول اجرای آن نیز در قانون ذكر شده است و باید آن مسوول اقدام كند. اگر حكومت نمی‌تواند مسوولیت خود را به درستی انجام دهد، راهش این نیست كه این مسوولیت را بر دوش مردم بیندازد، زیرا این سازمان‌ها برای انجام این وظایف بودجه می‌گیرند. ولی اگر نهی از انجام آن رفتار در قانون نیامده، در این صورت اگر ضروری است باید برای آن قانون نوشت و اگر تا این حد ضروری نیست، چرا باید مردم را به تذكر دادن در این‌گونه از رفتارها تشویق كرد؟
5-نكته‌یی كه نویسندگان طرح به آن توجهی نكرده‌اند این است كه در جوامع جدید برداشت‌های افراد از درست و نادرست و مطلوب و نامطلوب بودن یك رفتار مثل گذشته نیست و تا حد زیادی در این زمینه‌ها اختلاف نظر دارند. به همین دلیل هم برای موارد ضروری قانون می‌نویسند كه از این اختلافات عبور شود و بر اساس قانون، مردم به انجام رفتاری متعهد شوند. ولی وقتی كه از قانون فراتر می‌رویم، چگونه می‌توانیم دیگران را به موضوعی امر و نهی كنیم كه او در اصل خوب و بد بودن آن رفتار یا موضوع با ما توافق ندارد؟ بنابراین رودررو قرار دادن مردم در موارد اختلافی موجب درگیری و تنش خواهد شد. ما نمی‌توانیم هر شخص و فرد را مرجع نهایی تشخیص اعمال و رفتار خوب و بد بدانیم تا او به خودش حق دهد كه مردم را براساس این برداشت خود، امر و نهی یا ادب كند.
6- آخرین نكته اینكه امر به معروف و نهی از منكر مهم‌ترین ابزار مردم علیه رفتارهای رسمی خلاف قانون و عدالت است. تقلیل دادن و محدود كردن آن به روابط جزیی افراد و فراتر از قانون، به معنای تحریف این مفهوم ارزشمند است. حتماً به یاد دارید كه پیش از انقلاب گفته می‌شد كه چرا این بخش مهم فروع دین از برخی رساله‌های عملیه حذف شده یا از اصل درج نشده است؟ دلیل آن روشن بود. مساله اصلی امر به معروف و نهی از منكر، در نقد ظلم و بی‌عدالتی بود. به همین دلیل ممكن بود احتیاط شود و درج نشود.
اخبار اجتماعی - روزنامه اعتماد
ویدیو : انتقاد از طرح مجلس:اگرمردم در35سال گذشته امربه معروف نکرده اند با تکلیف قانونی هم انجام نمی دهند