آیا در حل مشكلات خلاقانه عمل میكنید؟ : ناراحتیها، خصومتها، و نارضایتیهای ...
ناراحتیها، خصومتها، و نارضایتیهای دنیا، ناشی از مهارتهای اندك در حل مشكلات است
نقل میكنند: روزی پادشاهی تمامی وزیران زیر دست خود را فرا میخواند و میگوید كه قصد دارد برای چند هفتهای به مسافرت برود و امور كشور را به دست آن ها بسپارد.
بعد از سفارشهای لازم میگوید: اگر شما با مساله مهمی روبهرو شدید كه نیاز به تصمیمگیری بود و تصمیم گرفتید و اشتباه از آب درآمد شما را میبخشم ولی اگر تصمیم نگرفتید، شام را نمیبخشم.
بیشك برای شما زیاد پیش آمده كه باید تصمیم میگرفتید یا به فكر راهحلی برای مسایل ریز و درشت روزمره باشید. توانایی حل مساله از ویژگیهای مهم هوش هیجانی ماست. قبلا در خحصوص هوش هیجانی یا عاطفی مقالاتی در مجله به چاپ رسیده و در آنجا تاكید شده كه بسیاری از مردم دارای IQ بالایی هستید یعنی از هوش استدلالی یا ذهنی گیرایی برخوردارند و نمود این ویژگی در نمرات درسی به خصوص درس ریاضیات آنها مشهود است ولی بسیاری از همین افراد با ترك تحصیل یا مشكلات اخلافی و اجتماعی مواجه میشوند و بر عكس افرادی كه از هوش استدلالی متوسطی برخوردارند با انگیزهای قوی و ارادهای استوار مراتب عالی موفقیت در زمینههای مختلف را طی میكنند.
IQ فقط یك وسیله است. اما در دست چه كسی با چه روحیهای چه انگیزهای؟ نگرشها، قبول واقعیت، تربیت، خوشبینی یا بدبینی، میزان روابط و تربیت اجتماعی مربوط است به EQ یا همان هوش هیجانی. در اینجا به بررسی یكی از فاكتورهای هوش هیجانی كه قدرت حل مساله نامنیده میشود، میپردازیم.
امان از دست مادرانی كه از بند كفش بچه گرفته تا وظیفه فكر كردن كودك همه و همه را به تنهایی و از روی به اصطلاح دلسوزی جزو وظایف خود قرار میدهند. اگر كودك نتوانست با خمیر بازی شكلی بسازد برایش انجام میدهد. مسالههای ریاضی را چه كسی حل میكند؟ گاهی مشقها را چه كسی مینویسد؟ چه كسی جوابگوی منازعه كودكش با همبازیاش است؟ خوب معلوم است مادر دلسوزتر از كودك. تعجبی ندارد كه اینگونه كودكان حوصله حل یك معمای ساده را هم نداشته باشند. اصولا كنجكاوی در آنها كمتر رشد یا فرصت رشد را داشته است. تنبلی ذهنی و عجز از حل مسایل ریز و درشت شخصی، كودك را با وجود معلم خصوصی و مدرسه آنچنانی، ناموفق و بیعلاقه به درس و تحصیلات كرده است.
علاقه در اثر آنچه كه ما به كودك میدهیم به وجود نمیآید بلكه در اثر آنچه كه خود او میخواهد و مشكلش را خودش حل میكند به وجود میآید. در حل مساله لذتی نهفته است و شیرینی این لذت، شخصی و انفرادی است. هیچ كس نمیتواند چنان لذتی را به كسی هدیه كند جز خود شخص. در حل مساله راهحلهای زیادی تجزیه و تحلیل میشود و این مساله تا نتیجه نهایی، عامل فعالیت ذهن و سیالی فكر میشود. قدرت حل مساله مانعی است در برابر تسلیم به هر سوءرفتاری. آیا نمیخواهید فرزندانی داشته باشید كه مدیر و مدبر و خلاق باشند؟ پس به جای ستیز در مقابل مسایل و به جای گریز از شر آن بیابیم قدرت حل آنها را بیاموزیم تمرین كنیم و برای كودكانمان قدرت به ارث بگذاریم نه ثروت. در اینجا لازم است به چن نكته كلی در تربیت حل مساله توجه كنیم.
