آیا امیدی به درمان چاقی مفرط هست؟ : برای تعریف بهتر چاقی باید از اصطلاح BMI ...
برای تعریف بهتر چاقی باید از اصطلاح BMI استفاده كنیم یعنی؛ شاخص توده بدن (Body Mass Index) كه حاصل تقسیم وزن برمجذور قد است. وزن برحسب كیلوگرم و قد برحسب متر. در افراد طبیعی BMI بین 20 تا 25 است و در اشخاصی كه اضافه وزن دارند، بین 25 تا 30 است. BMI در چاقی نوع یك، بین 30 تا 35 و در نوع 2 بین 35 تا 40 و در نوع 3 كه به نام چاقی مفرط یا مرضی گفته میشود بالای 40 است. پادشا :
تعریف چاقی چیست؟ بهراستی چه افرادی چاق هستند و به چه كسانی چاق مرضی یا مفرط اتلاق میشود؟
برای تعریف بهتر چاقی باید از اصطلاح BMI استفاده كنیم یعنی؛ شاخص توده بدن (Body Mass Index) كه حاصل تقسیم وزن برمجذور قد است. وزن برحسب كیلوگرم و قد برحسب متر. در افراد طبیعی BMI بین 20 تا 25 است و در اشخاصی كه اضافه وزن دارند، بین 25 تا 30 است. BMI در چاقی نوع یك، بین 30 تا 35 و در نوع 2 بین 35 تا 40 و در نوع 3 كه به نام چاقی مفرط یا مرضی گفته میشود بالای 40 است. افراد بسیار چاقی كه BMI بالای 50 داشته باشند، تحت عنوان چاقی سوپر نامیده میشوند.
چه گروهی از افراد چاق را عمل میكنیم؟
افرادی عمل جراحی چاقی روی افرادی انجام میشود كه بیش از 5سال، سابقه چاقی مفرط داشته باشند، بیشتر از یكسال، اقدامات رژیم درمانی، ورزش و داروهای كاهنده وزن را انجام داده باشند و موفقیت درمانی محسوس نداشته باشند یا دچار عود چاقی شده باشند، BMI آنها بالای 35 باشد و یكی از عوارض چاقی را پیدا كرده باشند یا BMI آنها بالای 40 باشد حتی بدون آنكه عوارضی از چاقی در آنها پدید آمده باشد. در بیماری دیابت كنترل نشده و مقاوم به انسولین نیز اعمال جراحی مانند بایپس و سوئیچ اثنیعشر، نتایج بسیار درخشانی را به دنبال داشته است. جراحی از 12 تا 65سالگی و در بیماران انتخاب شده انجام میشود. بیماران باید از نظر بیماریهای متابولیك مثل كمكاری تیروئید یا پركاری غده فوق كلیه بررسی شده و فاقد هرگونه مشكلی باشند.
در بیماری دیابت كنترل نشده و مقاوم به انسولین نیز عملهای جراحی مانند بایپس و سوئیچ اثنی عشر، نتایج بسیار درخشانی را به دنبال داشته است
عوارض چاقی مفرط كدامند؟
بیماران چاق مستعد عوارض متعددی هستند، از عوارض قلبی- عروقی مانند اختلال عروق اصلی قلب (كرونر) و پرفشاری خون و واریس اندام تحتانی گرفته تا مشكلات ریوی مانند تنگی نفس در حین فعالیت، وقفه نفس در خواب، خرخر شبانه و همچنین عوارض گوارشی مثل ریفلاكس معده به مری، سنگهای صفراوی، فتقهای جدار شكم و عوارض شایعی چون دردهای مفاصل زانو، قوزك پا، مهرههای كمری و آرتروز ناشی از سائیدگی سطح مفصلی و همینطور بیماری نقرس كه در اثر افزایش اسیداوریك خون ایجاد میشود، افزایش چربی خون (كلسترول و تریگلیسیرید) و از همه مهمتر بروز بیماری دیابت بالغین، موارد بسیار جدی و خطیری است كه به علت بیماری چاقی پدید میآیند. تخمدانهای پلیكیستیك، نازایی و عقیمی و نیز اختلالات قاعدگی، سقط جنین و بروز برخی ناهنجاریهای جنینی، از جمله عوارض قابلتوجه چاقی در بانوان است. احتمال بروز آمبولی ریوی در افراد چاق نسبت به افراد لاغر یا نرمال به مراتب بیشتر است.
چه روشهایی برای درمان بیماران چاق وجود دارد؟
تمامی عملهای جراحی چاقی میتوانند به روش لاپاراسكوپی یعنی بدون شكاف دادن دیواره شكم و تنها با برشهای كوچك 5 تا 10میلیمتری و حداكثر 15 میلیمتری و با استفاده از ابزار ظریف و مخصوصی انجام شوند. در این روش وسایل و ماشینهای دوخت احشا، به سهولت و به دست جراحان باتجربه میتوانند در اعمال جراحی به كار گرفته شوند و بدون نیاز به باز كردن جداره شكم، با دید مستقیم با دوربینی كه از یكی از سوراخهای 10 میلیمتری وارد حفره شكمی میشود، تمام مراحل جراحی انجام گیرد. اعمال جراحی چاقی بهطور خلاصه به 4 روش تقسیم میشوند؛ اولین روش، محدودكننده ورود غذاست كه با تنگ كردن ابتدای معده با گذاشتن حلقه سیلكونی كه قابل تنظیم است ورود و مصرف غذا محدود میشود(باندینگ معده.)
در روش دوم (اسلیومعده)، با بریدن و برداشتن سهچهارم معده به طور عمودی از حجم معده كاسته میشود و معده مانند لولهای شبیه موز در میآید.
سومین روش عمل توام محدود كردن ورود غذا و ایجاد سوءجذب است (بایپس معده)، در این شیوه معده از مسیر ورود و عبور غذا حذف میشود و مواد غذایی مستقیما به روده باریك وارد میشود. روش چهارم تلفیقی است از عمل اسلیو و جابهجایی روده باریك (سوئیچ اثنیعشر). در این عمل هم غذا به میزان محدود مصرف میشود و هم از جذب آن كاسته میشود.
بای پس معده
سوئیچ اثنی عشر
اسلیو معده
باندینگ معده
دکتر سید مجید سادات منصوری
متخصص جراحی عمومی و لاپاراسکوپی
ویدیو : آیا امیدی به درمان چاقی مفرط هست؟