1- در مقابل وظایف شخصی كودك مثل غذا خوردن، مسواك زدن، حمام كردن، شستن دست و صورت و ... دخالت مستقیم نكنیم.
2- اگر كودك با دوستش مشكلی دارد او را برای یافتن راهحل قبل از ارایه راهحل و نصیحت كردنش به فكر كردن و جواب خودش را شنیدن، تشویق كنید.
3- اگر تصمیمش غلط است مستقیم به او نگویید بلكه از وی بخواهید بیشتر فكر كند و به عواقب كارش بیندیشد.
4- در انجام امور تحصیلی او دخالت مستقیم نكنید.
5- معما و سرگرمیهای متنوع در اختیارش بگذارید. زود به آنها جواب ندهید و برای جوابهای وی پاداش در نظر بگیرید.
6- وظیفه شما قرار دادن ابزار اطلاعاتی و آموزش در دسترس آنهاست. مشاور خوب فقط نحوه چگونوگی دسترسی به اطلاعات را یاد میدهد ولی مسوولیت را به دست كودك میسپارد.
7- اگر میخواهید فرزند شما تا پایان مراحل تحصیلاتش از ابتدا تا انتها با ذوق و علاقه و به قول معروف اتوماتیكوار عمل نماید بگذارید مسایلش را خودش حل كند.
بخش اعظم ناراحتیها، خصومتها، و نارضایتیهای دنیا، ناشی از مهارتهای اندك در حل مشكلات است. اغلب مدارس این مهارتها را به دانشاموزان یاد نمیدهند.
اغلب ما در یافتن راهحل مشكلات زندگی ، با دشواری روبهرو میشویم
آزمون
اغلب ما وقتی دنبال راهحلی برای مشكلات زندگی خود میگردیم، با دشواری روبهرو میشویم. برای ارزیابی مهارتهای حل مشكلات در خود، پرسشنامه زیر را تكیل كنید.
1- اغلب مشكلات به هر حال به شكلی حل می شوند.
درست غلط
2- در برخورد با مشكلات، به كمالطلبی شهرت دارم.
درست غلط
3- معمولا جواب اولی كه به ذهن میرسد، جواب درست است.
درست غلط
4- من اغلب حل مشكلات را عقب میاندازم، به این امید كه راهحلی پیدا شود.
درست غلط
5- من اغلب تحت تاثیر مسایل دشوار كلافه میشوم.
درست غلط
6- اغلب میگذارم دیگران به جای من تصمیمگیری كنند.
درست غلط
7- شغلی را دوست دارم كه مجبور نباشم تصمیمهای دشوار بگیرم.
درست غلط
8- هرگز متوجه نمیشوم كه امتحاناتم را چگونه دادهام.
درست غلط
9- برایم دشوار است كه اذعان كنم راهحل من مفید و موثر نیست.
درست غلط
10- پذیرفتن راهحل از سوی كسی كه از من جوانتر است برایم دشوار است.
درست غلط
محاسبات امتیازات
برای محاسبه امتیازات خود، در ازای هر جواب "درست" به خود یك امتیاز بدهید.
امتیاز 3-0: شما حلال خوب مشكلات هستید. اگر نیاز به حل مشكلی باشد، كار درستی است كه شما را خبر كنند. شما دنبال راهحلهای منطقی برمیگردید.
امتیاز 6-4: شما در حل مشكلات در حد متوسط قرار دارید.
امتیاز 10-7: توانایی حل مشكلات در شما ضعیف است.
منبع:مجله موفقیت
ویدیو : آیا در حل مشكلات خلاقانه عمل میكنید؟